آشخانه

آشخانه آشخانَ
کشور	ایران
استان	خراسان شمالی
شهرستان	سملقان
بخش	مرکزی
نام(های) پیشین	سمنگان، اَشکانه
سال شهرشدن	۱۳۶۲ خورشیدی
مردم
جمعیت	۲۵٬۱۰۴ نفر (۱۳۹۵)
رشد جمعیت	۱۰٪+ (۵ سال)
جغرافیای طبیعی
مساحت	۳۳۹ هکتار
ارتفاع	۸۵۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۱۴ درجه سانتی‌گراد
میانگین بارش سالانه	۲۸۸ میلی‌متر
اطلاعات شهری
شهردار	حسن اصولی
ره‌آورد	فتیر، مسکه، آبنبات
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۵۸
کد آماری	۱۳۵۲
آشخانه روی نقشه ایران ۳۷°۳۳′۴۱″ شمالی ۵۶°۵۵′۱۶″ شرقی

آشخانه، شهری در بخش مرکزی شهرستان سملقان در استان خراسان شمالی ایران است. این شهر، مرکز شهرستان سملقان است.

این شهر با مرکز استان بجنورد۴۰ کیلومتر فاصله دارد و‌ به نگین استان خراسان شمالی مشهور است

مشاهیر

آشخانه مرکز شهرستانسملقان تا کنون مشاهیر زیادی را به خود دیده است‌این مشاهیر از جمله مشاهیرفرهنگی،سیاسی را به خود دیده است یکی از اساتید موسیقی کرمانجی که آرامگاه ابدی او در امامزاده دلاور آشخانه وجود دارد

سهراب محمدی می باشد. که از آخرین بخشی های شمال خراسان بود.

احمد عضدی نویسنده و مترجم و شاعر بود که در سال ۱۴۰۳ فوت کرد و در روستایآزادگان به خاک سپرده شد. احمد عضدی صاحب ۱۹ اثر است و ترجمه قرآن به زبان کرمانجی یکی از آثار فاخر اوست سفرنامه های متعددی از او به یادگار مانده است

محمد مهدی شهریاری سیاستمدار و نماینده مجلس حوزه انتخابیه بجنورد،مانه،سملقان،رازو جرگلان،گرمه،جاجرم که در دوره مسئولیت سفارت آلمان را بر عهده داشت

علی مهرو شاعر و نویسنده اهل آشخانه که به سبک سعدی شعر می سرود .

سیاوش مهرو معلم ، شاعر و نویسنده که آثار فاخر از او برجای مانده است

علی قربانی استاد دانشگاه,سیاستمدار که در دوره ای نمایندگی مجلس حوزه انتخابیه را بر عهده داشته است.

جلیل معظمی از اعضای شورای اسلامی آشخانه که چهره ای مقبول در میان مردم شهر دارد. و خدمت هایی در سال اخیر به مردم شهر نموده است.

جغرافیا

بر پایه پژوهش‌ها جغرافیایی و زمین‌شناسی، سملقان دشتی است که از مخروطه افکنه‌ها با رسوبات آبرفتی در دوران سوم زمین‌شناسی شکل گرفته است و شهر آشخانه با شیب ملایمی بر روی این دشت قرار گرفته است.

شهر آشخانه نخستین شهر دروازه استان خراسان شمالی از سمت استان‌های شمالی ایران است. این شهر با بنای یک پل به دو قسمت تقسیم شده است و در کناره جاده آسیایی قرار دارد که نزدیک ۱۲۰ کیلومتر این‌جاده ترانزیتی از گستره شهرستان سملقان می‌گذرد.

این شهر دارای آب‌وهوای مدیترانه‌ای با زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم می‌باشد. گستره شهر آشخانه ۳۳۹ هکتار می‌باشد.

این شهر از منابع آب خوبی برخوردار است که از کوه‌های آلاداغ سرچشمه می‌گیرد و به همین خاطر کشاورزی و دامپروری در پیرامون آن رواج دارد. زبان گفتاری بیشتر مردم آشخانه کردی کرمانجی است و لهجه ای که با آن فارسی صحبت می کنند، فارسی بجنوردی است. شهر آشخانه قطب کشاورزی، دامپروری و بزرگ‌ترین شهرستان استان از دید گستردگی است.

ازدیدگاه جغرافیای انسانی مردم این شهر اغلب دارای نژاد کورد کرمانج هستند و شهروندان ترکمن،ترک‌های خراسانی و فارس ها اقلیت محسوب می‌شوند، زبان کرمانجی در این شهر صحبت می شود اما به علت عدم آموزش جمعی شهروندان به طور عام و دور شدن جوانان از هویت کوردی این زبان به طور کلی کم کم جای خود را به فارسی با گویش مخصوص خراسان شمالي یعنی بجنوردی داده است، اما رد پای آن در زبان فارسی منطقه به طور چشمگیری دیده می شود،

پیشینهٔ نام

• روایت اول: در زبان کردی کرمانجی به آسیاب آبی «اَش» گفته می‌شود که در گذشته به‌دلیل وجود چشمه‌های گفته شده در آشخانه و وجود آسیاب‌های آبی در جهت تبدیل گندم به آرد بوده است، «اَشخانه» گفته می‌شده که بعدها با تغییر لفظ از اَشخانه به آشخانه تبدیل شده است.
• روایت دوم: وجود سلسلهٔ اشکانیان در این منطقه که بعدها اَشکانه به آشخانه تبدیل شده است.
• روایت سوم: با توجه به اینکه در زمان‌های قدیم در این مکان عیش و نوش شاهان برگزار بوده به عیش خانه معروف بوده که بعدها این نام به آشخانه تغییر نام داد.
• طبق سند مالکیت خرید یک باب آسیاب آبی که در سال 1111 هجری قمری نگارش شده است و در اختیار آقای سیاوش مه رو از طایفه شاهقلی تاشگانلو قره چورلو هست نام آشخانه (هشت خانه) ثبت شده است که این سند تمام گفنه های دیگر در خصوص وجه تسمیه آشخانه را از بین می برد

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهر آشخانه برابر با ۲۵٬۱۰۴ نفر (۷٬۲۴۵ خانوار) بوده است.

جمعیت تاریخی
سال	جمعیت	±%
۱۳۷۰	۹٬۵۰۷	—
۱۳۸۵	۱۸٬۲۳۴	۹۱٫۸٪+
۱۳۹۰	۲۲٬۸۷۷	۲۵٫۵٪+
۱۳۹۵	۲۵٬۱۰۴	۹٫۷٪+