آشخانه
| آشخانه آشخانه | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان شمالی |
| شهرستان | مانه و سملقان |
| بخش | مرکزی |
| نام(های) دیگر | سمنگان، اَشکانه |
| سال شهرشدن | ۱۳۶۲[۱] |
| مردم | |
| جمعیت | ۲۵٬۱۰۴ نفر (۱۳۹۵) |
| رشد جمعیت | ۱۰٪+ (۵سال) |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۳۳۹ هکتار[۲] |
| ارتفاع | ۸۵۰ متر[۲] |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | ۱۴ درجه سانتی‌گراد[۲] |
| میانگین بارش سالانه | ۲۸۸ میلی‌متر[۲] |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | غلامرضا غلامی[۴] |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۳۲۹۲–۰۵۸[۳] |
| وبگاه | www.ashkhanecity.ir |
| شناسهٔ ملی خودرو | الگو:-۲۶-ل-IRN |
| کد آماری | ۱۳۵۲ |
آشخانه شهری در استان خراسان شمالی است. این شهر مرکز شهرستان مانه و سملقان است و در ۴۰ کیلومتری غرب بجنورد قرار گرفته‌است[نیازمند منبع]. بیشتر ساکنین این شهر را کردهای کرمانج تشکیل می‌دهند که با زبان کردی کرمانجی (بادینانی) تکلم می‌نمایند. شهرستان مانه و سملقان به نگین خراسان شمالی مشهور است و از این رو شهر آشخانه از جایگاه ویژه‌ای در استان خراسان برخوردار می‌باشد.[۵][۶] وجه تسمیه مطابق سند ملکی سال ۱۱۱۱هجری قمری که نزد آقای سیاوش مه رو از محقق و شاعر نامدار این شهر از طایفه شاهقلی قبیله تاشگانلو ایل قراچورلو وجود دارد در کنار نام آشخانه کلمه هشت خانه نیز به کار رفته‌است که نشان دهنده تطور آوایی هشت خانه به آشخانه شده‌است.
جغرافیا[ویرایش]
بر اساس مطالعات جغرافیایی و زمین‌شناسی، سملقان دشتی است که از مخروطه افکنه‌ها با رسوبات آبرفتی در دوران سوم زمین‌شناسی شکل گرفته‌است و شهر آشخانه با شیب ملایمی بر روی این دشت قرار گرفته‌است.[۲] شهر آشخانه نخستین شهر ورودی استان خراسان شمالی از سمت استان‌های شمالی ایران است. این شهر با احداث یک پل به دو قسمت تقسیم شده‌است و در حاشیه جاده آسیایی قرار دارد که حدود ۱۲۰ کیلومتر این جاده ترانزیتی از محدوده شهرستان مانه و سملقان می‌گذرد.[۷]
این شهر دارای آب و هوای مدیترانه‌ای با زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم می‌باشد. وسعت شهر آشخانه ۳۳۹ هکتار می‌باشد.[۲]
این شهر از منابع آب خوبی برخوردار است که از کوه‌های آلاداغ سرچشمه می‌گیرد و به همین خاطر کشاورزی و دامپروری در پیرامون آن رواج دارد. زبان گفتاری بیشتر ساکنان آشخانه کرمانجی است.[۸] ا شهرآشخانه قطب کشاورزی، دامپروری وبزرگترین شهرستان استان از نظر وسعت است.
اولین گروه‌هایی که در آشخانه ساکن شدند، پنج قوم «شاهقلی»shahqoli ،(قره ولی)qaravali، (دوولی)davvali (کرسان)karsan، (سللور)sellur، نام داشتند که به مجموع پنج چشمه نزدیک محل اقامت آن‌ها «چشمه شاهقلی» گفته می‌شود. بزرگترین چشمهٔ این مجموعه کانی هسپان (چشمهٔ اسب‌ها) نام دارد، کانی روون، کانی دو گورران، کانی مامی mamey کانی گرراو، کانی روستم، کانی ایمیم، کانی بندی، کانی ترناو
چرا آشخانه؟[ویرایش]
-روایت اول: در زبان کرمانجی به آسیاب آبی «اَش» گفته می‌شود که در قدیم به دلیل وجود چشمه‌های ذکر شده در آشخانه و وجود آسیاب هاب آبی در جهت تبدیل گندم به آرد بوده‌است «اَشخانه» گفته می‌شده که بعدها با تغییر لفظ از اَشخانه به آشخانه تبدیل شده‌است. -روایت دوم: وجود سلسلهٔ اَشکانیان در این منطقه که بعدها اَشکانه به آشخانه تبدیل شده‌است.
جمعیت[ویرایش]
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۲۵٬۱۰۴ نفر (در ۷٬۲۴۵ خانوار) بوده‌است.[۹]
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۷۰ | ۹٬۵۰۷ | — |
| ۱۳۸۵ | ۱۸٬۲۳۴ | +۹۱٫۸٪ |
| ۱۳۹۰ | ۲۲٬۸۷۷ | +۲۵٫۵٪ |
| ۱۳۹۵ | ۲۵٬۱۰۴ | +۹٫۷٪ |
جمعیت این شهر که در اوایل انقلاب ۵۷ حدود ۶ هزار نفر بود در سال ۱۳۸۴ به ۲۰ هزار نفر رسید. سرعت مهاجرت به این شهر باعث ایجاد پدیده حاشیه‌نشینی شده‌است.[۱۰]
منابع[ویرایش]
- "Maps, Weather, Videos, and Airports for Ashkhaneh, Iran". redirect to /world/. Retrieved 2015-08-06.
- ↑ «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری-جستجو شهر». پورتال وزارت کشور. ۲۰۱۵-۰۸-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۶.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ «موقعیت جغرافیایی شهر آشخانه». پورتال شهرداری آشخانه (به عربی). ۲۰۱۵-۰۸-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۶.
- ↑ «اجرای طرح هم کد سازی تلفن ثابت». وبگاه شرکت مخابرات ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ «پورتال شهرداری آشخانه». پورتال شهرداری آشخانه (به عربی). ۲۰۱۵-۰۸-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۶.
- ↑ A. Manafy. The Kurdish Political Struggles in Iran, Iraq, and Turkey: A Critical Analysis (illustrated ed.). University Press of America, 2005. p. 6. ISBN 0-7618-3003-0.
- ↑ فرهنگستان زبان کردی
- ↑ روزنامه کیهان> شماره ۱۸۵۳۱ ۱۰/۳/۸۵> صفحه ۱۱ (شهرستانها)
- ↑ ataland[پیوند مرده]
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در خرداد ۱۳۹۶.
- ↑ «تحلیلی قدس آنلاین». پایگاه خبری. ۲۰۱۵-۰۸-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۶.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- «گفتگو با سعید براتی بعد از آزادی از اسارت تروریست‌ها / 15 ماه در یک دخمه بودم + عکس». رکنا. ۲۰۱۹-۰۷-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۷-۲۶.
- «لحظه بازگشت سعید براتی، سرباز اسیر شده پس از ۴۷۶ روز». آپارات - سرویس اشتراک ویدیو. ۲۰۱۸-۰۸-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۷-۲۶.
| مرکز |   | |
|---|---|---|
| شهرستانها | ||
| شهرها | ||
| جاذبه‌های گردشگری |
| |
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون خراسان شمالی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
