فرگوش

فرگوش
مختصات:

فرکوش روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان سراب در استان آذربایجان شرقی .این روستا در فاصله 5 کیلومتری جاده سراب – اردبیل قرار دارد که از شمال با آغمیون و سهزاب ،از جنوب با تکلدان و از شرق با طاران و پادگان و از غرب با اسفستان و شهرک صنعتی سراب همسایه است. فرکوش در 139 کیلومتری شرق تبریز،91 کیلومتری غرب اردبیل واقع شده است.

پیشینه

شواهد و مدارک موجود نشان از قدمت زیاد روستا دارد ؛از آثار تاریخی فرکوش وجود امامزاده و تپه های مجاور و منطقه ای به نام پسروان حاکی از قدمت چندین ساله این روستا است. در شماره ای از مجله روستا با عنوان روستای فرکوش به نویسندگی "پیمان هادی" معنی لغوی فرکوش را پری کش بیان کرده است و دلیل انتخاب این اسم را وجود دعا نویسانی می داند که در این روستا زندگی می کنند.هچنین نویسنده به رونق روستا به دلیل دعا نویسی اشاره می کند و فرکوش را قطب دعا نویسی و متافیزیک شمال غرب می داند ..نویسنده دعا نویسان را اجداد شیخ صفی الدین اردبیلی ذکر می کند و اشاره ای به قبر موجود در روستا کرده و آن را مربوط به نوادگان شیخ صفی می داند .در ادامه مقاله نویسنده مرتبط بودن اسم فرکوش را با طایفه بکیشلی{(پرکوش=برکوشلو /بکیشلی طایفاسی) آذربایجان سوزلوگو – اسماعیل جعفرلی 2013} از طوایف نادر شاه افشار را رد می کند و طوایف بکیشلی را ساکن در سلماس و قزوین ذکر می کند همچمین مهاجرت مردمان دیولق از توابع استان اردبیل به فرکوش را صدها سال بعد از تشکیل روستای فرکوش می داند که خشکسالی عامل مهاجرت آنها بوده است.پیمان هادی در ادامه این مقاله به مقاله ی "جابر عناصری" استاد یار مردم شناسی و فرهنگ عامه با موضوع "آتش ،آوردگاه پلیدی و پاکی " اشاره کرده و عین مطلب را اینچنین نقل قول می کند: "در اکثر روستاهای آذربایجان اجاقی است که خاکسترش مقدس و شفا دهنده است. به دست درد آشنایان محلی ،این خاکستر شفا بر کودکان نظر خورده یا بیمار و تب آلود همراه دارد.اگر کودکی جان خسته کرد و تنش تحلیل گشت و درمانش به سرانجامی نرسید باید او را به اجاق براند و پیر زنی یا خبره مردی که درمان بخشی را از نیاکان به ارث برده است ،بر چانه و پیشانی آن کودک خاکستری از آتش اجاق دیر پای را می کشد و نذری می گیرد .......هنوز هم در برخی از روستاهای آذربایجان بخصوص در روستایی موسوم به فرکوش در مجاورت بخش نیر ار شهرستان سراب –اجاق دارها ضمن معالجه ی کودکان به خاکستر آتش اجاق هایی نظر کرده ی روستا – خیالات جای خوش کرده در فکر و دماغ گرفتاران وهم و خرافات را از ذهن آن ها بیرون می رانند یا به عبارت دیگر پریان و دیوان را که موجب گمراهی و خوف و وحشت کسی می شوند و گرفتارش می سازند ،به قدرت آتش و ستایش نور و روشنایی از بین می برند و آسودگی خاطر بیماران را فراهم می سازند یا پریانی را که به مادران ضربه می زنند و باعث مرگ نطفه ها در رحم می شوند ،می تازانند و شاید بتوان ادعا کرد که اسم این روستا پری کش بوده است و ماموران اداری به اشتباه "فرگوش اش " نامیده اند .چرا که این روستا در تلفظ محلی نیز پرکوش نامیده می شود و نه فرگوش.

آب و هوا

آب و هوای فرکوش به دلیل قرار گرفتن در دامنه های سبلان در زمستان سرد و پر برف و در تابستان معتدل می باشد .

مردم

بر پایه سرشماری سال 1385 خورشیدی ، از مجموع 938 نفر جمعیت این روستا ،447 نفر مرد و 461 نفر زن تخمین زده شد که 671 نفر با سواد و 191 نفر بی سواد بوده اند.شمار خانواده های روستا نیز 247 خانوار بوده است.

گویش ، زبان و مذهب

مردم این روستا به ترکی اذربایجانی سخن می گویند و معتقد به مذهب شیعه هستند.

کشاورزی، دامداری و مرغداری

روستای فرکوش به دلیل داشتن خاک حاصلخیز و استاندارد و چاه های عمیق فراوان و داشتن سهم قابل توجهی از آب هایی که کوه سبلان سرچشمه می گیرد بسیار مناسب سرمایه گذاری در بخش کشاورزی است .عمده محصولات زراعی آن لوبیا،سیب زمینی ،گندم و جو می باشد. علاوه بر کشاورزی ،اکثر جمعیت روستا به کارهای دامداری و دامپروری (گاو ،گاو میش و گوسفند) ومرغداری نیز مشغول هستند.در چند سال اخیر پرورش ماهی ، گاوداری و مرغداری های زیادی به روش صنعتی احداث شده است.

اماکن تاریخی و مذهبی

این روستا دارای دو مسجد به نام های مسجد جامع و مسجد حضرت ابوالفضل می باشد ؛مسجد جامع جزو قدیمی ترین بناهای روستا محسوب میشود. از تپه های باستانی روستا می توان به تپه ای در یک کیلومتری ضلع شمالی روستا به نام امامزاده و تپه ی بش اتاقلار در 3 کیلومتری شمال شرقی روستا اشاره کرد.

امکانات آموزشی،تحصیلات،مراکز علمی ،اداری و فرهنگی

روستای فرکوش دارای یک مدرسه تا مقطع راهنمایی به نام شهدای فرکوش می باشد.با توجه به استقبال زیاد مردم روستا از مراکز علمی سومین کتابخانه ی عمومی شهرستان سراب با بیش از 1000 نسخه کتاب در این روستا احداث شده و در سطح روستا فعالیت می کند . مرکز خدمات کشاورزی دهستان آغمیون نیز که مسیولیت خدمات رسانی در زمینه توزیع بذر ،کود و سایر ملزومات کشاورزی را دارد ،در این روستا واقع شده است . مرکز خیریه معلولین ذهنی و جسمی انصار سراب که مسئولیت نگهداری از 50 معلول ذهنی و جسمی را از تمام نقاط استان برعهده دارد در روستای فرکوش واقع شده است. مرکز ترک اعتیاد کوثر روستای فرکوش نیز با 11 کادر در قسمت جنوبی روستا واقع شده است که مسئولیت درمان اعتیاد به مواد مخدر را در سطح شهرستان بر عهده دارد . مرکز بهداشت و مخابرات و پست بانک و پایگاه مقاومت بسیج شهدای فرکوش نیز در این روستا فعالیت می کنند. روستای فرکوش جزو معدود روستاهای شهرستان می باشد که متصل به شبکه پر سرعت اینترنت است. روستای فرکوش یکی از مهم ترین قطب های علمی نه تنها در بین سایر روستاها بلکه در کل مناطق کشور زبان زد خاص و عام می باشد.این گفته را وجود نخبگان علمی بی شماری که از این روستای محروم به بشریت خدمت می نمایند ثابت می کنند.همگان می دانند اکثر جوانان این روستا با وجود محرومیت تحصیلات عالیه را در مهم ترین مراکز دانشگاهی کشور دارند و سالانه با انتشارات مقالات علمی در داخل و خارج از کشور ،انتشار کتاب و ....بر شان و منزلت علم و هنر می افزایند.از جمله از کتابهای منتشرشده در داخل و خارج کشور عبارتند از :

Cells left-aligned, table centered

عنوان کتاب	نویسنده	زبان کتاب و انتشارات	شابک
مکاترونیک در پزشکی،به روش مهندسی پزشکی	سیامک حاجی زاده فرکوش(عضو نویسندگان)	انگلیسی -مگروهیل امریکا 2011	0071768963
روابط عمومی و رسانه	فیروز دیندار فرکوش	فارسی- سایه روشن ایران 1390	9789649329574
بیوشیمی پزشکی	پیمان هادی (عضو نویسندگان)	انگلیسی -امازون امریکا 2014	1939123356
سیتوژنتیک(روش ها و کاربردها )	پیمان هادی	فارسی- ارسطو ایران 1394	9786007558447
سیستم خبره و داده کاوی	منصور یحیوی فرکوش	فارسی-انتشارات دانشگاهی 1392	4-6-93523-600-978

دکتر فیروز دیندار فرکوش مدیر سابق دفتر جذب و استخدام هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی و دکتر حسین انواری نماینده دو دوره مجلس شورای اسلامی از جمله افرادی هستند که از این روستا در زمینه های علمی و سیاسی کشور فعالیت داشتند. این روستا در زمینه ی خلاقیت و نو آوری نیز جزو بهترین ها بوده است و نخبگان زیادی در این زمینه به جامعه تحویل داده است ؛ 11 اختراع ثبت شده علی اوجاقی در زمینه ی بهداشت محیط زیست ،ثبت اختراع سیامک حاجی زاده فرکوش در امریکا با موضوع ابزار هوشمند گیره کردن شریان آئورت در حین عمل جراحی قلب و تولید نمونه اولیه آن ،طرح آقای صمد احد زاده فرکوش در تولید دستگاه تشخیص و درمان تیک عصبی و سنجش شتاب و جهت واکنش آن از جمله ی ابتکارات نخبگان این روستا می باشد.

منابع

• درگاه ملی آمار ایران

[دکتر فیروز دیندار فرکوش _ روابط عمومی و رسانه. http://www.agahbookshop.com/p-5859--.aspx ]

[پیمان هادی_بیوشیمی پزشکی. http://www.amazon.com/Peyman-Hadi/e/B00QMPC000 ]

[سیامک حاجی زاده _مکاترونیک در پزشکی http://accessengineeringlibrary.com/browse/mechatronics-in-medicine-a-biomedical-engineering-approach]

[پیمان هادی _سیتوژنتیک.سایت چاپ و نشر ایران http://chaponashr.ir/book_detail.php?book_ID=15338 ]