تولکاپون

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تولکاپون
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریTasmar
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa698036
داده‌ها
رده‌بندی داروهای
بارداری
روش مصرف داروخوراکی
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی65%
پیوند پروتئینی>99.9%
متابولیسمکبد (عمدتاً گلوکورونیداسیون)
نیمه‌عمر حذف2–3 hours
دفعUrine (60%), feces (40%);
only 0.5% in unmetabolized form
شناسه‌ها
  • (3,4-Dihydroxy-5-nitrophenyl)(4-methylphenyl)methanone
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEMBL
لیگاند بانک داده پروتئین
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.222.604 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC14H11NO5
جرم مولی۲۷۳٫۲۴۴ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
نقطه ذوب۱۴۳ تا[ابزار تبدیل: یکای ناشناخته]
حلالیت در آبnot soluble
  • [O-][N+](=O)c2cc(C(=O)c1ccc(cc1)C)cc(O)c2O
  • InChI=1S/C14H11NO5/c1-8-2-4-9(5-3-8)13(17)10-6-11(15(19)20)14(18)12(16)7-10/h2-7,16,18H,1H3 ✔Y
  • Key:MIQPIUSUKVNLNT-UHFFFAOYSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

تولکاپون (انگلیسی: Tolcapone) دارویی است که برای درمان بیماری پارکینسون (PD) استفاده می‌شود. این دارو یک مهارکننده انتخابی، قوی و برگشت پذیر از نوع نیتروکاتکول آنزیم کاتکول-O-متیل ترانسفراز (COMT) است.[۴]

در مقایسه با انتاکاپون، یکی دیگر از مهارکننده‌های COMT نیتروکاتکول، تولکاپون نیمه عمر طولانی‌تری دارد (۲.۹ ساعت در مقابل ۰.۸ ساعت) و بهتر می‌تواند به سد خونی مغزی نفوذ کند و هم در سیستم عصبی مرکزی و هم در محیط اطراف عمل کند.[۵] با این حال، انتاکاپون برای کبد سمی کمتری دارد.

کاربرد پزشکی[ویرایش]

تولکاپون در درمان بیماری پارکینسون به عنوان مکمل داروهای لوودوپا/کاربی‌دوپا یا لوودوپا/بنسرازید استفاده می‌شود. لوودوپا یک پیش دارو برای دوپامین است که علائم پارکینسون را کاهش می‌دهد.[۶] کاربی‌دوپا و بنسرازید مهارکننده‌های معطر L-آمینه اسید دکربوکسیلاز (AADC) هستند.

بدون تجویز تولکاپون، اثرات مفید لوودوپا سریعتر از بین می رود و در نتیجه نوسانات حرکتی ایجاد می‌شود.

موارد منع مصرف[ویرایش]

ترکیب تولکاپون با مهارکننده‌های غیرانتخابی مونوآمین اکسیداز مانند فنلزین یا ترانیل سیپرومین منع مصرف دارد. تولکاپون همچنین برای افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی یا افزایش آنزیم‌های کبدی منع مصرف دارد.[۷]

عوارض جانبی[ویرایش]

انتاکاپون سمیت کبدی قابل توجهی (سمیت کبدی) را به همراه دارد که کاربرد دارو را محدود می‌کند. انتاکاپون یک جایگزین است، عمدتاً زیرا نمایه سمیت مطلوب‌تری دارد.[۸]

سمیت کبدی می‌تواند به افزایش سطوح ترانس آمینازها مرتبط باشد، اما مطالعات نشان داده‌اند که کمترین خطر را برای افرادی که از قبل بیماری‌های کبدی کنترل می‌کنند، وجود دارد.[۸] هیچ مکانیسم روشنی در این مورد دخیل نیست، اما این فرضیه وجود دارد که به دلیل جدا شدن فسفوریلاسیون اکسیداتیو، ارتباطی با تنفس غیرطبیعی میتوکندری دارد.[۹]

سایر عوارض جانبی افزایش فعالیت دوپامینرژیک، از جمله علائم گوارشی است. درمان با تولکاپون خطر ایجاد یا طولانی شدن دیس‌کینزی را دارد. این را می‌توان با کاهش دوز لوودوپا خنثی کرد. این به این دلیل است که تجویز تولکاپون منجر به تجمع متیل دهنده بیولوژیکی S-آدنوزیل-L-متیونین (SAM) در جسم مخطط می‌شود که علائم پارکینسون را القا می‌کند.

علائم گوارشی شامل حالت تهوع و اسهال است. عوارض جانبی دوپامینرژیک بیشتر شامل افت فشار خون ارتواستاتیک، خشکی دهان، تعریق و سرگیجه است. تولکاپون باعث اسهال شدیدتر از انتاکاپون می‌شود. این شایع ترین دلیل برای خاتمه درمان در مطالعات بود. تغییر رنگ ادرار ناشی از متابولیت های تولکاپون زرد است که از راه ادرار دفع می‌شود و بی‌ضرر است.

منابع[ویرایش]

  1. "Tasmar 100 mg film-coated tablets - Summary of Product Characteristics (SmPC)". (emc). 9 October 2020. Retrieved 28 November 2022.
  2. "Tasmar- tolcapone tablet, film coated". DailyMed. U.S. National Library of Medicine. 2 October 2020. Retrieved 28 November 2022.
  3. Anvisa (2023-03-31). "RDC Nº 784 - Listas de Substâncias Entorpecentes, Psicotrópicas, Precursoras e Outras sob Controle Especial" [Collegiate Board Resolution No. 784 - Lists of Narcotic, Psychotropic, Precursor, and Other Substances under Special Control] (به پرتغالی). Diário Oficial da União (published 2023-04-04). Archived from the original on 2023-08-03. Retrieved 2023-08-16.
  4. Antonini A, Abbruzzese G, Barone P, Bonuccelli U, Lopiano L, Onofrj M, et al. (February 2008). "COMT inhibition with tolcapone in the treatment algorithm of patients with Parkinson's disease (PD): relevance for motor and non-motor features". Neuropsychiatric Disease and Treatment. 4 (1): 1–9. doi:10.2147/NDT.S2404. PMC 2515921. PMID 18728767.
  5. Forsberg M, Lehtonen M, Heikkinen M, Savolainen J, Järvinen T, Männistö PT (February 2003). "Pharmacokinetics and pharmacodynamics of entacapone and tolcapone after acute and repeated administration: a comparative study in the rat". The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics. 304 (2): 498–506. doi:10.1124/jpet.102.042846. PMID 12538800. S2CID 24863335.
  6. Dingemanse J, Jorga K, Zürcher G, Schmitt M, Sedek G, Da Prada M, Van Brummelen P (September 1995). "Pharmacokinetic-pharmacodynamic interaction between the COMT inhibitor tolcapone and single-dose levodopa". British Journal of Clinical Pharmacology. 40 (3): 253–62. doi:10.1111/j.1365-2125.1995.tb05781.x. PMC 1365105. PMID 8527287.
  7. "Tasmar: EPAR – Product Information" (PDF). European Medicines Agency. 3 August 2016. Archived from the original (PDF) on 15 April 2017. Retrieved 31 January 2024.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ Olanow CW, Watkins PB (2007). "Tolcapone: an efficacy and safety review (2007)". Clinical Neuropharmacology. 30 (5): 287–94. doi:10.1097/wnf.0b013e318038d2b6. PMID 17909307. S2CID 19148461.
  9. Truong DD (2009). "Tolcapone: review of its pharmacology and use as adjunctive therapy in patients with Parkinson's disease". Clinical Interventions in Aging. 4: 109–13. doi:10.2147/CIA.S3787. PMC 2685232. PMID 19503773.

پیوند به بیرون[ویرایش]