سازوکار کانونی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
ابرابزار/گسترش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[File:Focal mechanism.svg|thumb|left]] |
|||
{{متخصص}} |
|||
'''سازوکار کانونی''' زمین‌لرزه، [[تغییر شکل (مهندسی)|تغییرشکل‌های]] [[کشسانی|ناکشسانی]] که در سرچشمهٔ [[امواج لرزه‌ای]] روی می‌دهد را تشریح می‌کند. در مواردی که مرتبط با [[گسل]] است، سازوکار کانونی زمین‌لرزه به جهت‌گیری صفحهٔ گسل و بردار لغزش گفته می‌شود. |
|||
'''سازوکار کانونی'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=سازوکار کانونی | بیگانه=focal mechanism | بیگانه در فارسی= | حوزه=ژئوفیزیک | دفتر=دهم | بخش=فارسی | سرواژه=سازوکار کانونی}}</ref> [[زمین‌لرزه]]، [[تغییر شکل (مهندسی)|تغییرشکل‌های]] روی‌داده در [[کانون زمین‌لرزه]] که باعث ایجاد [[امواج لرزه‌ای]] می‌شود را تشریح می‌کند. در مواردی که رویداد لرزه‌ای مرتبط با [[گسل]] است، سازوکار کانونی زمین‌لرزه به جهت‌گیری صفحهٔ گسل و [[بردار اقلیدسی|بردار]] لغزش گفته شده و آن را '''حل صفحهٔ گسل'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=حل صفحهٔ گسل | بیگانه=fault-plane solution, focal-mechanism solution | بیگانه در فارسی= | حوزه=ژئوفیزیک | دفتر=نهم | بخش=فارسی | سرواژه=حل صفحهٔ گسل}}</ref> نیز می‌نامند. سازوکار کانونی از حل [[تانسور]] [[گشتاور (فیزیک)|گشتاور]] برای زمین‌لرزه به دست می‌آید، که خود با تجزیه و تحلیل [[شکل‌موج]]های لرزه‌ای مشاهده‌شده، تخمین زده می‌شود. سازوکار کانونی را می‌توان از مشاهده الگوی «نخستین جنبش» که در آن اولین امواج P واردشده شکسته شده یا کاهش می‌یابند نیز به دست آورد. این روش قبل از ثبت و تجزیه و تحلیل دیجیتالی شکل موج استفاده می‌شد. و این روش هنوز برای زمین‌لرزه‌های خیلی کوچک برای حل تانسور گشتاوری استفاده می‌شود. سازوکارهای کانونی در حال حاضر عمدتاً با استفاده از تجزیه و تحلیل نیمه خودکار شکل‌موج‌های ثبت‌شده استخراج می‌شوند.<ref>{{cite journal |first=Stuart A. |last=Sipkin |date=1994 |title=Rapid determination of global moment-tensor solutions |journal=Geophysical Research Letters |volume=21 |issue=16 |pages=1667–1670 |doi=10.1029/94GL01429|bibcode=1994GeoRL..21.1667S }}</ref> |
|||
{| class="wikitable center" |
|||
|+انواع گسل با طرح‌های توپ‌های ساحلی مربوطه<ref>{{citation|author=Yongliang Wang, Yang Ju, Yongming Yang|date=2018|doi=10.1155/2018/2748408|issn=1070-9622|pages=1–14|periodical=Shock and Vibration|title=Adaptive Finite Element-Discrete Element Analysis for Microseismic Modelling of Hydraulic Fracture Propagation of Perforation in Horizontal Well considering Pre-Existing Fractures|volume=2018 |doi-access=free }}<!-- auto-translated by Module:CS1 translator --></ref> |
|||
!چپ‌گرد |
|||
امتدادلغز |
|||
!راست‌گرد |
|||
امتدادلغز |
|||
!عادی |
|||
شیب‌لغز |
|||
!معکوس/[[راندگی]] |
|||
شیب‌لغز |
|||
|- |
|||
|[[File:StrikeSlipFault Mirrored.svg|100px]] |
|||
|[[File:StrikeSlipFault.svg|100px]] |
|||
|[[File:NormalFault.svg|100px]] |
|||
|[[File:ThrustFault.svg|100px]] |
|||
|- |
|||
|[[File:Left-lateral strike slip.svg|100px|]] |
|||
|[[File:Right-lateral strike slip.svg|100px|]] |
|||
|[[File:Normal dip-slip.svg|100px|]] |
|||
|[[File:Thrust reverse dip-slip.svg|100px|]] |
|||
|} |
|||
==جستارهای وابسته== |
|||
* [[گشتاور لرزه‌ای]] |
|||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس}} |
|||
* Wikipedia contributors, "Focal mechanism," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Focal_mechanism&oldid=494245287 (accessed July 19, 2012). |
* Wikipedia contributors, "Focal mechanism," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Focal_mechanism&oldid=494245287 (accessed July 19, 2012). |
||
[[رده:زمین‌شناسی ساختاری]] |
[[رده:زمین‌شناسی ساختاری]] |
||
[[رده:لرزه‌شناسی]] |
[[رده:لرزه‌شناسی]] |
||
[[رده:مکانیک شکست]] |
|||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۸
سازوکار کانونی[۱] زمین‌لرزه، تغییرشکل‌های روی‌داده در کانون زمین‌لرزه که باعث ایجاد امواج لرزه‌ای می‌شود را تشریح می‌کند. در مواردی که رویداد لرزه‌ای مرتبط با گسل است، سازوکار کانونی زمین‌لرزه به جهت‌گیری صفحهٔ گسل و بردار لغزش گفته شده و آن را حل صفحهٔ گسل[۲] نیز می‌نامند. سازوکار کانونی از حل تانسور گشتاور برای زمین‌لرزه به دست می‌آید، که خود با تجزیه و تحلیل شکل‌موج‌های لرزه‌ای مشاهده‌شده، تخمین زده می‌شود. سازوکار کانونی را می‌توان از مشاهده الگوی «نخستین جنبش» که در آن اولین امواج P واردشده شکسته شده یا کاهش می‌یابند نیز به دست آورد. این روش قبل از ثبت و تجزیه و تحلیل دیجیتالی شکل موج استفاده می‌شد. و این روش هنوز برای زمین‌لرزه‌های خیلی کوچک برای حل تانسور گشتاوری استفاده می‌شود. سازوکارهای کانونی در حال حاضر عمدتاً با استفاده از تجزیه و تحلیل نیمه خودکار شکل‌موج‌های ثبت‌شده استخراج می‌شوند.[۳]
| چپ‌گرد
امتدادلغز |
راست‌گرد
امتدادلغز |
عادی
شیب‌لغز |
معکوس/راندگی
شیب‌لغز |
|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «سازوکار کانونی» [ژئوفیزیک] هم‌ارزِ «focal mechanism»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۳۴-۷ (ذیل سرواژهٔ سازوکار کانونی)
- ↑ «حل صفحهٔ گسل» [ژئوفیزیک] هم‌ارزِ «fault-plane solution, focal-mechanism solution»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر نهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۱۸-۴ (ذیل سرواژهٔ حل صفحهٔ گسل)
- ↑ Sipkin, Stuart A. (1994). "Rapid determination of global moment-tensor solutions". Geophysical Research Letters. 21 (16): 1667–1670. Bibcode:1994GeoRL..21.1667S. doi:10.1029/94GL01429.
- ↑ Yongliang Wang, Yang Ju, Yongming Yang (2018), "Adaptive Finite Element-Discrete Element Analysis for Microseismic Modelling of Hydraulic Fracture Propagation of Perforation in Horizontal Well considering Pre-Existing Fractures", Shock and Vibration, vol. 2018, pp. 1–14, doi:10.1155/2018/2748408, ISSN 1070-9622
{{citation}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
- Wikipedia contributors, "Focal mechanism," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Focal_mechanism&oldid=494245287 (accessed July 19, 2012).