کاوه گوهرین

کاوه گوهرین

کاوه گوهرین (زادهٔ ۱ مهر ۱۳۳۴ خورشیدی در اهواز – درگذشتهٔ ١٠ شهریور ١۴٠٢) نویسنده، شاعر و پژوهشگر ادبیات ایران بود.

فعالیت‌های ادبی

گوهرین در دهه ۵۰ با سیاوش کسرایی آشنا می‌شود و به توصیهٔ او، پس از اعدام خسرو گلسرخی در ۲۹ بهمن ۱۳۵۲، برای پیشگیری از پراکنده شدن آثار او اقدام به جمع‌آوری سروده‌ها و مقالات وی از میان اوراق مجلات و روزنامه‌های آن دوره می‌کند.

دفتر نخستین مجموعه اشعار گلسرخی با عنوان انتخابی خود او «ای سرزمین من» و طرح جلدی درخشان از علیرضا اسپهبد، به سال ۱۳۷۳ از سوی مؤسسهٔ انتشارات نگاه منتشر شد که در اندک زمانی نایاب گردید و بعدها به چاپ‌های متعدد رسید. دفتر دوم این شعرها نیز باز هم با عنوان انتخابی گلسرخی «پرندهٔ خیس» به سال ۱۳۷۴ ازسوی مؤسسهٔ فرهنگ کاوش منتشر شد و پس از تجدید چاپ، سرانجام دو مجموعهٔ «ای سرزمین من» و «پرندهٔ خیس» به همراه اشعاری نویافته و تصاویری چاپ نشده از خسرو گلسرخی با عنوان «خسته‌تر از همیشه» در سال ۱۳۸۰ از سوی انتشارات آرویج منتشر شد. بعدها همین مجموعه اشعار در مجموعه‌ای ۳ جلدی به همراه «دستی میان دشنه و دل» دفتر اول از نوشته‌های پراکنده و «من در کجای جهان ایستاده‌ام؟» دفتر دوم از نقدها و ترجمه‌های خسرو منتشر گردید که تا به امروز چندین بار تجدید چاپ شده‌اند.

آخرین تلاش کاوه گوهرین در گردآوری و تدوین آثار گلسرخی، مجموعه‌ای از اشعار اوست که انتشارات نگاه دو بار در سال‌های ۹۱ و ۹۲ منتشر کرده وشعرهای جدیدی از خسرو را نیز در خود دارد که تا به امروز کاملترین مجموعه اشعار گلسرخی است. کاوه گوهرین در کنار تحقیق و پژوهش یکی از فعالان دوران تجدید حیات «کانون نویسندگان ایران» بود وبا عضویت در جمع مشورتی کانون، در تنظیم و تصویب اساسنامهٔ کانون نویسندگان به همراه یارانی دیگر همچون رضا براهنی، هوشنگ گلشیری، فرج سرکوهی، منصور کوشان و بسیاری دیگر تلاش فراوان کرد. به سال ۱۳۷۷ درنخستین انتخابات کانون نویسندگان برای برگزیدن هیئت دبیران موقت که در منزل خانم سیمین بهبهانی برگزار شد وی به عنوان عضو علی‌البدل دبیران موقت انتخاب گردید انتخابات بعدی که در تالار اتحادیهٔ ناشران انجام گرفت (سال ۱۳۷۸)کاوه گوهرین به عنوان بازرس کانون از سوی اعضا برگزیده شد.

در سال ۲۰۰۰ میلادی، به دعوت «پارلمان جهانی نویسندگان» که مقرّ آن در بروکسل، پایتخت بلژیک است و با میزبانی بنیاد هنر آمستردام (Amsterdams fonds voor de kunst) راهی هلند گردید هنگام اقامت در هلند، بلژیک و آلمان سخنرانی‌هایی پیرامون ادبیات معاصر ایران ایراد کرد. مجموعه‌ای از هایکوهای او با عنوان «هایکوهای ایرانی» نخستین بار در تیراژی محدود در آمستردام منتشر شد و پس از آن یک محقق و ادیب ایرانی به نام «دکتر رضا خالصی» این هایکوهارا به انگلیسی ترجمه کرد و براساس ترجمهٔ انگلیسی، یک شاعر هلندی به نام «کلس خوفرس» (klass Govers) این هایکوها را به هلندی برگرداند. چاپ دوم این کتاب در ایران با طرح‌های درخشان طراح وگرافیست عراقی «باسم الرسام» به سال ۱۳۸۱ منتشر شد.

«در سرزمین وینسنت» شعری بلند است که در واقع خاطرات دوران اقامت در هلند و دیگر کشورهای اروپایی است و دیدار با نویسندگان و شاعران غربت‌نشین را روایت می‌کند. این منظومه نیز به سال ۱۳۸۰ از سوی دو ناشر «آرویج» و «گیو» منتشر شد.

عضویت در کانون نویسندگان و کناره‌گیری

پس از بازگشت به ایران و دیدار با اعضای کانون و هیئت دبیران منتخب، آگاهی یافت که هیئت دبیران قصد دارند با مراجعه به وزارت ارشاد و وزارت کشور خواستار ثبت رسمی کانون شوند، وی در شمار مخالفان این تفکر بود، پس از نگارش و ارسال نامه‌هایی به دبیران کانون برای چشم پوشی از چنین طرحی که‌شان واستقلال کانون را برباد می‌داد با بی اعتنایی دبیران وقت به این هشدارها، درتاریخ ۲ خرداد ۱۳۸۱ طی اعتراضی کتبی از عضویت در کانون استعفا کرد. «منظومهٔ کانون نویسندگان» که دو بار پس از ارائه به وزارت ارشاد غیرقابل چاپ در ایران تشخیص داده شد سرانجام در تاریخ ۲۰۰۴ میلادی از سوی نشر پژواک ایران در شهر المیرهٔ هلند منتشر شد شرح ماجراهای منجر به استعفا از کانون به همراه مدارک و اسناد این واقعه است.

کاوه گوهرین و احمد شاملو

روزنامه‌نگاری

از کاوه گوهرین مقالات تحقیقی، نقدها و مصاحبه‌های بسیاری پیرامون ادبیات ایران درنشریاتی همچون: فردای ایران /چیستا/گردون/ تکاپو/ معیار / آدینه/ دنیای سخن/ کلک/ بخارا/ مهرنامه / تجربه/ دریچهٔ گفتگو و روزنامه‌هایی همچون: شرق/ آرمان /آریا/خرداد/صبح امروز/ انتخاب/ شهروند منتشر شده‌است.

همچنین وی آثار بسیاری نیز در نشریات خارج از کشور منتشر کرده که برای نمونه به نام تعدادی از این نشریات اشاره می‌شود: دفتر هنر/ فردوسی امروز/ پر/ بررسی کتاب / نیمروز لندن/پژواک ایران و…

کتاب‌شناسی

دراین جا فهرستی از بعضی کتاب‌های نشر یافته ایشان با ذکر نام ناشر و چاپ نخست آن درج می‌گردد:

• ۱. افسانه و افسون، خاطرات تقی ظهوری، به کوشش کاوه گوهرین، نشر آرشام، چاپ اول ۱۳۹۰
• ۲.انتری که لوطی اش مرده بود، صادق چوبک، ویرایش و مقدمه کاوه گوهرین،انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۸۲
• ۳. ای سرزمین من، دفتر اول شعرهای خسرو گلسرخی، به کوشش کاوه گوهرین، نگاه، ۱۳۷۳
• ۴. گلستان سعدی، به کوشش کاوه گوهرین، امیرکبیر، ۱۳۶۲
• ۵. قصص الانبیا، به کوشش کاوه گوهرین، امیرکبیر، ۱۳۶۴
• ۶. لیلی و مجنون، به کوشش کاوه گوهرین، امیرکبیر ،۱۳۶۱
• ۷. گل نبشت آزادی، گزارش پارسی منشور کوروش هخامنشی، نشرنیکا، ۱۳۸۹
• ۸. پرندهٔ خیس، دفتر دوم شعرهای گلسرخی، فرهنگ کاوش، ۱۳۷۴
• ۹. پروانهٔ خواب آلود، مجموعه هایکو، کتابسرای نیک، ۱۳۸۸
• ۱۰. تنگسیر، صادق چوبک، ویرایش و مقدمه، کاوه گوهرین، نگاه، ۱۳۸۲
• ۱۱. خدای نامک، دفتر دوم از هایکوها، ایشیق، ۱۳۸۵
• ۱۲. خسته‌تر از همیشه، مجموعه اشعار گلسرخی، به کوشش کاوه گوهرین، آرویج، ۱۳۸۰
• ۱۳. داستان دوستان، ققنوس، ۱۳۸۹
• ۱۴. در سرزمین وینسنت، نشر آرویج، نشرگیو، ۱۳۸۰
• ۱۵. دستی میان دشنه و دل، دفتر اول نوشته‌های پراکنده گلسرخی، آرویج ۱۳۸۷
• ۱۶. بی‌گزند از باد و باران، داستان‌ها و حماسه‌های شاهنامه، نگاه، ۱۳۹۲
• ۱۷. کشکول، شیخ بهایی، گزارش پارسی کاوه گوهرین، بوتیمار ،۱۳۹۲
• ۱۸. شرح سودی برحافظ، ۴جلد، ویرایش کاوه گوهرین، نگاه ،۱۳۸۹
• ۱۹. قصه‌های بهرنگ، صمد بهرنگی، ویرایش کاوه گوهرین، نگاه ،۱۳۹۲
• ۲۰. ماغ گوزن در جنگل خاموش، دفترسوم هایکوها، نوید شیراز ،۱۳۹۰
• ۲۱. مجموعه اشعار خسرو گلسرخی، به کوشش کاوه گوهرین، نگاه ،۱۳۹۱
• ۲۲. من در کجای جهان ایستاده‌ام، دفتر دوم نوشته‌های گلسرخی، فرهنگ کاوش، ۱۳۷۶
• ۲۳. منظومهٔ کانون نویسندگان، کاوه گوهرین، پژواک ایران، هلند ،۲۰۰۴ میلادی
• ۲۴. میعاد با خورشید، شرح غزلیات دیوان شمس، آرویج، ۱۳۸۱
• ۲۵. هایکوهای ایرانی با ترجمهٔ انگلیسی، هلندی، آرویج ،۱۳۸۱

در دست انتشار

• چنین گفت کوروش، گزارش پارسی سپارش نامهٔ کوروش، آروشا ۱۳۹۳
• شب تاب و ماه رنگ پریده، مجموعه هایکو برای غزه، فصل پنجم ۱۳۹۳
• چقدر سینمای فردین خوب است، مجموعهٔ هایکوهای سینمایی