خورخه لوئیس بورخس: تفاوت میان نسخهها
جز حذف الگوهای خرد با کمک خرد-زدا |
|||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
== زندگی == |
== زندگی == |
||
[[پرونده:JorgeLuisBorges.jpg|بندانگشتی|خورخه لوئیس بورخس در دهه ۱۹۴۰]] |
[[پرونده:JorgeLuisBorges.jpg|بندانگشتی|خورخه لوئیس بورخس در دهه ۱۹۴۰]] |
||
تحصیلات بورخس تا |
تحصیلات بورخس تا یازده سالگی در خانه بود و او به فراگیری دو زبان اسپانیایی و انگلیسی مشغول بود. همه افراد خانواده در سال ۱۹۱۴ به خاطر کاهش بینایی پدر و برای درمان این مشکل به شهر [[ژنو]] در سوییس رفتند و تا پایان این دهه در اروپا ماندند. در آنجا بورخس به مدرسه رفت و زبانهای فرانسوی و آلمانی را آموخت. در سال ۱۹۲۱ آنها به بوئنوس آیرس بازگشتند. |
||
بورخس نخستین دفتر شعرش با عنوان شور بوئنوس آیرس، را در بیست و چهار سالگی منتشر کرد.<ref name="ReferenceA">{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= استراترن |نام= پل |کتاب= آشنایی با بورخس| ناشر= نشر مرکز|سال=۱۳۸۷}}</ref> سالها بعد به عنوان استاد ادبیات انگلیسی دانشگاه [[بوئنوس آیرس]] منصوب شد. |
بورخس نخستین دفتر شعرش با عنوان شور بوئنوس آیرس، را در بیست و چهار سالگی منتشر کرد.<ref name="ReferenceA">{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= استراترن |نام= پل |کتاب= آشنایی با بورخس| ناشر= نشر مرکز|سال=۱۳۸۷}}</ref> سالها بعد به عنوان استاد ادبیات انگلیسی دانشگاه [[بوئنوس آیرس]] منصوب شد. |
||
پیش از آن نیز رئیس کتابخانه ملی [[آرژانتین]] بود. |
پیش از آن نیز رئیس کتابخانه ملی [[آرژانتین]] بود. |
نسخهٔ ۲۱ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۰۰:۰۸
خورخه لوییس بورخس | |
---|---|
نام اصلی | خورخه فرانسیسکو اییسادورو لوئیس بورخس آسودو[۱] |
زاده | ۲۴ اوت ۱۸۹۹ بوئنوس آیرس، آرژانتین |
درگذشته | ۱۴ ژوئن ۱۹۸۶ (۸۶ سال) ژنو، سوئیس |
پیشه | نویسنده، شاعر |
ملیت | آرژانتینی |
کتابها | الف (مجموعهداستان) (۱۹۴۹) |
همسر(ها) | السا هلنا آستته میان[۲] ۱۹۷۰-۱۹۶۷ ماریا کوداما[۳] ۱۹۸۶-۱۹۸۶ |
امضا |
خورخه لوئیس بورخس (به اسپانیایی: Jorge Luis Borges) ( audio) (۲۴ اوت ۱۸۹۹ – ۱۴ ژوئن ۱۹۸۶) نویسنده، شاعر و ادیب معاصر آرژانتینی بود. وی از برجستهترین نویسندگان آمریکای لاتین است. شهرت او بیشتر به خاطر نوشتن داستان کوتاه است. یکی از مشهورترین کتابهای او، داستان (۱۹۴۴)، گلچینی از داستانهای کوتاه بورخس به انتخاب خودش است که مضامینی همچون رؤیاها، کتابخانهها، آیینهها، حیوانها، فلسفه، دین و خدا را میتوان حلقه اتصال این داستانها دانست.
زندگی
تحصیلات بورخس تا یازده سالگی در خانه بود و او به فراگیری دو زبان اسپانیایی و انگلیسی مشغول بود. همه افراد خانواده در سال ۱۹۱۴ به خاطر کاهش بینایی پدر و برای درمان این مشکل به شهر ژنو در سوییس رفتند و تا پایان این دهه در اروپا ماندند. در آنجا بورخس به مدرسه رفت و زبانهای فرانسوی و آلمانی را آموخت. در سال ۱۹۲۱ آنها به بوئنوس آیرس بازگشتند. بورخس نخستین دفتر شعرش با عنوان شور بوئنوس آیرس، را در بیست و چهار سالگی منتشر کرد.[۴] سالها بعد به عنوان استاد ادبیات انگلیسی دانشگاه بوئنوس آیرس منصوب شد. پیش از آن نیز رئیس کتابخانه ملی آرژانتین بود.
او سالهای نوجوانی خود را در ژنو و بعد در اسپانیا سپری کرد. در دوران جوانی به عنوان کارمند کتابخانه کار میکرد و سپس مدیر کتابخانه ملی آرژانتین شد. تا سال ۱۹۳۰ او شش کتاب چاپ کرده بود، سه مجموعه شعر و سه مجموعه مقاله. بین سالهای ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۹ او تمام آثار داستانی خود را نوشت و چاپ کرد که بعدها به خاطر همین آثار به شهرت رسید.[۵]
وی هیچ رمانی ننوشت. داستان کوتاههای وی انقلابی در فرم داستان کوتاه کلاسیک ایجاد کرد. بعدها منتقدین از وی به عنوان نویسنده پست مدرن نام بردند.
با اینکه بارها نامزد دریافت جایزه نوبل ادبیات شد هیچگاه برنده آن نشد. با این وجود جایزهٔ ملی ادبیات آرژانتین را از آن خود کرد.[۴]
بورخس به مرور زمان بینایی خود را از دست میداد و قبل از مرگ کاملاً نابینا شد. وی در زمان تصدی پست ریاست کتابخانهٔ ملی آرژانتین، تقریباً نابینا بود.[۴]
برخی از آثار او به فارسی نیز ترجمه شدهاست.
آثار ترجمه شده به فارسی
- الف (مجموعهداستان) - م. طاهر نوکنده-انتشارات نیلوفر
- ویرانههای مدور - احمد میرعلائی
- الف و چند داستان دیگر - احمد میر علایی
- کتابخانه بابل - کاوه سید حسینی
- اطلس - احمد اخوت
- هزارتوهای بورخس - احمد میرعلائی
- کتاب موجودات خیالی - احمد اخوت
- اولریکا و هشت داستان دیگر - کاوه میرعباسی
- " نامههای پرتب و تاب " - نجمه شبیری
- حافظهٔ شکسپیر، نوشتهٔ خورخه لوییس بورخس/ برگردانِ بابک تبرّایی انتشارات نیلا
- شش مسئله برای دُن ایسیدرو پارودی، (داستانهای بههمپیوسته)، نوشتهٔ خورخه لوییس بورخس و آدولفو بیویی کاسارِس/ برگردانِ احسان نوروزی و نیما ملکمحمدی انتشارات نیلا
- معمای شکسپیر، نوشتهٔ خورخه لوییس بورخس/ برگردانِ امید روشنضمیر انتشارات نیلا
داستانهای کوتاه
- دشنه
- جاودانهها
نقد آثارش
ماریو بارگاس یوسا نوشتهاست که دنیای بورخس، گاه از «قوممداری فرهنگی معیّنی آسیب میبیند».[۶] سیاهپوستان، سرخپوستان و بدویان اغلب در داستانهایش پست و حقیر جلوه میکنند و در حالتی از بربریت غوطهورند.[۶]
پانویس
- ↑ Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo
- ↑ Elsa Helena Astete Millán
- ↑ Maria Kodama
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ استراترن، پل (۱۳۸۷). آشنایی با بورخس. نشر مرکز.
- ↑ «آیا بورخس مهمترین نویسنده قرن بیستم است؟». بیبیسی فارسی.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ بارگاس یوسا، ماریو (اسفند ۱۳۷۷). واقعیت نویسنده. ترجمهٔ مهدی غبرائی. تهران: مرکز. ص. ۳۸. شابک ۹۶۴۳۰۵۴۲۲۵. تاریخ وارد شده در
|سال=
را بررسی کنید (کمک)
منابع
- بورخس، خورخه لوئیس (۱۳۸۴)، هزارتوهای بورخس، ترجمهٔ احمد میرعلائی، تهران: کتاب زمان، شابک ۹۶۴-۶۳۸۰-۲۸-X
- «آیا بورخس مهمترین نویسنده قرن بیستم است؟». بیبیسی فارسی.
- «اهمیت خورخه لوئیس بورخس ۳۰ سال پس از مرگش چیست؟». بیبیسی فارسی.
پیوند به بیرون
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به خورخه لوئیس بورخس در ویکیگفتاورد موجود است. |
- خورخه لوئیس بورخس
- آرژانتینیهای مهاجرتکرده به سوئیس
- آنارشیستهای فردگرا
- افراد آرژانتینی اروگوئهایتبار
- افراد آرژانتینی اسپانیاییتبار
- افراد آرژانتینی انگلستانیتبار
- افراد آرژانتینی بریتانیاییتبار
- افراد آرژانتینی پرتغالیتبار
- افراد پادکمونیست اهل آرژانتین
- افسران رتبه امپراتوری بریتانیا
- اهالی بوئنوس آیرس
- برندگان جایزه ادگار
- برندگان جایزه سروانتس
- جستارنویسان اهل آرژانتین
- جستارنویسان مرد
- دارندگان لژیون دونور
- درگذشتگان ۱۹۸۶ (میلادی)
- درگذشتگان به علت سرطان در سوئیس
- درگذشتگان به علت سرطان کبد
- دریافتکنندگان جایزه اورشلیم
- زادگان ۱۸۹۹ (میلادی)
- شاعران اهل آرژانتین
- شاعران مرد
- شاعران مرد اهل آرژانتین
- ضد فاشیست اهل آرژانتین
- فرماندهان دریافتکننده نشان افتخار شایستگی جمهوری فدرال آلمان
- فیلمنامهنویسان اهل آرژانتین
- فیلمنامهنویسان مرد
- فیلمنامهنویسان مرد اهل ایالات متحده آمریکا
- کتابدارهای اهل آرژانتین
- گروندگان به مسیحیت از بیخدایی یا لاادریگری
- لیبرالهای کلاسیک
- مترجمان آلمانی به اسپانیایی
- مترجمان ادگار آلن پو
- مترجمان از آلمانی
- مترجمان از انگلیسی
- مترجمان انگلیسی-اسپانیایی
- مترجمان اهل آرژانتین
- مترجمان سده ۲۰ (میلادی)
- مترجمان فرانتس کافکا
- مترجمان فرانسوی-اسپانیایی
- مقالهنویسان سده ۲۰ (میلادی)
- نابینایان اهل آرژانتین
- ندانمگرایان اهل آرژانتین
- نویسندگان آرژانتینی در فرانسه
- نویسندگان اهل آرژانتین
- نویسندگان اهل بوئنوس آیرس
- نویسندگان پستمدرن
- نویسندگان داستان کوتاه اهل آرژانتین
- نویسندگان داستان کوتاه سده ۱۹ (میلادی)
- نویسندگان داستان کوتاه سده ۲۰ (میلادی)
- نویسندگان داستان کوتاه مرد اهل آرژانتین
- نویسندگان سده ۲۰ (میلادی) اهل آرژانتین
- نویسندگان مرد اهل آرژانتین
- نویسندگان مرد سده ۲۰ (میلادی)
- نویسندگان نابینا
- هنرمندان نابینا