خلف بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox monarch
'''خلف بن احمد''' (خلف بن ابو جعفر بن لیث) ملقب به امیر خلف بانو، آخرین امیر [[صفاری]] بود که از حدود سال ۳۵۲ تا ۳۹۳ قمری<ref>نذیر، احمد: [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120325195827-1125-5.pdf امیر خلف بن احمد آخرین فرمانروای خانواده صفاریان سیستان]. در نشریه: ایران‌شناسی بهار ۱۳۶۸. شماره ۱.</ref> که [[غزنویان]] بر آنها چیره گشتند بر [[سیستان]] حکم راند. لقب سلطان را برای نخستین بار خلف بن احمد برای سلطان محمود غزنوی به‌کار برد.
|name= خلف بن احمد
|title= [[امیر (عنوان)|امیر]] [[صفاریان|صفاری]]
|image= KhalafibnAhmadCoinHistoryofIran.jpg
|caption= سکه خلف بن احمد
|reign=963–1002 (۳۵۲ تا ۳۹۳ قمری)
|coronation=
|predecessor= [[احمد بن محمد بن خلف]]
|successor= [[غزنویان]]
|spouse=
|issue=
|royal house= [[صفاریان]]
|father=
|mother=
|birth_date= نوامبر ۹۳۷ م
|birth_place= [[سیستان]]
| death_date= 1009 میلادی
|death_place= در نزدیکی [[گردیز]]
|place of burial=
|religion= [[سنی]]
}}
'''خَلَف بن اَحمَد''' (خلف بن ابو جعفر بن لیث) ملقب به امیر خلف بانو، آخرین امیر [[صفاری]] بود که از حدود سال ۳۵۲ تا ۳۹۳ قمری<ref>نذیر، احمد: [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120325195827-1125-5.pdf امیر خلف بن احمد آخرین فرمانروای خانواده صفاریان سیستان]. در نشریه: ایران‌شناسی بهار ۱۳۶۸. شماره ۱.</ref> که [[غزنویان]] بر آنها چیره گشتند بر [[سیستان]] حکم راند. لقب سلطان را برای نخستین بار خلف بن احمد برای سلطان محمود غزنوی به‌کار برد.


دوران فرمانروایی این واپسین امیر صفاری که حدود چهل سال به طول انجامید، در کش و قوس نبردهای مقطعی با طاهر و فرزندانش به ویژه حسین بن طاهر سپری شد. او که هم‌عصر حکومت‌های مقتدر محلی، همچون آل بویه، سامانی و غزنویان بود، به ناچار و بر حسب اوضاع آن زمان با آنان روابط حسنه و برخی اوقات خصمانه برقرار می‌ساخت.
دوران فرمانروایی این واپسین امیر صفاری که حدود چهل سال به طول انجامید، در کش و قوس نبردهای مقطعی با طاهر و فرزندانش به ویژه حسین بن طاهر سپری شد. او که هم‌عصر حکومت‌های مقتدر محلی، همچون آل بویه، سامانی و غزنویان بود، به ناچار و بر حسب اوضاع آن زمان با آنان روابط حسنه و برخی اوقات خصمانه برقرار می‌ساخت.

نسخهٔ ‏۱۱ آوریل ۲۰۱۶، ساعت ۱۱:۵۱

خلف بن احمد
امیر صفاری
سکه خلف بن احمد
سلطنت963–1002 (۳۵۲ تا ۳۹۳ قمری)
پیشیناحمد بن محمد بن خلف
جانشینغزنویان
زادهنوامبر ۹۳۷ م
سیستان
درگذشته1009 میلادی
در نزدیکی گردیز
خاندانصفاریان

خَلَف بن اَحمَد (خلف بن ابو جعفر بن لیث) ملقب به امیر خلف بانو، آخرین امیر صفاری بود که از حدود سال ۳۵۲ تا ۳۹۳ قمری[۱] که غزنویان بر آنها چیره گشتند بر سیستان حکم راند. لقب سلطان را برای نخستین بار خلف بن احمد برای سلطان محمود غزنوی به‌کار برد.

دوران فرمانروایی این واپسین امیر صفاری که حدود چهل سال به طول انجامید، در کش و قوس نبردهای مقطعی با طاهر و فرزندانش به ویژه حسین بن طاهر سپری شد. او که هم‌عصر حکومت‌های مقتدر محلی، همچون آل بویه، سامانی و غزنویان بود، به ناچار و بر حسب اوضاع آن زمان با آنان روابط حسنه و برخی اوقات خصمانه برقرار می‌ساخت.

در زمان خلف بن احمد، و به دستور او، تفسیری بزرگ شامل صد جلد برای قرآن نوشته شد. امروزه از این تفسیر، سراغی نداریم. جولوغ سیستانی، یکی از ملازمان امیرخلف بانو، پدر شاعر معروف، فرخی سیستانی بود. خلف بن احمد در یکی از قصیده‌های تاریخی فرخی تأثیر فراوان دارد و برای درک این قصیده به دانستن احوال خلف بن احمد نیاز است.

پیشینه

بانو ظاهراً نام جدهٔ خلف بن احمد بود که او را بدین نام خوانده‌اند؛ و این خلف نبیرهٔ دختر عمرو بن لیث بود به روایت ابن اثیر، هرچند برخی او را نبیرهٔ یعقوب نیز گفته‌اند و بدیع همدانی در قصیدهٔ لامیهٔ خود خلف را به هر دو پادشاه یعنی یعقوب و عمرولیث منسوب کرده‌است.

با کشته شدن امیر جعفر، فرزندش خلف بن احمد، بعد از یک فراز و نشیب پنجاه روزه پس از مرگ پدر، در پنجم جمادی‌الثانی سال ۳۵۳ ق / هجده ژوئن ۹۶۴ م، بر تخت فرمانروایی سیستان نشست و سپهسالاری خود را به «ابو یوسف محمد بن یعقوب مدرکی» سپرد.

برخی مورخان از جریان لشکرکشی محمود غزنوی به سیستان نوشته‌اند که چون خلف به دژ کاخ رفت، پیرامون آن خندق کند، محمود دژ را محاصره و خندق را پر کرد و به این ترتیب دژ را گشود و بیشتر امرای خلف را به قتل رساند. خلف از بیم این رویداد، بیهوش شد و چون به هوش آمد بر روی پاهای محمود افتاد و از او طلب بخشش کرد و پس از این عمل خلف، محمود را سلطان نامید. محمود نیز بنا به درخواست خلف او را به گرگان فرستاد. خلف پس از چندی به جوزجانان رفت و در ۳۹۷ ق / ۱۰۰۶ م، در همان‌جا درگذشت.

منابع

  1. نذیر، احمد: امیر خلف بن احمد آخرین فرمانروای خانواده صفاریان سیستان. در نشریه: ایران‌شناسی بهار ۱۳۶۸. شماره ۱.
  • لغت‌نامه دهخدا: مدخل بانو
  • جعفریان، رسول: تاریخ ایران اسلامی، جلد دوم: از طلوع طاهریان تا غروب خوارزمشاهیان.
  • شبکه رشد: خلف بن ابو جعفر بن لیث. بازدید: آوریل ۲۰۱۶.