دیمترودون

دیمترودون; محدودهٔ زمانی: پرمین، ۲۹۵ تا ۲۷۲ میلیون سال پیش PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	اسکلت یک دیمترودون در مؤسسه اسمیتسونین
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	طنابداران
رده:	هم‌کمانان
تیره:	†گوه‌ای‌دندان‌واران
سرده:	†دیمترودون; کوپه، ۱۸۷۸
مترادف
	Embolophorus; (کوپه، ۱۸۷۸); Theropleura; (کوپه، ۱۸۸۰); Bathyglyptus; (کیس، ۱۹۱۱); Eosyodon; (اولسون، ۱۹۶۲);

دیمترودون (نام علمی: Dimetrodon) یک سرده منقرض‌شده از هم‌کمانان گوشت‌خوار درنده مربوط به دورهٔ^[۱] پرمین^[۲] می‌باشد. از این سرده تا کنون گونه‌های متنوعی شناسایی‌شده که بین ۲۹۵ تا ۲۷۲ میلیون سال قبل و پیش از پیدایش دایناسورها می‌زیسته‌اند. دیمترودون از اجداد پستانداران به شمار می‌آید و سنگواره‌های آن در آمریکای شمالی و اروپا به طور مشخص در کشورهای ایالات متحده آمریکا و آلمان کشف شده، بعلاوه یک کشف مهم از جای پای دیمترودون بدست جری مک‌دونالد^[۳] در جنوب ایالت نیومکزیکو آمریکا کشف شده‌است.

سرده دیمترودون در سال ۱۸۷۸ میلادی توسط دانشمند آمریکایی ادوارد درینکر کوپه نام‌گذاری و توصیف شد و معنی نام آن «دارای دو اندازه دندان» است.

توضیحات

باوجود اینکه در فرهنگ عامه دیمترودون به عنوان یک دایناسور شناخته می‌شود اما این جانور واقعاً یک دایناسور نیست و حدود ۴۰ میلیون سال پیش از پیدایش نخستین دایناسورها منقرض‌شده‌است. دیمترودون با وجود ظاهر خزنده‌مانند خود از نیاکان دور پستانداران است و مانند سایر هم‌کماکان یک گودی گیجگاهی در پشت هر چشم خود داشت. دیمترودون برخلاف خزندگان زمان خود که فقط دارای یک نوع دندان بودند دارای دو نوع دندان مختلف بود. دندان‌های جلویی وظیفه کندن و بریدن گوشت را داشتند در حالی که دندان‌های عقب وظیفه خرد کردن گوشت را بر عهده داشتند. طول این جانور به طور متوسط حدود ۲ متر و وزن آن تا ۲۵۰ کیلوگرم تخمین زده شده‌است. بزرگ‌ترین گونه شناخته‌شده از دیمترودون اندازه‌ای برابر با ۴٫۶ متر، و کوچک‌ترین آن تنها ۶۰ سانتی‌متر بود.

دیمترودون در پشتش، زبانه بادبانی‌شکل بزرگی از پوست داشت که پر از رگ‌های خونی بود. این بادبان، خارهایی بلند و استخوانی داشت که هر یک از مهره جداگانه‌ای از ستون فقرات رشد کرده بودند. دانشمندان معتقدند این بادبان برای جذب گرما از نور خورشید به منظور گرم کردن خون و بدن این جانور خون‌سرد به کار می‌رفت. همچنین ممکن است از این بادبان برای مراسم‌های جفت‌گیری استفاده شود و ظاهر او را در برابر رقیبان بزرگ‌تر جلوه دهد. به عنوان یک شکارچی رأس هرم غذایی دیمترودون از طعمه‌های مختلفی شامل انواع ماهی‌ها و چهاراندامان تغذیه می‌کرد.^[۴]