بحث:زبان لارستانی

Page contents not supported in other languages.
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از بحث:زبان اچمی)

درخواست ویرایش در ۱۰ ژوئن ۲۰۲۰[ویرایش]

با سلام با توجه به کدینگ بین المللی زبان که در قسمت کدهای زبان آمده است ایجا و ایجا که شامل سه منبع معتبر علمی بین المللی می باشد نام این زبان لاری است و نام اچمی را یا قبول ندارند و یا جز نام های فرعی آن می دانند. لذا با توجه به این منابع معتبر از مدیران مربوطه تقاضا دارم ضمن بررسی موضوع مطرح شده نسبت به اصلاح آن اقدام نماییند. با تشکر196.52.70.204 ‏۱۰ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۲۳:۰۱ (UTC) 196.52.70.204 ‏۱۰ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۲۳:۰۱ (UTC)[پاسخ]

Х در حال حاضر محافظت نشده. آیدین (بحث) ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۴۶ (UTC)[پاسخ]

خیر Ab2lrahman1379 (بحث) ‏۲۶ مه ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۲۱ (UTC)

درخواست ویرایش در ۱۷ ژوئیه ۲۰۲۰[ویرایش]

نام اصلی زیان در شناسنامه زبان سمت چپ، نام اصلی بایستی از اچمی به لاری یا لارستانی تغییر کند. طبق کدینگ بین المللی زبان در پایین همین شناسنامه. 46.245.87.94 ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۲۲:۵۷ (UTC)[پاسخ]

قبلا بحث درباره تغییر نام مقاله انجام شده و منبع ایرانیکا هم لارستانی قید کرده ولی پیگیری لازم انجام نشده تابحال و مقاله نیازمند تغییر مسیر هست سینما بدون رنگ (بحث) ‏۱۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۳:۳۵ (UTC)[پاسخ]
Х در حال حاضر محافظت نشده. آیدین (بحث) ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۴۶ (UTC)[پاسخ]

درخواست ویرایش در ۱۲ اوت ۲۰۲۰[ویرایش]

نام این زبان لارستانی است و هیچ سندی مبنی بر نام اچمی در هیچ مکتوب تاریخی وحود ندارد. مستنداتی که به این صفحه اضافه شد توسط افرادی حذف شده است 46.245.92.70 ‏۱۲ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۴۱ (UTC)[پاسخ]

 انجام نشد: سطح حفاظت صفحه از زمان قرارگیری این الگو تغییر کرده‌است و شما می‌توانید صفحه را ویرایش کنید. اگر همچنان نمی‌توانید چنین کنید، لطفاً درخواست را با ذکر جزئیات بیشتر باز کنید. ضمناً، برای عنوان این مقاله هم منابع زیادی ارائه شده‌است. {{کاربر|جـیپیوتر}}بحث ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۴۰ (UTC)[پاسخ]

گویش‌ها[ویرایش]

@سینما بدون رنگ: سلام سبر جان. امیدوارم حالت خوب باشه. گویش‌هایی که در این مقاله به عنوان گویش‌های زیرسویی اچمی یاد شده (بندری، جزیره‌ای، جمی، بشکردی و کمزاری) و نموداری که در مقاله هست ([۱]) کاملا با منابع علمی در تضاد است. مثلا در گلاتولوگ فقط گویش‌های فراسویی آمده‌اند و گویش های زیرسویی خود در شاخه مستقل بشکردی (زبان بشاگردی) قرار دارند. در اتنولوگ هم همین وضعیت وجود دارد. یعنی به عبارتی آمده‌اند گویش‌های زبانی دیگر را به دلیل نزدیکی و قرابت جزو این زبان قرار داده‌اند که اشتباه است و باید حذف شود. اگر موافق باشید پس از حل این مساله نظرسنجی برای انتقال نام این مقاله هم راه بیندازیم و برای همیشه این بحث را ببندیم. ارادتمند RIZORIUSTALK ‏۱۱ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۲۹ (UTC)[پاسخ]

درود @Rizorius: و کاملا موافقم. این شماتیک اگر با منابعی چون گلاتولوگ و اتنولوگ همخوانی ندارد و منبع دیگری هم ندارد که تائیدش کند؛ اصلا تصویرش باید حذف شود. نظر سنجی را هم موافقم و البته ارجاع به آن مقاله ایرانیکا را هم در نظر داشته باشید که نام لارستانی را بکار برده بود. ولی بنظرم بهتر هست هرچه زودتر نظر سنجی را ترتیب بدهید. پیشاپیش نظر خودم طبق منبع ایرانیکا لارستانی است. مخلص شما سینما بدون رنگ (بحث) ‏۱۱ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۴۷ (UTC)[پاسخ]
راستی نظر تان در مورد این مقاله کردوئنه چیست؟ بنظرم منابعش نیازمند بازبینی است. نسخه ویکی انگلیسی با فارسی بسیار متفاوت هست در ویکی انگلیسی یک قلمرو حکومتی در ارمنستان با ماهیت ارمنی هست ولی در ویکی فارسی طوری دیگر القا شده است. بنظرم منابعش نیازمند بازبینی هست سینما بدون رنگ (بحث) ‏۱۱ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۵۰ (UTC)[پاسخ]
@سینما بدون رنگ: بله. حتما نظرسنجی را شکل می‌دهم. در رابطه با کردوئنه هم در فارسی مشخص است که خیلی به کردی وزن داده شده اما در انگلیسی اصلا اینطور نیست و همینطور عنوان شده که این فرضیه رد شده است. باید درست شود. RIZORIUSTALK ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۴۹ (UTC)[پاسخ]
درود دوباره @Rizorius: یعنی در منبع آمده که این نظریه رد شده ولی در مقاله چنین قید نشده است؟ چون مشخص هست که واژه ربطی به قوم کرد ندارد و احتمالا یک واژه رومی یا یونانی است سینما بدون رنگ (بحث) ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۲۷ (UTC)[پاسخ]
@سینما بدون رنگ: درود. در انگلیسی در قسمت Corduene, Carduchi, and the Kurds در پاراگراف دوم گفته که دانشمندان جدید ارتباط کرد و کردوئنه رو رد می کنن و احتمالاً این کلمه ریشه ارمنی داره. راستی یک نظرسنجی هم پایین درست شده لطفاً شرکت کنید. ممنون RIZORIUSTALK ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۲۷ (UTC)[پاسخ]
@Rizorius: لینک مقاله را بررسی می کنم و در صورت صحت در مقاله وارد می کنم. نظر سنجی را هم حتما و با استناد به ایرانیکا سینما بدون رنگ (بحث) ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۰۸ (UTC)[پاسخ]
@Rizorius: الان که نگاه کردم گویا آن بخش از مقاله انگلیسی منابعش نظرات متضاد دارد. راویلسون مربوط به کرد دانسته و منبعی دیگر پروتوکرد دانسته اند و منبعی دیگر ارتباطش را رد کرده و یک منبع دیگر هم زبان شان را یک زبان ایرانی باستان قلمداد کرده که همین ایرانی بودن زبان شان برایم سوال بر انگیز هست و الان گمانم بیشتر بر ارتباط با کرد هست چون اگر ایرانی زبان بوده باشند امکان ارتباط وجود دارد ولی باید منبع را خودم بررسی کنم سینما بدون رنگ (بحث) ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۲۱ (UTC)[پاسخ]
@سینما بدون رنگ: در کل هنوز اجماعی شکل نگرفته. به هر حال هیچ قطعیتی وجود ندارد که آن‌ها نیاکان کردها باشند. RIZORIUSTALK ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۲۱ (UTC)[پاسخ]
@Rizorius: فرمایش شما درست هست. هر چه بیشتر فکر می کنم هیچ تواتر تاریخی در دوره باستان از این بابت ندیدم. شاید یک واژه رومی بوده باشد سینما بدون رنگ (بحث) ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۳:۱۵ (UTC)[پاسخ]

نظرخواهی برای نام[ویرایش]

بحث زیر پایان یافته‌است و به‌زودی بایگانی خواهد شد
زمان جمع‌بندی: دو سال پیش.
با توجه به منابع معتبری نظیر ایرانیکا، نام رایج و مؤکد «زبان لارستانی» است.آرش۱۶ اسفند ۱۳۹۹/ ‏۶ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۳۰ (UTC)[پاسخ]

نام زبان اچمی بسیار بحث‌برانگیز است و با نگاهی به بایگانی بحث و تاریخچه مقاله شهرهای مربوطه هم می‌توان متوجه حجم اختلافات شد. برای این زبان ۵ نام وجود دارد:

  • اچمی
  • لارستانی
  • لاری
  • خودمونی
  • گرمسیری

درخواست‌های بسیاری برای انتقال عنوان مقاله بوده و هست. من ترجیح دادم خودم مقداری توضیح در مورد نام‌ها بدهم و بعد مطابق اجماع عمل شود. پیش از این اگر نام خارجی و داخلی را نمی‌دانید پیشنهاد می‌دهم نام خارجی و داخلی را بخوانید.

خودمونی نامی داخلی است و قطعاً این زبان از طرف غیراچمی‌ها خودمونی نامیده نمی‌شود و همین‌طور اینکه این نام انحصاری هم نیست و زبان‌های زیادی برای افراد بسیاری خودمونی هستند. گرمسیری هم نامی خارجی است که از طرف اهالی شمال فارس به اینان که در جنوب فارس ساکنند گفته می‌شود که این هم انحصاری نیست و گویش‌هایی در هرمزگان هم همین نام را دارند. پس این دو کلا حذف می‌شوند و نام باید بین سه تای اول انتخاب شود.

در منابع خارجی و بین‌المللی بیشتر از لارستانی/لاری استفاده شده؛ همانند اتنولوگ، گلاتولوگ و ایزو ۳–۶۳۹ هرچند گاه به نام اچمی هم به عنوان هم‌معنی اشاره شده. در ایرانیکا هم به جز یک مورد از عنوان گویش‌های لارستان (نام منطقه‌ای که این زبان رایج است بی‌چون و چرا لارستان است) استفاده شده. شاید از نظر شما همین‌جا بحث خاتمه یابد و بگویید چون اتنولوگ و ایرانیکا چنین گفته، باید همین باشد؛ ولی موضوع به این سادگی نیست. این اختلافات نام داخلی و خارجی کم نیستند و باید ببینیم در ایران چه می‌گذرد.

تقریباً این زبان در ۵ شهرستان رایج است. لارستان، خنج، گراش و اوز در فارس و بستک در هرمزگان که همگی این‌ها در گذشته از بخش‌های شهرستان لارستان بوده‌اند که به مرور ارتقا یافته و جدا شده‌اند. در شهرستان لارستان و به خصوص شهر لار، عنوان لارستانی و حتی لاری کاربرد و طرفدار بیشتری دارد که به نوعی وابستگی ۴ شهرستان دیگر را به لار می‌رساند و لار را به مرکز آن‌ها بدل می‌کند که این مورد در جهت هدف لار برای ارتقای لار به مرکز استانی در جنوب فارس هم کمک‌کننده است.

اما در ۴ شهرستان دیگر اوضاع فرق دارد. چون این ۴ تا از لار استقلال یافته‌اند و تأکید لار را برای عنوان لارستانی/لاری می‌بینند، بیشتر به کاربرد اچمی سوق داده‌شده‌اند تا خود را از نظر زبانی هم مستقل نشان دهند. به عبارت دیگر مردم آن‌ها برای ایجاد هویت مستقل خود از لار بیشتر اچمی را ترجیح می‌دهند. این را هم درنظر داشته باشید که عنوان اچمی در لار هم کاربرد دارد.

بخشی دیگر از دلایل مردم این مناطق برای کاربرد اچمی، کینه‌ای است که بین آن‌ها و لار در مسائل ارتقا پدید آمده چون لاری‌ها اصولاً مخالف ارتقای بخش‌های خود هستند و همواره اعتراضاتی در نتیجه این اتفاقات رخ داده که شدیدترین آن‌ها در حدود سال ۸۸ در مورد گراش بود که منجر به اعتراضاتی خشونت‌آمیز، امنیتی و وسیع در لار و برگشت خوردن بخشی از مصوبه دولت و اختلالاتی در زمینه ارتقای شهرشان شد. این اتفاقات با خشونت کمتر در مورد اوز هم تکرار شد و به نوعی بین مردم این مناطق کینه‌ای نسبت به لار پدید آمده و بیش از پیش ترجیح می‌دهند به زبانشان لارستانی/لاری اطلاق نشود تا در بحث زبانی هم همانند تقسیمات اداری زیرمجموعه لاری‌ها قرار نگیرند.

به غیر از دیدگاه گویشوران خود زبان، در استان فارس هم بیشتر عنوان اچمی و گرمسیری کاربرد دارد هرچند لارستانی و لاری هم پذیرفته و فهمیده می‌شوند. خلاصه که هر عنوان مخالفین و موافقینی دارد و هرگروه هزاران دلیل برای نام خود. این اختلاف به صورت مقاله‌هایی بلند در سایت‌های محلی هم نمایان شده (برخی از آن‌ها در اینجا جمع شده‌اند و کافی است به تیترها نگاهی بیاندازید. برای نمونه هم می‌توانید [۲]، [۳]، [۴] و [۵] این‌ها را ببینید). حتی این اختلاف به مراجع رسمی هم کشانده شده و مثلاً چندی پیش در پی اطلاق عنوان اچمی به زبان مردم خنج در مسابقه‌ای تلویزیونی، نماینده لارستان و شورای شهر لار رسماً به این اتفاق اعتراض کردند.

هر سه نام بسامد بالایی دارند. لارستانی و لاری بیشتر در منابع علمی و نوشتاری آمده و مقبولیتش بیشتر محدود به لار است، اما اچمی در بین گویشوران کاربرد بیشتری دارد و در مناطق بیشتری هم مقبولیت دارد اما در منابع رسمی کمتر از آن یاد می‌شود. هر از گاهی یک لاری در اینجا می‌خواهد که نام مقاله به لارستانی یا لاری انتقال یابد و در مقالات لار و شهرستان لارستان هم معمولاً نام اچمی ویرایش می‌شود و لارستانی/لاری می‌شود. کلا اختلافات خیلی زیاد است و من ترجیح دادم یک نظرسنجی ایجاد کنم و نام مقاله با اجماع همه انتخاب شود و درخواست‌کنندگان برای انتقال به دیگر عناوین تا ابد به آن ارجاع داده شوند. لطفاً نظر خود را زیر گروه مورد نظر بنویسید. با تشکر.RIZORIUSTALK ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۴۸ (UTC)[پاسخ]

اچمی[ویرایش]

  • موافق در گفتار روزمره (چه در میان بیشتر گویشوران آن، چه از نگاه خارجی) دامنه کاربرد این نام بیشتر از سایرین است. به نظر بیشتر گویشوران دو نام دیگر را که مشتق از نام یک شهر/شهرستان خاص هستند، نمی‌پذیرند و ترجیح می‌دهند نام زبان جامع‌تر و دربرگیرنده‌تر باشد. RIZORIUSTALK ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۲۴ (UTC)[پاسخ]
  • موافق فارغ از بحث‌های سیاسی منطقه، نکته‌ای که باید برآن تاکید داشت این است که در سه‌دهه‌ی گذشته، عمده‌ی مردم در چهار شهرستان خنج، گراش، اوز و بستک خود را «اچمی» می‌نامند و به همین دلیل در رسانه‌های محلی‌شان از این عنوان استفاده می‌کنند. با توجه به جمعیت این چهار شهرستان به‌نظر می‌رسد که در آینده ما بیش از پیش لغت «اچمی» را بشنویم و استفاده کنیم. کمااین‌که این مردم در کشورهای عربی نیز به همین نام شناخته می‌شوند. با این وجود می‌دانیم که نام «اچمی» هنوز در منابع کمتری تکرار شده است و جدال برای ثبت آن ادامه دارد.Standardwhale (بحث) ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۵۱ (UTC)[پاسخ]
  • موافق دلایلی مانند تمایل بیشتر جامعه و گویشوران به نام اچمی و محدود نبودنش به نام یک شهر یا شهرستان خاص در بالا گفته شد. اگر هم در مجامع علمی و تخصصی از نام‌های دیگر بیشتر استفاده شده، دلیلش را می‌توان اینجا ردگیری کرد. نویسنده - که از طرف‌داران نام «لاری» است - مدعی است که توانسته نام اچمی را از سایت‌ها و کتاب‌های تخصصی حذف کند. طبیعی است که در این صورت نامی از اچمی نماند! Kadamoo (بحث) ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۴۵ (UTC)[پاسخ]
  • مخالف وقتی منابع معتبر از لارستانی استفاده کرده‌اند، دلیلی وجود ندارد که ویکی‌پدیا اچمی را به کار ببرد. اینکه مردم منطقه اچمی را به کار می‌برند و در رسانه‌های محلی چه نامی رواج دارد، اهمیتی ندارد؛ ملاک تصمیم‌گیری ویکی‌پدیا منابع معتبرند که در این مورد، حتماً «لارستانی» پذیرفته شده است. درفش کاویانی (بحث) ‏۴ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۵۴ (UTC)[پاسخ]
  • موافق

رواج نام اچمی بیش از نام‌های دیگر است. در مقالات نو از عنوان اچمی بهره برده می‌شود و این اشتباه اصطلاحی رفع شده است؛زبان اچمی نه تنها در شهرستان لارستان و شهرستان گراش گویشور دارد بلکه زبان بیشتر مردم جنوب و جنوب غربی ایران است.[۱].Achomia (بحث) ‏۸ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۱۷ (UTC)[پاسخ]

لارستانی[ویرایش]

لاری[ویرایش]

نظرات[ویرایش]

زبان لاری کاملا درست هست و حتی پسوند استان یعنی لارستانی هم مناسب نیست اگر زبان لری قبول شده است لاری هم میبایست انتخاب شود و این کلمه بی هویت اچمی حذف شود چون در هیچ منبع معتبری وجود ندارد و بیشتر باعث مرجع و درست نبودن اطلاعت ویکی مدیا میشود Adelhastam (بحث) ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۰۹ (UTC)[پاسخ]

@Arash: سلام. نگاهی به تاریخچه این مقاله (زبان اچمی) و مقاله زبان لارستانی بیاندازید و خودتان هرجور صلاح می‌دانید عمل کنید. من ترجیح می‌دهم با این کاربر بحثی نداشته باشم. RIZORIUSTALK ‏۸ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۲۳ (UTC)[پاسخ]

✓ Persia ☘ ‏۲۳ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۱۶ (UTC)[پاسخ]

هشدار پیرامون مسقطی لاری و جمعیت![ویرایش]

کاربر:Rizorius دوست گرامی؛شما منبع و مطلبی را با خلاصه «به لار و گراش ربط ندارد» حذف کرده‌اید که این‌کار شما مطابق با سیاست‌های دانشنامه آزاد نیست. برآیند جمعیت در شهرستان های گراش و لارستان برابر آمار رسمی ۲۲۶۲۸۷ تن است که با توجه به کانون‌بودگی این شهرستان‌ها نسبت به زبان اچمی ،چنانچه کمینه ۹۰٪ مردم از این گروه قومیتی یا زبانی هم باشند باز از تخمین نادرست و نادقیق ۲۰۰۰۰۰تن بیشتر است! و این را هم در نظر بگیرید که این زبان و گروه قومی تنها به لارستان و گراش محدود نیست.اگر زبان لاری را از اچمی جدا می‌پندارید اشکالی ندارد!صفحه ای جدا برای آن بسازید.Achomia (بحث) ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۳۱ (UTC)[پاسخ]

ابوالحکم گمان هم نمی‌کرد آیندگانش او را چیز دیگری صدا خواهند زد! این برای این‌ است که دستگاه جاعلانی چون شما را بسناسند!Achomia (بحث) ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۴۶ (UTC)[پاسخ]

زبان اچمی[ویرایش]

زبان اچمی صحیح می باشد نه لارستانی) فقط گویش شهر لار میباشد)، زبان اچمی گستردگی زیادی در استانهای فارس و هرمزگان و بوشهر دارد و دارای گویش های مختلف میباشد Dokhtare achomi (بحث) ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۲۹ (UTC)[پاسخ]

بی تعارف اچمی هستم، و خواستار عذرخواهی لاری ها برای سرقت نام اچمی به لارستانی[ویرایش]

اچمی درست است و لارستانی فقط مربوط به شهرستان لار میشه و خیلی محدود، در صورتی که اچمی زبان شهرستان های گراش اوز خنج و بستک و شهر بردستان در بوشهر و اشکنان در لامرد می باشد Achomi.doot (بحث) ‏۱۱ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۴۶ (UTC)[پاسخ]

درخواست[ویرایش]

درخواست تغییر عنوان از زبان لارستانی به زبان اچمی را دارم، به دلیل گسترده تر بودن استفاده از اچمی در منطقه ی اچمستان، زبان لارستانی فقط در لار استفاده میشود، این در صورتی هست که در خنج، گراش، اوز، بستک، بندرلنگه، اطراف لامرد، و شرق استان بوشهر و حتی در خود شهرهای شهرستان لارستان این زبان اچمی خوانده میشود و مردم این منطقه این زبان را به عنوان زبان لارستانی نمی شناسند، تنها شهری که این زبان را لارستانی میخوانند همران لار هست که خب مشخص هست چون از اسم شهرشان گرفته شده از آن استفاده می کنند. Ab2lrahman1379 (بحث) ‏۲۶ مه ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۳۴ (UTC)

همان لار هست Ab2lrahman1379 (بحث) ‏۲۶ مه ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۳۶ (UTC)

  1. ,Saber Mohammad, Khaghaninejad The corpus-based survey of sociolinguistic issues in Iran,p.11