کبریت توکلی
| نوع | شرکت سهامی خاص |
|---|---|
| بنا نهاده | ۱۲۹۷ |
| بنیانگذاران | حاج آقا توکلی |
| دفتر مرکزی | تبریز، ایران |
| مدیر عامل اجرایی | حسینعلی توکلی |
| افراد کلیدی | محمدتقی توکلی |
| محصولات | کبریت |
کبریت توکلی نخستین تولیدکنندهٔ کبریت ایرانی ثبت شده است. کبریت توکلی نخستین بار در سال ۱۲۹۷ توسط حاج آقا توکلی در تبریز راهاندازی شد.
خانوادهٔ توکلی
[ویرایش]حاج محمدصفی ایروانی، جد خانواده توکلی ساکن ایروان بودند که پس از عهدنامه ترکمانچای و تصرف منطقهٔ شمال غربی ایران توسط امپراتوری روسیه به تبریز مهاجرت کرد.
آغاز
[ویرایش]حاج آقا توکلی در آغاز مانند اعضای پیشین خانواده، تاجر قند و شکر بود و بین تبریز و قفقاز تجارت میکرد. او مدّتی به تجارت کبریت مشغول شد و پس از آشنایی با کبریتسازی در قفقاز، کارخانهٔ کبریتسازی توکلی را در ایران راهاندازی کرد.[۱]
حاج آقا توکلی برای خرید ماشینآلات به چند کشور از جمله آلمان سفر و در سال ۱۳۲۵ کارخانهٔ جدید کبریتسازی توکلی را راهاندازی کرد.
گسترش
[ویرایش]با مرگ حاج آقا توکلی در سال ۱۳۳۷، پسران او (مسعود، نقی، مصطفی، اسد و محمدتقی) هدایت کارخانه را در دست گرفتند و آن را توسعه دادند. محمدتقی توکلی فرزند کوچک حاج آقا در سال ۱۳۴۲ با استفاده از دورریز چوبهای کارخانهٔ کبریتسازی، نخستین کارخانهٔ تولید نئوپان و کابینت در ایران را راه انداخت.
محمدتقی توکلی فرزند کوچک حاج آقا توکلی در گفتوگویی اعلام کرد، کارخانهٔ کبریتسازی توکلی با تولید سالانه ۱۰ میلیارد جعبه کبریت، بزرگترین تولیدکنندهٔ کبریت در جهان است.[۲]
مصادره
[ویرایش]پس از انقلاب ۱۳۵۷ در جریان ملیسازی به موجب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران (مصوب تیر ۱۳۵۸) کارخانهٔ کبریتسازی توکلی توسط جمهوری اسلامی مصادره شد. در سال ۱۳۷۱ کارخانهٔ کبریتسازی توکلی رو به ورشکستگی رفت و با تجهیزات فرسوده و ۴۱۰ میلیون تومان ضرر انباشته، به تقی توکلی و برادرانش بازگردانده شد. این کارخانه تعطیل نشد و به فعالیت خود ادامه داد.[۱]
در ادبیات عامه
[ویرایش]قدمت کبریت توکلی و درج عبارت «بیخطر» بر روی آن باعث شد تا گاهی افراد و اشیاء بیخطر و کماثر نیز به کبریت توکلی تشبیه شوند.
مدیران شرکت
[ویرایش]این شرکت به صورت خانوادگی اداره میشود و مدیریت کبریتسازی بیست و نه بهمن (کبریت توکلی) برعهدهٔ حسینعلی توکلی است.[۳]
تولیدات
[ویرایش]علاوه بر کبریت «بیخطر»، اخیراً این مجموعه کبریتی با عنوان کبریت «طوفان» تولید کرده که قابلیت سوختن حتی در زیر آب را نیز دارد و مورد استقبال کمپینها و گروههای طبیعتگردی قرار گرفته است.
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «کبریت توکلی». خانه توسعه آذربایجان. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۹.
- ↑ «تقی توکلی؛ از کارخانه کبریت توکلی تا صنعتیسازی تبریز». ۲۰۲۱-۰۵-۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۵-۰۵-۳۰.
- ↑ https://rasm.io/company/10860360152/
 | این یک مقالهٔ خرد تبریز است. میتوانید با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |