پرش به محتوا

پیش‌نویس:علی اصغر حاجی بابا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد


علی اصغر حاجی بابا
زادهنهم مهرماه ۱۳۱۰
تهران
درگذشتسیزدهم خردادماه ۱۳۹۹
دلیل شهرتکارآفرین برتر ایرانی ، صنعتگر، و بنیانگذار صنایع ریخته‌گری و فروآلیاژ ایران. پدر فروآلیاژهای ایران و بنیانگذار شرکت های شوفاژکار، فروآلیاژ ایران، فروسیلیس ایران، رزیتان و پارس متال

علی اصغر حاجی بابا ،(به انگلیسی: Ali Asghar Haji Baba )‏متولد نهم مهر ماه سال ۱۳۱۰ ، زاده تهران .[۱] علی اصغر حاجی بابا کارآفرین خوشنام، [۲]صنعتگر، و بنیانگذار صنایع ریخته‌گری و فروآلیاژ ایران بوده.[۳]وی پدر فروآلیاژهای ایران و بنیانگذار شرکت های شوفاژکار، فروآلیاژ ایران، فروسیلیس ایران، رزیتان و پارس متال ، حاجی بابا در عین حال یک مبارز سیاسی و از چهره های ملی بنام نیز بود .[۴]او در سن ۸۹ سالگی در گذشت، و از خودش یک کسب و کار خانوادگی موفق و مهم‌تر از آن یک صنعت موفق در ایران به جا گذاشت.[۵]

سال های نوجوانی و جوانی[ویرایش]

حاجی‌‌بابا کار و تلاش بی‌وقفه را از دوران کودکی آغاز کرد و در جریان زندگی پرتلاطم و پر فراز و نشیب خود موفق شد بنگاه‌های بزرگ و اثرگذاری به ثبت برساند.[۶]او از نوجوانی و بعد از دریافت گواهی ششم ابتدایی کار را با شاگردی مغازه لحاف دوزی پیش پدرش که رئیس اتحادیه لحاف‌دوزان تهران بود، شروع کرد چند سال بعد او با برادرانش به فکر راه اندازی کارگاه مستقل لحاف دوزی افتادند.[۷]و آن را تا حد نیمه کارخانه‌ای توسعه دادند. خانواده حاجی ‌بابا بعد از آن به تجارت پنبه و عرضه مستقیم و گسترده محصولات خود در تهران و پخش آن در شهرستان‌ها مباردت کردند.[۸]حاجی بابا که از طرفداران جبهه ملی بود، در گذر کودتا علیه محمد مصدق،شاهد به آتش کشیده شدن برخی از مغازه‌های بازار تهران بود.[۹] او با تهدید ساواک مواجه می‌شود که مغازه‌هایی را که به نشانه اعتراض باز نمی‌کنند، آتش بزنید. ایشان فکر می‌کند اگر یک کبریت به پنبه و لحاف برسد هست و نیستش از بین می‌رود. بنابراین همان‌طور که پدرشان به ایشان گفته «خواهی بشوی گنده / آهن بخر و پنبه»، ایشان از تجارت پنبه و لحاف به سمت آهن تغییر مسیر می‌دهد.[۱۰]و به همراه برادرهایش تجارت آهن را شروع می‌کند. بعد از مدتی خودشان انبار آهن می‌سازند، به سراسر ایران آهن می‌فرستند و آهن بسیاری از ساختمان‌های تهران را تامین می‌کنند.[۱۱]

فعالیت های اقتصادی[ویرایش]

مرحوم حاجی بابا، با درک اهمیت و جایگاه صنعت ریخته‌گری در توسعه ایران و در سال‌هایی که کشور از ابتدایی ترین تجهیزات و دانش فنی این صنعت بی‌بهره بود میراثی ماندگار در صنعت ایران زمین از خود به جای گذاشت.[۱۲]ایشان که یکی از بازرگانان مهم آهن در آن مقطع زمانی بود، موفق به توسعه کارش می‌شود و در سال ۱۳۴۲ شرکت «پارس متال» را به امید صنعتی شدن کشور و برطرف شدن نیازهای صنعتی در حوزه فلزات و آلیاژ تأسیس می‌کند.[۱۳]پارس متال در زمان تأسیس در صنعت ریخته گری ایران یک پدیده بود چرا که این کارخانه با برق و کوره‌های ذوب برقی، تولید لوله‌ها و اتصالات آب و فاضلاب را در ایران آغاز کرد و محصولات آن از نظر کیفیت چیزی از انواع مشابه اروپایی کم نداشت.[۱۴]و سپس در سال ۱۳۴۸ به تأسیس شرکت «شوفاژ کار ایران» دست زد.[۱۵][۱۶]

حاجی بابا کمی بعد از پیروزی انقلاب به دلیل نگاه کارشناسی‌اش به مدیریت صنایع به‌عنوان عضو هیات‌مدیره کمپانی ایران ناسیونال انتخاب می‌شود. همچنین در سال ۱۳۶۱ شرکت «فروسیلیس ایران» را تأسیس می‌کند و مدت‌ها نیز به عضویت شورای مشورتی وزیر صنایع و معادن درمی‌آید.[۱۷]

پس از انقلاب با توجه به اینکه صنایع ریخته‌گری ایران در تامین مواد اولیه ریخته‌گری مشکلاتی داشتند، مرحوم حاجی بابا تصمیم می‌گیرد زنجیره مواد اولیه ریخته‌گری در ایران را کامل کند و در سال ۱۳۶1 به‌دنبال تأسیس کارخانه «فروسیلیس» در سمنان می‌رود.[۱۸][۱۹]در ادامه و در سال ۱۳۶۴ ساخت کارخانه «رزیتان» و در سال ۱۳۶۶ «قالب‌سازی ایران مدل» را آغاز می‌کند تا این سه واحد بتوانند مواد اولیه صنایع ریخته‌گری و فولاد کشور را تأمین کنند.[۲۰][۲۱]

برخی از مسئولیت های مرحوم علی اصغر حاجی بابا[ویرایش]

  • نائب رئیس اتاق بازرگانی صنایع و معادن سمنان .
  • عضو شواری مشورتی وزیر محترم صنایع و معادن جناب آقای مهندس اسحاق جهانگیری.
  • عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران و ایران به مدت 4 دوره .
  • عضو اتاق ایران و بلژِيک .
  • عضو اتاق ایران و آلمان.
  • مؤسس، رئیس هیئت مدیره و عضو انجمن صنفی کارفرمایان صنایع فروآلیاژ در سال ۱۳۸۰ .
  • مؤسس و رئیس هیئت مدیره صندوق توسعه صادرات کالاهای صنعتی، معدنی و خدمات مهندسی .
  • عضو هیئت مؤسس انجمن صادرکنندگان صنعتی، معدنی و خدمات مهندسی .
  • عضو انجمن صنفي كارخانجات صنعت ريخته گري ايران و جامعه ريخته گران ايران
  • مؤسس و عضو هیئت مدیره سندیکای صنایع ریخته گری ایران سال ۱۳۵۵ .
  • مؤسس و اولین رئیس هیئت مدیره، نائب رئیس هیئت مدیره و عضو هیئت مدیره انجمن مدیران صنایع در سال ۱۳۵۷ [۲۲][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶]

فعالیت های سیاسی[ویرایش]

علی اصغر حاجی‌بابا در طول عمر خود به غیر از توسعه فعالیت های اقتصادی و راه‌اندازی مجموعه‌های صنعتی که از او یک کارآفرین صاحب‌نام ساخته بود، به فعالیت‌های مدنی و اجتماعی نیز می‌پرداخت.[۲۷]

کودتای 28 مرداد[ویرایش]

حاجی‌بابا در آن دوران کنار مردم و طرفداران ملی‌شدن صنعت نفت بود و با شعار «صنعت نفت در سراسر کشور باید ملی شود» در جبهه ملی ایران فعالیت می‌کرد.در این دوران مغازه او به پایگاه جبهه ملی ایران تبدیل شده بود. به‌ خاطر همین، پس از کودتا او مدتی در زندان بود.[۲۸][۲۹]

ترور حسنعلی منصور[ویرایش]

در دهه ۴۰ پایش ناخاسته به ماجرای ترور حسنعلی منصور کشیده شد، ماجرا از این قرار بود که چون قتل منصور به دست محمد بخارایی، از کارکنان آهن‌فروشی علی اصغر حاجی بابا، رخ داد، او را نیز به ظن همدستی در قتل دستگیر کرده و تا آستانه اعدام پیش برده بودند.[۳۰]محمد بخارایی مدتی در مغازه آهن‌فروشی شاگردش بوده و مدتی بعد از جدایی، حسنعلی منصور را ترور کرد.حاجی بابا را به همراه پنج نفر دیگر به اتهام ترور نخست‌وزیر، پای میز محاکمه کشانند و حکم اعدام دادند. خبر حکم اعدامشان در صفحه اول روزنامه اطلاعات منتشر شد، اما حکومت زود می‌فهمد که حاجی بابا در این فقره بی‌گناه است و با تلاش‌های همسرش روز بعد خبری که در اطلاعات منتشر شده، تکذیب می‌شود.[۳۱][۳۲]

شورش کارگران اوایل انقلاب[ویرایش]

مرحوم حاجی بابا در یکی از مصاحبه هایش گفته است:

در سال ۵۷ کارگران من با تحریک برخی گروه‌ها، درصدد اعتراض و ملی‌کردن کارخانه‌ها برآمدند. یک روز رفتم و دیدم ۵۰۰ کارگر شعار «مرگ بر سرمایه‌دار» و «مرگ بر حاج‌ بابا» می‌گویند. با من درگیرشدند، سرم را شکستند و قصد داشتند من را داخل کوره ذوب بیندازند!» البته این آتش مدتی نگذاشت که شعله هایش فروکش کرد؛[۳۳]

ساخت فیلم پنبه تا آتش[ویرایش]

فیلم پنبه تا آتش اولین فیلم از مجموعه کارستان است که از سوی رخشان بنی‌اعتماد و مجتبی میرتهماسب برای روایت زندگی کارآفرینان برتر ایران تهیه شده است. این فیلم روایت زندگی و تلاش بی وقفه‌ی علی‌اصغر حاجی‌بابا در کوران کار، مبارزات سیاسی، مشکلات اقتصادی و موانع اجتماعی گوناگون از زبان خود ایشان، نزدیکان و همکارانش است.[۳۴][۳۵]

جوایز[ویرایش]

مراسم تجلیل در روز ملی صنعت و معدن از جناب آقای علی اصغر حاجی بابا، بنیانگذار انجمن صادرکنندگان صنعتی، معدنی و خدمات مهندسی و بنیانگذار صنعت فروآلیاژ در ایران، به عنوان پیشکسوت برگزیده سال ۱۳۹۵ .[۳۶][۳۷]

اهدای تندیس و نشان «امین الضرب» در مراسم دومین دوره اهدای نشان کارآفرینی به علی اصغر حاجی بابا[۳۸][۳۹][۴۰][۴۱]پیشکسوت اقتصادی کشور با بیش از ۷۰ سال فعالیت صنعتی و کارآفرینی و مدیرعامل شرکت شوفاژ کار ایران ، پارس متال و … .[۴۲]

منابع[ویرایش]

  1. «بنیانگذار». شرکت فروسیلیس ایران (سهامی عام). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  2. Tarnama.ir. «رئیس هیات مدیره فروسیلیس ایران درگذشت». بورس 24، آخرین اخبار و تحلیل های بورس تهران | Bourse24. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  3. سال، پایگاه تحلیلی خبری شعار (۲۰۲۴-۰۶-۱۷). ««علی‌اصغر حاجی‌بابا» صنعتگر، کارآفرین و بنیانگذار صنایع ریخته‌گری و فروآلیاژ ایران درگذشت». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  4. «آقای حاج علی اصغر حاجی بابا ، پدر فروآلیاژهای ایران». صاحب‌خبر. ۲۰۱۵-۱۱-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  5. «'پنبه تا آتش' در آپارات». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۷-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  6. «ماین نیوز - علی‌اصغر حاجی‌بابا درگذشت - نسخه قابل چاپ». mail.minews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  7. شرکتها، مجله مسئولیت اجتماعی (۲۰۲۱-۰۳-۰۹). «علی اصغر حاجی بابا؛ کارآفرینی همچون فولاد آبدیده». مسئولیت اجتماعی شرکتها - CSR. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  8. خرمی، قاسم (۲۰۲۳-۰۹-۰۴). «زندگی آتشین علی اصغر حاجی بابا». کارخانه دار - رسانه ویژه صنعت و صاحبان صنایع. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  9. «نوآوری علی‌اصغر حاجی‌بابا: پدر صنعت ریخته‌گری ایران». ایران اینترنشنال. ۲۰۱۹-۰۴-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  10. «پشیمانم». هفته نامه تجارت فردا. ۲۰۱۶-۰۷-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  11. «بنیانگذار». شرکت فروسیلیس ایران (سهامی عام). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  12. «علی اصغر حاجی بابا ؛ مردی که آتش را در مشت داشت». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۶-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  13. «درگذشت پدر صنعت ریخته‌گری ایران». آژانس خبری تحلیلی نصر (به Persian). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  14. «علی اصغر حاجی بابا ؛ مردی که آتش را در مشت داشت». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۶-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  15. «KÂRÂ FILM STUDIO - علی‌اصغر حاجی‌بابا». karafilm.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  16. خرمی، قاسم (۲۰۲۳-۰۹-۰۴). «زندگی آتشین علی اصغر حاجی بابا». کارخانه دار - رسانه ویژه صنعت و صاحبان صنایع. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  17. Behnegarsoft.com (۲۰۲۰-۰۶-۰۶). «ماین نیوز - درگذشت پدر صنعت ریخته‌گری ایران». ماین نيوز | پایگاه خبری تحلیلی معادن و صنایع معدنی. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  18. «about Company». Iran Ferrosilice Co (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  19. «KÂRÂ FILM STUDIO - Ali Asghar Hajibaba». karafilm.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  20. «درگذشت علی اصغر حاجی بابا پدر صنعت ریخته‌گری ایران». پایگاه خبری و تحلیلی 55 آنلاین. ۲۰۲۴-۰۶-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  21. «علی اصغر حاجی بابا پیشکسوت صنعت کشور درگذشت - کاماپرس». ۱۳۹۹-۰۳-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  22. «علی اصغر حاجی بابا پیشکسوت صنعت کشور درگذشت - کاماپرس». ۱۳۹۹-۰۳-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  23. «علی‌اصغر حاجی‌بابا». ferroazna.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  24. متالز، می (۲۰۲۴-۰۶-۱۷). «زادروز علی اصغر حاجی بابا بنیادگذار صنایع ریخته گری و فروآلیاژ ایران/نهم مهرماه ۱۳۱۰». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  25. «خداحافظی با بنیان‌گذار صنایع ریخته‌گری». otaghiranonline. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  26. «پدر فرو آلیاژ ایران درگذشت». گسترش نیوز. ۲۰۲۴-۰۶-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  27. «خداحافظی با بنیان‌گذار صنایع ریخته‌گری». otaghiranonline. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  28. «نوآوری علی‌اصغر حاجی‌بابا: پدر صنعت ریخته‌گری ایران». ایران اینترنشنال. ۲۰۱۹-۰۴-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  29. فتحی، نرگس؛ میرغیاثی، رویا؛ نیک بنیاد، نیلوفر. کتاب طلا در مس - نسل امین الضرب 5. ص. ۸۷.
  30. «کسب‌وکار علی‌اصغر حاجی‌بابا از کجا آغاز شد؟/چند پلان از زندگی بنیانگذار صنایع ریخته‌گری کشور». اقتصادنیوز. ۲۰۱۶-۰۷-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  31. «درگذشت علی اصغر حاجی بابا پدر صنعت ریخته‌گری ایران». پایگاه خبری و تحلیلی 55 آنلاین. ۲۰۲۴-۰۶-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  32. «صنعت‌گر اعدامی». eghtesadebazar.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  33. شرکتها، مجله مسئولیت اجتماعی (۲۰۲۱-۰۳-۰۹). «علی اصغر حاجی بابا؛ کارآفرینی همچون فولاد آبدیده». مسئولیت اجتماعی شرکتها - CSR. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  34. تیتر برتر. «فیلم پنبه تا آتش». https://www.titrebartar.com/fa/news/157734/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷. پیوند خارجی در |وبگاه= وجود دارد (کمک)
  35. «امید به بازگشت حرمت کار». هفته نامه تجارت فردا. ۲۰۱۶-۰۷-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  36. عمومی، مدیر روابط (۲۰۱۷-۰۷-۱۵). «جناب آقای علی اصغر حاجی بابا، پیشکسوت برگزیده سال 1395 در روز صنعت و معدن». انجمن صادرکنندگان صنعتی معدنی و خدمات مهندسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  37. «Introduction of the founder of Azna Ferroalloy Factory as th». ferroazna.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  38. iranhim (۲۰۱۸-۰۱-۰۸). «تندیس امین‌الضرب به وزیر امور خارجه اهدا شد ظریف: باید اعتراض مردم را با گوش جان بشنویم». خانه صنعت،معدن و تجارت ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  39. «اعطای نشان و تندیس امین الضرب به ده کارآفرین برتر/ تقدیر بخش خصوصی از ظریف با تندیس امین الضرب». www.iscanews.ir. ۲۰۱۸-۰۱-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  40. «نشان امین‌الضرب بر سینه ظریف». همشهری آنلاین. ۲۰۱۸-۰۱-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  41. «امین الضرب». dolat.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.
  42. «روزنامه خراسان». www.khorasannews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۷.