ویکی‌پدیا:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۱۸/۵۱

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

طغرل بیک ابوطالب محمد بن میکائیل (۴۵۵–۳۸۵ هجری قمری/۱۰۶۳–۹۹۳ میلادی) اولین سلطان و مؤسس سلسلهٔ سلجوقیان است. او به مدت ۲۶ سال بر قلمرویی مشتمل بر ماوراءالنهر، خراسان بزرگ، فلات ایران و سرزمین‌های همجوار همچون قفقاز جنوبی، عراق، بخشی از آناتولی، و قسمتی از ارمنستان بزرگ حکومت کرد و سرانجام در سن ۷۰ سالگی در طجرشت درگذشت و در ری مدفون شد. سلاجقه پس از مرگ رهبران خود اسرائیل و میکائیل، به فرمان طغرل درآمدند و تحت رهبری او و چغری بیک به گسترش قلمرو خویش پرداختند. طغرل در سال ۴۲۹ ه‍. ق/۱۰۳۷ م، از سوی بزرگان سلجوقی به عنوان سلطان برگزیده شد و به نام او خطبه جاری شد. پس از مرگ محمود غزنوی و قدرت‌گیری سلطان مسعود، سلجوقیان به رهبری طغرل، در چندین مرحله با غزنویان به نبرد پرداختند. سرانجام با پیروزی سلجوقیان در نبرد دندانقان به سال ۴۳۱ ه‍. ق، طومار غزنویان در خراسان بزرگ و نواحی اطراف پیچیده شد و سلجوقیان به عنوان قدرتی جدید وارد فلات ایران شدند. در این میان طغرل با استقرار در نیشابور به عنوان پایتخت، به بسط و گسترش سرزمین خود به کمک برادر و خویشانش مشغول شد و سلسلهٔ سلجوقیان را پایه‌گذاری نمود. طغرل پس از نبرد دندانقان، با همراهی با سران سلجوقی در ارسال نامه‌ای به نزد القائم بامرالله، خلیفهٔ عباسی، و درخواست منشور حکومت و دریافت پاسخ مساعد خلیفه، آغازگر رابطه‌ای مهم میان دو حکومت شد. او در فاصله سال‌های ۴۴۶–۴۳۲ ه‍. ق، با توسل بر لشکرکشی و اعمال زور و یاری ابراهیم ینال، مناطق وسیعی از سرزمین ایران شامل عراق عجم و جبال را به تصرف خویش درآورد و حکومت آل بویه را در این سرزمین پایان بخشید.

ادامه…