ویکتور بلنکو

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ویکتور بلنکو
روسی: Виктор Иванович Беленко
تصویر مدارک شناسایی بلنکو در موزهٔ سی‌آی‌اِی
نام بومیروسی: Виктор Иванович Беленко
زادهٔ۱۵ فوریهٔ ۱۹۴۷ ‏(۷۷ سال)
نالچیک، کاباردینو-بالکاریا، جمهوری فدراتیو سوسیالیستی روسیه شوروی، شوروی
ملیتآمریکایی
روس
پیشهخلبان جنگنده
شناخته‌شده برایفرار با یک فروند میگ-۲۵ در سال ۱۹۷۶و پناهندگی به ایالات متحده
کارت شناسایی نظامی ویکتور بلنکو

ویکتور ایوانوویچ بلنکو روسی: Виктор Иванович Беленко،( متولد ۱۵ فوریهٔ ۱۹۴۷- مرگ ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۳) یک مهندس هوافضای آمریکایی و خلبان روس‌تبار پیشین شوروی بود که هنگام پرواز با یک فروند جت رهگیر میگ-۲۵ (نام‌گذاری ناتو: "Foxbat") به جهان غرب فرار کرد و در فرودگاه هاکوداته ژاپن فرود آمد. جرج اچ. دابلیو. بوش، مدیر سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) در آن زمان، فرصت بررسی این هواپیما را یک "نفوذ اطلاعاتی" برای غرب خواند.[۱] بلنکو بعدها در ایالات متحده، مهندس هوافضا شد.

زندگی و فرار[ویرایش]

دفترچهٔ یادداشت زانوبند بلنکو حاوی اطلاعات پرواز

بلنکو در نالچیک، جمهوری فدراتیو سوسیالیستی روسیه شوروی، در یک خانوادهٔ روس متولد شد. (در گذرنامهٔ او قومیت او، روس ذکر شده‌است). ستوان بلنکو خلبان نیروهای دفاع هوایی شوروی مستقر در چوگویوکا، سرزمین پریمورسکی بود. در ۶ سپتامبر ۱۹۷۶، او فرار کرد و جت جنگنده میگ-۲۵ خود را به فرودگاه هاکوداته، هوکایدو ژاپن پرواز داد.

این نخستین بار بود که اطلاعات نظامی غرب توانست از نزدیک، میگ-۲۵ و ویژگی‌های آن را بررسی کند و اسرار و شگفتی‌های بسیاری را فاش کرد. فرار او خسارت قابل‌توجهی به نیروی هوایی شوروی وارد کرد.[۲] جرالد فورد رئیس‌جمهور ایالات متحده به بلنکو حق پناهندگی داد و یک صندوق امانی برای او ایجاد شد که زندگی بسیار راحتی را در سال‌های بعد برای او به ارمغان آورد. دولت ایالات متحده، چند سال پس از آن، وی را به‌عنوان مشاور، استخدام کرد. بلنکو با خود کتابچهٔ راهنمای خلبان میگ-۲۵ را آورده بود و انتظار داشت این کتابچه خلبانان آمریکایی را در ارزیابی و آزمایش هواپیما کمک کند.[نیازمند منبع]

بلنکو تنها خلبانی نبود که به این شکل از اتحاد جماهیر شوروی فرار کرد و همچنین نخستین خلبانی نبود که از یکی از کشورهای بلوک شرق فرار کرد. او احتمالاً از سیاست دولت ایالات متحده در اعطای جوایز نقدی بزرگ به خلبانان فراری کشورهای کمونیستی آگاه بوده‌است [۱]. در ماه مارس[۳] و مه ۱۹۵۳،[۴] دو خلبان نیروی هوایی لهستان با جنگندهٔ میگ-۱۵ به دانمارک پرواز کردند. بعداً در سال ۱۹۵۳، خلبان اهل کره شمالی، نو کوم سوک، میگ-۱۵ خود را به پایگاه هوایی ایالات متحده در کره جنوبی پرواز داد. آن میگ اکنون در مجموعهٔ دائمی موزه ملی نیروی هوایی ایالات متحده است.[۵] سال‌ها بعد، خلبان اهل شوروی، الکساندر زویف در ۲۰ مه ۱۹۸۹ با میگ-۲۹ خود به ترابزون ترکیه رفت.[۶] آن میگ-۲۹ به‌سرعت به شوروی بازگردانده شد.[۷]

پیامدها[ویرایش]

ورود یک میگ-۲۵ به ژاپن برای برنامه‌ریزان نظامی غربی یک هدیهٔ بادآورده بود. دولت ژاپن در ابتدا فقط به ایالات متحده اجازه داد که هواپیما را بررسی کند و آزمایش‌های زمینی رادار و موتورها را انجام دهد، اما متعاقباً از ایالات متحده دعوت کرد تا هواپیما را به‌طور گسترده مورد بررسی قرار دهد.[۸] این هواپیما در ۲۵ سپتامبر توسط یک هواپیمای باری سی-۵ گالکسی نیروی هوایی ایالات متحده از هاکوداته به پایگاه هوایی هیاکوری منتقل شد و در این زمان بود که کارشناسان، تشخیص داده بودند که هواپیما یک رهگیر است نه یک جنگنده بمب‌افکن.[۹]

دولت ژاپن در ۲ اکتبر ۱۹۷۶ طرحی را برای بازگرداندن هواپیما، از بندر هیتاچی ارائه کرد و ۴۰٬۰۰۰ دلار آمریکا برای خدمات حمل و نقل و آسیب به فرودگاه هاکوداته از شوروی مطالبه کرد.[۱۰][۱۱] این هواپیما در ۱۱ نوامبر ۱۹۷۶ از هیاکوری به بندر هیتاچی منتقل شد. این محموله در ۱۵ نوامبر ۱۹۷۶ از ژاپن به‌سوی روسیه حرکت کرد و حدود سه روز بعد به ولادی‌وستوک رسید.[۱۲][۱۰]

یک دیپلمات ارشد، مواضع شوروی را «در کل این ماجرا مبهم» توصیف کرد.[۱۳][۱۴]

زندگی پس از فرار در ایالات متحده[ویرایش]

در سال ۱۹۸۰، کنگرهٔ ایالات متحده قانون S. 2961 را تصویب کرد و به بلنکو اجازهٔ شهروندی داد. این قانون توسط رئیس‌جمهور جیمی کارتر در ۱۴ اکتبر ۱۹۸۰ با عنوان قانون خصوصی ۹۶–۶۲ امضا شد.[۱۵][۱۶]

پس از فرار، بلنکو در سال ۱۹۸۰ زندگی‌نامه‌ای با نام خلبان میگ: فرار نهایی ستوان بلنکو را به همراه جان بارون نویسندهٔ ریدرز دایجست نوشت.[۱۷]

بلنکو در حالی که در ایالات متحده زندگی می‌کرد با یک معلم موسیقی از داکوتای شمالی به‌نام کورال ازدواج کرد و صاحب دو پسر به نام‌های تام و پل شد. او بعداً طلاق گرفت. او همچنین از ازدواج اول خود یک پسر دارد. بلنکو هرگز همسر روسی خود را طلاق نداده‌است.[۱۸] پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی، او در سال ۱۹۹۵ برای تجارت، از مسکو بازدید کرد.[۱۹]

مصاحبه در امریکا[ویرایش]

بلنکو تقریباً هرگز در مصاحبه‌ها ظاهر نمی‌شود. با این‌حال، او در یک مصاحبهٔ کوتاه و غیررسمی در سال ۲۰۰۰ در پاسخ به سؤالات، گفت که در ایالات متحده، خوشحال است. او گفت "آمریکایی ها نسبت به نظر دیگران تحمل دارند. ولی در برخی فرهنگ ها ، اگر نظرات جریان اصلی را قبول نکنید ، شما از بین می روید یا ممکن است ناپدید شوید. در اینجا ما افرادی داریم که درختان را در دوست دارند ، و افرادی که می خواهند آنها را قطع کنند - ولی آنها در کنار هم زندگی می کنند! " .[۲۰][۲۱]

اتحاد جماهیر شوروی مکرراً داستان‌های دروغینی دربارهٔ کشته شدن بلنکو در یک تصادف رانندگی، بازگشت به روسیه، دستگیری و اعدام یا محاکمهٔ او، منتشر کرد.[۲۲]

منابع[ویرایش]

  1. INTELLIGENCE: Bonanza or Bust? Time Magazine, Monday, 1 November 1976
  2. (به روسی) Предатель – Беленко Виктор Иванович. tkachenko.in.ua
  3. Mr. Mig: And the Real Story of the First Migs in America, Paul T. Entrekin Retrieved 27 August 2017
  4. Skaarup, Harold Canadian MiG Flights Retrieved 27 August 2017
  5. Mikoyan-Gurevich MiG-15bis موزه ملی نیروی هوایی ایالات متحده Retrieved 25 August 2017
  6. MiG returned to Soviet Union, United Press International, 21 May 1989.
  7. MiG returned to Soviet Union, United Press International, May 21, 1989.
  8. New York Times, 22 September 1976, column 4.
  9. UNCLAS State Message 239736, U.S. State Department, 27 September 1976.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ MiG Pilot: the Final Escape of Lt. Belenko, John Barron, 1980, شابک ‎۰−۳۸۰−۵۳۸۶۸−۷.
  11. JAPAN-SOVIET RELATIONS: NEGOTIATIONS FOR RETURN OF MIG-25, TOKYO 15888 221325Z (Confidential), U.S. State Department, 22 October 1976.
  12. Flight International, 27 November 1976, p. 1546.
  13. JAPAN-SOVIET RELATIONS: NEGOTIATIONS FOR RETURN OF MIG-25, TOKYO 16354 021113Z (Confidential), U.S. State Department, 2 November 1976.
  14. NATIONAL INTELLIGENCE DAILY CABLE, Monday 8 November 1976 بایگانی‌شده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine (Top Secret), Central Intelligence Agency, 1976.
  15. 96th Cong. S.2961 بایگانی‌شده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine, A bill for the relief of Viktor Ivanovich Belenko, Bill Summary and Status.
  16. An act for the relief of Viktor Ivanovich Belenko, 94 Stat. 3599. GPO's Federal Digital System.
  17. "'Skyhook' and other CIA spyware". San Francisco Chronicle. 16 October 2012. Retrieved 25 July 2017.
  18. Aleksandr Kots (26 September 2006) Он сел на истребитель и сбежал из СССР. Komsomolskaya Pravda
  19. (به روسی) 25 лет назад советский военный летчик лейтенант Виктор Беленко угнал новейший истребитель "Миг-25" с приморской авиабазы в Соколовке в Японию. Vladivostok News (7 September 2001)
  20. "Oshkosh". www.chrisdixonreports.com.
  21. Reedstrom, Karen (November 1996). "Vikto Belenko". Full Context. Archived from the original on 10 October 2017.
  22. Савка, Ольга (7 November 2003). "A Story Not About A Hero". Archived from the original on 4 February 2019. Retrieved 5 June 2022.