مجمعالجزایر: تفاوت میان نسخهها
برچسب: واگردانی |
برچسب: خنثیسازی |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:MerguiArchipelagoMap.png|بندانگشتی|چپ|مجمع الجزایر [[مرگوی]] (Mergui)]] |
[[پرونده:MerguiArchipelagoMap.png|بندانگشتی|چپ|مجمع الجزایر [[مرگوی]] (Mergui)]] |
||
[[پرونده:Saaristo.png|بندانگشتی|[[دریای مجمع الجزایر]] در [[فنلاند]]، بزرگترین مجمعالجزایر گیتی از نظر تعداد جزیرهها]] |
[[پرونده:Saaristo.png|بندانگشتی|[[دریای مجمع الجزایر]] در [[فنلاند]]، بزرگترین مجمعالجزایر گیتی از نظر تعداد جزیرهها]] |
||
'''مجمعالجزایر و یا |
'''مجمعالجزایر و یا «زنجیره جزیرهگان» '''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=مجمعالجزایر | بیگانه=archipelago | بیگانه در فارسی= | حوزه=اقیانوسشناسی | دفتر=هشتم | بخش=فارسی | سرواژه=مجمعالجزایر2}}</ref>، گروه یا زنجیرهای از [[جزیره|جزیرهها]] است. به عبارت دیگر، مجمعالجزایر به شمار بسیاری جزیره در یک منطقه گفته میشود. زنجیره جزیرهگان معمولاً در دریاهای آزاد یافت میشوند ولی گاهی هم ممکن است در کنار آنها یک تکه زمین بزرگ نیز وجود داشته باشد؛ مثالی از این حالت [[اسکاتلند]] است که ۷۰۰ جزیره در پیرامون آن قرار دارند. مجمعالجزایرها اغلب [[جزیره آتشفشانی|آتشفشانی]] هستند و در درازای مناطق [[فرورانش]] یا [[تفتگاه|تفتگاه]]ها تشکیل میشوند. اما فرآیندهای بسیار دیگری نیز ممکن است در تشکیل آنها از جمله [[سایش]] و [[رسوبگذاری]] نقش داشته باشند. |
||
== انواع == |
== انواع == |
||
بسته به خاستگاه زمینشناسی، پیدایش جزایر را میتوان به |
بسته به خاستگاه زمینشناسی، پیدایش جزایر را میتوان به «جزایر اقیانوسی»، «قطعات قارهای» و «جزایر قارهای» تقسیم کرد.<ref>Whittaker R. J. & Fernández-Palacios J. M. (2007) ''Island Biogeography: Ecology, Evolution, and Conservation''. New York, Oxford University Press</ref> جزایر اقیانوسی بهطور عمده، خاستگاه آتشفشانی دارند. قطعات قارهای وابسته به یک تودۀ زمین هستند که به دلیل جابجایی تکتونیکی از یک تودهٔ قارهای جدا شدهاند. به مجموعهای از جزایر که در نزدیکی ساحل [[قاره]] تشکیل شدهاند جزایر قارهای میگویند. هنگامی که آنها از همان [[فلاتقاره]] را تشکیل شده باشند نمایانگر ویژگیهای همان فلاتقاره هستند. |
||
[[اندونزی]]، [[فیلیپین]]، [[ژاپن]] و [[نیوزیلند]]، [[جزایر بریتانیا]]، [[باهاما]]، [[یونان]]، [[هاوایی]]، [[آزور]] و [[نیویورک]] نمونههای خوبی شناختهای از |
[[اندونزی]]، [[فیلیپین]]، [[ژاپن]] و [[نیوزیلند]]، [[جزایر بریتانیا]]، [[باهاما]]، [[یونان]]، [[هاوایی]]، [[آزور]] و [[نیویورک]] نمونههای خوبی شناختهای از مجمعالجزایر هستند. پرجمعیتترین مجمعالجزایر جهان در اندونزی است.<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=Indonesia|date=4 December 2008|accessdate=7 December 2008|publisher=Central Intelligence Agency|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|archivedate=10 December 2008 <!--DASHBot-->|deadurl=no|work=The World Factbook}}</ref> مجمعالجزایری که بیشترین جزیره را در خود دارد در ساحل شرق [[سوئد]] است. که به دومین مجمعالجزایر بزرگ جهان در [[فنلاند]] وصل میشود.<ref>[[List of archipelagos by number of islands]]</ref> |
||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
نسخهٔ ۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۴:۱۶
مجمعالجزایر و یا «زنجیره جزیرهگان» [۱]، گروه یا زنجیرهای از جزیرهها است. به عبارت دیگر، مجمعالجزایر به شمار بسیاری جزیره در یک منطقه گفته میشود. زنجیره جزیرهگان معمولاً در دریاهای آزاد یافت میشوند ولی گاهی هم ممکن است در کنار آنها یک تکه زمین بزرگ نیز وجود داشته باشد؛ مثالی از این حالت اسکاتلند است که ۷۰۰ جزیره در پیرامون آن قرار دارند. مجمعالجزایرها اغلب آتشفشانی هستند و در درازای مناطق فرورانش یا تفتگاهها تشکیل میشوند. اما فرآیندهای بسیار دیگری نیز ممکن است در تشکیل آنها از جمله سایش و رسوبگذاری نقش داشته باشند.
انواع
بسته به خاستگاه زمینشناسی، پیدایش جزایر را میتوان به «جزایر اقیانوسی»، «قطعات قارهای» و «جزایر قارهای» تقسیم کرد.[۲] جزایر اقیانوسی بهطور عمده، خاستگاه آتشفشانی دارند. قطعات قارهای وابسته به یک تودۀ زمین هستند که به دلیل جابجایی تکتونیکی از یک تودهٔ قارهای جدا شدهاند. به مجموعهای از جزایر که در نزدیکی ساحل قاره تشکیل شدهاند جزایر قارهای میگویند. هنگامی که آنها از همان فلاتقاره را تشکیل شده باشند نمایانگر ویژگیهای همان فلاتقاره هستند.
اندونزی، فیلیپین، ژاپن و نیوزیلند، جزایر بریتانیا، باهاما، یونان، هاوایی، آزور و نیویورک نمونههای خوبی شناختهای از مجمعالجزایر هستند. پرجمعیتترین مجمعالجزایر جهان در اندونزی است.[۳] مجمعالجزایری که بیشترین جزیره را در خود دارد در ساحل شرق سوئد است. که به دومین مجمعالجزایر بزرگ جهان در فنلاند وصل میشود.[۴]
جستارهای وابسته
پانویس
- مجمع الجزایر، ویکیپدیای انگلیسی، ۱۳ فوریه ۲۰۰۸
- ↑ «مجمعالجزایر» [اقیانوسشناسی] همارزِ «archipelago»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر هشتم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۰۸-۸ (ذیل سرواژهٔ مجمعالجزایر2)
- ↑ Whittaker R. J. & Fernández-Palacios J. M. (2007) Island Biogeography: Ecology, Evolution, and Conservation. New York, Oxford University Press
- ↑ "Indonesia". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 4 December 2008. Archived from the original on 10 December 2008. Retrieved 7 December 2008.
- ↑ List of archipelagos by number of islands
منابع
- Chisholm, Hugh, ed. (1911). Encyclopædia Britannica (به انگلیسی) (11th ed.). Cambridge University Press. .
- ۳۰ مجمع الجزایر شگفت انگیز
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Archipelago». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۸ نوامبر ۲۰۱۶.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ مجمعالجزایر موجود است. |