نظریه جنبشی
| مکانیک آماری |
|---|
 |
نظریه جنبشی‌مولکولی گازها یا به اختصار نظریه جنبشی (به انگلیسی: Kinetic theory) از مهم‌ترین نظریه‌های ترمودینامیک است که به تغییر موقعیت ذرات در اثر تغییر پارامترهایی مثل حجم و فشار می‌پردازد. نظریه جنبشی را شیمیدان‌ها و فیزیک‌دان‌ها به مرور گسترش داده‌اند و در آن درباره همهٔ حالت‌های ماده، یعنی گاز، مایع، جامد و پلاسما، بحث می‌شود.
حرکت مولکولی[ویرایش]
حرکت مولکولی در سینماتیک مولکولی مطرح می‌شود. وقتی دما یا فشار سیستم تغییر کند حرکت مولکول‌ها نیز تغییر می‌کند. این تغییر، حرکت‌های چرخشی و ارتعاشی در جامدات، و حرکت انتقالی چرخشی و ارتعاشی در مایعات و گازها را شامل می‌شود. تغییر موقعیت مولکول‌ها، بر سه نوع است:
1-حرکت انتقالی (از جایی به جای دیگر رفتن): در مایعات و گازها روی می‌دهد و در آن انرژی مولکول‌ها کمترین است. این دو از راه جریان همرفتی، انرژی را انتقال می‌دهند.
2-حرکت ارتعاشی: در هر سه حالت ماده روی دهد و باعث انبساط و انتقال گرما از راه رسانش می‌شود. مواد می‌توانند گرمایی را که از این راه جذب می کنند باز بتابانند (تابش). این تابش، همان اشعه فروسرخ است.
3-حرکت چرخشی: این حرکت در گازها و مایعات روی می‌دهد. جالب است که این حرکت در آب تا دمای 42 درجه سانتی‌گراد روی نمی‌دهد چرا که مولکول های آب تا این دما حرکت چرخشی ندارند. با رسیدن به این دما، مولکول ها با سرعت بسیار زیاد به دور خود می چرخند که باعث گسستگی پیوندهای میان‌مولکولی می‌شود. از آنجا که 60 درصد بدن انسان از آب تشکیل شده، دمای بیش از 42 درجه باعث مرگ می‌شود. به‌طور کلی، جان‌داران خود را از بازۀ دمایی 42 تا 45 درجه دور نگه می‌دارند.
منابع[ویرایش]
- Kinetic Theory of Gases- by Stephen G. Brush and Nancy S. Hall- Imperial college press- 2003
