فم‌الحوت

فم‌الحوت
	; حلقهٔ آوار در پیرامون فم‌الحوت که در آن محل سیارهٔ فم‌الحوت بی نشان داده شده.
اطلاعات رصدی; مبدأ J2000 اعتدال J2000
صورت فلکی	ماهی جنوب
بعد	22h 57m 39.1s
میل	‏ 20″ 37′ ‎−29°
قدر ظاهری (ع)	۱٫۱۶
مشخصات
نوع طیف	A3 V
شاخص رنگ U−B	۰٫۰۸
شاخص رنگ B−V	۰٫۰۹
اخترسنجی
سرعت شعاعی (Rv)	+۶٫۵ ک.م./ث
حرکت خاص (μ)	بعد: ۳۲۹٫۲۲ mas/yr ; میل: −۱۶۴٫۲۲ mas/yr
اختلاف‌منظر (π)	۱۳۰٫۵۸ ± ۰٫۶۵ mas
فاصله	۲۵٫۰ ± ۰٫۱ سال نوری ; (۷٫۶۶ ± ۰٫۰۴ پارسک)
قدر مطلق (MV)	۱٫۷۳
جزئیات
جرم	۲٫۱ ± ۰٫۲ M☉
شعاع	۱٫۸۳۲ R☉
درخشندگی	۱۷٫۶۶ L☉
گرانش سطحی (log g)	۴٫۲۱ cgs
درجه حرارت	۸,۷۵۰ کلوین
فلزینگی	[Fe/H] = −۰٫۱۰
چرخش	v sin i = ۹۳ km/s
سن	(۲ ± ۱) × ۱۰۸ سال
نام‌گذاری‌های دیگر
	α Piscis Austrini, Alp PsA, Alf PsA, 24 PsA, Gl 881, HR 8728, CD -30°۱۹۳۷۰, HD 216956, GCTP 5565.00, LTT 9292, SAO 191524, FK5 867, HIP 113368.
ارجاعات پایگاه‌های داده
سیمباد	اطلاعات
ARICNS	اطلاعات
دانشنامهٔ سیاره‌های; فراخورشیدی	اطلاعات

فُم‌الحوت (انگلیسی: Fomalhaut) یا دهان ماهی (هَفتُرَنگ یا هَستُرَنگ در فارسی میانه^{^{[نیازمند منبع]}})، (آلفا ماهی جنوب، α PsA) ستارهٔ جوان و درخشانی در فاصلهٔ ۲۵ سال نوری و در صورت فلکی ماهی جنوب است. نام فم‌الحوت از زبان عربی گرفته شده و به معنی «دهان ماهی» می‌باشد. نام لاتین و انگلیسی آن هم از همین کلمه عربی رفته شده است.

با تلسکوپ فضایی هابل، حلقه‌ای از غبار در اطراف فم‌الحوت دیده‌شده که با نور آن روشن شده‌است.^[۲] این ستاره در فرهنگ و دین زردشتی ایران باستان از اهمیت گسترده‌ای برخوردار بوده و نمایان زمستان در اختربینی ایرانیان باستانی می‌بوده‌است. این ستاره در میان چهار ستارگان سلطنتی از مهمترین ستارگان آسمان پنداشته می‌شده‌است.

ستارهٔ دهان ماهی برای ستاره‌شناسان عرض‌های بالایی کرهٔ زمین چندان شناخته شده نیست زیرا مدت رخ‌نمایی آن در نیمکرهٔ شمالی کوتاه است. در مدت رخ‌نمایی، ستارهٔ درخشان دیگری در آسمان جنوبی وجود ندارد، از این‌رو شناسایی این ستاره در آسمان دشوار نیست.^[۳]

طیف آن از نوع A3 V و قدر آن ۲٫۱ است. فم‌الحوت تنها ستارهٔ قدر اول در این قسمت از آسمان می‌باشد، و این نیز پیدا کردنش آن را آسان می‌سازد. فاصلهٔ آن تا ما ۲۲ سال نوری برآورد می‌گردد، و یکی از ستارگان نزدیک به سامانهٔ خورشیدی به‌شمار می‌آید.^[۴]

فم‌الحوت در زمینهٔ پژوهش سیاره‌های فراخورشیدی جایگاه مهمی دارد زیرا نخستین سیارهٔ فراخورشیدی که با طول موج‌های مرئی تصویربرداری شد (فم‌الحوت بی) در سامانهٔ این ستاره قرار دارد.^[۵]

منابع[ویرایش]

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ ^۱٫۳ ^۱٫۴ ^۱٫۵ ^۱٫۶ ^۱٫۷ Di Folco, E. ; Thévenin, F. ; Kervella, P. ; Domiciano de Souza, A. ; Coudé du Foresto, V. ; Ségransan, D. ; Morel, P. (2004), "VLTI near-IR interferometric observations of Vega-like stars", Astronomy and Astrophysics (به انگلیسی), vol. 426, p. 601–617{{citation}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link) {{جا:#tag:nowiki|10.1051/0004-6361:20047189}}]}}
↑ نجوم، ماهنامهٔ اخترشناسی ایران^{^{[پیوند مرده]}}، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.
↑ شبکهٔ آموزش شبکهٔ فرصت‌های برابر آموزشی بایگانی‌شده در ۲۰ دسامبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.
↑ شبکهٔ آموزش شبکهٔ فرصت‌های برابر آموزشی بایگانی‌شده در ۱۴ اوت ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.
↑ خبرگزاری فرانسه: From afar, the first optical photos of an exoplanet، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.

این یک مقالهٔ خرد مرتبط با ستارگان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[aaa426-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ ^۱٫۳ ^۱٫۴ ^۱٫۵ ^۱٫۶ ^۱٫۷ Di Folco, E. ; Thévenin, F. ; Kervella, P. ; Domiciano de Souza, A. ; Coudé du Foresto, V. ; Ségransan, D. ; Morel, P. (2004), "VLTI near-IR interferometric observations of Vega-like stars", Astronomy and Astrophysics (به انگلیسی), vol. 426, p. 601–617{{citation}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link) {{جا:#tag:nowiki|10.1051/0004-6361:20047189}}]}}

[2] نجوم، ماهنامهٔ اخترشناسی ایران^{^{[پیوند مرده]}}، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.

[3] شبکهٔ آموزش شبکهٔ فرصت‌های برابر آموزشی بایگانی‌شده در ۲۰ دسامبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.

[4] شبکهٔ آموزش شبکهٔ فرصت‌های برابر آموزشی بایگانی‌شده در ۱۴ اوت ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.

[5] خبرگزاری فرانسه: From afar, the first optical photos of an exoplanet، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]