سدیدالدین کازرونی
علامه سدیدالدین کازرونی سدیدالدین کازرونی | |
|---|---|
| زادهٔ | کازرون، ایران |
| درگذشت | ۱۳۵۷ (میلادی) |
| پیشه(ها) | پزشک و دانشمند |
| آثار | المغنی فی شرحالمؤجز |
| دوره | سدهٔ هشتم هجری - سدهٔ چهاردهم میلادی |
| فرزندان | عفیف کازرونی |
علامه سدیدالدین کازرونی، پزشک و دانشمند نامدار سدهٔ هشتم هجری است. اثر مشهور او المغنی فی شرحالمؤجز نام دارد.
زندگینامه
[ویرایش]سدیدالدین کازرونی زادهٔ شهر کازرون و شاگرد برهانالدین نصیری بوده است. وی تمام کتب طب گذشتگان را خوانده بود و نزد تمام طبیبان عصر خود حضور یافته بود.[۱] سال درگذشت او ۱۳۵۷ میلادی ثبت شده است.
آثار
[ویرایش]مشهورترین اثر سدیدالدین بهنام المغنی فی شرحالمؤجز شهرت دارد. او این کتاب را با استفاده کتاب قانون در طب اثر ابن سینا و دو شرح مشهور آن از قطبالدین کازرونی و ابن نفیس نوشت و از این رو نام آن را مغنی نامید که این کتاب، پزشکان را از مطالعهٔ کتب دیگر بینیاز میکرد. این شرح در چهار بخش تنظیم شده و چون مورد استفادهٔ پزشکان قدیم بوده، امروزه نسخهای از آن در تمامی کتابخانههای معتبر موجود است. یک نسخهٔ خطی آن در سال ۱۲۶۰ هجری توسط محمد افتخارالدین نامی در بدایون هندوستان کتابت شده و امروزه در کتابخانه دانشگاه علوم پزشکی شیراز موجود است. سه نسخهٔ دیگر نیز در کتابخانهٔ مسجد گوهرشاد و یک نسخه نیز در کتابخانهٔ خانقاه نعمتاللهی موجود است. این کتاب بارها در هند به چاپ رسیده است. محمد اکبر ارزانی، مؤلف کتاب طب اکبری در مقدمهٔ کتاب خود ذکر کرده که در تألیف آن از شرح سدیدالدین کازرونی استفاده کرده است. عابد حسین مشهور به عامی، مترجم اهل جونپور، کتاب المغنی فی شرحالمؤجز را در سال ۱۳۶۲ خورشیدی با عنوان تاجالعلاج به فارسی ترجمه کرده است. بگفتهٔ سایریل الگود، دکتر تایتلر در ترجمهٔ خود از پزشکی هندی بهنام حکیم مولوی عبدالحمید نام میبرد که استاد زبان عربی بود و شرح المغنی فیالمؤجز، اثر سدیدالدین کازرونی را در سال ۱۸۳۲ میلادی چاپ کرد. این کتاب در سالهای ۱۲۴۴ و ۱۲۶۱ هجری و ۱۸۳۲ و ۱۸۴۵ به تصحیح مولوی عبدالحمید و غلام مخدوم و مولوی عبدالله در کلکته و در سالهای ۱۲۶۳ و ۱۲۶۵ هجری در لکنو به چاپ رسیده است.[۲][۳][۴][۵][۶][۷]
منابع
[ویرایش]- ↑ کازرون در آیینه فرهنگ ایران. منوچهر مظفریان. انتشارات نوید. ۱۳۷۳. صص ۴۰۵ و ۴۰۶.
- ↑ کازرون در آیینه فرهنگ ایران. منوچهر مظفریان. انتشارات نوید. ۱۳۷۳. صص ۴۰۵ و ۴۰۶.
- ↑ تاریخ پزشکی ایران و سرزمینهای خلافت شرقی. سایریل الگود. ترجمهٔ باهر فرقانی. تهران. ۱۳۵۶. صص ۴۲۱ و ۴۲۲.
- ↑ تاریخ ادبیات در ایران. ذبیحالله صفا. جلد ۳. بخش اول. تهران. ۱۳۶۳. صص ۲۷۵ و ۲۷۷.
- ↑ فهرست نسخههای خطی کتابخانههای جامع گوهرشاد. محمود فاضل. جلد ۲. مشهد. ۱۳۶۵. ص ۵۵۰.
- ↑ مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی. خانبابا مشار. جلد ۳. تهران. ۱۳۴۱. صص ۲۹۴ و ۲۹۵.
- ↑ فهرستوارههای کتابهای فارسی. احمد منزوی. جلد ۵. تهران. ۱۳۸۰. ص ۳۳۲۹.
- سدیدالدین کازرونی در ویکیپدیای انگلیسی
- A. Z. Iskandar, A Catalogue of Arabic Manuscripts on Medicine and Science in the Wellcome Historical Medical Library (London: The Wellcome Historical Medical Library, 1967), pp. 50, 54-55
- Manfred Ullmann, Die Medizin im Islam, Handbuch der Orientalistik, Abteilung I, Ergänzungsband vi, Abschnitt 1 (Leiden: E.J. Brill, 1970), p. 272
- کارل بروکلمان، Geschichte der arabischen Litteratur, 1st edition, 2 vols. (Leiden: Brill, 1889–1936). Second edition, 2 vols. (Leiden: Brill, 1943–49). Page references are those of the first edition, with the 2nd edition page numbers given in parentheses. Vol. 2, p. 195 (249)
- کارل بروکلمان، Geschichte der arabischen Litteratur, Supplement, 3 vols. (Leiden: Brill, 1937–1942). Vol. 2, 262.
- الگود، سیریل، تاریخ پزشکی ایران و سرزمینهای خلافت شرقی، ترجمة باهر فرقانی، تهران، ۱۳۵۶ ش.
- صفا، ذبیحالله، تاریخ ادبیات در ایران، ج ۳، بخش ۱، تهران، ۱۳۶۳ ش.
- فاضل، محمود، فهرست نسخههای خطی کتابخانه جامع گوهرشاد، ج ۲، مشهد، ۱۳۶۵ ش.
- مشار، خانبابا، مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی، ج سوم، تهران، ۱۳۴۱ ش.
- مظفریان، منوچهر، کازرون در آیینة فرهنگ ایران، شیراز، ۱۳۷۳ ش.
- منزوی، احمد، فهرستواره کتابهای فارسی، ج ۵، تهران، ۱۳۸۰ ش.