سده ۳ (پیش از میلاد)
(سده چهارم پ.م. - سده سوم پیش از میلاد مسیح - سده دوم پ.م. - سده‌های دیگر)
رویدادها
[ویرایش]دهه ۲۹۰
[ویرایش]- ۲۹۹ (پیش از میلاد)؛ سامنیت‌ها با همپیمانی گل‌ها، سابینان و اتروسکان سومین جنگ سامنیت را با جمهوری روم آغاز نمودند.
- ۲۹۸ (پیش از میلاد)؛ شکست روم از سابنیت‌ها
- آگاتوکلس پادشاه سیراکوز به یونانی‌های ایتالیا در نبرد با بروتین‌ها یاری‌رساند و یونان را در برابر روم پشتیبانی نمود.
- بطلمیوس یکم دخترخوانده‌اش را به همسری آگاتوکلس داد.
- بطلمیوس یکم سرانجام منطقه سیرن را به زیر فرمان خود درآورد.
- بیندوسارا پادشاه امپراتوری مائوری شد.
دهه ۲۸۰
[ویرایش]- ۲۸۱ (پیش از میلاد)؛ آتنیوخوس یکم با کشتن پدرش سلوکوس پادشاه سلوکیان شد.
- ۲۸۰ (پیش از میلاد)؛ پیروس اپیروسی به شبه‌جزیره ایتالیا تاخت.
- ۲۸۰ (پیش از میلاد)؛ تندیس رودس به پایان رسید.
دهه ۲۷۰
[ویرایش]- ۲۷۹ (پیش از میلاد)؛ شهرهای بلگراد و زمون به دست سلت‌های اسکوردیسک ساخته‌شدند.
- ۲۷۵ (پیش از میلاد)؛ پایان تاریخ بابل.
- پیروس اپیروسی هنگامی که از شکست دادن جمهوری روم ناامید شد، از دستیابی بر ایتالیا گذشت.
- کوچ گل‌ها به مقدونیه، تراکیه و گالاتیا.
- ۲۷۳ (پیش از میلاد)؛ اشوکای بزرگ به فرمانروایی امپراتوری مائوری رسید.
دهه ۲۶۰
[ویرایش]- ۲۶۴ (پیش از میلاد)؛ نخستین جنگ کارتاژ میان روم و کارتاژ.
- ۲۶۱ (پیش از میلاد)؛ آتنیوخوس دوم پادشاه سلوکیان شد.
دهه ۲۴۰
[ویرایش]- ۲۴۱ (پیش از میلاد)؛ پایان نخستین جنگ کارتاژی با شکست کارتاژ.
دهه ۲۱۰
[ویرایش]- ۲۱۸ (پیش از میلاد)؛ دومین جنگ کارتاژ، هانیبال رهبر کارتاژ با گذر از کوه‌های آلپ خود را به دل روم رساند.
- ۲۱۴ (پیش از میلاد)؛ چین شی هوانگ از دودمان چین دستور ساخت دیوار بزرگ چین را داد.
۲۰۰
[ویرایش]- ۲۰۲ (پیش از میلاد)؛ شکست کارتاژ در دومین جنگ کارتاژی.
- بازرگانان هندی به بازرگانی با عربستان پرداختند.
- سکاها بر سغد چیره‌شدند.
- پیدایش دودمان هان.
- فانوس دریایی اسکندریه ساخته‌شد.
- پیدایش فرهنگ هوپ‌ول در اوهایو آمریکا.
- برپایی تئوتیهواکان در مکزیک کنونی.
چهره‌های برجسته
[ویرایش]- منسیوس فیلسوف چینی.
- اقلیدس هندسه‌دان.
- ارشمیدس ریاضی‌دان، فیزیک‌دان و مهندس سیراکوزی.
- اراتوستنس ریاضی‌دان، گیتی نگار و اخترشناس یونانی.
- آپولونیوس پرگایی ریاضی‌دان.
- چین شی هوانگ اپراتور چین.
- هانیبال فرمانده جنگی کارتاژ.
- برنوس سرکرده گل‌ها.
- بطلمیوس یکم پادشاه بطلمیوسیان مصر باستان.
- بطلمیوس دوم.
- بطلمیوس سوم.
- بطلمیوس چهارم.
- بطلمیوس پنجم.
- آپیوس کلاودیوس سه‌سوس سازنده حرف G.
- آرسه‌سیلائوس برپاکننده آکادمی نوین.
- مانتو نویسنده تاریخ مصر.
- ژون تسی بنیادگذار فلسفه قانون‌پرستی.
- زنون کیتیومی بنیادگذار فلسفه رواقیون.
یافته‌ها و نوآوری‌ها
[ویرایش]- نخستین ساعت آفتابی رومی.
- ساخت پیچ آبی به دست ارشمیدس.
- ساخت ابزار موسیقی هیدرائولیس به دست کتزیبیوس مهندس یونانی در اسکندریه.
منابع
[ویرایش]- نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، 3rd century BC. (نسخه ۲۵ مه ۲۰۰۷)
| هزاره | سده | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۹ پ‌م: | ۹۰ پ‌م | ۸۹ پ‌م | ۸۸ پ‌م | ۸۷ پ‌م | ۸۶ پ‌م | ۸۵ پ‌م | ۸۴ پ‌م | ۸۳ پ‌م | ۸۲ پ‌م | ۸۱ پ‌م |
| ۸ پ‌م: | ۸۰ پ‌م | ۷۹ پ‌م | ۷۸ پ‌م | ۷۷ پ‌م | ۷۶ پ‌م | ۷۵ پ‌م | ۷۴ پ‌م | ۷۳ پ‌م | ۷۲ پ‌م | ۷۱ پ‌م |
| ۷ پ‌م: | ۷۰ پ‌م | ۶۹ پ‌م | ۶۸ پ‌م | ۶۷ پ‌م | ۶۶ پ‌م | ۶۵ پ‌م | ۶۴ پ‌م | ۶۳ پ‌م | ۶۲ پ‌م | ۶۱ پ‌م |
| ۶ پ‌م: | ۶۰ پ‌م | ۵۹ پ‌م | ۵۸ پ‌م | ۵۷ پ‌م | ۵۶ پ‌م | ۵۵ پ‌م | ۵۴ پ‌م | ۵۳ پ‌م | ۵۲ پ‌م | ۵۱ پ‌م |
| ۵ پ‌م: | ۵۰ پ‌م | ۴۹ پ‌م | ۴۸ پ‌م | ۴۷ پ‌م | ۴۶ پ‌م | ۴۵ پ‌م | ۴۴ پ‌م | ۴۳ پ‌م | ۴۲ پ‌م | ۴۱ پ‌م |
| ۴ پ‌م: | ۴۰ پ‌م | ۳۹ پ‌م | ۳۸ پ‌م | ۳۷ پ‌م | ۳۶ پ‌م | ۳۵ پ‌م | ۳۴ پ‌م | ۳۳ پ‌م | ۳۲ پ‌م | ۳۱ پ‌م |
| ۳ پ‌م: | ۳۰ پ‌م | ۲۹ پ‌م | ۲۸ پ‌م | ۲۷ پ‌م | ۲۶ پ‌م | ۲۵ پ‌م | ۲۴ پ‌م | ۲۳ پ‌م | ۲۲ پ‌م | ۲۱ پ‌م |
| ۲ پ‌م: | ۲۰ پ‌م | ۱۹ پ‌م | ۱۸ پ‌م | ۱۷ پ‌م | ۱۶ پ‌م | ۱۵ پ‌م | ۱۴ پ‌م | ۱۳ پ‌م | ۱۲ پ‌م | ۱۱ پ‌م |
| ۱ پ‌م: | ۱۰ پ‌م | ۹ پ‌م | ۸ پ‌م | ۷ پ‌م | ۶ پ‌م | ۵ پ‌م | ۴ پ‌م | ۳ پ‌م | ۲ پ‌م | ۱ پ‌م |
| ۱: | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | ۱۰ |
| ۲: | ۱۱ | ۱۲ | ۱۳ | ۱۴ | ۱۵ | ۱۶ | ۱۷ | ۱۸ | ۱۹ | ۲۰ |
| ۳: | ۲۱ | ۲۲ | ۲۳ | ۲۴ | ۲۵ | ۲۶ | ۲۷ | ۲۸ | ۲۹ | ۳۰ |
| ۴: | ۳۱ | ۳۲ | ۳۳ | ۳۴ | ۳۵ | ۳۶ | ۳۷ | ۳۸ | ۳۹ | ۴۰ |