زبان گتا
| گتا | |
|---|---|
| ଗ୍ତା', ଡିଡାୟୀ گتا، دیدایی | |
| منطقه | هند |
| قومیت | ۸٬۸۹۰ دیدایی |
شمار گویشوران | <4500 (2008) |
آستروآسیایی
| |
| اودیا | |
| کدهای زبان | |
| ایزو ۳–۶۳۹ | gaq |
| گلاتولوگ | gata1239[۱] |
زبان گتا (ଗ୍ତା ') یا دیدایی یک زبان موندایی است که توسط مردم دیدایی در هندوستان صحبت می‌شود.
جمعیت‌شناسی
[ویرایش]به گفته اندرسون (۲۰۰۸)، GTA ʼ که توسط کمتر از ۴۵۰۰ نفر در درجه اول در صحبت منطقه ملکنگیری، اوریسا و همچنین مناطق مجاور از منطقه Koraput. با این حال طبق سرشماری سال ۲۰۱۱، ۸۲۴۴ نفر از ۸٬۸۹۰ عضو قبیله خود را به عنوان زبان مادری «دیگری» ثبت کردند، به احتمال زیاد Gta 'زیرا سرشماری هند همه زبانها را با کمتر از ۱۰٬۰۰۰ سخنران در «دیگران» جمع می‌کند.
Ethnologue مکان‌های زیر را گزارش می‌کند.
- اوریسا (۴۷ روستا): بلوک Kudumulgumma و بلوک چیترکندا از منطقه Koraput و منطقه ملکنگیری، جنوب Bondo هیلز؛ برخی در بلوک خیرپوت
- منطقه گوداوری شرقی، آندرا پرادش
طبقه‌بندی و گویش‌ها
[ویرایش]زبان جی تی ʼ متعلق به زیرگروه جنوبی موندا از موندا شاخه ای از زبان خانواده Austroasiatic. در موندا جنوبی، جی تی ʼ به‌طور کلی در نظر گرفته می‌شود و اولین بار شاخه گره ای است که هم می‌گنجاند رمو و Gutob زبان، این زیرگروه جنوب موندا به Gutob – Remo – Gataq معروف است. از نظر آواشناسی و مورفولوژی در آن شاخه واگراست.[۲]
جی تی ای ʼ دو گونه اصلی، یعنی دشت جی تی ای ʼ هیل ʼ
واج‌شناسی
[ویرایش]Gta 'دارای ۵ واکه متعارف \ a, e، i, o، u \، و گاهی واکه ششم است \ æ \. به این موارد می‌توان چندین همتای بینی شده اضافه کرد: \ ã، õ، ũ \ و گاهی اوقات \ ĩ \. Gta 'صامت‌های زیر را دارد:
| دو لبی | آلوئول | Retroflex | قصر | ولار | گلوتال | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| متوقف کردن | بی صدا | پ | تی | ʈ | ج | ک | ʔ |
| ابراز شده | ب | [d] | ɖ | ɟ | g | ||
| تقلبی | s | ساعت | |||||
| بینی | متر | n | ŋ | ||||
| تقریب | من | ||||||
| فلپ | ɾ | ɽ | |||||
دستور زبان
[ویرایش]اسامی
[ویرایش]اسامی در Gtaʔ به‌طور معمول دو شکل دارند، یکی به صورت کامل کامل و دیگری به صورت کوتاه محدود. این موارد دومی فقط زمانی اتفاق می‌افتد که اسم برای مقاصد مشتق شده با برخی دیگر از ساقه‌ها ترکیب شده باشد و از این رو "ترکیب اشکال" برچسب گذاری شوند. ترکیب اشکال با ساقه فعل را می‌توان مستقل از ساقه فعل تکرار کرد. آن اتفاق می‌افتد؟ حلقه با ساقه‌های اسم یا دست نخورده باقی می‌ماند یا در یکسان با ساقه‌های اصلی تغییر می‌کند. مثال‌هانوع 1: sur-cu برای سرخ شدن در روغن> sur-ca , sur-ci , sar-ca , s؟ r-cf , sar-cu. گگ بو؟ به سر بستنgag-ba؟، gig-bT؟، gag-bT؟، gTg-ba؟، gig-bo ؟."tur-t؟ a برای چرای گاو>tar-ti, t؟ r-ti, tar-t؟ a, t؟ rt؟ aنوع 2: kula-re kinsman>ka من a-re , k؟ من دوباره هستمگل شالیزار sari-ja>sara-ja, s؟ ri-j؟، si ri-ja. را-کو طاووس>بارا-کا، بیر؟ -ک؟، بیر؟ -کو.چوب بسیار انبه>ala-sa, l؟ -sf , ala-so , Mi-so.huQ-be خرس بچه>har؟ -ba, h؟ tj-b؟، harj-be, h؟ n-be.[۳]
سازند اکو
[ویرایش]قوانین تشکیلقانون شماره ۱ واژگان پژواک فقط با تغییر واکه‌های کلمه پایه شکل می‌گیرند.
قانون شماره ۲ واژه پژواک باید با کلمه اصلی متفاوت باشد. مصوت کلمات پایه یکپارچه به صورت / a / یا /} / در واژه پژواک منعکس می‌شود. برای کلمه پایه / u , e، o / مصوت / a / ترجیح داده می‌شود، در حالی که برای کلمه پایه / e / مصوت / I / ترجیح داده می‌شود.
قانون شماره ۳ مصوت‌های کلمات پایه ای غیر اصطلاحی در واژه پژواک به شرح زیر منعکس می‌شوند:
- آ. هر دو مصوت به صورت / a / یا /؟ / منعکس می‌شوند. یا
- ب فقط یکی از واکه‌های کلمه پایه به صورت / a / یا /] منعکس می‌شود در حالی که دیگری بدون تغییر منعکس می‌شود. یا
- ج مصوت اول (Vl) به / u / تغییر می‌کند در حالی که صدای دوم (V ^) به / a / تغییر می‌کند.
قانون شماره ۴ در مورد کلمات پایه سه هجی، یک، دو یا هر سه واکه (در هجاهای مجاور) به صورت / a / یا /} منعکس می‌شوند.
قانون شماره ۵ پژواک کلمات مرکب، صرف نظر از ساختار صوتی آنها، به شرح زیر مشتق شده‌است:
- آ. در مورد افعال مرکب که از دو ساقه فعل تشکیل شده‌اند، بسته به رابطه آنها با یکدیگر، یک یا هر دو ساقه تغییر می‌کنند.
- ب اشکال ترکیب اسمی که با ساقه فعل رخ می‌دهد به‌طور مستقل تغییر می‌کند. کسانی که به ساقه‌های اسم متصل می‌شوند فقط در تراز با ساقه اصلی تغییر می‌کنند.
- ج در ساختارهای کلامی که یک پیشوند را در خود جای داده‌اند، هر دو پیشوند و ساقه به عنوان یک واحد تغییر می‌کنند.[۴]
دسته‌های فرم‌های اکو
[ویرایش]- اشکال A، نشان دهنده تنوع ناخالص؛
- I-اشکال، نشان دهنده تنوع کم یا لطیف است؛
- فرم‌های U / a، نشان دهنده تنوع متفاوت از یک دسته مرتبط است
- اشکال تا حدی تغییر یافته، نشانگر تنوع پایین‌تر است: a-اشکال، نشان دهنده درشتی و؟ -شکلها، نشان دهنده حساسیت است.[۵]
سیستم عددی
[ویرایش]سیستم عددی Gta ' حداکثر ویروسی است.[۶]
| سیستم عددی Gta ' | |
|---|---|
| 1. muiŋ | 21. mũikuɽi muiŋ / ekustɔra |
| 2. mbar | 22. mũikuɽi mbar |
| ۳. ɲji | 23. mũikuɽi ɲji |
| ۴ õ | 24. mũikuɽi hõ |
| 5. malʷe | 25. mũikuɽi malikliɡˀ |
| ۶. تور | 26. mũikuɽi turukliɡˀ |
| ۷. ɡul | 27. mũikuɽi gukliɡˀ |
| 8. tma / aʈʈa | 28. mũikuɽi tomakliɡˀ / mũikuɽi tma |
| 9. sontiŋ / nɔʈa | 29. mũikuɽi sontiŋkliɡˀ |
| ۱۰. ɡʷa / dɔsʈa | 30. mũikuɽi (a (20 + 10) / tirisʈa |
| ۱۱. ɡʷamiŋ / eɡaʈa | 40. mbarkuɽi (2 20 20) / calistɔra |
| ۱۲. ɡombar / baroʈa | 50. mbarkuɽi ɡʷa (20 + 10) / pɔcas |
| ۱۳. ɡoɲji / teroʈa | ۶۰. ɽjikuɽi (3 20 20) / saʈe |
| ۱۴. ɡohõ / coudoʈa | ۷۰. ɽjikuɽi /a / suturi |
| 15. alomal / pɔndrɔʈa | ۸۰. ōkuɽi (4 20 20) |
| ۱۶. ɡotur / solo:ʈa | ۹۰. ōkuɽi a |
| ۱۷. ɡogu / sɔtroʈa | 100. malkuɽi (5 20 20) / soetɔra |
| ۱۸. ɡotma / aʈɾa | |
| ۱۹. ɡososiŋ / unisʈa | |
| ۲۰. ɡosolɡa / kuɽitɔra / kuɽeta |
زبانهای همسایه
[ویرایش]اکو شکل‌گیری Gtaʔ شباهت‌های شگفت‌انگیزی را با شکل‌گیری اکو در زبانهای همسایه موندا مانند Remo و Gorum و همچنین در گویش دسیای اوریایی که در منطقه Koraput Munda صحبت می‌شود، نشان می‌دهد. بارزترین ویژگی مشترک آنها با Gtaʔ این است که واژگان پژواک در هر سه این زبانها نیز فقط با تغییر واکه‌ها از کلمات پایه گرفته شده‌اند.[۷]
منابع
[ویرایش]- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Gata'". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}: Invalid|display-editors=4(help) - ↑ Zide, Norman H. (1976). "A Note on Gta? Echo Forms". Oceanic Linguistics Special Publications (13): 1335–1343. ISSN 0078-3188. JSTOR 20019204.
- ↑ Mahapatra, K. "Echo Formation in Gta?" (PDF).
- ↑ Mahapatra, K. "Echo Formation in Gta?" (PDF).
- ↑ Mahapatra, K. "Echo Formation in Gta?" (PDF).
- ↑ Ghosh, Arun. (n.d.). Numeral Systems of the World's Languages. بایگانی‌شده در ۲۰۱۴-۰۴-۲۱ توسط Wayback Machine
- ↑ Mahapatra, K. "Echo Formation in Gta?" (PDF).
خواندن بیشتر
[ویرایش]- اندرسون، جی) زبان Gtaʔ (دیدی) - پروژه زبانهای Munda - مؤسسه زبانهای زنده برای زبانهای در معرض خطر. از http://www.livingtongues.org/hotspots/hotspot. GSA.munda. Gta.html # GtaPayPal
- اندرسون، گریگوری DS 2001. طبقه‌بندی جدید South Munda: شواهدی از ریخت‌شناسی فعل تطبیقی. زبانشناسی هند ۶۲٫۱: ۲۱–۳۶.
- اندرسون، گریگوری DS 2008. "Gtaʔ." در: Gregory DS Anderson (ویراستار))، زبانهای Munda. لندن / نیویورک. [سری خانواده زبان Routledge]. 682–763.
- بائر، سی. (nd) رابرت پارکین: راهنمای سخنرانان اتریشی و زبانهای آنها. (زبانشناسی اقیانوسی ، انتشارات ویژه، شماره 23) ix, 198 , [xv] pp. هونولولو: انتشارات دانشگاه هاوایی، ۱۹۹۱. ۲۱ دلار. بولتن دانشکده مطالعات شرقی و آفریقایی، ۱۹۳–۱۹۳.
- DeArmond , R. (1976) واکه‌های تک صوتی و صامت‌های اولیه Proto-Gutob-Remo-Gtaq. مطالعات اتروآسیاتیک قسمت اول، ۱۳، ۲۱۳–۲۲۷. موندا (دوم) در تاریخ ۱۵ فوریه ۲۰۱۵، از http://www.languagesgulper.com/eng/Munda.html بازیابی شده‌است
- Odden, D. (1987) استدلالهایی علیه هواپیمای واکه در تحقیق زبانشناسی Gtaʔ، ۱8 (3)، ۵۲۳–۵۲۹.
- Parkin, R. (1988). ازدواج، رفتار و نسل در میان مونداهای هند شرقی. Zeitschrift für Ethnologie، ۱۱3 (1)، ۶۹–۸۰.
- Sidwell, P. ، & Jenny, M. (2014). کتاب راهنمای زبانهای اتریشی (۲ جلد). لیدن: بریل.
- استامپ، دی. (۱۹۶۵) کار اخیر در Munda Linguistics I. مجله بین‌المللی زبانشناسی آمریکا، ۳1 (4)، ۳۳۲–۳۴۱.
- Zide, N. (1976) "یادداشتی دربارهٔ Gtacho Echo Forms"، در P. Jenner , L. Thompson و S. Starosta، ویراستارها، مطالعات Austroasiatic، دانشگاه هاوایی مطبوعات، هونولولو.