دایی‌جان ناپلئون (رمان)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
دایی‌جان ناپلئون
جلد کتاب
نویسنده(ها)ایرج پزشک‌زاد
طراح جلدفریدون خرسند
کشورایران
زبانزبان فارسی
موضوع(ها)رمان، طنز، تئوری توطئه
ناشرانتشارات صفی علیشاه
تاریخ نشر
۱۳۴۹
گونه رسانهکتاب
شمار صفحات۴۵۹
پس ازآسمون ریسمون 
پیش ازادب مرد به ز دولت اوست تحریر شد 

دایی جان ناپلئون رمانی طنز در گونهٔ داستان بلوغ از ایرج پزشکزاد است که سالِ ۱۳۴۹ منتشر شد.[۱][۲] این رمان که از پرفروش‌ترین کتاب‌های ایرانی‌ست، با لحنی طنز تیپ‌های شخصیت‌های جامعهٔ ایرانی را به ریشخند می‌گیرد.[۳][۴][۵]

ناصر تقوایی در سال ۱۳۵۵ مجموعهٔ تلویزیونی دایی جان ناپلئون را از روی این کتاب ساخت.[۶]

برخی از شخصیت‌های داستان[ویرایش]

  • شخصیت دایی‌جان ناپلئون تبلور کسانی است که با ساده‌اندیشی دچار توهم انگلیسی ترسی هستند.
  • سعید شخصیت عاشق‌پیشه جوان و کم تجربه‌ای‌ست که در عشقش شکست می‌خورد.
  • حامی سعید اسدالله میرزا یا عمو اسدالله است که تلخی‌های روزگار از او مردی باتجربه و آسان‌گیر ساخته که زندگی در لحظه را به هیچ عشق یک طرفه‌ای نمی‌فروشد. پزشکزاد از شخصیت یکی از آشنایانش به نام ابوالفضل میرزا و همچنین تورج فرازمند در پردازش شخصیت اسدلله میرزا الهام گرفته‌است.[۷]

ترجمه به زبان‌های دیگر[ویرایش]

ترجمه این کتاب به زبان روسی در سال ۱۹۸۱ منتشر شده‌است.[۸]دیک دیویس دایی جان ناپلئون را در سال ۱۹۹۶ به انگلیسی ترجمه کرده‌است.[۹]مترجم با مهارت بسیار، طنز کتاب را در ترجمه خود منتقل نموده‌است.[۱۰]

در ۲۰۱۱ انتشارات آکت سود[۱۱] در پاریس ترجمهٔ فرانسوی این اثر را به همت سرور کسمایی[۱۲] به چاپ رساند.

نشر عم عوود در سال ۲۰۱۲ این کتاب به زبان عبری به ترجمه مژگان نوی را منتشر ساخت.[۱۳]

این کتاب همچنین توسط محمد م. ایزدی به نروژی ترجمه شده‌است. ترجمه وی توسط سولوم بوکونن (Solum Bokvennen) در سال ۲۰۱۹ منتشر شده‌است.[۱۴] این کتاب توسط ماریا و کریستین لوتزه Maria lutzen , Kristian lutze به زبان آلمانی هم ترجمه شده‌است

جدل بر سر اصالت داستانی[ویرایش]

ابراهیم یونسی در سال ۱۳۸۸ در مصاحبه‌ای[۱۵] می‌گوید وی رمان زندگی و عقاید آقای تریسترام شندی اثر لارنس استرن را «از روی لج و لجبازی» ترجمه کرده‌است تا دست ایرج پزشک‌زاد را در نوشتن دایی‌جان ناپلئون رو کند. وی معتقد است این رمان عیناً از تریسترام شندی کپی‌برداری شده و صرفاً شخصیت‌ها و وقایعش بومی‌سازی شده‌اند.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. رهبر، محمد (۲۰۱۹-۰۴-۲۷). «کتاب‌های صد سال اخیر ایران؛ دایی جان ناپلئون زنده است». BBC Persian. از پارامتر ناشناخته |یکی از حامیان این داستان امیر رضا چراغی است. نشانی= صرف‌نظر شد (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  2. «گفت‌وگو با ایرج پزشک‌زاد، خالق دایی‌جان ناپلئون». BBC فارسی. ۷ خرداد ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۲۸.
  3. علیرضا مجیدی. «همه چیز در مورد دایی جان ناپلئون – نقد و تحلیل و داستان کلی». یک پزشک. دریافت‌شده در ۲۶ خرداد ۱۳۹۹.
  4. «دربارهٔ رمان «دایی جان ناپلئون»؛ دُن کیشوتِ ایرانی». آخرین خبر. ۲۷ بهمن ۱۳۹۶.
  5. مسعود سالاری (۲ شهریور ۱۳۹۷). «بازنشر «دائی جان ناپلئون» به ترجمه سرور کسمایی در فرانسه». یورونیوز فارسی.
  6. ویکی‌پدیای انگلیسی|http://en.wikipedia.org/wiki/My_Uncle_Napoleon
  7. گفت و گو با ایرج پزشک زاد، خالق دایی جان ناپلئون، بی‌بی‌سی فارسی، منتشر شده در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۳، قابل دسترسی در یوتیوب
  8. Пезешк-Зод И. Дядюшка Наполеон. Пер. с персид. Н. Кондыревой и А. Михалёва. — М. : Художественная литература: 1981. — 464 с. (Зарубежный роман XX века).
  9. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ نوامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۳ نوامبر ۲۰۱۵.
  10. http://www.theguardian.com/books/2006/may/13/featuresreviews.guardianreview26
  11. https://fr.wikipedia.org/wiki/Actes_Sud
  12. Sorour Kasmaï, https://fr.wikipedia.org/wiki/Sorour_Kasmaï
  13. «بمب فرهنگی ایران» در اسرائیل منفجر شد، بی‌بی‌سی فارسی
  14. «Kjære onkel Napoleon | Solum|Bokvennen». solumbokvennen.no. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۱۷.
  15. کتاب هفته، شماره ۱۷۹ (مصاحبه) ۱۳۸۸

پیوند به بیرون[ویرایش]