داستان گودام

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

داستان گودام که به نام‌های حماسه گودام[۱] یا اینانا و گودام[۲] نیز شناخته می‌شود، اسطوره‌ای بین‌النهرینی است که از آن دو نسخه بابلی باستان از شهر نیپور به دست آمده است. این داستان، روایتگر شخصیتی است که در سایر متن‌ها ناشناخته است؛ گودام اوروک را به آشوب می‌کشد. خنیاگری به نام لوگالگاباگال از رفتار او انتقاد می‌کند اما اظهاراتش فقط او را بیشتر عصبانی می‌کند. سرانجام، او توسط ماهیگیر اینانا متوقف می‌شود. خود الهه پس از آن که گودام شروع به التماس می‌کند، جانش را می‌بخشد و او را به خندقی در نزدیکی زابالا برای زندگی می‌فرستد. بسیاری از جنبه‌های داستان، از جمله ماهیت گودام و هویت ماهیگیر، موضوع بحث در آشورشناسی است. ارتباط‌های احتمالی بین داستان گودام و متن‌های دیگر نیز ذکر شده است. به طور مشخص، بیلگمس و نرگاو آسمان بسیار مشابه آن در نظر گرفته می‌شود و برخی از نویسندگان صریحا آنها را دو گونه از یک روایت می‌دانند.

تاریخچه[ویرایش]

داستان گودام متنی به خط میخی است که در دوره بابلی باستان و به زبان سومری مکتوب شده است؛ در آشورشناسی به عنوان اسطوره طبقه‌بندی شده است.[۳] تا کنون دو نسخه کشف شده است که هر دو از نیپور بوده‌اند. نسخه CBS 13859 یک لوح کامل است اما نسخه Ni 4409 قطعه‌ای شکسته شده از سمت چپ یک لوح است.[۴] علاوه بر این، یک کاتالوگ ادبی به بابلی باستان به احتمال زیاد شامل اولین خط این اثر است که در هیچ یک از دو لوح حفظ نشده است.[۵] تنها بخشی از سطر اول باقی ‌مانده که به صورت gud-dam iriki [...] خوانده شده است.[۶] این سطر در اصل احتمالا gud-dam iriki ba-ra-è ("گودام به شهر رفت") بوده است.[۷] در کاتالوگ، این اثر در بین نخستین خط‌های گیلگمش و آککا و گیلگمش و هومبابا (نسخه ب) قرار دارد.[۲]

داستان[ویرایش]

داستان گودام بر محور موجودی به نام گودام قرار دارد که در هیچ منبع دیگری ذکر نشده است.[۸][الف]

تفسیر[ویرایش]

با توجه به معنای نام گودام، «او یک گاو نر است»، این احتمال وجود دارد که موجودی گاونما بوده باشد.[۹]

لورا فلدت معتقد است که او یا یک انسان-گاو اسطوره‌ای بوده یا خدایی که به تمثیل به عنوان گاو توصیف می‌شود.[۱۰]

ارتباط‌های احتمالی با سایر اسطوره‌ها[ویرایش]

وجود ارتباطی بین داستان گودام و اسطوره‌های درباره گیلگمش مطرح شده است،[۱] هرچند این قهرمان در آن غایب است.[۱۱][۱۲] در یک کاتالوگ بابلی باستان که شامل متن‌های ادبی است، داستان گودام در کنار قطعه‌های متمرکز بر گیلگمش فهرست شده است.[۱۳] شباهت‌های روایی آن به ویژه با شعر بیلگمس و نرگاو آسمان مورد اشاره قرار گرفته است.[۱۱] برخی از نویسندگان تا آنجا پیش می‌روند که آنها را به عنوان دو گونه از یک روایت توصیف می‌کنند،[۹] اگرچه به گفته آلهنا گدوتی،[و ۱] با وجود ارتباط بینامتنی قابل قبول بین این دو متن، غیر قابل قبول است که داستان گودام صرفا یک نسخه جایگزین یا قدیمی‌تر از اسطوره گیلگمش باشد؛ و به عوض برخی از عناصر آن به سایر آثار ادبی بین‌النهرین شباهت دارند.[۱۴] شباهت‌ها شامل نقش «گودامِ» احتمالا گاونما و «نرگاو آسمان» است.[۹] همچنین به این موضوع اشاره شده است که لوگالگابال نقشی مشابه در هر دو متن ایفا می‌کند، زیرا دخالت او قبل از مداخله یک قهرمان در برابر موجودی گاونما است؛ او در هیچ منبع دیگری ذکر نشده است و نام او به عنوان یک نام رایجِ خارج از متن‌های ادبی ذکر نشده است.[۱۲]

یادداشت‌ها[ویرایش]

  1. ↑ کتاب اول فاستر می‌تواند منبع جدید باشد(متن گودام در منابع اینجا با ترجمه متن در کتاب اول فاستر مقایسه شود).

واژگان[ویرایش]

  1. ↑ Alhena Gadotti

پانویس[ویرایش]

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Marchesi 2004, p. 166.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Black 2006, p. 302.
  3. ↑ Heimpel 1971, p. 675.
  4. ↑ Gadotti 2006, p. 67.
  5. ↑ Gadotti 2006, pp. 67-68.
  6. ↑ Alster 2004, p. 22.
  7. ↑ Alster 2004, p. 28.
  8. ↑ Gadotti 2006, p. 69.
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ Gadotti 2006, p. 68.
  10. ↑ Feldt 2004, p. 40.
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ George 2003, p. 12.
  12. ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ Gadotti 2006, p. 72.
  13. ↑ Gadotti 2006, p. 81.
  14. ↑ Gadotti 2006, pp. 81-82.

منابع[ویرایش]

  • Alster, Bendt (2004). "Gudam and the Bull of Heaven". In Dercksen, Jan Gerrit (ed.). Assyria and beyond: studies presented to Mogens Trolle Larsen. Leiden: Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten. ISBN 90-6258-311-3. OCLC 57477273.
  • Black, Jeremy A. (2006). The Literature of Ancient Sumer. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-929633-0. Retrieved 2023-04-09.
  • Feldt, Laura (2004). "Appendix: Intertextual references in the Tale of Gudam: the case of Ninurta". In Dercksen, Jan Gerrit (ed.). Assyria and beyond: studies presented to Mogens Trolle Larsen. Leiden: Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten. ISBN 90-6258-311-3. OCLC 57477273.
  • Gadotti, Alhena (2006). "Gilgameš, Gudam, and the Singer in Sumerian Literature". In Michalowski, Piotr; Veldhuis, Niek (eds.). Approaches to Sumerian literature: studies in honor of Stip (H.L.J. Vanstiphout). Leiden: Brill. doi:10.1163/9789047410683_007. ISBN 90-474-1068-8. OCLC 568279426.
  • George, Andrew R. (2003). The Babylonian Gilgamesh epic: introduction, critical edition and cuneiform texts. Oxford New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-814922-0. OCLC 51668477.
  • Heimpel, Wolfgang (1971), "Gudam", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2023-04-09
  • Marchesi, Gianni (2004). "Who Was Buried in the Royal Tombs of Ur? The Epigraphic and Textual Data". Orientalia. GBPress - Gregorian Biblical Press. 73 (2): 153–197. ISSN 0030-5367. JSTOR 43076896. Retrieved 2023-04-08.
  • Richardson, Seth (2009). "The World Of Babylonian Countrysides". In Leick, Gwendolyn (ed.). The Babylonian World. Routledge. doi:10.4324/9780203946237. ISBN 978-1-134-26128-4.
  • Wisnom, Laura Selena (2020). Weapons of words. Intertextual competition in Babylonian poetry: a study of Anzū, Enūma eliš, and Erra and Išum. Leiden. ISBN 978-90-04-41297-2. OCLC 1120783834.

پیوند به بیرون[ویرایش]

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=داستان_گودام&oldid=38060049»