بازار رضا

مختصات: ۳۶°۱۶′۵۵٫۷۹″ شمالی ۵۹°۳۶′۴۸٫۴۹″ شرقی / ۳۶٫۲۸۲۱۶۳۹°شمالی ۵۹٫۶۱۳۴۶۹۴°شرقی / 36.2821639; 59.6134694
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از بازار رضا (مشهد))
بازار رضا مشهد
بازار رضا
Map
مختصات
تاریخ گشایش۱۳۵۵


بازار رضای مشهد در دوران پهلوی دوم محمدرضا شاه و در سال ۱۳۵۵ توسط آرشیتکت معروف مهندس داریوش بوربور طراحی، و زیر نظر او ظرف یازده ماه به صورت فرس ماژر ساخته شد.[۱][۲]با توجه به حجم زیاد توریست‌ها و زائران شهر مشهد، تجارت در این شهر از گذشته رونق فراوانی داشته‌است. از جمله مراکز تجاری این شهر، می‌توان به بازار رضا اشاره کرد. این بازار یکی از مهم‌ترین مراکز خرید زائرین و گردشگران به‌شمار می‌آید.[۳]

مجتمع بازار رضا در نزدیکی مجموعه اماکن رضوی، در ضلع شرقی خیابان امام رضا واقع شده و با ساختار سنتی و مغازه‌های متعدد، محل خرید و فروش و تجارت زائران و مسافران و مجاوران (اهالی مشهد) است. این بازار در دو طبقه احداث شده‌است، در طبقه دوم آن کارگاه‌های کوچک صنایع دستی، طلاکاری، انگشترسازی، فیروزه تراشی و گلدوزی ایجاد شده‌است.[۴]

این بازار با وجود گذشت حدود چهل سال از انقلاب ۱۳۵۷، بافت سنتی خود را حفظ کرده است.

۲۰ بهمن ۱۴۰۰ بلندگوهای بازار رضا مشهد هک شد و شعار «مرگ بر خامنه‌ای، لعنت بر خمینی» از آن پخش شد.[۵][۶]

اطلاعات و آمار[ویرایش]

مشخصات کالبدی[۷][ویرایش]

زیر بنای سطح مغازه‌ها =۲۳۶۸ مترمربع بدون احتساب تأسیسات و راهروهای بازار
تعداد واحدهای تجاری=۱۷۱۱ واحد
تعداد طبقات =۲ طبقه -همکف و فوقانی

مشخصات بنا و واحدهای تجاری[۷][ویرایش]

طول بازار =۹۶۰متر
عرض بازار=۳۳متر
هر بازار در طبقه همکف شامل ۱۰۰ باب مغازه ۱۰ متر مربعی
هر بازار در طبقه فوقانی شامل ۵۶ باب مغازه ۵ متر مربعی و ۶۴ باب مغازه ۱۰متر مربعی
هر بازار دارای ۷عدد هشتی است که در طبقه همکف ۴۰باب مغازه ۷ یا ۸ متر مربعی و در طبقه فوقانی ۱۶ باب مغازه ۷ یا ۸ مترمربعی

تأسیسات برودتی و حرارتی[۷][ویرایش]

در داخل واحدهای تجاری با استفاده از فن کویل سرما و گرما تأمین تأمین می‌شود و هر بازار مجهز به ۲ موتور خانه تأسیسات می‌باشد.

تأسیسات ساختمانی[۷][ویرایش]

سیستم تأمین سرمایش و گرمایش واحدهای تجاری: فن کویل سقفی
سیستم تولید سرمایش و گرمایش :چیلر جذبی شعله مستقیم
فضاهای جانبی: نمازخانه - سرویس‌های بهداشتی - مرکز اطلاعات

هک بلندگوها[ویرایش]

روز ۲۰ بهمن ۱۴۰۰ بلندگوهای بازار رضا هک شد و به مدت طولانی از آن شعارهای «مرگ بر خامنه‌ای، درود بر رجوی»، «مرگ بر ستمگر، چه شاه باشه چه رهبر» و «مرگ بر خامنه‌ای، لعنت بر خمينی، درود بر مجاهد» و ترانه سرود «برپا‌خیز از جا کن بنای کاخ دشمن...» پخش شد.[۵][۸]

توضیحات[ویرایش]

همزمان با تخریب اطراف فلکه حرم رضوی (سال ۱۳۵۴ ش)، کار احداث بازار رضا شروع و در سال‌های نخست دهه پنجاه پایان یافت. تعدادی از حجره‌های بازار رضا به مغازه‌دارهایی که در طرح توسعه قرار گرفته بودند واگذار شد.[۹][۱۰]

بازار رضا به فاصله کم در جنوب شرقی اماکن متبرکه و از ضلع شرقی میدان بیت‌المقدس (فلکه آب) تا میدان ۱۷ شهریور کشیده شده و دارای دو رشته ساختمان دو طبقه با دو دالان موازی مسقف و ۱۷ چهارسوق و ۱۱ سراست که حد فاصل دو خیابان به عرض ۳۰ متر و طول ۸۰۰ متر احداث شده و دارای حدود ۷۲۰۰۰ متر زیربناست. ۴۳۰۰۰ متر از این زیر بنا در بازار رضا و ۲۹۰۰۰ متر آن در سراهای جنبی واقع شده و جمعاً دارای ۲۰۹۶ باب مغازه و حجره در مساحت‌های مختلف است. تعداد ۱۰۰۸ باب مغازه دربازار رضا و ۱۰۸۴ باب حجره در ۱۱ سرا قرار دارد که از داخل به یکدیگر مرتبط می‌باشند.[۹]

بازار رضا دارای دو ورودی و خروجی اصلی در میدان بیت‌المقدس (فلکه آب) و میدان ۱۷ شهریور است.[۱۱] و طول بازار در دو دالان و دو طبقه جمعاً حدود ۳ کیلومتر است و درازای هر بازار ۷۵۰ متر می‌باشد.[۹]

دربازار رضا که بزرگترین مرکز خرید مسافران و زائران به‌شمار می‌آید، انواع اجناس و سوغات، از قبیل انگشترهای عقیق و فیروزه و طلا و نقره و همچنین انواع عطریات، زعفران، نبات، پوستین، مهر و سجاده و تسبیح، لباس، بدلیجات و… به فروش می‌رسد.[۹][۱۱]

بازار رضا به دلیل نزدیکی به حرم رضوی از مراکز دیدنی مشهد به‌شمار می‌آید و مورد توجه و بازدید اهالی مشهد و زائران و مسافران قراردارد.[۹]

تا پایان سال ۱۳۹۰ کار ساخت پارکینگ مکانیزه برجی برای این بازار به پایان خواهد رسید.[۱۲]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. http://mashhadenc.ir/داریوش-بوربور/. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در |وبگاه= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  2. دانشنامه مشهد. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  3. «آشنایی با بازار رضا - خراسان رضوی». وبگاه همشهری آنلاین. دریافت‌شده در ۲۳ بهمن ۱۳۹۰.
  4. «بازار رضا (ع)». مشهد شهر بهشت (مشهد توریسم). بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۳ بهمن ۱۳۹۰.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ پخش شعار «مرگ بر خامنه‌ای، لعنت بر خمینی» از بلندگوی بازار رضا در مشهد
  6. ویدئوی دیگری از هک شدن بلندگوهای بازار رضا در مشهد و شعار علیه خمینی و خامنه‌ای
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ «دربارهٔ بازار امام رضا». وبگاه بازار رضا. دریافت‌شده در ۲۳ بهمن ۱۳۹۰.
  8. «پخش شعار «مرگ بر خامنه‌ای» از بلندگوهای بازار رضا در مشهد». ار.اف.ای - RFI. ۲۰۲۲-۰۲-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۱۳.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ ۹٫۴ «بازار رضا مشهد». وبگاه گردشگری در مشهد. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۳ بهمن ۱۳۹۰.
  10. «بازار رضا مشهد». ASP Travel. دریافت‌شده در ۲۳ بهمن ۱۳۹۰.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «بازار رضا (خراسان رضوی)». تبیان. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۳ بهمن ۱۳۹۰.
  12. «پارکینگ مکانیزه بازار رضا و باغ ملی در مشهد راه اندازی می‌شود». خبرگزاری مهر. دریافت‌شده در ۲۳ بهمن ۱۳۹۰.[پیوند مرده]