ماهیچه گشادکننده عنبیه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ماهیچه گشادکننده عنبیه
عنبیه، نمای جلویی. (عضله قابل مشاهده است اما برچسب‌گذاری نشده است.)
نیمه بالایی یک بخش ساژیتال از جلوی کره چشم. (ماهیچه گشادکننده عنبیه برچسب‌گذاری نشده‌است و نباید با «رشته‌های پرتومانند» که در نزدیکی مرکز برچسبگذاری شده‌اند و بخشی از ماهیچه مژگانی هستند اشتباه گرفته شود.)
جزئیات
خاستگاه لبه‌های بیرونی عنبیه[۱]
پیوندگاهلبه‌های درونی عنبیه[۱]
عصب‌دهیعصب‌های بلند مژگانی
حرکتگشادگی مردمک
ماهیچه مخالفماهیچه تنگ‌کننده عنبیه
شناسه‌ها
لاتینMusculus dilatator pupillae
TA98A15.2.03.030
TA26763
FMA49158

ماهیچه گشادکننده عنبیه (ماهیچه گشادکننده مردمک، گشادکننده مردمک، ماهیچه شعاعی عنبیه، رشته‌های شعاعی)، یک ماهیچه صاف در چشم انسان است که به صورت شعاعی در عنبیه امتداد دارد و به همین دلیل به عنوان عضله گشادکننده مناسب است. گشادکننده مردمک از سلول‌های انقباضی اصلاح شده‌ای به نام سلول‌های میواپیتلیال تشکیل شده‌است که به صورت پره‌ای پخش شده‌اند.[۲] هنگامی که این سلول‌ها تحریک می‌شوند، منقبض شده و مردمک را گشاد می‌کنند و به نور بیشتری اجازه می‌دهند تا وارد چشم شود. این ماهیچه توسط دستگاه عصبی سمپاتیک عصب‌دهی می‌شود.

ساختار[ویرایش]

عصب‌دهی[ویرایش]

این ماهیچه توسط دستگاه عصبی سمپاتیک عصب‌دهی می‌شود، که با آزاد کردن نوراپی‌نفرین عمل می‌کند. نوراپی‌نفرین بر روی گیرنده‌های α1[۳] عمل می‌کند.[۴] بنابراین، هنگامی که با محرک تهدیدآمیزی مواجه می‌شود که پاسخ جنگ یا گریز را فعال می‌کند، این عصب‌دهی عضله را منقبض کرده و مردمک را گشاد می‌کند، در نتیجه موقتاً نور بیشتری به شبکیه می‌رسد.

ماهیچه گشادکننده به‌طور خاص توسط اعصاب سمپاتیک پساعُقده‌ای[۵] که از عقده (گانگلیون) فوقانی گردن به عنوان ریشه سمپاتیک عقده مژگانی نشأت می‌گیرند، عصب‌دهی می‌شود. از آنجا، آنها از طریق سرخرگ کاروتید درونی و مجرای کاروتید به سوراخ پاره‌ای جمجمه حرکت می‌کنند. سپس به گودی جمجمه‌ای میانی وارد می‌شوند، در بالای سوراخ پاره‌ای[۶] از میان سینوس اسفنجی[۷] در گودی میانی جمجمه حرکت می‌کنند و سپس در مجرای دیداری با سرخرگ چشمی یا روی عصب چشمی به شکاف بالایی کاسه چشم سفر می‌کنند. از آنجا، آنها با عصب بینی‌مژگانی[۸] و سپس عصب بلند مژگانی می‌کنند. سپس صلبیه را سوراخ می‌کنند و بین صلبیه و مشیمیه حرکت می‌کنند تا به ماهیچه گشادکننده عنبیه برسند. آنها همچنین از عقده مژگانی عبور می‌کنند و در عصب‌های کوتاه مژگانی حرکت می‌کنند تا به عضله گشادکننده عنبیه برسند.

کارکرد[ویرایش]

هنگامی که ماهیچه گشادکننده عنبیه تحریک و منقبض می‌شود، مردمک چشم گشاد می‌شود.

کارکرد ماهیچه گشادکننده مردمک افزایش اندازه مردمک برای ورود نور بیشتر به چشم است. این عضله در نقطه مخالف عمل ماهیچه تنگ‌کننده مردمک عمل می‌کند.[۹] گشادی مردمک زمانی اتفاق می‌افتد که نور کافی برای عملکرد طبیعی چشم وجود نداشته باشد و زمانی که فعالیت سمپاتیک افزایش یافته باشد - مانند حالت «جنگ یا گریز».[۹][۱۰]

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Gest, Thomas R; Burkel, William E. (2000). "Anatomy Tables - Eye". Medical Gross Anatomy. University of Michigan Medical School. Archived from the original on 26 May 2010. Retrieved 27 January 2017.
  2. Saladin, Kenneth (2012). Anatomy and Physiology. McGraw-Hill. pp. 616–7.
  3. α1-receptors
  4. H. P. Rang (2003). Pharmacology. Edinburgh: Churchill Livingstone. ISBN 0-443-07145-4. page 163
  5. postganglionic، پسادژپیه‌ای
  6. foramen lacerum
  7. cavernous sinus
  8. nasociliary nerve
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ [[۱](https://my.clevelandclinic.org/health/articles/24674-reflexes-of-the-eye) "Reflexes of the Eye"]. Cleveland Clinic. Retrieved 3 August 2023. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  10. [[۲](https://health.clevelandclinic.org/what-happens-to-your-body-during-the-fight-or-flight-response/) "What Happens to Your Body During the Fight-or-Flight Response?"]. Cleveland Clinic. 9 December 2019. Retrieved 3 August 2023. {{cite web}}: Check |url= value (help)