ساموئل گوتلیب گملین
| ساموئل گوتلیب گملین | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۴ ژوئیهٔ ۱۷۴۴ توبینگن، آلمان |
| درگذشت | ۲۷ ژوئیهٔ ۱۷۷۴ (۳۰ سال) احمدکند، داغستان، روسیه |
| تحصیلات | دانشگاه لیدن |
| شناخته‌شده برای | بررسی رودخانه‌های دن و ولگا، و سواحل دریای خزر; سفر به روسیه برای مطالعه سه قلمرو طبیعت |
| همسر(ها) | آنا فون چاپوزو، نوه ژاکوب چاپوزو |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | گیاه‌شناسی |
| محل کار | دانشگاه سن پترزبورگ |
| کوته‌نوشت مؤلف (گیاه‌شناسی) | S.G.Gmel. |
ساموئل جورج گوتلیب گملین (آلمانی: Samuel George Gottlieb Gmelin) (زاده ۴ ژوئیه ۱۷۴۴ – درگذشته ۲۷ ژوئیه ۱۷۷۴) پزشک، گیاه‌شناس و کاشف آلمانی بود.
زمینه[ویرایش]
گملین در شهر توبینگن در خانواده‌ای شهره به طبیعت‌گرایی به دنیا آمد. پدرش یوهان کنراد گملین، داروساز و جراح بود. عموی او یوهان گئورگ گملین بود که عموی یوهان فردریش گملین (ناشر طبیعت‌گرای کتاب سامانهٔ طبیعت نوشتهٔ کارولوس لینه) بود. ساموئل مدرک پزشکی خود را در سن ۱۸ سالگی (۱۷۶۳م) از دانشگاه لیدن دریافت کرد. زمانی که گملین در جمهوری هلند زندگی می‌کرد، علاقه شدیدی به جلبک‌های دریایی پیدا کرد. وی در سال ۱۷۶۶م. به عنوان استاد گیاه‌شناسی در دانشگاه سنت پترزبورگ منصوب شد. یک سال بعد او به مأموریتی برای مطالعه تاریخ طبیعی امپراتوری روسیه اعزام شد. او رودخانه‌های دون و ولگا و سواحل غربی و شرقی دریای خزر را کاوش کرد. او در حین سفر به قفقاز توسط عثمی‌خان خایتاکس گروگان گرفته شد و بر اثر بدرفتاری در اسارت، در احمدکنت داغستان درگذشت. او در هنگام فوت تنها ۳۰ سال داشت.[۱] مرگ او منجر به یک لشکرکشی تنبیهی روسیه شد، و در نتیجه برای مدت کوتاهی دربند قفقاز را فتح کرد.
گملین کتاب تاریخچهٔ لیزماهی‌ها را سال ۱۷۶۸م. نگاشته که اولین اثر اختصاص داده شده به زیست‌شناسی دریایی است که منحصراً با جلبک‌ها سروکار دارد و اولین اثر نوشته شده با سیستم دو سیلابی نامگذاری است. این کتاب شامل تصاویر استادانه‌ای از جلبک‌های دریایی و خزه‌های دریایی بر روی برگ‌های چین‌دار است. البته در حال حاضر تصور می‌شود که نمونه‌های جلبکی که توسط گملین در تاریخچهٔ لیزماهی‌ها مطالعه شده‌است، دیگر وجود ندارند (Dixon & Irvine, 1970). نتایج سفرهای او در کتاب "سفر به روسیه برای مطالعه سه قلمرو طبیعت (۱۷۸۴–۱۷۷۰م. ۴ جلد)" (Reise durch Russland zur untersuchung der drey natur-reiche) منشر شده‌است. جلد آخر این مجموعه قرار بود توسط گولدنشتاد تکمیل شود، اما در نهایت توسط پیتر سیمون پالاس پس از مرگ گولدنشتاد ویرایش شد.[۲]
زندگی‌نامه[ویرایش]
گملین در سال ۱۷۷۲م. با آنا فون چاپوزو، نوهٔ ناخدای معروف نیروی دریایی یاکوب چاپوزو ازدواج کرد.
یاکوب چاپوزو قهرمان نبرد جزیره اوسل در سال ۱۷۱۹، و در زمان ازدواج گملین و آنا فرماندهٔ رافیل بود.
نام اختصاری استاندارد نویسنده S.G.Gmel. است. هنگام ذکر نام گیاه‌شناسی برای ارجاع به این شخص استفاده می‌شود.[۳]
منابع[ویرایش]
- ↑ Tooke, William (1799). View of the Russian Empire during the reign of Catharine the Second, and to the close of the present century. Volume 1. London: T N Longmann and O. Rees.
- ↑ Chantreau. Philosophical, political, and literary travels in Russia, during the years 1788 & 1789. Volume 1. Perth: R. Morison, Junior. pp. 285–287.
- ↑ «International Plant Names Index». www.ipni.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۸.