رزیدنت ایول ۴

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از رزیدنت اویل ۴)
رزیدنت ایول ۴
جلد نسخه گیم‌کیوب
توسعه‌دهنده(ها)استودیو ۴ کپ‌کام
ناشر(ها)کپ‌کام
یوبی‌سافت (نسخهٔ ویندوز)
نینتندو
کارگردان(ـان)شینجی میکامی
تهیه‌کننده(ها)هیرویوکی کوبایاشی[۱]
طراح(ـان)
  • هیروشی شیباتا
  • کوجی کاکائه
  • شیگه‌نوری نیشیکاوا
برنامه‌نویس(ـان)کیوهیکو ساکاتا
نویسنده(ها)شینجی میکامی
آهنگساز(ان)ماسائو سنبونگی
سریرزیدنت ایول
سکو(ها)
تاریخ(های) انتشارگیم‌کیوب

پلی‌استیشن ۲
EU ۴ نوامبر، ۲۰۰۵
JPN ۱ دسامبر، ۲۰۰۵
NA ۲۵ اکتبر، ۲۰۰۵
AUS ۱۱ نوامبر، ۲۰۰۵
مایکروسافت ویندوز
AUS ۱ مارس، ۲۰۰۷
EU ۲ مارس، ۲۰۰۷
NA ۱۵ مه، ۲۰۰۷
JPN ژوئن، ۲۰۰۷
وی
EU ۲۹ ژوئن، ۲۰۰۷
JPN ۳۱ مه، ۲۰۰۷
NA ۱۹ ژوئن، ۲۰۰۷
AUS ۵ ژوئیه، ۲۰۰۷ پلی‌استیشن ۳ و اکس‌باکس ۳۶۰

پلی‌استیشن ۴ و اکس‌باکس وان
ژانر(ها)ترس و بقا، تیراندازی سوم شخص
حالت(ها)تک‌نفره
رسانهلوح فشرده، دی‌وی‌دی، دانلود
گروه سنیBBFC: 15
CERO: D
ESRB: M
OFLC: MA+۱۵
PEGI: +۱۸

رزیدنت ایول ۴ (به انگلیسی: Resident Evil 4) (به ژاپنی: バイオハザード۴, Baiohazādo Fō) یک بازی ویدئویی در سبک ترس و بقا است که توسط استودیو ۴ شرکت کپ‌کام ساخته شده و چندین ناشر شامل کپ‌کام، یوبی‌سافت و نینتندو آن را منتشر کرده‌اند.[۲] این بازی چهارمین نسخه اصلی از مجموعه بازی‌های رزیدنت ایول و ششمین نسخه در کنار نسخه‌های فرعی از این سری بوده که برای نخستین بار در ۱۱ ژانویه سال ۲۰۰۵ برای کنسول نینتندو گیم‌کیوب منتشر شد.
نخستین تلاش برای ساخت نسخه چهارم این سری در دسامبر ۱۹۹۹ انجام پذیرفت. سرانجام نیز پس از ارائه چهار نمونه ویرایش برای این بازی، ساخت بازی در آن زمان متوقف شد و این بازی متوقف شده، رزیدنت ایول ۳٫۵ نام‌گذاری شد. این بازی هرگز منتشر نشد.[۳] درآغاز، این بازی برای کنسول پلی‌استیشن ۲ طراحی شده بود. زمانی که شینجی میکامی به عنوان تهیه‌کننده از هیدکی کامیا به عنوان کارگردان درخواست کرد تا نسخه چهارم این سری، از سبک جدیدی نسبت به نسخه‌های پیشین برخوردار باشد. اما پس از توقف ساخت بازی، این قطعی بود که این بازی، مجدداً ساخته خواهد شد.[۳][۴][۵]

سرانجام پس از شش سال، در سال ۲۰۰۵، رزیدنت ایول ۴ در مرتبه نخست برای نینتندو گیم‌کیوب[۶] و سپس برای پلی‌استیشن ۲ منتشر شد. این بازی قرار بود به عنوان بخشی از برنامه کپ‌کام فایو به‌طور انحصاری فقط برای کنسول گیم‌کیوب منتشر شود ولی قبل از انتشار نسخه گیم‌کیوب اعلام شد برای پلی‌استیشن ۲ هم عرضه خواهد شد، این بازی برای پلتفرم‌های دیگری همانند زیبو، پلی‌استیشن ۳، ایکس‌باکس ۳۶۰، آی‌اواس، اندروید و مایکروسافت ویندوز[۷] نیز منتشر شد. در تاریخ ۱۹ ژوئن ۲۰۰۷ نسخه ویژه‌ای از آن برای دیگر کنسول شرکت نینتندو یعنی وی[۸] نیز منتشر شد.
رزیدنت ایول ۴ امتیازات بسیار بالا و تحسین‌های زیادی را دریافت کرد. میانگین امتیازات این بازی در متاکریتیک ۹۶ بود.[۹] همچنین این بازی، از چندین نشریه تخصصی و معتبر بازی‌های ویدئویی، امتیازات و ستاره‌های بالایی را دریافت کرد، پس از آن‌که مورد نقدهای مثبت منتقدان و کاربران بی‌شماری قرار گرفت، به عنوان بازی سال ۲۰۰۵ انتخاب شد. این بازی با اینکه از لحاظ کیفیت گیم‌پلی و زاویه دوربین دچار یک انقلاب بزرگ شده بود، اما به دلیل شباهت کم این موارد به نسخه‌های پیشین این سری، باعث رنجیده خاطر شدن طرفداران این سری شد.[۱۰][۱۱] دنبالهٔ مستقیم این بازی تحت عنوان رزیدنت ایول ۵ در سال ۲۰۰۹ عرضه شد. نسخه بازسازی ‌شده رزیدنت ایول ۴ در ۲۴ مارس ۲۰۲۳ برای پلتفرم‌های مایکروسافت ویندوز، پلی‌استیشن ۵، پلی‌استیشن ۴ و ایکس‌باکس سری اکس/اس منتشر شد.

گیم‌پلی[ویرایش]

بازیکن کنترل لیان اس. کندی را به عنوان شخصیت اصلی این بازی در اختیار دارد، که شخصیت‌های دیگری همچون ایدا وانگ، جک کراوزر، هانک و آلبرت وسکر را نیز در سایر بازی‌های کوتاه و جایزه‌ای موجود در این بازی، می‌توان دراختیار داشت. دوربین به شکلی روان در پشت شخصیت در حال حرکت، به حرکت درمی‌آید. درهنگام هدف‌گیری، حرکت شخصیت غیرممکن و دوربین نزدیک می‌آید و مطابق با جهت‌گیری حرکت می‌کند. سلاح‌هایی مانند پرتاب‌گر راکت، دارای قابلیت درشت‌نمایی و کوچک‌نمایی نیز هستند تا بازیباز بتواند هدف‌هایی با فاصله زیاد را نیز مورد هدف‌گیری قرار دهد.
از دیگر ویژگی‌های گیم‌پلی این بازی، قابلیت انجام حرکت‌های اکشن، در زمان‌های خاص است. وجود میان پرده‌های بسیار زیبا و قابلیت بازبینی آن‌ها پس از اتمام بازی نیز از ویژگی‌هایی است که در نسخه‌های اصلی پیشین این سری وجود نداشت.
صفحه محتویات بازی که در آن آیتم‌های مختلف ذخیره می‌شود نیز نسبت به نسخه‌های پیشین دچار نوآوری شده و قابلیت افزایش ظرفیت نیز به آن افزوده شده‌است. این نخستین بازی از این سری بود که دارای سیستم جمع‌آوری پول، جواهرات و آیتم و همچنین فروش آیتم‌ها و جواهرات مختلف در جریان داستان اصلی بازی بود. از امتیازات و پول‌های به‌دست آمده می‌توان برای ارتقاء اسلحه‌ها، خرید اسلحه‌های جدید و آیتم‌های گوناگون استفاده کرد.
وجود سلاح‌های بسیار متنوع که هریک از آن‌ها قابلیت ارتقاء را نیز دارند از دیگر ویژگی‌های برجسته این بازی است.[۱۲][۱۳][۱۴] تمام این ویژگی‌ها در کنار داستان جالب و موسیقی متن متمایز خود، این بازی را جزو یکی از کامل‌ترین بازی‌های تاریخ می‌کند. البته تغییر سبک و دگرگونی اساسی در عناصری از آن، باعث رنجیده خاطر شدن طرفداران این سری شد.[۱۱][۱۵]

عدم حضور زامبی‌ها[ویرایش]

رزیدنت ایول ۴، نخستین بازی از این سری بود که دشمنان محوری موجود در گیم‌پلی آن، زامبی‌ها نبودند. این مهاجمان که «لوس گانادوس» نام دارند، برخلاف زامبی‌ها که توسط ویروس تی به زامبی تبدیل شده بودند؛ توسط انگل «لاس پلاگاس» به این حالت درآمده‌بودند.

داستان[ویرایش]

داستان بازی به ۶ سال پس از رویدادهای پس از نابودی شهر راکون مربوط می‌شود. شخصیت اصلی بازی لیان اس. کندی است که در سری دوم بازی رزیدنت ایول در کنار کلر ردفیلد بود. در پایان آن بازی، لیان اس. کندی مجبور شد تا برای دولت ایالات متحده کار کند. مدتی بعد و پس از ورود به تیم حفاظت از رئیس جمهور ایالات متحده و خانواده‌اش، باید نخستین مأموریت خود را در قالب این مسئولیت جدید انجام دهد. اشلی گراهام، دختر رئیس‌جمهور آمریکا، توسط گروهی نامشخص ربوده شده‌است. لیان وظیفه دارد او را نجات داده و به وطن بازگرداند. اطلاعات جاسوسی نشان می‌داد که دختری که بسیار شبیه اشلی است در یک دهکده روستایی دیده شده‌است. لیان خود را به این دهکده روستایی بی‌نام در یک قسمت نامشخص در اروپا (در بازی به‌طور صریح نام اسپانیا نمی‌آید ولی بنابر شواهد به احتمال فوق‌العاده زیاد شمال اسپانیا است) می‌رساند و با پیشبرد داستان مشخص می‌شود که گروهی مذهبی به نام «لوس ایلومینادوس» (به فارسی: برترین روشن‌فکران)، اشلی گراهام را ربوده‌است. این گروه مذهبی، برای گسترش پیروان خود از انگل لاس پلاگاس (به فارسی: آفت و بلا) استفاده می‌کرد. کنترل کامل فکر و رفتار هر موجودی که به این انگل مبتلاست، در اختیار رهبران گروه لوس ایلومینادوس خواهد بود. مبتلایان به این انگل، دیگر یک زامبی نیستند؛ آن‌ها لوس گانادوس نام دارند. اسموند سدلر رهبر اصلی این گروه در صدد بود، تا به این وسیله مذهب خود را گسترش دهد و توازن قدرت در دنیا را از دولت آمریکا گرفته و به خود منتقل کند، به همین دلیل گروه مذهبی او دختر رئیس‌جمهور آمریکا را ربودند تا با وارد کردن انگل به بدن او، قدرت خودشان را به رخ دولت آمریکا بکشانند. لیان در ادامه با شخصی به نام لوئیس سرا آشنا می‌شود که پیش از این یک پلیس در شهر مادرید بود، اما اینک به عنوان یک دانشمند برای گروه لوس ایلومینادوس کار می‌کند. البته لوئیس از همکاری با این گروه دست می‌کشد و برای نابودی آن، به لیان کمک می‌کند. سرانجام لیان، اشلی را پیدا می‌کند و به همراه او در تلاش برای خروج از آن مکان برمی‌آید. لیان در جریان تلاش خود، تمام پیروان انگلی این مذهب را به همراه رهبرشان نابود کرده و سرانجام با اشلی به سمت وطن برمی‌گردد.
نکته‌های دیگر دربارهٔ داستان این بازی حضور ایدا وانگ و جک کراوزر در بازی است. ایدا همانند داستان رزیدنت ایول ۲ مأموریتی از طرف وسکر داشت. او باید نمونه انگل لاس پلاگاس را برای سازمانی مخفی که برای آن کار می‌کند به دست می‌آورد. او سرانجام موفق به این کار شد؛ پس از نابود شدن سدلر نمونهٔ انگل به دست لیان افتاد اما ایدا با تهدید، آن را از لیان گرفته و سپس فرار می‌کند. جک کراوزر نیز که پیش از این در یک مأموریت در کنار لیان بود، اینک برای سدلر فعالیت می‌کند. او در نهایت پس از چند مبارزه با لیان کشته می‌شود؛ این سرانجام او نبود و کراوزر سرانجام توسط ایدا نابود می‌شود. لوئیس نیز، پس از دراختیار گذاردن قرص‌های مخصوصی به لیان که سبب کند شدن روند رشد عفونت میشود، جان خود را از دست می‌دهد زیرا او به شدت توسط سدلر مجروح شده بود.[۱۶][۱۷]

ساخت و توسعه بازی[ویرایش]

نخستین تلاش برای ساخت نسخه چهارم این سری در دسامبر ۱۹۹۹ انجام پذیرفت.[۱۸] سرانجام نیز پس از ارائه ۴نمونه ویرایش برای این بازی، ساخت بازی در آن زمان متوقف شد[۱۵] و بازی متوقف شده، رزیدنت ایول ۳٫۵ نام‌گذاری شد. این بازی هرگز منتشر نشد.[۳] درآغاز، این بازی برای کنسول پلی‌استیشن ۲ طراحی شده بود، زمانی‌که شینجی میکامی به عنوان تهیه‌کننده از هیدکی کامیا به عنوان کارگردان درخواست کرد تا نسخه چهارم این سری، از سبک جدیدی نسبت به نسخه‌های پیشین برخوردار باشد.[۱۹] اما پس از توقف ساخت بازی، این قطعی بود که این بازی، مجدداً ساخته خواهد شد.[۳][۴][۵] نویسنده داستان بازی نوبورو سوگیمورا بود[۲۰] که پیشینه همکاری با هیدکی کامیا را به عنوان طراح داستان برخی عنوان‌های آن بر عهده داشت.[۲۱]
نخستین خبر رسمی از بازی، در نوامبر ۲۰۰۲ منتشر شد که کپ‌کام و نینتندو در حال ساخت نسخه چهارم بودند.[۲۲] ساخت بازی تا ۴۰٪ تکمیل شده بود.[۲۳] داستان این بازی دربارهٔ نفوذ لیان اس. کندی به مقرمرکزی شرکت آمبرلا بود. مکانی که در آن هیولاها و دشمنان جدید و قدیمی مانند زامبی وجود داشتند.[۲۴][۲۵] دراین بازی، لیان اس. کندی به ویروس مادر مبتلا شده و تحت تأثیر این ویروس، دارای قدرتی مخفی در دست چپ خود شده بود.[۲۶][۲۷] سرانجام نیز این بازی به مرحله انتشار نرسید.[۱۵] در E3 ۲۰۰۳ پیش‌نمایشی از نسخه اصلاح شده این بازی نمایش داده شد. نسخه اصلاح شده مرد قلاب‌دار (به انگلیسی: hook man version) نام داشت اما این نسخه نیز مورد تأیید قرار نگرفت.[۲۸]
پس از این، تصمیم برآن شد که نسخه جدید دارای سبکی متفاوت نسبت به نسخه‌های منتشر نشده دارا باشد.[۲۴] شینجی میکامی، مجوز ساخت بازی را از شیباتا گرفت تا کار خود را برای ساخت بازی جدید این سری، که سرانجام آن، با انتشار همراه باشد را آغاز کرد.[۲۹] میکامی در دیدارهای بعدی، زیرفشار شدیدی توسط کپ‌کام قرار گرفت و کپ‌کام مدعی بود که به خاطر احتمالِ نداشتن فروش خوب برای بازی، این بازی به جمع بازی‌های لغو شده افزوده خواهد شد.[۳۰] این سبب شد تا هیرویوکی کوبایاشی به عنوان تهیه‌کننده بازی به گروه ساخت این بازی بپیوندد. در نهایت این بازی با گروهی جدید، داستانی متفاوت، گیم‌پلی متفاوت و زاویه دوربین جدیدی طراحی گشت و دیگر شرکت آمبرلا، زامبی‌ها و دوربین ثابت نسخه‌های کلاسیک در بازی قرار نداشت.[۳۱][۳۲]

ویرایش‌های منتشر شده[ویرایش]

پلی‌استیشن ۲[ویرایش]

این نسخه در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۵ در آمریکای شمالی منتشر شد. در نقدهای وارد شده بر آن، گرافیک بازی را ضعیف‌تر از ویرایش گیم‌کیوب عنوان کرده بودند. البته نسخه پلی‌استیشن ۲ نسبت به نسخه گیم‌کیوب برتری‌هایی داشت، مانندِ اضافه شدن چند بازی مأموریتی کوتاه مثلِ Separate Ways که با شخصیت ایدا وانگ انجام می‌پذیرفت.

مایکروسافت ویندوز[ویرایش]

این نسخه توسط شرکت سورس‌نکست [Sourcenext] توسعه و برای نخستین بار در هنگ کنگ در ۱ فوریه ۲۰۰۷ توسط Typhoon Games منتشر شد. این نسخه بعداً در مارس ۲۰۰۷ در استرالیا و اروپا توسط یوبی‌سافت منتشر شد.[۳۳] وجود بازی‌های مأموریتی کوتاه در ویرایش پلی‌استیشن ۲ در این نسخه و علاوه بر آن، اضافه شدن چندین لباس، اسلحه و مأموریت جدید و پشتیبانی از وضوح بیشتر تصویر از ویژگی‌های این نسخه بود.
نسخه ویندوز این بازی از کیفیت پایین‌تری در زمینه گرافیک، تکسچر، صدا و سایه‌پردازی نسبت به دو نسخه پلی‌استیشن ۲ و گیم‌کیوب برخوردار شد. گرچه سایه‌پردازی و نورپردازی در ویرایش ۱٫۱۰ کمی بهبود یافت اما درمقایسه با نسخه‌های کنسولی همچنان از کیفیت پایین‌تر رنج می‌برد. گیم‌اسپات به این نسخه از بازی، ۷٫۸ از ۱۰ داد.[۳۴] امتیاز آی‌جی‌ان به این نسخه نیز، ۷٫۷ از ۱۰ امتیاز ممکن بود.[۳۵]

ویرایش کنسول وی[ویرایش]

رزیدنت ایول ۴: ویرایش وی (به انگلیسی: Resident Evil 4: Wii edition) برای کنسول وی شرکت نینتندو منتشر شد. نخستین انتشار این بازی در ۳۱ مارس ۲۰۰۷ و در ژاپن بود. این بازی در ۱۹ ژوئن سال ۲۰۰۷ نیز در آمریکا منتشر شد. از ویژگی‌های این نسخه از بازی می‌توان به پشتیبانی بازی از دسته‌های اختصاصی کنسول وی، یعنی وی ریموت و نان‌چاک اشاره کرد. این ویرایش توانایی پشتیبانی از دسته‌های کنسول گیم‌کیوب را نیز دارا است. همچنین توانایی‌های جدید برای لیان همانند پرتاب چاقو نیز به گیم‌پلی بازی اضافه شده‌است. پیش‌نمایشی از بازی رزیدنت ایول: تاریخچه تاریکی نیز به عنوان یک آیتم جایزه‌ای گنجانده شده‌است.[۳۶]

مجله تخصصی فامیتسو برای این بازی امتیاز کامل ۱۰ را در نظر گرفت و برای وضوح تصویر ۳۸ از ۴۰ را عنوان کرد.[۳۷] مجله تخصص ان‌گیمر امتیاز ۹۶٪ را در نظر گرفت.[۳۸] مجله رسمی نینتندو برای این بازی امتیاز ۹۴٪ داد.[۳۹] امتیاز آی‌جی‌ان به این بازی ۹٫۰ از ۱۰ بود.[۴۰] گیم‌اسپات نیز امتیاز ۹٫۱ از ۱۰ را برای آن منظور کرد.[۴۱]

پلی‌استیشن ۳ و ایکس‌باکس ۳۶۰[ویرایش]

رزیدنت ایول گزینش بهبود یافته (به انگلیسی: Resident Evil Revival Selection) در ۲۳ مارس ۲۰۱۱ برای دو کنسول پلی‌استیشن ۳ و اکس‌باکس ۳۶۰ منتشر شد. این یک ویرایش بازسازی شده‌است که دو بازی رزیدنت ایول کد: ورونیکا و رزیدنت ایول ۴ را شامل می‌شود.[۴۲] بازی رزیدنت ایول ۴ موجود در این نسخه، دارای بازی مأموریتی کوتاه Separate Ways بوده و ویژگی جدیدی به آن افزوده نشده‌است.[۴۳]

موبایل[ویرایش]

این نسخه در ۱ فوریه ۲۰۰۸ در ژاپن منتشر شد.[۴۴] از تفاوت‌های این ویرایش نسبت به نسخه اصلی، تفاوت در داستان، مکان‌ها و بازی کوتاه Mercenary است.[۴۵][۴۶]

موسیقی متن[ویرایش]

نوشتار اصلی: موسیقی متن رزیدنت ایول ۴

موسیقی متن بازی رزیدنت ایول ۴ توسط میسائو سنبونگی و شوساکو یوچی‌یاما و توسط شرکت سول‌پیوتر در ۲۲ دسامبر ۲۰۰۵ (در ژاپن) منتشر شد. درون‌مایه این آلبوم از ۶۲ قطعه موسیقی به همراه کتابچه مخصوص تشکیل شده که ارزش آن برابر ۲۵۰۰ ین ژاپن می‌باشد.

نقدها[ویرایش]

بازسازی[ویرایش]

در ۱۲ آوریل ۲۰۲۰، گزارش شد که نسخه بازسازی‌شده رزیدنت ایول ۴ استارت زده شده و در سال ۲۰۲۳ به احتمال زیاد منتشر می‌شود. طبق این گزارش‌ها توسعه بازی با یک تیم بزرگ‌تر و یک برنامه توسعه طولانی‌تر نسبت به رزیدنت ایول ۲ و رزیدنت ایول ۳ دارد.[۹۵]بازسازی این بازی در تاریخ ٢۴ مارس ٢٠٢٣ برای پلتفرم‌های مایکروسافت ویندوز، پلی‌استیشن ۵، و اکس‌باکس سری اکس/اس در دسترس قرار گرفته است.

منابع[ویرایش]

  1. «resident evil4». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ دسامبر ۲۰۰۴. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۱.
  2. سایت کپ‌کام
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ رزیدنت ایول/ نسخه ۳٫۵ http://residentevil.wikia.com/Resident_Evil_3.5
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ رزیدنت ایول/ نسخه ۴ http://residentevil.wikia.com/Resident_Evil_4
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ http://en.wikipedia.org/wiki/Resident_Evil_4 ویکی‌پدیای انگلیسی
  6. رزیدنت ایول ۴ گیم‌کیوب/ ۱up.com http://www.1up.com/do/reviewPage?cId=3138113&p=5&sec=REVIEWS بایگانی‌شده در ۱۵ فوریه ۲۰۰۵ توسط Wayback Machine
  7. رزیدنت ایول ۴ /ویندوز/ ۱up.com http://www.1up.com/do/reviewPage?cId=3160399&p=1&sec=REVIEWS[پیوند مرده]
  8. رزیدنت ایول ۴ /نینتندو وی/ ۱up.com http://www.1up.com/do/reviewPage?cId=3160403&p=44&sec=REVIEWS[پیوند مرده]
  9. وب‌گاه metacritic.com / میانگین امتیازی ۹۶ برای رزیدنت ایول ۴ http://www.metacritic.com/search/process?sort=relevance&termType=all&ts=Resident+Evil+4&ty=3&x=0&y=0
  10. Brightman, James (2005-03-02) http://biz.gamedaily.com/industry/toppers/?id=9087 بایگانی‌شده در ۱۲ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ سایت رسمی بازی
  12. Feature: Resident Evil 4 - Weapons of Mass Destruction Guide http://www.gamepro.com/sony/ps2/games/features/48779.shtml بایگانی‌شده در ۱۹ ژوئن ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
  13. Stratton, Stephen (2007). "Weapons and Items". Resident Evil 4 (Wii version): Prima Official Game Guide. Prima Games.
  14. Cukier, Jérôme (9 June 2006). http://www.gamethink.net/Some-thoughts-on-Resident-Evil-4.html بایگانی‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ Kevin Gifford, Mark MacDonald (April 2005). "Afterthoughts: Resident Evil 4". Electronic Gaming Monthly (Ziff Davis Media Inc.) (۱۹۰): ۵۱–۵۲.
  16. رزیدنت ایول ۴ در ویکی رزیدنت ایول http://residentevil.wikia.com/Resident_Evil_4
  17. ویکی‌پدیای انگلیسی http://en.wikipedia.org/wiki/Resident_Evil_4
  18. Douglass C. Perry (3 December 1999) http://ps2.ign.com/articles/072/072895p1.html بایگانی‌شده در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine
  19. Hideki Kamiya (July 2001) http://www.capcom.co.jp/devil/column/vol002.html بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine
  20. Minoru Funatsu (11 April 2001) http://game.watch.impress.co.jp/docs/20010411/capcom.htm
  21. Devil May Cry Graphic Edition. Kadokawa Shoten. December 2001
  22. IGN.com. IGN Entertainment, Inc.. 13 November 2002 http://cube.ign.com/articles/377/377330p1.html بایگانی‌شده در ۱۲ مارس ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  23. GAMEFRONT Online. GAMEFRONT Verlagsges. (via Internet Archive). 20 November 2002 https://web.archive.org/web/20040505074110/http://www.gfdata.de/archiv11-2002/november03.html
  24. ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Heidi Kemps (27 September 2004) http://cube.gamespy.com/gamecube/resident-evil-4/551775p2.html
  25. Capcom Co. , Ltd.. Resident Evil 2. (Capcom USA, Inc.). PlayStation. (21 January 1998) "Chris's Diary: We talked it over, and have decided to fly to the main Umbrella HQ in Europe."
  26. IGN.com. IGN Entertainment, Inc.. 25 June 2004 http://cube.ign.com/articles/524/524138p9.html
  27. unWIRED TV. 21 September 2009 http://un-wiredtv.com/index.php/headlines/game_info/paul_mercier/ بایگانی‌شده در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine
  28. Travis Fahs (11 March 2009) http://cube.ign.com/articles/582/582869p1.html
  29. GN.com. IGN Entertainment, Inc.. 17 March 2004 http://cube.ign.com/articles/499/499419p1.html بایگانی‌شده در ۲۰ مارس ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  30. Jenny Rossberg (4 March 2010) http://www.gamepro.de/preview/spiele/ps3/actionspiel/vanquish_vorschau/1964809/vanquish_vorschau_p4.html بایگانی‌شده در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine
  31. "New Evil". Nintendo Power (Nintendo of America, Inc.) (180). June 2004. "The Umbrella Corporation is no more. "It's the only thing that makes sense, if you think about it," explains Resident Evil 4 producer Hiroyuki Kobayshi. "Why would the U.S. government allow a company that developed the T-virus, and in the end forced them to destroy an entire city, to continue to exist? They wouldn't. Hence the rationale for Umbrella going away after RE3." [...] "Right from the start, we wanted to do something new and innovative for the series, so Mikami issued an order to the team: 'I want to totally re-create how the polygons, the camera, everything looks.' But, every time the staff tried to do it without his direction, they only came out with little minor changes. Nothing major. Perhaps they were too afraid to take this series that he created and totally change it. But anyway, he stepped in and showed what he wanted."".
  32. GN.com. IGN Entertainment, Inc.. 13 May 2004 http://cube.ign.com/articles/515/515402p1.html
  33. EA.com Retrieved 2007-07-12 http://www.ea.com.tw/Products/Products_Info.aspx?ID=628 بایگانی‌شده در ۲۸ مارس ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine
  34. Vanord, Kevin (2007-05-22). "Resident Evil 4 PC review". Gamespot http://www.gamespot.com/pc/adventure/residentevil4/review.html
  35. Onyett, Charles (2007-05-25). "Resident Evil 4 Review (PC)". IGN. Retrieved on 2009-02-05 http://pc.ign.com/articles/791/791951p1.html
  36. McElroy, Justin (2007-04-04) http://www.joystiq.com/2007/04/04/resident-evil-4-on-wii-official-umbrella-chronicles-an-on-rails
  37. Gantayat, Anoop (2007-05-21) http://wii.ign.com/articles/790/790232p1.html بایگانی‌شده در ۲۰ مارس ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  38. Resident Evil 4: Wii Edition Reviews". Metacritic. Retrieved on 2009-02-05 http://www.metacritic.com/games/platforms/wii/residentevil4?q=resident%20evil%204 بایگانی‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine
  39. Review: Resident Evil 4: Wii Edition, Official Nintendo Magazine, 4 January 2008. Retrieved on 2009-02-05 http://www.officialnintendomagazine.co.uk/article.php?id=2264 بایگانی‌شده در ۱۹ مارس ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine
  40. Casamassina, Matt (2007-06-19). "Resident Evil 4: Wii Edition Review". IGN. Retrieved on 2009-02-05 http://wii.ign.com/articles/797/797837p1.html بایگانی‌شده در ۷ نوامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  41. VanOrd, Kevin (2007-06-19). "Resident Evil 4: Wii Edition". GameSpot http://www.gamespot.com/wii/action/residentevil4/review.html
  42. Gantayat, Anoop (March 23, 2011). "Here's What's Known About Resident Evil Revival Selection" https://archive.today/20120718192137/www.andriasang.com/e/blog/2011/03/23/re_revival_selection/
  43. Gantayat, Anoop (March 23, 2011). "Resident Evil Revival Selection is "HD Remastered" https://web.archive.org/web/20110326173823/http://www.andriasang.com/e/posts/2011/03/23/270169/
  44. Onyett, Charles (2007-09-22). "Resident Evil 4 Mobile". IGN http://wireless.ign.com/articles/822/822381p1.html بایگانی‌شده در ۷ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine
  45. 水口真. "『バイオハザード۴』auの携帯電話版の配信スタート" (in Japanese) http://www.inside-games.jp/news/267/26766.html
  46. "Mobile Capcom". http://www.capcom.co.jp/keitai/ezweb/brew_bio_mobile.html بایگانی‌شده در ۱۹ ژوئن ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
  47. "Resident Evil 4 (cube: 2005): Reviews". Metacritic. Archived from the original on 28 February 2010. Retrieved 19 April 2011.
  48. "Review: Resident Evil 4 (PS2)". Metacritic. Archived from the original on 15 September 2013. Retrieved 2010-03-16.
  49. "Review: Resident Evil 4 (PC)". Metacritic. Archived from the original on 19 March 2009. Retrieved 2010-03-16.
  50. Metacritic. Retrieved on 2009-02-05. http://www.metacritic.com/games/platforms/wii/residentevil4?q=resident%20evil%204 بایگانی‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine
  51. Resident Evil 4 for GameCube - GameRankings
  52. Resident Evil 4 for PlayStation 2 - GameRankings
  53. Resident Evil 4 for PC - GameRankings
  54. Resident Evil 4: Wii Edition for Wii - GameRankings
  55. «GameStats: Resident Evil 4 Cheats, Reviews, News». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ آوریل ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۱.
  56. «GameStats: Resident Evil 4 Cheats, Reviews, News». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۱.
  57. «GameStats: Resident Evil 4 Cheats, Reviews, News». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ مه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۱.
  58. «GameStats: Resident Evil 4 Cheats, Reviews, News». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۱.
  59. "Review: Resident Evil 4 (GameCube)". 1UP. Archived from the original on 15 February 2005. Retrieved 2010-03-16.
  60. "Review: Resident Evil 4 (PC)". 1UP. Retrieved 2010-03-16.[پیوند مرده]
  61. "Review: Resident Evil 4 (PS2)". 1UP. Archived from the original on 17 December 2005. Retrieved 2010-03-16.
  62. "Review: Resident Evil 4 (Wii)". 1UP. Retrieved 2010-03-16.[پیوند مرده]
  63. «GameStats: Resident Evil 4 Articles». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۱.
  64. Gantayat, Anoop (2007-05-21). "Famitsu Reviews RE4 Wii". IGN. Retrieved 2007-05-21 http://wii.ign.com/articles/790/790232p1.html بایگانی‌شده در ۲۰ مارس ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  65. Review: Resident Evil 4 (GameCube) بایگانی‌شده در ۷ ژوئن ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, GamePro, March 16, 2007. Retrieved on 2009-02-06.
  66. Review: Resident Evil 4 (PS2) بایگانی‌شده در ۷ ژوئن ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, GamePro, April 3, 2006. Retrieved on 2009-02-06.
  67. Review: Resident Evil 4 (Wii) بایگانی‌شده در ۱ مه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, GamePro, June 20, 2007. Retrieved on 2009-02-06.
  68. «GameStats: Resident Evil 4 Articles». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژانویه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۱.
  69. Kasavin, Greg (2005-01-10) http://www.gamespot.com/gamecube/adventure/residentevil4/review.html
  70. Kasavin, Greg (2005-10-24). "Resident Evil 4 for PlayStation 2 Review". GameSpot. Retrieved on 2009-02-05.
  71. Vanord, Kevin (2007-05-22) http://www.gamespot.com/pc/adventure/residentevil4/review.html
  72. VanOrd, Kevin (2007-06-19) http://www.gamespot.com/wii/action/residentevil4/review.html
  73. "GameSpy: Resident Evil 4 Review (GameCube)". GameSpy. Retrieved on 2009-02-06.
  74. "GameSpy: Resident Evil 4 Review (PS2)". GameSpy. Retrieved on 2009-02-06.
  75. "GameSpy: Resident Evil 4: Wii Edition Review". GameSpy. Retrieved on 2009-02-06.
  76. "GameSpy: Resident Evil 4 Review (PC)". GameSpy. Retrieved on 2009-02-06.
  77. "Resident Evil 4 - Review". GameTrailers. July 8, 2005. Retrieved on 2009-02-06.
  78. "Resident Evil 4: Wii Edition - Review". GameTrailers. June 22, 2007. Retrieved on 2009-02-06.
  79. Casamassina, Matt (2005-01-07). "IGN: Resident Evil 4 Review" http://cube.ign.com/articles/577/577841p1.html بایگانی‌شده در ۱۷ مه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
  80. Mirabella III, Fran (2005-10-21). "Resident Evil 4 Review (PS2) http://ps2.ign.com/articles/660/660397p1.html بایگانی‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
  81. Onyett, Charles (2007-05-25). "Resident Evil 4 Review (PC) http://pc.ign.com/articles/791/791951p1.html
  82. Casamassina, Matt (2007-06-19). "Resident Evil 4: Wii Edition Review http://wii.ign.com/articles/797/797837p1.html بایگانی‌شده در ۷ نوامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  83. "Resident Evil 4". Nintendo Power: 105. March 2005.
  84. Nintendo World Report
  85. Resident Evil 4: Wii Edition Review - Review - Nintendo World Report
  86. «GameStats.com». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۱.
  87. January 2008. Retrieved on 2009-02-05. http://www.officialnintendomagazine.co.uk/article.php?id=2264 بایگانی‌شده در ۱۹ مارس ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine
  88. Resident Evil 4 Review - Gamecube Video Game Review - PAL Gaming Network
  89. Resident Evil 4: Wii Edition Review - Nintendo Wii Video Game Review - PAL Gaming Network
  90. GC.PS2: Resident Evil 4 بایگانی‌شده در ۲۰ فوریه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine, مجله پلی, September 2005. Retrieved on 2009-02-06.
  91. Wii: Resident Evil 4 بایگانی‌شده در ۲۰ فوریه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine, Play Magazine, June 2007. Retrieved on 2009-02-06.
  92. "Reviews: Resident Evil 4 (GameCube)[پیوند مرده]". ایکس پلی. Retrieved on 2009-02-05.
  93. "Reviews: Resident Evil 4 (PS2) بایگانی‌شده در ۲۲ نوامبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine". X-Play. Retrieved on 2009-02-05.
  94. "Reviews: Resident Evil 4: Wii Edition بایگانی‌شده در ۱۱ مارس ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine". X-Play. Retrieved on 2009-02-05.
  95. "A Resident Evil 4 remake is coming in 2022 from a new studio, new reports say". GamesRadar+. 13 April 2020. Retrieved 14 April 2020.

پیوند به بیرون[ویرایش]