تالاب دلتای رود گز و حرا
| تالاب بین‌المللی دلتای رود گز و حرا | |
|---|---|
 | |
| موقعیت | استان هرمزگان شهرستان‌های سیریک، جاسک |
| گروه | تالاب |
| منبع‌های رود | رود گز، رود حرا |
| مساحتِ رو | ۲۷ هزار و ۸۲۷ هکتار |
| جاهای مسکونی | سیریک |
| زیاگان | پلیکان پاخاکستری، صدف‌خوار، گیلانشاه حنایی، گیلانشاه بزرگ، عقاب خالدار، سارگپه پابلند، عقاب دریایی دم‌سفید |
| گیاگان | درختان حرا و چندل |
تالاب بین‌المللی دلتای رود گز و رود حرا با وسعت ۲۷ هزار و ۸۲۷ هکتار یکی از تالاب‌های استان هرمزگان است که در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده‌است. در این تالاب دو گونه گیاهی آبزی حرا و چندل می‌رویند و زیستگاه پرندگان آبزی و کنار آبزی مانند پلیکان پاخاکستری، صدف‌خوار، گیلانشاه حنایی، گیلانشاه بزرگ، عقاب خالدار، سارگپه پابلند، عقاب دریایی دم‌سفید و… محسوب می‌شود.[۱][۲]
موقعیت[ویرایش]
تالاب دلتای رود گز و رود در مختصات جغرافیایی ۵۷ درجه و ۱۱ دقیقه تا ۵۷ درجه و ۲۰ دقیقه شمال شرقی و ۲۶ درجه و ۲۶ دقیقه تا ۲۶ درجه در شمال‌شرقی تنگه هرمز، در حدفاصل شهرستان‌های سیریک و جاسک در شرق استان هرمزگان قرار دارد. این تالاب با وسعت ۱۵هزار هکتار در سال ۱۹۷۵ (۱۳۵۴ خورشیدی) در کنوانسیون رامسر به ثبت رسید.[۳] در سال ۱۳۸۷ وسعت این تالاب به ۲۷ هزار و ۸۲۷ هکتار افزایش یافت.[۴][۱]
ویژگی‌ها[ویرایش]
از مجموع تالاب‌های بین‌المللی ایران چهار تالاب در استان هرمزگان قرار دارد و با توجه به شرایط اقلیمی و همجواری با دریا به استثنای جزیره شیدور، مابقی در خطوط ساحلی قرار گرفته‌اند.
ویژگی اصلی این تالاب‌ها وجود جنگل‌های حرا و بسترهای گِلی گسترده‌است که امکان مناسبی را برای تولیدمثل، زمستان‌گذرانی و تغذیه بسیاری از پرندگان با درجه حفاظتی بالای جهانی را تشکیل می‌دهند. علاوه بر آن دلایلی همچون عمق مناسب امنیت، تلاطم کم و سطح زیستی فراوان هم باعث شده تا نواحی بسیار مناسبی برای تولیدمثل آبزیانی همچون لارو میگو باشد.[۴]
از مزیت‌های تالاب‌های بین‌المللی هرمزگان، واقع شدن در مسیر عبور آب‌های سیلابی به سمت دریا و واقع شدن در کنار دریاست که جنگل‌های حرا و مانگرو را در خود جای داده‌است.[۴]
تالاب آذینی[ویرایش]
تالاب یا خور آذینی از شگفت‌انگیزترین تالاب‌های گرمسیری ایران و از مهم‌ترین خورهای تالاب بین‌المللی دلتای رود گز و رود است که ویژگی منحصر به فرد آن وجود دو گونه گیاهی حرا و چندل است.[۵] اغلب جنگل‌های حرا (مانگرو) در خلیج فارس شامل گونه حرا هستند، اما گونهٔ چَندَل فقط در خور آذینی می‌روید که تنها گونه درختی زنده‌زای کشور است.[۶]
حیات وحش[ویرایش]
مصب رود گز و رود حرا مکان زمستان گذرانی باارزشی برای پرندگان آبزی و کنار آبزی مانند پلیکان پاخاکستری، صدف‌خوار، گیلانشاه حنایی، گیلانشاه بزرگ، عقاب خالدار، سارگپه پابلند، عقاب دریایی دم‌سفید و… محسوب می‌شود. همچنین در این منطقه پرندگانی همچون حواصیل بزرگ و حواصیل هندی جوجه‌آوری می‌کنند.[۲][۱]
علاوه بر این تیهو، دلیجه، بلبل خرما و لیکو هم از جمله پرندگان خشک‌زی هستند که در حاشیه تالاب وجود دارند. به علت جزر و مدی بودن تالاب بسیاری از ماهیان دریای عمان نیز وارد تالاب آذینی می‌شوند.[۶]
عوامل تهدیدکننده اکوسیستم مانگرو[ویرایش]
- قاچاق سوخت و کالا
- ورود انواع فاضلاب حاصل از فعالیت‌های انسانی
- فعالیت‌های صیادی با استفاده از تورهای خوربند و مشتا
- وجود صنایع آلاینده و توسعه احتمالی این‌گونه صنایع
- همجواری مناطق مسکونی با مناطق حفاظت‌شده
- وجود سایت‌های پرورش میگو
- قطع درختان جهت تعلیف دام و تهیه سوخت به‌ویژه در سال‌های بروز و تداوم خشک‌سالی
- موش سیاه حرا
- بیماری[۷]
پیوند به بیرون[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «تالاب‌های استان هرمزگان». اداره‌کل حفاظت محیط زیست هرمزگان. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۴.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «تالاب‌های بین‌المللی هرمزگان آماده حضور گردشگران». خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۴.
- ↑ «Deltas of Rud-e-Gaz and Rud-e-Hara | Ramsar Sites Information Service». rsis.ramsar.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۴.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ «هرمزگان با ۶ تالاب بین‌المللی کانون اصلی این زیست‌بوم در ایران است». خبرگزاری بسیج. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۴.
- ↑ «تالاب‌های هرمزگان قابلیت جهانی شدن دارند». خبرگزاری ایسنا خلیج‌فارس. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۴.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ «تالاب آذینی، (خور سیریک)، سیریک، دلتای رود گز و رود حرا، استان هرمزگان». دانشنامه آریانیکا. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۴.
- ↑ «برگزاری مراسم روز جهانی تالاب در شهرستان بندرخمیر». اداره‌کل حفاظت محیط زیست هرمزگان. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۴.