امانوئل راشبا
 | این مقاله دقیق، کامل و صحیح ترجمه نشده و نیازمند ترجمه به فارسی است. کل یا بخشی از این مقاله به زبانی بهجز زبان فارسی نوشته شدهاست. اگر مقصود ارائهٔ مقاله برای مخاطبان آن زبان است، باید در نسخهای از ویکی‌پدیا به همان زبان نوشته شود (فهرست ویکیپدیاها را ببینید). در غیر این صورت، خواهشمند است ترجمهٔ این مقاله را با توجه به متن اصلی و با رعایت سیاست ویرایش، دستور خط فارسی و برابر سازی به زبان فارسی بهبود دهید و سپس این الگو را از بالای صفحه بردارید. همچنین برای بحثهای مرتبط، مدخل این مقاله در فهرست صفحههای نیازمند ترجمه به فارسی را ببینید. اگر این مقاله به زبان فارسی بازنویسی نشود، تا دو هفتهٔ دیگر نامزد حذف می‌شود و/یا به نسخهٔ زبانی مرتبط ویکی‌پدیا منتقل خواهد شد. اگر شما اخیراً این مقاله را بهعنوان صفحهٔ نیازمند ترجمه برچسب زدهاید، لطفاً عبارت {{جا:هبک-ترجمه به فارسی|1=امانوئل راشبا}} ~~~~را نیز در صفحهٔ بحث نگارنده قرار دهید. |
| Emmanuel Rashba | |
|---|---|
| اوکراینی: Еммануїл Йосипович Рашба روسی: Эммануил Иосифович Рашба | |
| نام بومی | اوکراینی: Еммануїл Йосипович Рашба روسی: Эммануил Иосифович Рашба |
| زادهٔ | ۳۰ اکتبر ۱۹۲۷ (۹۶ سال) Kiev, Ukraine |
| ملیت | US |
| شهروندی | US |
| محل تحصیل | Taras Shevchenko National University of Kyiv, Physical Department |
| شناخته‌شده برای | Rashba effect EDSR Giant oscillator strength |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | Condensed matter physics, spintronics, nanoscience |
| محل کار | Institute of Physics (Kiev), Institute of Semiconductors (Kiev), Landau Institute for Theoretical Physics (Moscow), University of Utah (Salt Lake City), Harvard University (Cambridge, Massachusetts) |
امانوئل ا راشبا (متولد ۳۰ اکتبر ۱۹۲۷، کیف) یک فیزیکدان نظری‌کار شوروی - آمریکایی با اصلیت یهودی است که در اوکراین، روسیه و ایالات متحده کار می‌کرد.
وی برای پژوهشهای خود در شاخهٔ فیزیک ماده چگال و اسپینترونیک، به ویژه اثر اسپین-مدار راشبا، و همچنین برای پیش‌بینی تشدید دو قطبی الکتریکی اسپبنها (EDSR),[۱] شناخته می‌شود.
تشدید دو قطبی الکتریکی اسپبنها به‌طور گسترده‌ای مورد بررسی قرار گرفته‌اند[۲] و به یک ابزار اسنتاندارد برای عملکرد اسپین الکترون در ساختارهای نانو، و گذار فاز در سیستمهای جفت شدهٔ اسپین-مدار با تغییر توپولوژی سطح فرمی،[۳] تبدیل شد. موضوع اصلی اسپینترونیک کارکرد تمام الکتریکی اسپین‌های الکترونی است و EDSR اولین پدیده ای بود که در این زمینه پیش‌بینی و تجربی مشاهده شد.
زندگی‌نامه[ویرایش]
راشبا متولد کیف، اوکراین، یکی از بازماندگان از حمله نازی‌ها در طول جنگ جهانی دوم بود که با خانواده خود به کازان فرار کرد و در آنجا تحصیل فیزیک را در دانشگاه کازان شروع کرد. پدر او یوسف راشبا یک وکیل برجسته دفاعی و یک بشردوست با تحصیلات عالیه بود. مادرش روزالیا معلم انگلیسی بود.[۴] وی پس از بازگشت به کیف از دانشکده فیزیک دانشگاه کیف در سال ۱۹۴۹ فارغ‌التحصیل شد. استادان وی الکساندر داویدوف، سلیمان پکار و کریل تولپیگو بودند. فارغ‌التحصیلی راشبا مصادف با سالهای آخر سلطنت استالین بود که در اثر شوونیسم افراطی ملی سالهای سخت و تاریکی بود. در نتیجه، وی مجبور شد در طی ۵ سال بعدی شغلش را ۵ بار تغییر دهد.
در سال ۱۹۹۱ راشبا به ایالات متحده مهاجرت کرد و در آنجا به عنوان محقق در دانشگاه یوتا (۱۹۹۲–۱۹۹۹)، SUNY در بوفالو (۲۰۰۱–۲۰۰۴) و دانشگاه هاروارد (۲۰۰۴–۲۰۱۵) مشغول به کار شد. وی همچنین با انستیتوی فناوری ماساچوست (MIT، ۲۰۰۰–۲۰۰۴) همکاری می‌کرد، و به عنوان استاد وابسته در کالج دارتموث (۲۰۰۰–۲۰۰۳) و به عنوان استاد رادرفورد در دانشگاه لوفبورو (۲۰۰۷–۲۰۱۰) خدمت کرد. در طی این مدت راشبا عمدتاً بر روی اسپینترونیک و فیزیک سیستمهای نانو مشغول به کار بود.
پس از بیماری عصبی شدید راشبا (۱۹۹۷) کارهای تحقیقاتی وی توسط همسرش ارنا و دخترش گردآوری و چاپ شد.
حدود ۱۵ سال راشبا به عنوان عضو هیئت تحریریه مجلات JETP Letters و مجله Luminescence فعالیت داشت.
راشبا یکی از اعضای انجمن فیزیکی آمریکا بود.
افتخارات، عضویتها[ویرایش]
- جایزه لنین (۱۹۶۶)
- Joffe - جوایز اتحاد جماهیر شوروی (۱۹۸۷)
- پکار - اتحاد جماهیر شوروی
- عضو انجمن فیزیکی آمریکا
- جایزه ICL'99 برای کار بر روی طیف‌سنجی نوری (کنفرانس بین‌المللی ۱۹۹۹ در لومینسانس و طیف‌سنجی نوری ماده چگال در اوزاکا)
جستارهای وابسته[ویرایش]
- فناوری نانو
- اثر Dresselhaus
منابع[ویرایش]
- ↑ E. I. Rashba, Properties of semiconductors with a loop of extrema, I. Cyclotron and combined resonances in a perpendicular field, Sov. Phys. Solid State 2, 1109 (1960).
- ↑ E. I. Rashba and V. I. Sheka, Electric-Dipole Spin Resonances, in: Landau Level Spectroscopy (North Holland, Amsterdam) 1991, p. 131-206; https://arxiv.org/abs/1812.01721
- ↑ I. I. Boiko and E. I. Rashba, Sov. Phys. Solid State 2, 1692 (1960),
- ↑ E. I. Rashba, "Looking back." Journal of Superconductivity 16, 599-623 (2003) doi:10.1023/A:1025345319199
پیوند به بیرون[ویرایش]
- پیشگام اسپینترونیک تولد خود را جشن می‌گیرد ، هاروارد روزنامه ، ۶ مارس ۲۰۰۸
- انستیتوی فیزیک آکادمی ملی علوم اوکراین
- صفحه V. Ye. مؤسسه فیزیک نیمه هادی لاشکاریوف NAS از اوکراین
- http://isp.kiev.ua/index.php/uk/history-menu-ukr/912-2013-05-29-12-42-40/history/5001-2014-09-05-11-48- 46 (به زبان روسی: VE Lashkaryov Institute for Physics of Semiconductors, Academy Academy of علوم اوکراین)
- موسسه فیزیک نظری لاندو
- http://www.fz-juelich.de/SharedDocs/Termine/PGI/PGI-1/EN/2010/d_term_2010-01-06.html ;jsessionid=F8A3F7919770C907930BD4CC3BC4B105؟nn=۱۳۲۸۳۴۲، Wilhelm sem: و اثرات چرخش مدار در فلزات "(آلمان، ژانویه ۲۰۱۰)
- https://web.archive.org/web/20070717135437/http://www.lboro.ac.uk/departments/ph/staff/eir.html ، گروه فیزیک، دانشگاه لوفبورو
- https://web.archive.org/web/20190809174429/https://www.physics.harvard.edu/node/549http
- http://physicsworld.com/cws/article/news/2011/aug/17/rashba-gets-hotter-and-more- پیش فرض
- https://physicsworld.com/a/breathing-new-life-into-the-rashba-effect/
- اخبار و دیدگاه‌ها از مجموعه ژورنال فیزیک ، http://jphysplus.iop.org/2015/06/05/restoring-the-sledgeific-record/
- یهودیان در فیزیک، Jinfo.org , http://www.jinfo.org/
- استادان دانشگاه هاروارد
- استادان دانشگاه یوتا
- استادان مؤسسه فیزیک و فناوری مسکو
- اعضای انجمن فیزیک آمریکا
- افراد زنده
- اهالی اتحاد شوروی مهاجرتکرده به ایالات متحده آمریکا
- اهالی کییف
- برندگان جایزه لنین
- دانشمندان فیزیک نظری
- دانشمندان یهودی
- دانشآموختگان دانشگاه ملی تاراس شفچنکو کییف
- زادگان ۱۹۲۷ (میلادی)
- فیزیکدانان اهل اتحاد شوروی
- فیزیکدانان اهل اوکراین
- یهودیان اهل اتحاد شوروی
- یهودیان اهل اوکراین