اسامی اماکن فلسطین
بسیاری از نام‌های مکان در فلسطین، شکل‌های عربی‌شده از نام‌های مکان عبری و کنعانی باستانی بودند که در کتاب مقدس یا شکل‌های آرامی بعدی استفاده می‌شدند.[۱][۲][۳][۴][۵] بسیاری از این نام‌ها هزاران سال است که نقل شده‌اند، اگرچه تنها تعداد کمی از آنها را درک کرده‌اند. تبادل فرهنگی که توسط امپراتوری‌های متوالی مختلف که بر منطقه حکومت کرده‌اند، در نام‌های مکان آن آشکار است. هر مکان خاصی را می‌توان با نام‌های مختلفی که در گذشته به کار می‌رفتند، با هر یک از این نام‌ها مربوط به یک دوره تاریخی شناخته شد.[۶] به عنوان مثال، شهر بیت شئان، امروزه در اسرائیل(فلسطین اشغالی)، در زمان اسرائیل باستان به نام بیت‌شین، در حکومت هلنیستی و حکومت روم به عنوان سیتوپلولیس و تحت حکومت اعراب و اسلامی به نام بیسان شناخته می‌شد.
اهمیت جای‌نام‌شناسی یا نامگذاری جغرافیایی، اولین بار توسط صندوق اکتشاف فلسطین (پی‌ای‌اف)، یک سازمان بریتانیایی که در اواخر قرن نوزدهم برای اکتشافات و نقشه‌برداری جغرافیایی در منطقه راه اندازی و شناسایی شد. اندکی پس از آن، مقامات قیمومت بریتانیا شروع به جمع‌آوری اطلاعات توپونیومی از فلاحین محلی کردند، که ثابت شده بود دانش نام‌های مکان باستانی را حفظ کرده‌اند و می‌تواند به شناسایی مکان‌های باستان‌شناسی کمک کنند.[۷]
از زمان تأسیس دولت(جعلی) اسرائیل، بسیاری از نام‌های مکان از آن زمان به‌عبری تبدیل شده‌اند و با نام‌های کتاب مقدسی احیا شده‌شان از آنها یاد می‌شود.[۶] در برخی موارد، حتی به سایت‌هایی که فقط نام‌های عربی دارند و هیچ نام یا تداعی عبری باستانی از قبل وجود ندارد، نام‌های عبری جدیدی داده شده‌است.[۸][۶] نام مکان‌ها در این منطقه به ویژه در زمینه درگیری اعراب و اسرائیل موضوع تحقیقات و بحث‌های زیادی بوده‌است. اهمیت آنها در پتانسیل آنها برای مشروعیت بخشیدن به ادعاهای تاریخی مطرح شده توسط طرف‌های درگیر است، که همگی ادعای اولویت در زمان‌شناسی دارند و از باستان‌شناسی، نقشه‌برداری و نام مکان‌ها به عنوان مدرک خود استفاده می‌کنند.[۹]
تاریخ[ویرایش]
جمعیت محلی فلسطین هزاران سال از زبان‌های سامی مانند عبری، آرامی فلسطینی یهودی، آرامی فلسطینی مسیحی، آرامی سامری و عربی استفاده می‌کردند.[۱۰] تقریباً همه نام‌های مکان در این منطقه ریشه سامی دارند و تنها چند نام مکان منشأ لاتین دارند و به ندرت ریشه یونانی یا ترکی دارند.[۱۰] ریشه‌های سامی قدیمی‌ترین نام‌ها همچنان توسط جمعیت بومی استفاده می‌شد، اگرچه در دوران باستان کلاسیک، بسیاری از نام‌ها به دلیل نفوذ نخبگان حاکم محلی که به خوبی به زبان‌های یونانی و لاتین آشنا بودند، دستخوش تغییراتی شدند.[۶]
یوسبیوس از قیصریه در اثر قرن چهارم خود، اونوماستیکون، فهرستی از نام‌های مکان فلسطین را همراه با تفسیر جغرافیایی و تاریخی ارائه می‌کند، و متن او بعداً به لاتین ترجمه و توسط جروم ویرایش و تصحیح شد.[۱۱]
پس از فتح شام توسط اعراب، بسیاری از نام‌های سامی پیشاکلاسیک احیا شدند، اگرچه اغلب املا و تلفظ آن متفاوت بود. البته برای مکان‌هایی که نام قدیم گم شده بود یا برای سکونتگاه‌های جدید در این دوره نام‌های عربی جدید ابداع می‌شد.[۶] اگرچه در قرن‌های بعدی اغلب مسافران اروپایی از آن بازدید می‌کردند، که بسیاری از آنها گزارش‌های سفری را در توصیف توپوگرافی و جمعیت‌شناسی آن نوشتند، در اواخر حکومت امپراتوری عثمانی، هنوز سردرگمی زیادی در مورد نام مکان‌ها در فلسطین وجود داشت.[۱۲] آوانویسی موجود ترکی اسامی عربی و عربی‌شده شناسایی و مطالعه ریشه‌شناسی نام مکان‌ها را چالش برانگیزتر کرده بود.[۱۲]
ادوارد رابینسون بیش از ۱۰۰ نام مکان انجیلی را در فلسطین شناسایی کرد و به این باور رسید که تجزیه و تحلیل زبانی اسامی مکان‌هایی که فلاحین عرب استفاده می‌کردند، آثاری از ریشه‌های باستانی آنها را آشکار می‌کرد.[۱۳][۱۴] نام‌ها و مکان‌های پی‌ای‌اف در عهد عتیق و جدید و آپوکریفا، با شناسه‌های مدرن آنها (۱۸۹۵) بیش از ۱۱۵۰ نام مکان مربوط به عهد عتیق و ۱۶۲ نام مربوط به عهد جدید را فهرست می‌کند که بیشتر آنها در فلسطین قرار دارند.[۱۵] این بررسی‌ها توسط رابینسون در پی‌ای‌اف، و دیگر جغرافی‌دانان کتاب مقدس غربی در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰، در نهایت به شکل مرزهای تعیین‌شده برای قیمومیت بریتانیا در فلسطین، همان‌طور که توسط جامعه ملل پیشنهاد شد، کمک کرد.[۱۳]
با غصب سرزمین فلسطین و اخراج و کشتار ساکنان آن و تأسیس اسرائیل، در بخش‌هایی از فلسطین، بسیاری از نام‌های مکان‌ها از آن زمان به عبری تبدیل شده‌اند یا با نام‌های کتاب مقدس احیا شده‌شان از آنها یاد می‌شود.[۶] در برخی موارد، حتی به سایت‌هایی که فقط نام‌های عربی دارند و هیچ نام یا تداعی عبری باستانی از قبل وجود ندارد، نام‌های عبری جدیدی داده شده‌است.[۸]
حفظ نام مکان‌ها «با استحکام شگفت‌انگیز» توسط یوهانان آهارونی در سرزمین کتاب مقدس(۱۹۷۹) ذکر شده‌است.[۱۶] او این تداوم را به پیشینه سامی مشترک ساکنان محلی فلسطین در طول اعصار و این واقعیت نسبت می‌دهد که نام مکان‌ها تمایل به بازتاب ویژگی‌های کشاورزی موجود در مکان مورد نظر داشتند.[۱۶] به گفته یوزی لایبنر، این حفظ اسامی «تابعی از تداوم استقرار در خود هر محدوده یا حداقل در منطقه نزدیک آن است» و بیشتر مکان‌های مورد بحث، در دوران بیزانس و دورهٔ میانه اسلامی سکنه داشتند.[۱۷]
ریشه‌های زبانی[ویرایش]
منابع آب[ویرایش]
ویژگی‌های کشاورزی در ریشه نام مکان‌ها در فلسطین مشترک است. به عنوان مثال، برخی از نام‌های مکان ریشه سامی را برای «چشمه» یا «آب انبار» ترکیب می‌کنند، مانند بئرشبع یا اِین گدی، (به ترتیب در عبری و عربی به معنی «چاه» و «بِر» و «بِر» است. گدی یا عین گدی («ان» و «عین» به ترتیب در عبری و عربی به معنی چشمه).[۱۸]
امکانات[ویرایش]
برخی از نام‌های مکان از نام‌های عبری یا آرامی برای ویژگی‌های محلی مشتق شده‌اند، مانند «قلعه» (عبری: טירה). برخی از این نام‌ها بعداً با عربی طایر (پرنده) یا بئر (چاه) اشتباه گرفته شدند.[۱۹]
خدایان[ویرایش]
نام‌های دیگر مکان‌ها نام خدایان و الهه‌های سامی را از دوران باستان حفظ کرده‌اند. به عنوان مثال، نام الهه آنات در نام روستای «عناتا» که گمان می‌رود محل شهر باستانی آناتوت باشد، باقی مانده‌است.[۲۰]
ترجمه‌های مستقیم[ویرایش]
در برخی موارد، نام اصلی به سادگی ترجمه شده‌است، مانند شهر باستانی دَن (عبری: דן، به معنی «قاضی») که به «تل القاضی» عربی تبدیل شد.[۱۹] با این حال، نام اصلی شهر در سرچشمه نزدیک رود اردن که نام «ضان» داشت، حفظ شد.[۲۱]
تبدیل زبانی[ویرایش]
- پسوند عبری ت (ת) این ظرفیت را دارد که از عبری به عربی تبدیل شود، مانند تبدیل حمت به الحمه (برای حماه)، اقربات به عقربه و ناصرت به ناصره (دربارهٔ شهر ناصره).[۲۲]
روش‌های شناسایی[ویرایش]
اکثریت قریب به اتفاق نام مکان‌ها بر اساس شباهت آنها با نام مکان‌های موجود عربی فلسطینی یا ارزیابی سایر اطلاعات جغرافیایی ارائه شده توسط متون کتاب مقدس انجام می‌شود.[۲۳]
جیمز پریچارد در سال ۱۹۵۹ نوشت که از هزاران مکان باستانی در سراسر فلسطین که به نام از کتاب مقدس عبری و منابع تاریخی شناخته شده‌اند، تنها چهار مکان بر اساس کتیبه‌های یافت شده در حین کاوش‌های باستان‌شناسی در مکان‌های مربوطه شناسایی شده‌اند.[۲۴]
استفاده از نام مکان به عنوان نام شخصی[ویرایش]
از زمان مهاجرت در سال ۱۹۴۸، فلسطینیان عرب سنت نامگذاری دختران خود به نام روستاهای عربی ویران‌شده را آغاز کردند.[۲۵]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ Conder, C. R. (1881). Palmer, E. H. (ed.). "Survey of Western Palestine: Arabic and English Name Lists". Committee of the Palestine Exploration Fund: iv–v.
- ↑ Rainey, 1978, p.230.
- ↑ Swedenburg, Ted (31 December 2014). Memories of Revolt: The 1936–1939 Rebellion and the Palestinian National Past. p. 49. ISBN 978-1-61075-263-3.
- ↑ Rainey, 1978, p.231.
- ↑ Mila Neishtadt. 'The Lexical Substrate of Aramaic in Palestinian Arabic,' in Aaron Butts (ed.) Semitic Languages in Contact, BRILL 2015 pp.281-282.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ ۶٫۵ Miller and Hayes, 1986, p. 29.
- ↑ Benvenisti and Kaufman-Lacusta, 2000, p. 16.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Swedenburg, 2003, p. 50.
- ↑ Kramer and Harman, 2008, pp. 1–2
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Ellenblum, 2003, p. 256.
- ↑ Richard, 2003, p. 442.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ Kramer and Harman, 2008, p. 128.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ Swedenburg, 2003, p. 49.
- ↑ Davis, 2004, p. 6.
- ↑ Macalister, 1977, p. 79.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ Cansdale, 1997, p. 111.
- ↑ Leibner, 2009, pp. 395–396.
- ↑ Rast, 1992, p. 25.
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ Conder, C. R. (Claude Reignier); Palestine Exploration Fund; Kitchener, Horatio Herbert Kitchener; Palmer, Edward Henry (1881). The survey of Western Palestine: Arabic and English name lists collected during the survey. Robarts - University of Toronto. London: Committee of the Palestine Exploration Fund. pp. 5–7.
- ↑ Hitti, 2002, p. 120.
- ↑ Burckhardt, John Lewis (1822). Travels in Syria and the Holy Land. J. Murray. ISBN 978-1-4142-8338-8.
- ↑ Elitzur, Ancient Place Names, 339
- ↑ Pritchard, James B. (2015). "Gibeon's History in the Light of Excavation". Congress Volume Oxford 1959. Vetus Testamentum, Supplements. Brill. ISBN 978-90-04-27530-0.
- ↑ Pritchard, James B. (2015). "Gibeon's History in the Light of Excavation". Congress Volume Oxford 1959. Vetus Testamentum, Supplements. Brill. ISBN 978-90-04-27530-0.
- ↑ Sylomovics, 1998, p. 202.
کتابشناسی[ویرایش]
- Benvenisti, Meron; Kaufman-Lacusta, Maxine (2000), Sacred Landscape: The Buried History of the Holy Land Since 1948, University of California Press, ISBN 978-0-520-21154-4
- Bromiley, Geoffrey W. (1995), The International Standard Bible Encyclopedia: E-J, Wm. B. Eerdmans Publishing, ISBN 978-0-8028-3782-0
- Cansdale, Lena (1997), Qumran and the Essenes: A Re-evaluation of the Evidence, Mohr Siebeck, ISBN 978-3-16-146719-6
- Cheyne, Thomas Kelly; Black, John Sutherland (1902), Encyclopædia Biblica: A Critical Dictionary of the Literary, Political and Religious History, the Archæology, Geography, and Natural History of the Bible, Macmillan Company
- Davis, Thomas W. (2004), Shifting Sands: The Rise and Fall of Biblical Archaeology, Oxford University Press US, ISBN 978-0-19-516710-8
- Ellenblum, Ronnie (2003), Frankish Rural Settlement in the Latin Kingdom of Jerusalem, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-52187-1
- Freedman, David Noel; Myers, Allen C.; Beck, Astrid B. (2000), Eerdmans dictionary of the Bible (Illustrated ed.), Wm. B. Eerdmans Publishing, ISBN 978-0-8028-2400-4
- Hitti, Philip Khûri (2002), History of Syria: Including Lebanon and Palestine, Gorgias Press LLC, ISBN 978-1-931956-60-4
- Flavius, Josephus (1981), The Jewish War, Penguin Books, ISBN 0-14-044420-3
- Glass, Joseph B. (2002), From New Zion to Old Zion: American Jewish Immigration and Settlement in Palestine, 1917-1939, Wayne State University Press, ISBN 978-0-8143-2842-2
- Khalidi, Walid (1992), All That Remains, Washington D.C.: Institute for Palestine Studies, ISBN 0-88728-224-5
- Krämer, Gudrun; Harman, Graham (2008), A History of Palestine: From the Ottoman Conquest to the Founding of the State of Israel, Princeton University Press, ISBN 978-0-691-11897-0
- Leibner, Uzi (2009), Settlement and History in Hellenistic, Roman, and Byzantine Galilee: An Archaeological Survey of the Eastern Galilee (illustrated ed.), Mohr Siebeck, ISBN 978-3-16-149871-8
- Macalister, R.A. Stewart (1911). . In Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica (به انگلیسی). Vol. 9 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 263.
- Macalister, R.A. Stewart (1977), A Century of Excavation in Palestine, Ayer Publishing, ISBN 978-0-405-10265-3
- Maspero, Gaston; Sayce, Archibald Henry; McClure, M. L. (1900), Passing of the Empires 850 BC to 330 BC: 850 B.C. to 330 B.C, Kessinger Publishing, ISBN 978-0-7661-7935-6
- Milgrom, Jacob; Wright, David Pearson; Freedman, David Noel; Hurvitz, Avi (1995), Pomegranates and Golden Bells: Studies in Biblical, Jewish, and Near Eastern Ritual, Law, and Literature in Honor of Jacob Milgrom, Eisenbrauns, ISBN 978-0-931464-87-4
- Miller, James Maxwell; Hayes, John Haralson (1986), History of Ancient Israel and Judah, Westminster John Knox Press
- Negev, Avraham; Gibson, Shimon (2005), Archaeological Encyclopedia of the Holy Land (Illustrated, revised ed.), Continuum International Publishing Group, ISBN 978-0-8264-8571-7
- Rast, Walter E. (1992), Through the Ages in Palestinian Archaeology: An Introductory Handbook, Continuum International Publishing Group, ISBN 978-1-56338-055-6
- Richard, Suzanne (2003), Near Eastern Archaeology: A Reader, EISENBRAUNS, ISBN 978-1-57506-083-5
- Richard, Jean (2001) [1921], The Crusaders c1071-c1291, Cambridge University Press, ISBN 0-521-62566-1
- Robinson, Edward; Smith, Eli (1860), Biblical Researches in Palestine and Adjacent Regions: A Journal of Travel in the Year 1838, Crocker and Brewster
- Sharon, Moshe (1997), Corpus Inscriptionum Arabicarum Palaestinae, ISBN 90-04-11083-6
- Slyomovics, Susan (1998), The Object of Memory: Arab and Jew Narrate the Palestinian Village, University of Pennsylvania Press, ISBN 978-0-8122-1525-0
- Swedenburg, Ted (2003), Memories of Revolt: The 1936-1939 Rebellion and the Palestinian National Past, University of Arkansas Press, ISBN 978-1-55728-763-2