آئروسپاسیال اس‌آ ۳۳۰ پوما

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
SA 330 Puma
پومای نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا در سال ۲۰۱۲
کاربری بالگرد چندمنظوره
کشور سازنده فرانسه
تولیدکننده سود-اویاسیون
آئروسپاسیال
نخستین پرواز ۱۵ آوریل ۱۹۶۵
معرفی‌شده در ۱۹۶۸
وضعیت در حال خدمت
کاربر اصلی نیروی زمینی فرانسه
نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا
نیروی هوایی رومانی
ارتش پاکستان
ساخته‌شده ۱۹۶۸-۱۹۸۷
تعداد ساخته‌شده ۶۹۷
گونه‌ها آی‌ای‌آر ۳۳۰
Atlas Oryx
توسعه‌یافته به Eurocopter AS332 Super Puma
Eurocopter AS532 Cougar
دنل رویوالک

آئروسپاسیال اس‌آ ۳۳۰ پوما (به فرانسوی: Aérospatiale SA 330 Puma) بالگرد دوموتوره چندمنظوره و ترابری تاکتیکی فرانسوی است. این بال‌گرد در شرکت هوانوردی سود طراحی و تولید شده و پس از ادغام شرکت سود-اویاسیون و نورد و ایجاد شرکت آئروسپاسیال تولید آن در این شرکت ادامه یافت. پوما تحت لیسانس آئروسپاسیال در رومانی و با عنوان آی‌ای‌آر ۳۳۰ و بدون لیسانس در آفریقای جنوبی با نام‌های دنل رویوالک و Atlas Oryx تولید شده‌است. موفقیت تجاری پوما موجب شد تا مدل‌های ارتقا یافته‌ای از آن مانند سوپر پوما و آ۵۳۲ کوگار نیز از دهه ۱۹۹۰ تاکنون در شرکت ایرباس هلیکوپترز تولید شوند.

تاریخچه[ویرایش]

پوما در جنگ‌های متعددی از جمله جنگ داخلی لبنان، جنگ خلیج فارس، جنگ مرزی جنوب آفریقا، جنگ استعماری پرتغال، جنگ‌های یوگسلاو، جنگ عراق و جنگ فالکلند شرکت داشته‌است. مدل غیرنظامی این هلیکوپتر نیز تولید شده و مورد استفاده چندین کاربر غیرنظامی قرار گرفته‌است.

توسعه[ویرایش]

پوما به همراه هلیکوپتر فرانسوی آئروسپاسیال غزال و هلیکوپتر انگلیسی لینکس یکی از سه هلیکوپتری بود که بر اساس قرارداد سال ۱۹۶۷ بریتانیا و فرانسه توافق شد توسط هر دو کشور تولید شده و مورد استفاده قرار گیرند. نخستین پیش‌نمونه پوما در سال ۱۹۶۵ پرواز کرده و آخرین نمونه‌های پیش از آغاز تولید انبوه در سال ۱۹۶۸ به پرواز درآمدند. نتیجه پروازهای آزمایشی رضایت بخش بود و حکایت از یک بال‌گرد سریع و چابک با اعتمادپذیری بالا داشت. در نتیجه تولید انبوه این هلیکوپتر در همان سال آغاز شد و در سال ۱۹۷۰ به‌طور رسمی وارد نیروهای مسلح فرانسه شد. پوما به یکی از بهترین طرح‌های هلیکوپتر تاریخ تبدیل شد و نیروهای مسلح دست‌کم ۴۰ کشور دنیا از این هلیکوپتر استفاده کرده‌اند. این هلیکوپتر که در ابتدا آلوئت ۴[۱] نام‌گذاری شده بود تا سال ۱۹۸۷ در خط تولید بود و در مجموع ۶۹۷ فروند از آن ساخته شد.[۲]

ویژگی‌ها[ویرایش]

نیروی محرکه پوما را دو موتور توربوشفت هر یک به قدرت ۱۵۷۵ اسب بخار تأمین می‌کنند. حداکثر سرعت این هلیکوپتر ۲۷۳ کیلومتر بر ساعت و برد عملیاتی آن ۵۸۰ کیلومتر است. سرعت اوج‌گیری پوما ۷.۱ متر بر ثانیه و سقف پروازی آن هم ۴۸۰۰ متر از سطح دریاست.[۳] پروانه اصلی آن چهار پره و روتور دم آن پنج پره دارد. وزن خالی پوما ۳۵۳۶ کیلوگرم و بیشینه وزن برخاست آن ۷ تن می‌باشد. این هلیکوپتر سه خدمه پروازی داشته و ظرفیت حمل ۱۶ سرنشین را دارد. طول این هلیکوپتر ۱۸٫۱۵ متر و ارتفاع آن هم ۵٫۱۴ متر است.[۴]

منابع[ویرایش]

  1. آلوئه به معنی گنجشک است. (Alouette IV
  2. . http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1978/1978%20-%201123.html. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  3. «RAF - Puma». web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۵-۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۱.
  4. Sud Aviation / Aerospatiale SA 330 Puma Medium Transport Helicopter