علم در سده نوزدهم میلادی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ربات: افزودن رده‌های همسنگ |
گسترش مقاله برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
با اینحال نظریات پایه‌گذاران علم الکتریسیته، مهمترین گام در پیشرفت علم در قرن نوزدهم بود. تحقیقات و عملکرد حاصل در این زمینه، چهره فیزیک را تغییر داد و امکان پدید آوردن تکنولوژی‌های نوین مانند نیرو الکتریسیته، تلگراف برقی، تلفن و رادیو را فراهم کرد. |
با اینحال نظریات پایه‌گذاران علم الکتریسیته، مهمترین گام در پیشرفت علم در قرن نوزدهم بود. تحقیقات و عملکرد حاصل در این زمینه، چهره فیزیک را تغییر داد و امکان پدید آوردن تکنولوژی‌های نوین مانند نیرو الکتریسیته، تلگراف برقی، تلفن و رادیو را فراهم کرد. |
||
==ریاضیات== |
|||
===فعالیت‌های گاوس=== |
|||
در طول قرن نوزدهم، علم ریاضیات به طرز فزاینده‌ای انتزاعی شد. از مصادیق این روند، میتوان به فعالیت‌های [[کارل فریدریش گاوس]] (۱۸۵۵-۱۷۷۷) اشاره کرد. گاوس تحقیقات نوینی را در زمینه توابع [[آنالیز مختلط|متغیرهای مختلط]]، هندسه و همگرایی [[سری (ریاضیات)|سری‌ها]] از خود بجای گذشت. او همچنین نخستین شواهد قابل قبول را در زمینه [[قضیه اساسی جبر]] و [[قانون تقابل مربعی]] ارائه کرد.<ref>{{Cite journal|last=Brown|first=Ezra|date=April 1981|title=The First Proof of the Quadratic Reciprocity Law, Revisited|journal=The American Mathematical Monthly|volume=88|issue=4|pages=257–264|doi=10.2307/2320549|jstor=2320549}}</ref> کتاب «تحقیقاتی در حساب» (Disquisitiones Arithmeticae) گاوس، که در سال ۱۸۰۱ منتشر شد، [[نظریه اعداد]] مدرن را پایه‌گذاری کرد.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=lYXuBwAAQBAJ|title=Mathematical Expeditions: Chronicles by the Explorers|last1=Laubenbacher|first1=Reinhard|last2=Pengelley|first2=David|publisher=Springer Science & Business Media|year=1999|isbn=9781461205234|location=New York|pages=167|language=en}}</ref> |
|||
===هندسه=== |
|||
==منابع== |
==منابع== |
||
نسخهٔ ۱۵ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۲
علم در قرن نوزدهم، برای اولین بار به عنوان یک حرفه شناخته شد. واژه دانشمند در سال ۱۸۳۳ توسط ویلیام هیول ابداع[۱] و مدتی بعد جایگزین عبارت قبلی، فیلسوف (طبیعی) شد.
نظرات چارلز داروین (در کنار تحقیقات مستقل آلفرد راسل والاس) و کتاب «خاستگاه گونه‌ها» او که در سال ۱۸۵۸ منتشر شد و نظریه «فرگشت براساس انتخاب طبیعی» را مطرح کرد، از تأثیرگذارترین اندیشه‌های قرن نوزدهم بود.
نظریه میکروبی بیماری‌ها، نقطه عطفی دیگر در زیست‌شناسی و پزشکی در قرن نوزدهم بود؛ پس از آن، لویی پاستور، نخستین واکسن هاری را ساخت. او همچنین موجب کشف موارد بسیاری در علم شیمی شد که یافته‌های او در زمینه بلور‌های نامتقارن، از جمله آن هست.در علم شیمی، دمیتری مندلیف، با پیروی از نظریه اتمی جان دالتون، اولین جدول تناوبی عناصر را ابداع کرد. در علم فیزیک، شاخه جدیدی با عنوان الکترومغناطیس، در نتیجه آزمایش‌ها، نظریات و اکتشافات مایکل فارادی، آندره-ماری آمپر، جیمز کلرک ماکسول و دیگر دانشمندان معاصر به وجود آمد.همچنین با مطرح شدن علم ترمودینامیک، مفهوم گرما درک شد. تعریف شدن مفهوم انرژی نیز از دیگر نوآوری‌های علم فیزیک در قرن نوزدهم بود.
از دیگر یافته‌های فیزیک در این قرن، میتوان به کشف انواع جدیدی از انرژی تابشی و نیز کشف همزمان ماهیت ساختار اتمی و ماده اشاره کرد. کشف سیاره نپتون از اکتشافات نجومی قرن نوزدهم بود. در علم ریاضیات، مفهوم اعداد مختلط به حد کمال رسید و منجر به نظریه تحلیلی شد. همچنین در قرن نوزدهم، شروع به استفاده از اعداد ابرمختلط شد.همچنین کارل وایرشتراس و دیگر ریاضیدانان در قرن نوزدهم، حسابی سازی (arithmetization) آنالیز را برای توابع متغیرهای حقیقی و مختلط به انجام رسانند.
علم هندسه در قرن نوزدهم، پس از یک دوره نزدیک به دو هزار سال، شاهد پیشرفت نوینی بود که از نظریه‌های کلاسیک اقلیدس فراتر می‌رفت. علم منطق ریاضی نیز پس از یک دوره طولانی رکود، در قرن نوزدهم پیشرفت های بنیادینی را شاهد بود.
با اینحال نظریات پایه‌گذاران علم الکتریسیته، مهمترین گام در پیشرفت علم در قرن نوزدهم بود. تحقیقات و عملکرد حاصل در این زمینه، چهره فیزیک را تغییر داد و امکان پدید آوردن تکنولوژی‌های نوین مانند نیرو الکتریسیته، تلگراف برقی، تلفن و رادیو را فراهم کرد.
ریاضیات
فعالیت‌های گاوس
در طول قرن نوزدهم، علم ریاضیات به طرز فزاینده‌ای انتزاعی شد. از مصادیق این روند، میتوان به فعالیت‌های کارل فریدریش گاوس (۱۸۵۵-۱۷۷۷) اشاره کرد. گاوس تحقیقات نوینی را در زمینه توابع متغیرهای مختلط، هندسه و همگرایی سری‌ها از خود بجای گذشت. او همچنین نخستین شواهد قابل قبول را در زمینه قضیه اساسی جبر و قانون تقابل مربعی ارائه کرد.[۲] کتاب «تحقیقاتی در حساب» (Disquisitiones Arithmeticae) گاوس، که در سال ۱۸۰۱ منتشر شد، نظریه اعداد مدرن را پایه‌گذاری کرد.[۳]
هندسه
منابع
- ↑ Snyder, Laura J. (2000-12-23). "William Whewell". Stanford Encyclopedia of Philosophy. The Metaphysics Research Lab, Stanford University. Retrieved 3 March 2008.
- ↑ Brown, Ezra (April 1981). "The First Proof of the Quadratic Reciprocity Law, Revisited". The American Mathematical Monthly. 88 (4): 257–264. doi:10.2307/2320549. JSTOR 2320549.
- ↑ Laubenbacher, Reinhard; Pengelley, David (1999). Mathematical Expeditions: Chronicles by the Explorers (به انگلیسی). New York: Springer Science & Business Media. p. 167. ISBN 9781461205234.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «19th century in science». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.