شاخ‌قوچی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
MahdiBot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۲۰: خط ۲۰:
[[پرونده:Ammonoidea_Iran.JPG|بندانگشتی|چپ|200px|بزرگترین شاخ‌قوچی کشف شده در ایران]]
[[پرونده:Ammonoidea_Iran.JPG|بندانگشتی|چپ|200px|بزرگترین شاخ‌قوچی کشف شده در ایران]]
[[پرونده:Asteroceras_BW.jpg|200px|left]]
[[پرونده:Asteroceras_BW.jpg|200px|left]]
'''شاخ‌قوچی''' یا '''آمونیت‌ها''' {{IPAc-en|ˈ|æ|m|ən|aɪ|t|s}} {{به انگلیسی|Ammonites}} گروهی [[انقراض|منقرض شده]] از جانوران دریایی را تشکیل می‌دهند که از شاخهٔ [[نرم‌تنان]] و [[رده (زیست‌شناسی)|رده]] [[سرپایان]] هستند.<ref>{{یادکرد-دهخدا|عنوان =آمونیت | بازیابی = ۵ مرداد ۱۳۹۱}}</ref> قطر آمونیت‌ها، از ۱ [[اینچ]] تا حدود ۳ [[متر]] در تغییر است.<ref name="ngdir">{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.ngdir.ir/sitelinks/kids/html/zaminshenasi-mafahim___Ammonites.htm |عنوان=آمونیت‌ها |ناشر=پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور |تاریخ= |تاریخ بازبینی=۵ مرداد ۱۳۹۱ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121023034514/http://www.ngdir.ir/sitelinks/kids/html/zaminshenasi-mafahim___Ammonites.htm |archivedate=۲۳ اکتبر ۲۰۱۲ |dead-url=yes }}</ref>ظهور آمونیت‌ها در اواخر دوره [[سیلورین]] و اوایل [[دونین]] (۴۲۵ میلیون سال پیش<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://raazebaghaa.ir/showthread.php?t=2024 |عنوان= آمونیت / Ammonite| ناشر = راز بقا|تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۵ مرداد ۱۳۹۱}}</ref>) بوده‌است. این جانوران در اواخر [[کرتاسه]] و همزمان با [[دایناسورها]] در حدود ۶۵٫۵ میلیون سال پیش منقرض شده‌اند. تعداد بسیار زیادی از فسیل‌های آمونیت، یافت شده‌اند و به عنوان [[فسیل شاخص]] به کار می‌روند. فسیل‌های شاخص، معمولاً فسیل‌هایی هستند که محدود به دوره زمانی خاصی هستند و به تعیین سن فسیل‌های دیگر کمک می‌کنند.<ref name="ngdir"/>
'''شاخ‌قوچی''' یا '''آمونیت‌ها''' {{IPAc-en|ˈ|æ|m|ən|aɪ|t|s}} {{به انگلیسی|Ammonites}} گروهی [[انقراض|منقرض شده]] از جانوران دریایی را تشکیل می‌دهند که از شاخهٔ [[نرم‌تنان]] و [[رده (زیست‌شناسی)|رده]] [[سرپایان]] هستند.<ref>{{یادکرد-دهخدا|عنوان =آمونیت | بازیابی = ۵ مرداد ۱۳۹۱}}</ref> قطر آمونیت‌ها، از ۱ [[اینچ]] تا حدود ۳ [[متر]] در تغییر است.<ref name="ngdir">{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.ngdir.ir/sitelinks/kids/html/zaminshenasi-mafahim___Ammonites.htm |عنوان=آمونیت‌ها |ناشر=پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور |تاریخ= |تاریخ بازبینی=۵ مرداد ۱۳۹۱ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121023034514/http://www.ngdir.ir/sitelinks/kids/html/zaminshenasi-mafahim___Ammonites.htm |archivedate=۲۳ اکتبر ۲۰۱۲ |dead-url=yes}}</ref>ظهور آمونیت‌ها در اواخر دوره [[سیلورین]] و اوایل [[دونین]] (۴۲۵ میلیون سال پیش<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://raazebaghaa.ir/showthread.php?t=2024 |عنوان= آمونیت / Ammonite| ناشر = راز بقا|تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۵ مرداد ۱۳۹۱}}</ref>) بوده‌است. این جانوران در اواخر [[کرتاسه]] و همزمان با [[دایناسورها]] در حدود ۶۵٫۵ میلیون سال پیش منقرض شده‌اند. تعداد بسیار زیادی از فسیل‌های آمونیت، یافت شده‌اند و به عنوان [[فسیل شاخص]] به کار می‌روند. فسیل‌های شاخص، معمولاً فسیل‌هایی هستند که محدود به دوره زمانی خاصی هستند و به تعیین سن فسیل‌های دیگر کمک می‌کنند.<ref name="ngdir"/>


== تقسیم‌بندی شاخ‌قوچی‌ها ==
== تقسیم‌بندی شاخ‌قوچی‌ها ==
خط ۴۰: خط ۴۰:
* [http://www.goniat.org/ goniat.org, a palaezoic ammonoid database]
* [http://www.goniat.org/ goniat.org, a palaezoic ammonoid database]
* [https://web.archive.org/web/20060404024923/http://paleozoic.org/gallery.htm paleozoic.org: gallery of ammonite photographs]
* [https://web.archive.org/web/20060404024923/http://paleozoic.org/gallery.htm paleozoic.org: gallery of ammonite photographs]
* [https://web.archive.org/web/20170306235239/http://y2u.co.uk/%26002_Images/Lyme%20Regis%20Fossils%20%2001.htm photos of ammonites at Lyme Regis, UK]
* [https://web.archive.org/web/20170306235239/http://y2u.co.uk/&002_Images/Lyme%20Regis%20Fossils%20%2001.htm photos of ammonites at Lyme Regis, UK]
* [http://taxonconcept.stratigraphy.net/source_main.php?doctaxid=618&doctaxname=Ammonoidea TaxonConcept's data on cretaceous ammonites]
* [http://taxonconcept.stratigraphy.net/source_main.php?doctaxid=618&doctaxname=Ammonoidea TaxonConcept's data on cretaceous ammonites]
* [http://thinkingwithpictures.blogspot.com/2008/06/ammonites-of-peacehaven.html The ammonites of Peacehaven - photos of giant cretaceous ammonites in Southern England]
* [http://thinkingwithpictures.blogspot.com/2008/06/ammonites-of-peacehaven.html The ammonites of Peacehaven - photos of giant cretaceous ammonites in Southern England]
خط ۵۸: خط ۵۸:
[[رده:سرپایان دیرینه‌زیستی]]
[[رده:سرپایان دیرینه‌زیستی]]
[[رده:سرپایان میانه‌زیستی]]
[[رده:سرپایان میانه‌زیستی]]
[[رده:سنگواره‌های توصیف‌شده در ۱۸۸۴ (میلادی)]]

نسخهٔ ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۵۲

شاخ‌قوچی
شاخ‌قوچی، Ammonoidea
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
بالاشاخه: چرخ‌زیان
شاخه: نرم‌تنان
رده: سرپایان
بزرگترین شاخ‌قوچی کشف شده در ایران

شاخ‌قوچی یا آمونیت‌ها ‎/ˈæmənts/‎ (به انگلیسی: Ammonites) گروهی منقرض شده از جانوران دریایی را تشکیل می‌دهند که از شاخهٔ نرم‌تنان و رده سرپایان هستند.[۱] قطر آمونیت‌ها، از ۱ اینچ تا حدود ۳ متر در تغییر است.[۲]ظهور آمونیت‌ها در اواخر دوره سیلورین و اوایل دونین (۴۲۵ میلیون سال پیش[۳]) بوده‌است. این جانوران در اواخر کرتاسه و همزمان با دایناسورها در حدود ۶۵٫۵ میلیون سال پیش منقرض شده‌اند. تعداد بسیار زیادی از فسیل‌های آمونیت، یافت شده‌اند و به عنوان فسیل شاخص به کار می‌روند. فسیل‌های شاخص، معمولاً فسیل‌هایی هستند که محدود به دوره زمانی خاصی هستند و به تعیین سن فسیل‌های دیگر کمک می‌کنند.[۲]

تقسیم‌بندی شاخ‌قوچی‌ها

شاخ‌قوچی‌ها را بر اساس خط درز، تزئینات و دیگر ویژگی‌هایشان به سه رده تقسیم می‌کنند:

  1. شاخ‌سنگی Ceratitic (کربونیفر تا تریاسه)
  2. زاویه‌دار Goniatitic (دونین تا پرمین)
  3. شیپوری Ammonitic (پرمین تا کرتاسه)

جستارهای وابسته

پانویس

  1. علی‌اکبر دهخدا و دیگران، «آمونیت» در لغت‌نامهٔ دهخدا (بازیابی‌شده در ۵ مرداد ۱۳۹۱).
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «آمونیت‌ها». پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۵ مرداد ۱۳۹۱.
  3. «آمونیت / Ammonite». راز بقا. دریافت‌شده در ۵ مرداد ۱۳۹۱.

پیوند به بیرون

</noinclude>