پیمان استانبول (۱۷۲۴): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ایجاد شده توسط ترجمهٔ صفحهٔ «Treaty of Constantinople (1724)»
 
خط ۱: خط ۱:
'''پیمان استانبول،'''<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=PdZBZcUbSewC&pg=PA323&dq=%2B1724+%2B%22treaty+of+constantinople%22&as_brr=3&sig=GaIILut0CK9aTLKgiWYZHX8Fl8g|title=Slavonic Europe - A Political History of Poland from 1447 to 1796|last=Bain|first=R. Nisbet|publisher=READ BOOKS|year=2006|isbn=1-84664-581-6|pages=323}}</ref> '''پیمان روسیه و عثمانی'''<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=v4Yr4foWFFgC&pg=PA252&dq=%2B1724+%2Btreaty+%2Bottoman+%2Brussia&as_brr=3&sig=_beplI2bS1KPNEWnk1nvQRMZxPQ|title=Iran Under the Safavids|last=Savory|first=Roger|publisher=Cambridge University Press|year=1980|isbn=0-521-04251-8|pages=252}}</ref> و یا '''پیمان تقسیم ایران'''<ref name="martin">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=UWYdLuA34OQC&pg=PA49&dq=%2B1724+%2Btreaty+%2Bottoman+%2Brussia&as_brr=3&sig=RCQz1SyXQfwl3QxvSpHrsomBKqI#PPA47,M1|title=Uralic And Altaic Series|last=Martin|first=Samuel Elmo|publisher=Routledge|year=1997|isbn=0-7007-0380-2|pages=47}}</ref> یک معاهده بود که در تاریخ 24 ژوئن 1724 بین [[امپراتوری عثمانی]] و [[امپراتوری روسیه]] بر سر تقسیم بخش های زیادی از خاک [[صفویان|ایران صفوی]] بسته شد.<ref>{{cite book|url=https://books.google.nl/books?id=H20Xt157iYUC&dq=treaty+of+constantinople+1724&hl=nl&source=gbs_navlinks_s|title=The Cambridge History of Iran, Volume 7|last1=Fisher|date=1991|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0521200950|location=Cambridge|page=320|display-authors=etal}}</ref>
'''پیمان استانبول،'''<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=PdZBZcUbSewC&pg=PA323&dq=%2B1724+%2B%22treaty+of+constantinople%22&as_brr=3&sig=GaIILut0CK9aTLKgiWYZHX8Fl8g|title=Slavonic Europe - A Political History of Poland from 1447 to 1796|last=Bain|first=R. Nisbet|publisher=READ BOOKS|year=2006|isbn=1-84664-581-6|pages=323}}</ref> '''پیمان روسیه و عثمانی'''<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=v4Yr4foWFFgC&pg=PA252&dq=%2B1724+%2Btreaty+%2Bottoman+%2Brussia&as_brr=3&sig=_beplI2bS1KPNEWnk1nvQRMZxPQ|title=Iran Under the Safavids|last=Savory|first=Roger|publisher=Cambridge University Press|year=1980|isbn=0-521-04251-8|pages=252}}</ref> و یا '''پیمان تقسیم ایران'''<ref name="martin">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=UWYdLuA34OQC&pg=PA49&dq=%2B1724+%2Btreaty+%2Bottoman+%2Brussia&as_brr=3&sig=RCQz1SyXQfwl3QxvSpHrsomBKqI#PPA47,M1|title=Uralic And Altaic Series|last=Martin|first=Samuel Elmo|publisher=Routledge|year=1997|isbn=0-7007-0380-2|pages=47}}</ref> یک معاهده بود که در تاریخ ۲۴ ژوئن ۱۷۲۴ بین [[امپراتوری عثمانی]] و [[امپراتوری روسیه]] بر سر تقسیم بخش‌های زیادی از خاک [[صفویان|ایران صفوی]] بسته شد.<ref>{{cite book|url=https://books.google.nl/books?id=H20Xt157iYUC&dq=treaty+of+constantinople+1724&hl=nl&source=gbs_navlinks_s|title=The Cambridge History of Iran, Volume 7|last1=Fisher|date=1991|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-20095-0|location=Cambridge|page=320|display-authors=etal}}</ref>
[[رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان روسی]]
[[رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان روسی]]


روس ها و عثمانی در یک مسابقه بر سر اشغال بیشتر سرزمین های ایران درگیر شدند و بر سر اشغال [[گنجه]] با یکدیگر در حال وارد شدن به جنگ بودند که فرانسه مداخله کرد.<ref /> در [[جنگ ایران و روس (۱۷۲۲–۱۷۲۳)]] روسیه توانست سرزمین های ایران در [[قفقاز شمالی]]،  [[قفقاز جنوبی]] و شمال سرزمین اصلی ایران را تسخیر کند،<ref /> در حالی که ترکان عثمانی به سرزمین های غربی ایران حمله کردند و سرزمین های غربی، به ویژه [[گرجستان]] و [[ارمنستان]] را فتح کردند. هنوز جوهر معاهده روسیه و ایران بر سر پایان [[جنگ ایران و روس (۱۷۲۲–۱۷۲۳)|جنگ 1722-1723]] خشک نشده بود که بین [[امپراتوری روسیه]] و [[عثمانی]] درگیری روی داد<ref /> و روسیه که آشکارا بیان کرد که به هر قدرت دیگری اجازه استقرار در اطراف [[دریای کاسپین]] را نخواهد داد.
روس‌ها و عثمانی در یک مسابقه بر سر اشغال بیشتر سرزمین‌های ایران درگیر شدند و بر سر اشغال [[گنجه]] با یکدیگر در حال وارد شدن به جنگ بودند که فرانسه مداخله کرد.<ref /> در [[جنگ ایران و روس (۱۷۲۲–۱۷۲۳)]] روسیه توانست سرزمین‌های ایران در [[قفقاز شمالی]]، [[قفقاز جنوبی]] و شمال سرزمین اصلی ایران را تسخیر کند،<ref /> در حالی که ترکان عثمانی به سرزمین‌های غربی ایران حمله کردند و سرزمین‌های غربی، به ویژه [[گرجستان]] و [[ارمنستان]] را فتح کردند. هنوز جوهر معاهده روسیه و ایران بر سر پایان [[جنگ ایران و روس (۱۷۲۲–۱۷۲۳)|جنگ ۱۷۲۲–۱۷۲۳]] خشک نشده بود که بین [[امپراتوری روسیه]] و [[عثمانی]] درگیری روی داد<ref /> و روسیه که آشکارا بیان کرد که به هر قدرت دیگری اجازه استقرار در اطراف [[دریای کاسپین]] را نخواهد داد.


از آنجایی که هر سه دولت عثمانی، روسیه و ایران برای قرن ها در همسایگی هم قرار داشتند و هر سه دولت رقیب  جغرافیایی و سیاسی یکدیگر محسوب میشدند این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفت. با میانجیگری فرانسه، بین دو دولت عثمانی و روسیه سرانجام در 12 ژوئن 1724 با امضای یک پیمان در [[استانبول]]<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=ro--tXw_hxMC&pg=PA760&dq=%2B1724+%2Btreaty+%2Bottoman+%2Brussia&as_brr=3&sig=orLtpRFya8SvSAgXc8p3NsxFhqM|title=E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936|last=Houtsma|first=M. Th.|author2=van Donzel, E.|publisher=BRILL|year=1993|isbn=90-04-08265-4|pages=760}}</ref> تصمیم به تقسیم بخش بزرگی از ایران گرفتند. بدین ترتیب زمین های اشغال شده ایران در شرق جایگاه به هم رسیدن دو رودخانه [[رود کر (قفقاز)|کوروش]] ([[رود کر (قفقاز)|کر]]) و [[ارس]] به روسیه داده شد. این شامل استانهای شمالی سرزمین اصلی ایران ([[استان گیلان|گیلان]]، [[استان مازندران|مازندران]] و [[استرآباد]]) سرزمین هایی در [[داغستان]] (ازجمله [[دربند (روسیه)|دربند]]) و همچنین [[باکو]] و سرزمین های اطراف آن در [[شروان]] نیز میشد. زمین های در غرب نیز سهم عثمانی گشت که شامل بخش های بزرگی از [[آذربایجان]] (شامل [[اردبیل]] و [[تبریز]])،<ref>[https://books.google.nl/books?id=OOgzAAAAIAAJ&pg=PA645&dq=Treaty+of+Constantinople+(1724)+hamadan&hl=nl&sa=X&ved=0CC0Q6AEwBDgKahUKEwi816niyubGAhWJ7RQKHZVfA_k#v=onepage&q=Treaty%20of%20Constantinople%20(1724)%20hamadan&f=false "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia"] 1970. p 654</ref> [[همدان]]، [[کرمانشاه]]،<ref>[https://books.google.nl/books?id=OOgzAAAAIAAJ&pg=PA645&dq=Treaty+of+Constantinople+(1724)+hamadan&hl=nl&sa=X&ved=0CC0Q6AEwBDgKahUKEwi816niyubGAhWJ7RQKHZVfA_k#v=onepage&q=Treaty%20of%20Constantinople%20(1724)%20hamadan&f=false "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia"] 1970. p 654</ref> و بخش های باقی مانده زیادی از مناطق زیر فرمانروایی ایران در [[قفقاز جنوبی|قفقاز]] جنوبی (شامل [[گرجستان]] و [[ارمنستان]] امروزی) میشد.<ref>Alexander Mikaberidze. </ref>
از آنجایی که هر سه دولت عثمانی، روسیه و ایران برای قرن‌ها در همسایگی هم قرار داشتند و هر سه دولت رقیب جغرافیایی و سیاسی یکدیگر محسوب می‌شدند این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفت. با میانجیگری فرانسه، بین دو دولت عثمانی و روسیه سرانجام در ۱۲ ژوئن ۱۷۲۴ با امضای یک پیمان در [[استانبول]]<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=ro--tXw_hxMC&pg=PA760&dq=%2B1724+%2Btreaty+%2Bottoman+%2Brussia&as_brr=3&sig=orLtpRFya8SvSAgXc8p3NsxFhqM|title=E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936|last=Houtsma|first=M. Th.|author2=van Donzel, E.|publisher=BRILL|year=1993|isbn=90-04-08265-4|pages=760}}</ref> تصمیم به تقسیم بخش بزرگی از ایران گرفتند. بدین ترتیب زمین‌های اشغال شده ایران در شرق جایگاه به هم رسیدن دو رودخانه [[رود کر (قفقاز)|کوروش]] ([[رود کر (قفقاز)|کر]]) و [[ارس]] به روسیه داده شد. این شامل استانهای شمالی سرزمین اصلی ایران ([[استان گیلان|گیلان]]، [[استان مازندران|مازندران]] و [[استرآباد]]) سرزمین‌هایی در [[داغستان]] (ازجمله [[دربند (روسیه)|دربند]]) و همچنین [[باکو]] و سرزمین‌های اطراف آن در [[شروان]] نیز می‌شد. زمین‌های در غرب نیز سهم عثمانی گشت که شامل بخش‌های بزرگی از [[آذربایجان]] (شامل [[اردبیل]] و [[تبریز]])،<ref>[https://books.google.nl/books?id=OOgzAAAAIAAJ&pg=PA645&dq=Treaty+of+Constantinople+(1724)+hamadan&hl=nl&sa=X&ved=0CC0Q6AEwBDgKahUKEwi816niyubGAhWJ7RQKHZVfA_k#v=onepage&q=Treaty%20of%20Constantinople%20(1724)%20hamadan&f=false "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia"] 1970. p 654</ref> [[همدان]]، [[کرمانشاه]]،<ref>[https://books.google.nl/books?id=OOgzAAAAIAAJ&pg=PA645&dq=Treaty+of+Constantinople+(1724)+hamadan&hl=nl&sa=X&ved=0CC0Q6AEwBDgKahUKEwi816niyubGAhWJ7RQKHZVfA_k#v=onepage&q=Treaty%20of%20Constantinople%20(1724)%20hamadan&f=false "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia"] 1970. p 654</ref> و بخش‌های باقی مانده زیادی از مناطق زیر فرمانروایی ایران در [[قفقاز جنوبی|قفقاز]] جنوبی (شامل [[گرجستان]] و [[ارمنستان]] امروزی) می‌شد.<ref>Alexander Mikaberidze.</ref>


در این پیمان همچنین  روندی دیده شد که اگر ایران که در آن زمان به دست شاه [[شاه طهماسب دوم|طهماسب دوم]] رهبری میشد حاضر به قبول این معاهده نشد هر دو [[امپراتوری روسیه]] و [[عثمانی]] همراه با هم دربرابر ایران دست بکار شوند و یک فرمانروای دست نشانده خود را در ایران به شاهی برسانند.<ref />
در این پیمان همچنین روندی دیده شد که اگر ایران که در آن زمان به دست شاه [[شاه طهماسب دوم|طهماسب دوم]] رهبری می‌شد حاضر به قبول این معاهده نشد هر دو [[امپراتوری روسیه]] و [[عثمانی]] همراه با هم دربرابر ایران دست بکار شوند و یک فرمانروای دست نشانده خود را در ایران به شاهی برسانند.<ref />


اگرچه سود این پیمان برای روسیه و عثمانی ثابت میشود که بسیار ناچیز بود  از آنجایی که روسیه در [[عهدنامه رشت|پیمان رشت]] (1732) و [[پیمان گنجه]] (1735) تمام سرزمین های گرفته شده را به ایران بازگشت داد و همچنین ایران توانست در جنگ [[جنگ ایران و عثمانی (۱۷۳۰-۱۷۳۵)|ایران و عثمانی (1730-35)]] همه سرزمین های اشغال شده توسط عثمانی را باز پس بگیرد.
اگرچه سود این پیمان برای روسیه و عثمانی ثابت می‌شود که بسیار ناچیز بود از آنجایی که روسیه در [[عهدنامه رشت|پیمان رشت]] (۱۷۳۲) و [[پیمان گنجه]] (۱۷۳۵) تمام سرزمین‌های گرفته شده را به ایران بازگشت داد و همچنین ایران توانست در جنگ [[جنگ ایران و عثمانی (۱۷۳۰-۱۷۳۵)|ایران و عثمانی (۱۷۳۰–۳۵)]] همه سرزمین‌های اشغال شده توسط عثمانی را باز پس بگیرد.


== جستارهای وابسته ==
== همچنین نگاه کنید ==
* پیمان سن پترزبورگ (1723)
* پیمان سن پترزبورگ (۱۷۲۳)
* [[عهدنامه رشت|پیمان ر]]<nowiki/>شت
* [[عهدنامه رشت|پیمان ر]]<nowiki/>شت
* [[پیمان گنجه]]
* [[پیمان گنجه]]


== منابع ==
== منابع ==
{{reflist}}
{{پانویس|۲}}
[[رده:روسیه در ۱۷۲۴ (میلادی)]]
[[رده:روسیه در ۱۷۲۴ (میلادی)]]
[[رده:تاریخ اردبیل]]
[[رده:تاریخ اردبیل]]

نسخهٔ ‏۲۸ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۲۱:۲۴

پیمان استانبول،[۱] پیمان روسیه و عثمانی[۲] و یا پیمان تقسیم ایران[۳] یک معاهده بود که در تاریخ ۲۴ ژوئن ۱۷۲۴ بین امپراتوری عثمانی و امپراتوری روسیه بر سر تقسیم بخش‌های زیادی از خاک ایران صفوی بسته شد.[۴]

روس‌ها و عثمانی در یک مسابقه بر سر اشغال بیشتر سرزمین‌های ایران درگیر شدند و بر سر اشغال گنجه با یکدیگر در حال وارد شدن به جنگ بودند که فرانسه مداخله کرد.خطای یادکرد: برچسب <ref> غیرمجاز؛ یادکردهای بدون محتوا باید نام داشته باشند. (). در جنگ ایران و روس (۱۷۲۲–۱۷۲۳) روسیه توانست سرزمین‌های ایران در قفقاز شمالی، قفقاز جنوبی و شمال سرزمین اصلی ایران را تسخیر کند،خطای یادکرد: برچسب <ref> غیرمجاز؛ یادکردهای بدون محتوا باید نام داشته باشند. (). در حالی که ترکان عثمانی به سرزمین‌های غربی ایران حمله کردند و سرزمین‌های غربی، به ویژه گرجستان و ارمنستان را فتح کردند. هنوز جوهر معاهده روسیه و ایران بر سر پایان جنگ ۱۷۲۲–۱۷۲۳ خشک نشده بود که بین امپراتوری روسیه و عثمانی درگیری روی دادخطای یادکرد: برچسب <ref> غیرمجاز؛ یادکردهای بدون محتوا باید نام داشته باشند. (). و روسیه که آشکارا بیان کرد که به هر قدرت دیگری اجازه استقرار در اطراف دریای کاسپین را نخواهد داد.

از آنجایی که هر سه دولت عثمانی، روسیه و ایران برای قرن‌ها در همسایگی هم قرار داشتند و هر سه دولت رقیب جغرافیایی و سیاسی یکدیگر محسوب می‌شدند این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفت. با میانجیگری فرانسه، بین دو دولت عثمانی و روسیه سرانجام در ۱۲ ژوئن ۱۷۲۴ با امضای یک پیمان در استانبول[۵] تصمیم به تقسیم بخش بزرگی از ایران گرفتند. بدین ترتیب زمین‌های اشغال شده ایران در شرق جایگاه به هم رسیدن دو رودخانه کوروش (کر) و ارس به روسیه داده شد. این شامل استانهای شمالی سرزمین اصلی ایران (گیلان، مازندران و استرآباد) سرزمین‌هایی در داغستان (ازجمله دربند) و همچنین باکو و سرزمین‌های اطراف آن در شروان نیز می‌شد. زمین‌های در غرب نیز سهم عثمانی گشت که شامل بخش‌های بزرگی از آذربایجان (شامل اردبیل و تبریز[۶] همدان، کرمانشاه،[۷] و بخش‌های باقی مانده زیادی از مناطق زیر فرمانروایی ایران در قفقاز جنوبی (شامل گرجستان و ارمنستان امروزی) می‌شد.[۸]

در این پیمان همچنین روندی دیده شد که اگر ایران که در آن زمان به دست شاه طهماسب دوم رهبری می‌شد حاضر به قبول این معاهده نشد هر دو امپراتوری روسیه و عثمانی همراه با هم دربرابر ایران دست بکار شوند و یک فرمانروای دست نشانده خود را در ایران به شاهی برسانند.خطای یادکرد: برچسب <ref> غیرمجاز؛ یادکردهای بدون محتوا باید نام داشته باشند. ().

اگرچه سود این پیمان برای روسیه و عثمانی ثابت می‌شود که بسیار ناچیز بود از آنجایی که روسیه در پیمان رشت (۱۷۳۲) و پیمان گنجه (۱۷۳۵) تمام سرزمین‌های گرفته شده را به ایران بازگشت داد و همچنین ایران توانست در جنگ ایران و عثمانی (۱۷۳۰–۳۵) همه سرزمین‌های اشغال شده توسط عثمانی را باز پس بگیرد.

جستارهای وابسته

منابع

  1. Bain, R. Nisbet (2006). Slavonic Europe - A Political History of Poland from 1447 to 1796. READ BOOKS. p. 323. ISBN 1-84664-581-6.
  2. Savory, Roger (1980). Iran Under the Safavids. Cambridge University Press. p. 252. ISBN 0-521-04251-8.
  3. Martin, Samuel Elmo (1997). Uralic And Altaic Series. Routledge. p. 47. ISBN 0-7007-0380-2.
  4. Fisher; et al. (1991). The Cambridge History of Iran, Volume 7. Cambridge: Cambridge University Press. p. 320. ISBN 978-0-521-20095-0.
  5. Houtsma, M. Th.; van Donzel, E. (1993). E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936. BRILL. p. 760. ISBN 90-04-08265-4.
  6. "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia" 1970. p 654
  7. "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia" 1970. p 654
  8. Alexander Mikaberidze.