استان توکومان: تفاوت میان نسخه‌ها

ایالت توکومان

Provincia de Tucumán
ایالت توکومان Provincia de Tucumán
ایالت
	پرچم مهر
	لقب(ها): Garden of the Republic
	محل ایالت توکومان در نقشهٔ آرژانتین
	مختصات: ۲۶°۴۹′۰۰″ جنوبی ۶۵°۱۳′۰۰″ غربی / ۲۶٫۸۱۶۶۷°جنوبی ۶۵٫۲۱۶۶۷°غربی
کشور	آرژانتین
مرکز ایالت	سان میگل ده توکومان
مدیریت
• فرماندار	خوزه آلپروویچ
مساحت
• کل	۲۲,۵۲۴ کیلومتر مربع (۸۶۹۷ مایل مربع)
جمعیت (۲۰۱۰)
• کل	۱٫۴۴۸٫۲۰۰
نام اهلیت(ها)	tucumano
منطقه زمانی	یوتی‌سی ۳- (ART)
کد ایزو ۳۱۶۶	AR-T
وبگاه	www.tucuman.gov.ar

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت قدیمی‌تر تفاوت جدیدتر ←

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

دیداریویکی‌متن

درخط

نسخهٔ ‏۳ ژانویهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۰۲:۱۹

ایالت توکومان ، یکی از ایالات 23 گانه آرژانتین، واقع در شمال غرب کشور می‌باشد که با ایالات سالتا ، کاتامارکا و سانتیاگو دل استرو مرز مشترک دارد . توکومان پرجمعیت‌ترین ایالت آرژانتین است .

مشخصات

مرکز : سان میگل ده توکومان
مساحت : ۲۲٬۵۲۴ کیلومترمربع
جمعیت : ۱,۳۳۸,۵۲۳ ( تا ۲۰۰۱ )
فرماندار : خوزه آلپروویچ

تاریخچه

پیش از ورود استعمارگران اسپانیایی به آمریکای جنوبی، ایالتی که اکنون توکومان نام دارد زیستگاه بومیان ( دیاگیتاس و کالچاکیس ) بود . این بومیان به زراعت اشتغال داشتند . در سال ۱۵۳۳ دیه گو ده آلماگرو وارد شمال غرب آرژانتین از جمله توکومان شد . در سال ۱۵۶۵ دیه گو ده ویارول شهر سان میگل ده توکومان را بنا کرد . پس ازآن ایالت توکومان با فرمانداری فرانسیسکو ده آگیره به وجود آمد . در سال ۱۶۸۵ سان میگل سالاس، شهر سان میگل را به سبب حملات مکرر بومیان مالونس ، ۶۵ کیلومتری مکان سابق بازسازی کرد .

استعمارگران اسپانیایی که تلاش می کردند بومیان شکست خورده را به سمت بوئنوس آیرس روانه کنند با مقاومت قبیله کوئیلمس روبرو شدند . این قبیله بعدها به سوی شهر کوئیلمس کنونی رهسپار شد . محموله‌های طلا و نقره که از حاکم نشین‌های وابسته به امپراتوری اسپانیا به سمت بوئنوس آیرس در حرکت بودند از توکومان می گذشت به همین سبب توکومان اهمیت بسیاری یافت .

ایجاد نایب السلطنه ریودلاپلاتا به معنای پایان انتقال محموله از پرو به بوئنوس آیرس بود . از آن پس توکومان شاهد ورود کالاهای بریتانیا از طریق گمرک خانه‌های تازه تاسیس بوئنوس آیرس بود . در سال ۱۷۸۳ منطقه توکومان تجزیه شد و توکومان ( کنونی ) تحت نظارت منطقه سالتا دل توکومان درامد .

در سال ۱۸۱۳ خوزه ده سان مارتین به توکومان آمد و مدرسه نظامی را تاسیس کرد . منطقه مذکورنیز یک سال بعد تجزیه شد و به ایالات کنونی تجزیه شد . به تاریخ ۹ ژوئیه ۱۸۱۶ در کنگرهٔ توکومان، ایالات متحده ریودلاپلاتا استقلال خود را از اسپانیا اعلام کرد اما درگیری‌های داخلی، اتفاق ایالات و تبدیل آن به جمهوری آرژانتین را به تاخیر انداخت .

در پی شکست آرژانتین در راه استقلال، برنابه آرائوس، فرماندار و از اعضای هیأت حاکمه، در ۲۲ مارس ۱۸۲۰ تشکیل " جمهوری فدرال توکومان " را اعلام کرد اما با عقب نشینی ایالات کاتامارکا و سانتیاگو دل استرو ، یک سال بعد شکست خورد . آغاز سدهٔ ۲۰ همزمان با اعمال محدودیت‌های گمرکی و ورود خطوط راه آهن بود که اوضاع اقتصادی ایالت را به ویژه در تولید نیشکر بهبود داد . اما بحران قیمت نیشکر در دهه ۱۹۶۰ موجب شد تا رئیس جمهور وقت، خوان کارلوس اونگانیا , ۱۱ کارخانه شکر را تعطیل اعلام کند که چالشی جدی برای اقتصاد توکومان بود .

دهه ۱۹۷۰ اوضاع اقتصادی و سیاسی رو به وخامت گذاشت . به این ترتیب که علاوه بر بحران اقتصادی ای که دامن گیر منطقه بود، رئیس جمهور وقت ( ۱۹۷۵ )، ایزابل پرون، در ایالت توکومان اعلام وضعیت اضطراری نمود که به " عملیات استقلال " منجر شد . این عملیات از سوی ارتش آرژانتین برای سرکوب یک گروه چریکی و چپ گرا موسوم به " ارتش انقلابی خلق " ( ERP ) انجام شد . این گروه گواریست در تدارک یک محاصره عمومی در مناطق کوهستانی ایالت توکومان در نزدیکی مرز بولیوی بود . خشونت‌ها تا انتخاب فرماندار بعدی، آنتونیو دومینگز بوسی ( مارس ۱۹۷۶ )، و عزل ایزابل پرون ادامه داشت .

جغرافیا و اقلیم

با وجود مساحت کم، دو سیستم جغرافیایی در ایالت توکومان مشهود است : شرق ایالت در نزدیکی منطقه گران چاکو با اراضی هموار و غرب آن با دره‌های تنگ ( در شمال غرب ) و کوه‌های نوک تیز ( در جنوب شرق و نزدیکی پامپاس ) . سررو ال بولسون با ۵۵۵۰ متر بلندترین قله در شمال غرب توکومان قرار دارد . نواحی کوهستانی ایالت بارش سالانه ای معادل ۱۵۰۰ میلیمتر دارد در حالیکه این مشخصه برای دیگر نواحی ۶۰۰ میلیمتر است . به سبب پوشش گیاهی عالی، به توکومان لقب " باغ جمهوری " داده‌اند . از رودهای عمده ایالت رود سالی است که از آن برای آبیاری و تولید برق استفاده می‌شود . در ضمن سدهای ال کادیال بر رود سالی، امبالسه بر روی رود اوندو، لا آنگوستورا بر رود سوسا و اسکاپا بر رود ماراپا احداث شده‌اند .

اقتصاد

ایالت توکومان با تولید ناخالص داخلی برابر ۲/۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ و درامد سرانه ۵۴۰۰ از نظر اقتصادی در حال توسعه می‌باشد ( هفتمین ایالت ) . تکیه گاه اقتصادی ایالت بخش کشاورزی ( ۷ درصد اقتصاد ایالت ) و محصولاتی چون نیشکر ( ۶۰ درصد تولید ملی )، سویا، ذرت، لیمو، توت فرنگی حبوبات و کیوی می‌باشد از سایر فعالیت‌های اقتصادی توکومان، پرورش دام به ویژه برای مصارف داخلی است . تولیدات صنعتی ۱۵ درصد اقتصاد ایالت را تشکیل می دهد . از جمله آنها : صنایع غذایی، نساجی، الکل، شکر و صنایع متالورژیک می باشند .

در بخش خدمات، صنعت جهانگردی و مراکز فرهنگی و ورزشی منبع درامدزایی می باشند . جاذبه‌های توریستی و اماکن دیدنی ایالت عبارتند از :

آزادراه پانامریکن که دو شهر توکومان را به سانتیاگو دل استرو و بوئنوس آیرس را به هم متصل می‌کند .

پارک ملی کامپو ده لوس آلیسوس

ویرانه‌های شهر تاریخی کوئیلمس

دانشگاه‌ها : دانشگاه ملی توکومان، دانشگاه فنی، دانشگاه ایالتی توکومان، دانشگاه سان پابلو و دانشگاه توماس ده آکینو

تقسیمان سیاسی

ایالت به 17 بخش ( دپارتمان ) تقسیم می‌شود .

1 – بخش بورویاکو

2 – بخش مرکزی ( با مرکزیت سان میگل ده توکومان )

3 – بخش چیکلیگاستا

4 – بخش کروز آلتا

5 – بخش فامائی یا

6 – بخش گرانه روس

7 – بخش خوان باتیستا آلبردی

8 – بخش لا کوچا

9 – بخش لئالس

10 – بخش لولس

11 – بخش مونتونروس

12 – بخش ریوچیکو

13 – بخش سیموکا

14 – بخش تافی دل وایه

15 – بخش تافی ویه خو

16 – بخش ترانکاس

17 – بخش یربا بوئنا

منابع

ویکی‌پدیای انگلیسی

@@ خط ۸۸: / خط ۸۸: @@
 == تاریخچه ==
-پیش از ورود استعمارگران اسپانیایی  به آمریکای جنوبی، ایالتی  که اکنون توکومان  نام دارد زیستگاه بومیان ( دیاگیتاس و کالچاکیس )  بود . این بومیان به زراعت اشتغال داشتند .
+پیش از ورود استعمارگران اسپانیایی  به [[آمریکای جنوبی]]، ایالتی  که اکنون توکومان  نام دارد زیستگاه بومیان ( دیاگیتاس و کالچاکیس )  بود . این بومیان به زراعت اشتغال داشتند .
 در سال ۱۵۳۳ دیه گو ده آلماگرو وارد شمال غرب آرژانتین از جمله توکومان شد .  در سال ۱۵۶۵ دیه گو ده ویارول شهر سان میگل ده توکومان را بنا کرد . پس ازآن ایالت توکومان با فرمانداری فرانسیسکو ده آگیره به وجود آمد . در سال ۱۶۸۵ سان میگل سالاس، شهر سان میگل را به سبب حملات مکرر بومیان مالونس  ، ۶۵ کیلومتری مکان سابق بازسازی کرد .
-استعمارگران اسپانیایی که تلاش می کردند بومیان شکست خورده را به سمت بوئنوس آیرس روانه کنند با مقاومت قبیله کوئیلمس روبرو شدند . این قبیله بعدها به سوی شهر کوئیلمس کنونی رهسپار شد .
+استعمارگران اسپانیایی که تلاش می کردند بومیان شکست خورده را به سمت [[بوئنوس آیرس]] روانه کنند با مقاومت قبیله کوئیلمس روبرو شدند . این قبیله بعدها به سوی شهر کوئیلمس کنونی رهسپار شد .
-محموله‌های طلا و نقره که از حاکم نشین‌های وابسته به امپراتوری اسپانیا به سمت بوئنوس آیرس در حرکت بودند از توکومان می گذشت به همین سبب توکومان اهمیت بسیاری یافت .
+محموله‌های طلا و نقره که از حاکم نشین‌های وابسته به [[امپراتوری اسپانیا]] به سمت بوئنوس آیرس در حرکت بودند از توکومان می گذشت به همین سبب توکومان اهمیت بسیاری یافت .
 ایجاد  [[نایب السلطنه ریودلاپلاتا]]  به معنای پایان انتقال محموله از پرو به بوئنوس آیرس بود . از آن پس توکومان شاهد ورود کالاهای بریتانیا از طریق گمرک خانه‌های تازه تاسیس بوئنوس آیرس بود .
 در سال ۱۷۸۳ منطقه توکومان تجزیه شد و توکومان ( کنونی ) تحت نظارت منطقه سالتا دل توکومان درامد .
-در سال ۱۸۱۳ خوزه ده سان مارتین به توکومان آمد و مدرسه نظامی را تاسیس کرد . منطقه مذکورنیز یک سال بعد تجزیه شد و به  ایالات کنونی تجزیه شد .
+در سال ۱۸۱۳ خوزه ده [[سان مارتین]] به توکومان آمد و مدرسه نظامی را تاسیس کرد . منطقه مذکورنیز یک سال بعد تجزیه شد و به  ایالات کنونی تجزیه شد .
-به تاریخ ۹ جولای  ۱۸۱۶ در کنگرهٔ توکومان، ایالات متحده ریودلاپلاتا استقلال خود را از اسپانیا اعلام کرد اما درگیری‌های داخلی، اتفاق ایالات و تبدیل آن به جمهوری  آرژانتین را به تاخیر انداخت .
+به تاریخ ۹ ژوئیه  ۱۸۱۶ در کنگرهٔ توکومان، [[ایالات متحده]] ریودلاپلاتا استقلال خود را از اسپانیا اعلام کرد اما درگیری‌های داخلی، اتفاق ایالات و تبدیل آن به جمهوری  آرژانتین را به تاخیر انداخت .
-در پی شکست آرژانتین در راه استقلال، برنابه آرائوس، فرماندار و از اعضای هیأت حاکمه، در ۲۲ مارس ۱۸۲۰ تشکیل " جمهوری فدرال توکومان " را اعلام کرد اما با عقب نشینی ایالات  [[ایالت کاتامارکا|کاتامارکا]]  و  [[ایالت سانتیاگو دل استرو|سانتیاگو دل استرو]] ، یک سال بعد شکست خورد .
+در پی شکست آرژانتین در راه استقلال، برنابه آرائوس، فرماندار و از اعضای هیأت حاکمه، در ۲۲ مارس ۱۸۲۰ تشکیل " [[جمهوری فدرال]] توکومان " را اعلام کرد اما با عقب نشینی ایالات  [[ایالت کاتامارکا|کاتامارکا]]  و  [[ایالت سانتیاگو دل استرو|سانتیاگو دل استرو]] ، یک سال بعد شکست خورد .
-آغاز سدهٔ ۲۰ همزمان با اعمال محدودیت‌های گمرکی و ورود خطوط  راه آهن بود که اوضاع اقتصادی ایالت را به ویژه در تولید نیشکر بهبود داد . اما بحران قیمت نیشکر در دهه ۱۹۶۰ موجب شد تا رئیس جمهور وقت، خوان کارلوس اونگانیا ,  ۱۱ کارخانه شکر را تعطیل اعلام کند  که چالشی جدی برای  اقتصاد توکومان بود .
+آغاز سدهٔ ۲۰ همزمان با اعمال محدودیت‌های گمرکی و ورود خطوط  [[راه آهن]] بود که اوضاع اقتصادی ایالت را به ویژه در تولید نیشکر بهبود داد . اما بحران قیمت نیشکر در دهه ۱۹۶۰ موجب شد تا [[رئیس جمهور]] وقت، [[خوان کارلوس]] اونگانیا ,  ۱۱ کارخانه شکر را تعطیل اعلام کند  که چالشی جدی برای  اقتصاد توکومان بود .
-دهه ۱۹۷۰ اوضاع اقتصادی و سیاسی رو به وخامت گذاشت . به این ترتیب که علاوه بر بحران اقتصادی ای که دامن گیر منطقه بود، رئیس جمهور وقت ( ۱۹۷۵ )، ایزابل پرون، در ایالت توکومان اعلام وضعیت اضطراری  نمود که به " عملیات استقلال " منجر شد .  این عملیات از سوی ارتش آرژانتین برای سرکوب یک گروه چریکی و چپ گرا موسوم به  "  ارتش انقلابی خلق " ( ERP ) انجام شد . این گروه گواریست در تدارک یک محاصره عمومی در مناطق کوهستانی ایالت توکومان در نزدیکی مرز بولیوی بود . خشونت‌ها تا انتخاب فرماندار بعدی، آنتونیو دومینگز بوسی ( مارس ۱۹۷۶ )، و عزل ایزابل پرون ادامه داشت  .
+دهه ۱۹۷۰ اوضاع اقتصادی و سیاسی رو به وخامت گذاشت . به این ترتیب که علاوه بر [[بحران اقتصادی]] ای که دامن گیر منطقه بود، رئیس جمهور وقت ( ۱۹۷۵ )، ایزابل پرون، در ایالت توکومان اعلام وضعیت اضطراری  نمود که به " عملیات استقلال " منجر شد .  این عملیات از سوی [[ارتش آرژانتین]] برای سرکوب یک گروه چریکی و [[چپ گرا]] موسوم به  "  ارتش انقلابی خلق " ( ERP ) انجام شد . این گروه گواریست در تدارک یک محاصره عمومی در مناطق کوهستانی ایالت توکومان در نزدیکی مرز بولیوی بود . خشونت‌ها تا انتخاب فرماندار بعدی، آنتونیو دومینگز بوسی ( مارس ۱۹۷۶ )، و عزل [[ایزابل پرون]] ادامه داشت  .
 == جغرافیا  و اقلیم ==
 با وجود مساحت کم، دو سیستم جغرافیایی در ایالت توکومان مشهود است : شرق ایالت در نزدیکی منطقه گران چاکو با اراضی هموار و غرب آن با دره‌های تنگ ( در شمال غرب ) و کوه‌های نوک تیز ( در جنوب شرق و نزدیکی پامپاس ) . سررو ال بولسون با ۵۵۵۰ متر بلندترین قله در شمال غرب توکومان قرار دارد .
-نواحی کوهستانی ایالت بارش سالانه ای معادل ۱۵۰۰ میلیمتر دارد در حالیکه این مشخصه برای دیگر نواحی ۶۰۰ میلیمتر است . به سبب پوشش گیاهی عالی، به توکومان لقب " باغ جمهوری " داده اند .
+نواحی کوهستانی ایالت بارش سالانه ای معادل ۱۵۰۰ میلیمتر دارد در حالیکه این مشخصه برای دیگر نواحی ۶۰۰ میلیمتر است . به سبب پوشش گیاهی عالی، به توکومان لقب " باغ جمهوری " داده‌اند .
-از رودهای عمده ایالت رود سالی است که از آن برای آبیاری و تولید برق استفاده می‌شود . در ضمن سدهای  ال کادیال بر رود سالی، امبالسه بر روی رود اوندو، لا آنگوستورا بر رود سوسا و اسکاپا بر رود ماراپا احداث شده اند .
+از رودهای عمده ایالت رود سالی است که از آن برای آبیاری و [[تولید برق]] استفاده می‌شود . در ضمن سدهای  ال کادیال بر رود سالی، امبالسه بر روی رود اوندو، لا آنگوستورا بر رود سوسا و اسکاپا بر رود ماراپا احداث شده‌اند .
 == اقتصاد ==
-ایالت توکومان  با تولید ناخالص داخلی برابر ۲/۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ و درامد سرانه ۵۴۰۰ از نظر اقتصادی در حال توسعه می‌باشد ( هفتمین ایالت ) .
+ایالت توکومان  با [[تولید ناخالص داخلی]] برابر ۲/۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ و [[درامد سرانه]] ۵۴۰۰ از نظر اقتصادی در حال توسعه می‌باشد ( هفتمین ایالت ) .
-تکیه گاه اقتصادی ایالت بخش کشاورزی  ( ۷ درصد اقتصاد ایالت ) و محصولاتی  چون  نیشکر ( ۶۰ درصد تولید ملی )، سویا، ذرت، لیمو، توت فرنگی حبوبات و کیوی می‌باشد
+[[تکیه گاه]] اقتصادی ایالت بخش کشاورزی  ( ۷ درصد اقتصاد ایالت ) و محصولاتی  چون  نیشکر ( ۶۰ درصد [[تولید ملی]] )، سویا، ذرت، لیمو، [[توت فرنگی]] حبوبات و کیوی می‌باشد
 از سایر فعالیت‌های اقتصادی توکومان، پرورش دام  به ویژه برای مصارف داخلی است .
-تولیدات صنعتی ۱۵ درصد اقتصاد ایالت را تشکیل می دهد . از جمله آنها : صنایع غذایی، نساجی، الکل، شکر و صنایع متالورژیک  می باشند .
+تولیدات صنعتی ۱۵ درصد اقتصاد ایالت را تشکیل می دهد . از جمله آنها : [[صنایع غذایی]]، نساجی، الکل، شکر و صنایع متالورژیک  می باشند .
 در بخش خدمات، صنعت جهانگردی و  مراکز فرهنگی و ورزشی منبع درامدزایی می باشند . جاذبه‌های توریستی و اماکن دیدنی ایالت عبارتند از :
-آزادراه پانامریکن که دو شهر توکومان را به  سانتیاگو دل استرو و بوئنوس آیرس را به هم متصل می‌کند .
+آزادراه پانامریکن که دو شهر توکومان را به  [[سانتیاگو دل استرو]] و بوئنوس آیرس را به هم متصل می‌کند .
-پارک ملی کامپو ده لوس آلیسوس
+[[پارک ملی]] کامپو ده لوس آلیسوس
 ویرانه‌های شهر تاریخی کوئیلمس
-دانشگاه‌ها : دانشگاه ملی توکومان، دانشگاه  فنی، دانشگاه ایالتی توکومان، دانشگاه سان پابلو و دانشگاه توماس ده آکینو
+دانشگاه‌ها : دانشگاه ملی توکومان، دانشگاه  فنی، دانشگاه ایالتی توکومان، دانشگاه [[سان پابلو]] و دانشگاه توماس ده آکینو
 == تقسیمان سیاسی ==
@@ خط ۱۷۸: / خط ۱۷۸: @@
 [[رده:ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۱۴ (میلادی)]]
 [[رده:ایالت‌های آرژانتین|توکومان]]
+[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]

ن ب و استان‌های آرژانتین
استان‌ها	انتره ریوس · بوئنوس آیرس · بوئنوس آیرس · توکومان · چاکو · چوبوت · خوخوی تیرا دل فوئگو · ریو نگرو · سالتا · سان لوئیس · سانتا فه · سانتا کروز · سانتیاگو دل استرو · سان خوآن · فورموسا · کاتامارکا · کوردوبا · کورینتس · لا پامپا · لاریوخا · مندوسا · میسیونس · نئوکن
شهر خودگردان	بوئنوس آیرس