استان کاتامارکا

ایالت کاتامارکا Provincia de Catamarca
ایالت
مهر
محل ایالت کاتامارکا در نقشهٔ آرژانتین
کشور	آرژانتین
مرکز ایالت	کاتامارکا
حکومت
• فرماندار	ادواردو بریسوئلا
مساحت
• کل	۱۰۲٬۶۰۲ کیلومتر مربع (۳۹۶۱۵ مایل مربع)
جمعیت  (۲۰۱۰)
• کل	۳۳۱٬۸۴۷
• تراکم	۳٫۲/کیلومتر مربع (۸٫۴/مایل مربع)
اهلیت‌نام(ها)	catamarqueño, catamarcano
منطقهٔ زمانی	یوتی‌سی ۳- (ART)
کد ایزو ۳۱۶۶	AR-K
وبگاه	www.catamarca.gov.ar

ایالت کاتامارکا ، یکی از ایالات ۲۳ گانه آرژانتین، واقع در شمال غرب کشور می‌باشد که با ایالات سالتا، سانتیاگو دل استرو، لاریوخا، کوردوبا و توکومان مرز مشترک دارد . کشور شیلی در غرب کاتامارکا قرار دارد .

۹۵ درصد جمعیت ایالت، باسواد می‌باشند .

مشخصات

• مرکز : کاتامارکا
• مساحت : ۱۰۲۶۰۲ کیلومترمربع
• جمعیت : ۳۳۴۵۶۸ ( تا ۲۰۰۱ )
• فرماندار : ادواردو بریسوئلا
• شهرهای مهم : آندال گالا، تینوگاستا، بلن

واژه‌شناسی

در مورد ریشه واژه کاتامارکا دو نظر وجود دارد . در زبان کچوا، کاتامارکا ترکیبی از دو واژه کاتا ( به معنای شیب ) و مارکا ( به معنای دژ ) است و در کل به معنای دژ بر روی شیب است. در مقابل در زبان آیمارا، کاتامارکا از دو واژه کاتان ( به معنای کوچک ) و مارکا ( به معنای شهر یا گوزن ) ساخته شده که در کل به معنای شهر یا گوزن کوچک است.

تاریخچه

پیش از ورود اسپانیایی‌ها به آمریکای جنوبی، ایالتی که امروز کاتامارکا نام دارد زیستگاه بومیان ( دیاگیتاس ) و قبیله کالچاکی بود . در سال ۱۵۵۸ خوان پرز ده زوریتا شهر سان خوان دلا ریبرا را بنا کرد . اما به سبب حملات مکرر بومیان و جمعیت کم چندین بار با انتقال به مکان‌های دیگری بازسازی شد . در ۵ ژوئیه ۱۶۸۳ فرناندو ده مندوزا برای بار ششم شهر را تحت نام سان فرناندودل وله دکاتامارکا بنا کرد . با ایجاد نایب السلطنه ریودلاپلاتا در سال ۱۷۷۶، کاتامارکا به سالتا ملحق شد و در سال ۱۸۲۱ ادعای استقلال کرد و نیکولاس آویاندا ای تولا اولین فرماندار کاتامارکا شد . کاتامارکا به سبب آنکه پشت کوه‌های بلند قرار گرفته تا سال ۱۸۸۸ ( تا پیش از آمدن خطوط راه آهن ) با دیگر مناطق کشور ارتباطی نداشته‌است. دره‌های حاصلخیز و اقلیم کم بارش آن، مهاجرانی از ایران و لبنانی را به خود جذب کرد . ویسنته سادی ( سعدی ) از فرماندار پرونیست ایالت ( در سال ۱۹۴۹ ) ازمهاجران چند دهه پیش کاتامارکا است. پس از کنار رفتن او از مقام خود، نماینده اتحادیه مدنی ( UCR )، آرماندو کاستیو فرماندار ایالت شد .

چهره‌های بنام

از افراد مشهور اهل کاتامارکا باید به امیلیو کارافا ( نقاش پست امپرسیونیست )، دانیل دیاز ( فوتبالیست )، مامرتو اسکیو ( راهب ) و ویسنته سادی ( سیاستمدار پرونیست ) اشاره کرد .

جغرافیا و اقلیم

مساحت ایالت که ۸۰ درصد آن را (و ۷/۲ درصد کل کشور ) کوهستان‌ها فرا گرفته به چهار سیستم تقسیم می‌شود : در شرق کوه‌های نوک تیز پامپاسی، در غرب سیستم ناروائز – سررو و نگرو – فاماتینا، در غرب دور : کوردیه ران – کاتامارکا و در شمال غرب نواحی مرتفع . ایالت کاتامارکا اقلیمی خشک و نیمه بیابانی دارد اما در نواحی شرقی آن، جریان‌های آبی مختلفی وجود دارد که با مصارفی چون آبیاری، جمعیت زیادی به سوی خود کشانده است. در این نواحی ( شرق ) با بارش سالانه ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلی‌متر و دمای متوسط ۲۰ درجه، مرکز ایالت قرار دارد . مرتفع‌ترین نقطه مربوط به نوادو اوخوس دل سالادو ( با ارتفاع ۶۹۰۸ متری ) است.

اقتصاد

ایالت کاتامارکا با تولید ناخالص داخلی برابر ۷/۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ و درامد سرانه ۵۲۸۰ کوچک‌ترین اقتصاد را در بین ایالات کشور داراست.

کشاورزی در ایالت بسیار محدود است، طوری که محصولات زراعی کمتر از ۴ درصد اقتصاد ایالت را تشکیل می دهند و محصولات آن شامل زیتون، پنبه، توتون، مرکبات، انگور و گردو ( برای چوب ) است. از سایر فعالیت‌های کاتامارکا، پرورش دام ( با ۲۰۰ هزار راس ) و تولید سالانه ۷۰۰۰ تن گوشت گاو ، ۵ تن گوشت گوسفند و ۱۰ تن گوشت خوک است.

در ضمن بخش معدن، بزرگ‌ترین معادن طلا و مس با تولید سالانه ۱۹۰ هزار تن مس و ۶۰۰ هزار اونس طلا در کاتامارکا قرار دارد .

در بخش خدمات، صنعت جهانگردی هرچند با ضعفی زیرساختی روبروست می‌تواند منبع درامدزایی باشد . جاذبه‌های توریستی، مراکز فرهنگی و چشم‌اندازهای طبیعی ایالت عبارتند از :

قله‌های برفی آکونکیخا

گردنه سان فرانسیسکو

پارک باستان‌شناسی لاس اوئلاس دل اینکا

تقسیمان سیاسی

ایالت به ۱۶ بخش ( دپارتمان ) تقسیم می‌شود .

۱ – بخش آمباتو ۲ – بخش آنکاستی ۳ – بخش آندالگالا ۴ – بخش آنتوفاگاستا ۵ – بخش بلن ۶ – بخش کاپایان ۷ – بخش مرکزی ( با مرکزیت کاتامارکا ) ۸ – بخش ال آلتو

۹ – بخش فرای مامرتو اسکیو ۱۰ – بخش لاپاز ۱۱ – بخش پاکلین ۱۲ – بخش پومان ۱۳ – بخش سانتاماریا ۱۴ – بخش سانتاروزا ۱۵ – بخش تینوگاستا ۱۶ – بخش وایه ویه خو

منابع

• ویکی‌پدیای انگلیسی