شوتینگ بریک

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شوتینگ بریک (به انگلیسی: Shooting-brake) واژه‌ای برای توصیف نوعی از بدنه خودرو است. این واژه ریشه در نام واگن‌های کشیده‌شده به‌وسیلهٔ اسب دارد که در دههٔ ۱۸۹۰ میلادی برای جابجایی گروه‌های تیراندازی به همراه تجهیزات و شکارهای آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت.[۱]

اولین خودروهای شوتینگ بریک در اوایل سدهٔ ۱۹۰۰ میلادی در بریتانیا تولید شدند. این نوع بدنهٔ خودرو در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ میلادی محبوبیت بیشتری کسب کرد و خودروهایی با این نوع بدنه توسط خودروسازان به تولید رسیدند و سازندگان بدنهٔ خودرو نیز به ارائه آن در قالب یک پکیج تغییر بدنه پرداختند. این اصطلاح از دههٔ ۱۹۳۰ در بریتانیا به‌طور مشترک با اصطلاح خودروی استیت (به انگلیسی: Estate car) برای اشاره به این نوع خودروها مورد استفاده گرفت،[۲][۳][۴][۵][۶] اما برای سال‌های زیادی کاربرد رسمی نداشت و در جایگزین شدن با واژهٔ استیت فراز و نشیب‌هایی را تجربه کرد.

از دههٔ ۱۹۶۰ میلادی، این واژه مورد تکامل واقع شد و از آن برای توصیف خودروهایی که ترکیبی از عناصر خودروهای استیشن واگن و خودروهای کوپه در طراحی آن‌ها وجود داشت، و ممکن بود حتی ارجاعی به استفادهٔ گروه‌های شکار از این واژه در گذشته نیز نداشته‌باشند، استفاده شد.[۷] در طول دههٔ ۱۹۶۰ و اوایل دههٔ ۱۹۷۰، برخی خودروسازان سرشناس اروپایی به تولید نسخه‌های دو در شوتینگ بریک از خودروهای اسپورت تولیدی خود پرداختند.

از جمله خودروهایی که از اواسط دههٔ ۱۹۹۰ تاکنون در قالب خودروی شوتینگ بریک نیز به تولید رسیده‌اند، می‌توان به مرسدس-بنز سی‌ال‌اس (شوتینگ بریک ایکس۲۱۸) و پورشه پانامرا (اسپورت توریزمو) اشاره کرد.

واگن‌های کشیده‌شده به‌وسیله اسب[ویرایش]

یک گاری شوتینگ بریک کشیده شده بوسیلهٔ اسب در سال ۱۹۰۳ میلادی (تصویر از کمیسیون ماهی و شکار نیویورک)

همانند بسیاری از انواع ابتدایی بدنهٔ خوردوها، شوتینگ بریک در اصل نوعی وسیله نقلیه کشیده‌شده بوسیله اسب بوده‌است. واژهٔ «بریک» (به انگلیسی: Brake) در واقع به یک شاسی گفته می‌شد که به بدن اسب‌های تازه‌نفس جهت رام کردن آن‌ها متصل می‌شد.[۴] با این حال ریشهٔ اصلی این اصطلاح ناشناخته است.[۸] این امکان وجود دارد که ریشهٔ این واژه به اصطلاح «بریک» (به هلندی: Brik)، که در زبان هلندی به معنی «ارابه» یا «کالسکه» بازگردد.[نیازمند منبع] پهنهٔ استفاده از این واژه بعداً گسترده‌تر شد و به‌طور کلی برای اشاره به واگن‌ها مورد استفاده قرار گرفت.[۴][۹]

شوتینگ بریک، که استفاد از آن در دههٔ ۱۸۹۰ در انگلستان آغاز شد، یک گاری (به‌طور مشخص‌تر، نوعی گاری کوچک) بود که برای جابجایی گوشت‌های شکار، اسلحه‌ها و مهمات در سفرهایی به قصد شکار مورد استفاده قرار می‌گرفت.[۱۰]

در خودروها[ویرایش]

دههٔ ۱۹۰۰ تا ۱۹۵۰[ویرایش]

رولزرویس سیلور گوست شوتینگ بریک، ۱۹۱۰

در اوایل دههٔ ۱۹۰۰، آلبیون موتورز اسکاتلندی شروع به تولید مدل‌های شوتینگ بریک کرد. این مدل‌ها در مجلهٔ هفتگی کامرشیال موتور اینگونه توصیف شدند: «دارای صندلی برای هشت بعلاوهٔ راننده، با قابلیت حمل مقدار زیادی مهمات، سبدهای تدارکات، و یک کیسه آذوقه».[۱۱]

هادسن مدل ۳۳ نیز در انگلستان به عنوان یک خودروی شوتینگ بریک شناخته می‌شد. بر این مبنا که «... این خودرو همچنین می‌تواند برای جابجایی شکارچیان با مقصد یا مبدأ منطقهٔ شکار، و بازگرداندن گوشت شکار مورد استفاده قرار گیرد».[۱۲]

خودروهای سیاحتی موتوری اولیه، که فاقد شیشه و در بودند نیز با عنوان شوتینگ بریک شناخته می‌شدند. «پارچهٔ کرباسی در شرایط بد جوی به سقف متصل می‌شد، این خودروهای سنگین بوده، در شرایط مناسب جوی دارای راحتی خوبی بودند، و از آنجا که شلیک از داخل خودرو مجاز نبود، امکان خروج بی‌صدا و سریع از خودرو را فراهم می‌کردند».[۱۳]

در طول دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، خودروهای شوتینگ بریک در انگلستان محبوبیت زیادی کسب کردند و توسط خودروسازان در قالب خودروی شوتینگ بریک، یا توسط تولیدکنندگان بدنهٔ خودرو در قالب پکیج تغییر بدنه به تولید می‌رسیدند. از آنجا که کاربرد این نوع خودروها از جابجایی گروه‌ّای شکار به سایر کاربرهای خانگی نظیر جابجایی مسافران و چمدان‌های آن‌ها از ایستگاه‌های قطار گسترش پیدا کرد، مصرف واژهٔ «خودروی استیت» برای اشاره به این خودروها از شوتینگ بریک پیشی گرفت.[۶]

دههٔ ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰[ویرایش]

در طول دههٔ ۱۹۶۰ و اوایل دههٔ ۱۹۷۰، برخی خودروسازان سرشناس اروپایی به تولید نسخه‌های دو در شوتینگ بریک از خودروهای اسپورت تولیدی خود پرداختند. این نسخه‌ها شامل سان‌بیم آلپاین شوتینگ بریک ۱۹۶۰ و استون مارتین دی‌بی۵ شوتینگ بریک ۱۹۶۵ می‌شدند.[۷][۹][۱۴] سان‌بیم آلپاین مدل سال ۱۹۶۶ یک مدل سه در با تولید محدود بر اساس مدل دو در کروکی اسپورت این خودرو بود که با تودوزی چرمی و تزئینات داخلی از جنس چوب گردو ارائه شد. این خودرو که به عنوان یک خودروی شوتینگ بریک به بازار عرضه شد، دارای قیمت دو برابری نسبت به مدل کروکی خود بود.[۱۵][۱۶][۱۷] مدل‌های شوتینگ بریک خودرهای دی‌بی۵، دی‌بی۶، و دی‌بی‌اس شرکت استون مارتین از سال ۱۹۶۵ تا ۱۹۶۷ به‌صورت سفارشی توسط شرکت بدنه‌سازی هارولد رادفورد به تولید رسیدند.[۱۸]

در سال ۱۹۹۲ شرکت استون مارتین، نسخهٔ شوتینگ بریک خودروی ویراژ/ونتیج خود را به‌صورت دست‌ساز و به تعداد محدود تولید کرد.[۱۹]

خودروهایی دیگری که به‌طور مشترک از عناصر خودروهای استیشن واگن و کوپه در طراحی بدنه برخوردار بودند، به عنوان خودروی شوتینگ بریک مورد اشاره قرار گرفتند، اما در بازار هرگز رسماً با این نام شناخته نشدند. این خودروها شامل رلیانت سیمیتار جی‌تی‌ئی (۱۹۶۸–۱۹۷۵)،[۲۰][۲۱][۲۲] ولوو پی۱۸۰۰ ئی‌اس (۱۹۷۲–۱۹۷۳)، و ولوو ۴۸۰ (۱۹۸۶–۱۹۹۵) می‌شدند.[۲۳][۲۴][۲۵]

دههٔ ۲۰۰۰ تا کنون[ویرایش]

اصطلاح شوتینگ بریک، که از اواسط دههٔ ۱۹۷۰ به فراموشی سپرده شده‌بود، در سال ۲۰۰۴ و با معرفی مدل مفهومی شورولت نوماد دوباره بر سر زبان‌ها افتاد.[۷] پس از معرفی این خودرو توسط شورولت، شرکت آئودی در سال ۲۰۰۵ و در نمایشگاه خودروی توکیو مدل مفهومی آئودی شوتینگ بریک را معرفی کرد.[۲۶] اولین خودروی شوتینگ بریک که در قرن بیست و یکم به مرحلهٔ تولید و عرضه در بازار رسید، مرسدس-بنز کلاس-سی‌ال‌اس شوتینگ بریک (ایکس۲۱۸) بود[۲۷][۲۸] که پیش‌نمونهٔ آن با عنوان خودروی مفهومی شوتینگ بریک در اتو چاینا به نمایش درآمده‌بود.[۲۹][۳۰] این خودرو دارای چهار در برای ورود و خروج سرنشینان بود که این موضوع با بعضی مشخصه‌های خودروهای شوتینگ بریک، که به‌طور ذاتی دارای دو در برای سرنشینان بودند، در تضاد بود. در سال ۲۰۱۵، شرکت مرسدس-بنز با معرفی مدل کوچک‌تر کلاس-سی‌ال‌ای، این خودرو را به مجموعهٔ مدل‌های شوتینگ بریک خود اضافه کرد.[۳۱][۳۲][۳۳][۳۴] از دیگر خودروهای شوتینگ بریک معرفی شده در دههٔ ۲۰۱۰، می‌توان به پورشه پانامرا اسپورت توریزمو ۲۰۱۸ اشاره کرد.[۳۵]

خودروهای متعدد دیگری از سوی ژورنالیست‌ها با عنوان شوتینگ بریک مورد اشاره قرار گرفته‌اند. این خودروها، مواردی همچون ب‌ام‌و زد۳ کوپه (و مدل مرتبط ام کوپه) سال ۱۹۹۸،[۳۶][۳۷][۳۸] دوج مگنوم استیشن واگن ۲۰۰۵،[۳۹][۴۰][۴۱] خودروی مفهومی رنو آلتیکا ۲۰۰۶،[۴۲] مینی کلابمن ۲۰۰۸،[۴۳] خودروی مفهومی فیسکر سرف ۲۰۱۱،[۴۴] و فراری اف‌اف ۲۰۱۱ را شامل می‌شوند.[۴۵][۴۶]

تعریف امروزی[ویرایش]

هیچ تعریف عمومی و مورد توافقی برای خودروهای شوتینگ بریک وجود ندارد؛ با این حال ریشه‌های متداول آن، انواع بدنهٔ کوپه و استیشن واگن، و کاربرد تاریخی آن در اشاره به وسایل نقلیه مورد استفادهٔ شکارچیان در سفرهای شکاری است.[۴۷][۴۸][۴۹] این سبک بدنه با عبارات زیر توصیف شده‌است:

  • «یک واگن صیقلی با دو در و نمای خودروی اسپورت، که تصویر آن با شکار روباه، زوزهٔ سگ‌های شکاری، و اشرافی‌گری اروپایی درآمیخته است».[۷]
  • «حد وسط یک خودروی استیت و خودروی کوپه».[۵۰]
  • «اساساً یک استیشن واگن دو در».[۵۱]
  • یک واژهٔ قابل مبادله برای خودروهای استیت (استیشن واگن).[۴][۳][۵][۵۲][۲] در فرانسه، خودروهای استیشن واگن با عنوان برِک (به انگلیسی: break) به فروش می‌رسند. این خودروها پیشتر با نام برک دو شاسه (به فرانسوی: break de chasse) شناخته می‌شدند که به معنی «تنفس در بین زمان شکار» بود.[۵۳]
  • یک سبک بدنه با «نمای بسیار جذاب. این نوع خودرو کمی بهتر از خودروهای کوپهٔ عادی از فضایی که در جاده اشغال می‌کند، بهره برده، و برای سرنشین عقب فضای سر مناسبی فراهم می‌کند… به‌ویژه در آمریکا، هر یک از اعضای خانواده یک خودروی شخصی دارد، و استفادهٔ بهینه از صندلی عقب به این معنی است که یکی از این خودروها می‌تواند شوتینگ بریک باشد، هرچند که چنین خودروی واگنی ممکن است فاقد کارایی روزانهٔ چهار در برای سرنشینان باشد».[۷]
  • خودرویی که تصور می‌شود «برای بردن آقایان به شکار به همراه اسلحه‌ها و سگ‌هایشان کاربرد دارد…» و «با وجود اینکه روزهای شکوهمند آن به پیش از جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد، و در دهه‌های اخیر از صحنه محو شده‌است، این سبک بدنه نمایانگر نشانه‌هایی از یک رنسانس است». (تا سال ۲۰۰۶)[۷] «محبوب‌ترین خودروهای شوتینگ بریک دارای بدنه‌های سفارشی دو در بودند که بر روی شاسی خودروهای با اصالت نصب می‌شد».[۷]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Richard Tames (4 March 2008). "The Victorian and Edwardian Sportsman". Bloomsbury USA. Retrieved 2019-06-10 – via Google Books. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)[پیوند مرده]
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Automobile quarterly, vol. 22, Princeton Institute for Historic Research, 1984, p. 1931, If milord had it in mind to do a bit of hunting, he and his guns would then be transported to the shooting site in a "brake" (the English term originally applied to horse-drawn wagons). Being somewhat logical, the British determined that if a brake was used for shooting purposes it might well be named "shooting brake." However, the term fell into common parlance and eventually became a generic label...
  3. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ Hartford, Bill (February 1969). "Sizing up the 1969 Station Wagons". Popular Mechanics: 104.
  4. ۵٫۰ ۵٫۱ Chambers 21st Century Dictionary. Allied Chambers (India). p. 1295.
  5. ۶٫۰ ۶٫۱ Peck, Colin (May 2008). British Woodies: From the 1920s to the 1950s. Veloce Publishing Limited. p. 5.
  6. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ ۷٫۴ ۷٫۵ ۷٫۶ Diem, William (26 November 2006). "The Shooting Brake Makes a Comeback". The New York Times. {{cite news}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)
  7. 1. A large carriage-frame (having two or four wheels) with no body, used for breaking in young horses. 1831 J. C. Loudon Encycl. Agric. (ed. 2) 1002 The training of coach-horses commences with‥driving in a brake or four-wheeled frame. 1865 Derby Mercury 1 Mar. , A horse-breaker's drag, or brake, with two horses harnessed to it. Etymology uncertain. Oxford English Dictionary Online, Oxford University Press 2011.
  8. ۹٫۰ ۹٫۱ "What a Shooting Brake Is and Why Automotive Journalists Love Them". www.complex.com. Retrieved 11 June 2019.
  9. Terry, Christopher William (1914). Motor Body-building in all its Branches. London: E. & F.N. Spon Limited. p. 6.
  10. The Edinburgh Show. The Commercial Motor. 30 January 1908. p. 475.
  11. American Cars in Prewar England: A Pictorial Survey. McFarland & Company. 2004.
  12. Herne, Brian (1999). White Hunters: The Golden Age of African Safaris. Henry Holt and Company. p. 174.
  13. "A Short History of the Shooting Brake". www.acontinuouslean.com. Retrieved 11 June 2019.
  14. Spencer, Ian. "The 1960 Sunbeam Alpine Shooting Brake Estate Wagon". SunbeamAlpine.org.
  15. "The Essential Buying Guide - Sunbeam Alpine The Essential Buying Guide – Sunbeam Alpine". www.silodrome.com. Retrieved 11 June 2019.
  16. "Lost & Found- In search of the shooting brake estate wagon". www.hemmings.com. Retrieved 11 June 2019.
  17. Cottingham, Tim (9 July 2008). "Aston Martin DB5 Shooting Brake by Harold Radford (1965–1967)". astonmartins.com.
  18. "Aston Martin DB5 Radford Shooting Brake Estate August 1972".
  19. Lieberman, Johny (25 July 2007). "Reliant Scimitar and Friends". Jalopnik. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)
  20. "Scimitar GTE – a Trailblazing Shooting Brake". www.dyler.com. Retrieved 11 June 2019.
  21. "The Reliant Scimitar GTE - A Sports Shooting-Brake". www.motorsportmagazine.com. Archived from the original on 4 November 2018. Retrieved 11 June 2019.
  22. Viehmann, Sebastian (2 April 2011). "Volvo P1800: A Swedish fairy-tale". Motormedia.de. MV Media. Archived from the original on 19 April 2012. Retrieved 12 June 2019. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)
  23. Joslin, Tom (9 January 2011). "Found Off the Street: 1973 Volvo P1800ES". Jalopnik. Gawker.com.
  24. Fowle, Stuart (29 اکتبر 2009). "Hindsight: Looking Back on Volvo's Quirky 1800ES". Kilometer Magazine. Vortex Media Group. Archived from the original on 29 September 2014.
  25. Martin Padgett (19 Oct 2005). "2005 Tokyo Motor Show, Part V | The Car Connection". thecarconnection.com. Archived from the original on 27 September 2020. Retrieved 2019-06-12.
  26. Kew, Ollie (29 June 2012). "Mercedes CLS Shooting Brake (2012) first pictures". Car Magazine. Retrieved 12 June 2019.
  27. "2013 Mercedes CLS 63 AMG Shooting Brake Review @ Top Speed". Top Speed (به انگلیسی). Retrieved 12 June 2019.
  28. "2013 Mercedes-Benz CLS-class Shooting Brake". Car and Driver. June 2012. Retrieved 12 June 2019.
  29. "China auto show: Mercedes-Benz Shooting Break concept previews new CLS". Autoweek. Retrieved 12 June 2019.
  30. "Mercedes CLA Shooting Brake arrives in Geneva". www.autoexpress.co.uk. Retrieved 12 June 2019.
  31. "Mercedes-Benz CLA Shooting Brake: Vehicle concept". www.mercedes-benz.co.uk. Archived from the original on 21 December 2018. Retrieved 12 June 2019.
  32. "Mercedes CLA Shooting Brake review". www.youtube.com. Telegraph Cars. Retrieved 21 December 2018.
  33. "2015 Mercedes-Benz CLA Shooting Brake". www.fanmercedesbenz.com. Archived from the original on 22 June 2018. Retrieved 12 June 2019.
  34. "Porsche shooting brake: past and present". www.porsche.com. Retrieved 12 June 2019.
  35. "Classifieds' Car Of The Day: Brutal BMW M Coupe". Archived from the original on 29 August 2019. Retrieved 12 June 2019.
  36. Lieberman, Jonny. "The Jalopnik Fantasy Garage: First-Generation BMW M Coupe".
  37. "Capsule Review: 1999 BMW Z3 M Coupe". 7 September 2010.
  38. Ackerson, Robert (2005). Chrysler 300 Series: Pedigree, Power and Performance Since 1955. Veloce Publishing. p. 190.
  39. "2006 Dodge Magnum". Worldcarfans.com. Archived from the original on 8 September 2012.
  40. "Unattractive and Overhyped: The new Chrysler 300". About.com. Archived from the original on 18 September 2005.
  41. "Renault Altica". www.autoexpress.co.uk. Retrieved 2019-06-12.
  42. A New Kind of Club. Torque Magazine. October 2007. {{cite book}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)
  43. Nordlicht, Donny (13 September 2011). "AUTO SHOWS: First Look: Fisker Surf Concept". Automobile Magazine. Archived from the original on 27 November 2011. Retrieved 12 June 2019.
  44. Jonathon Shultz (21 January 2011), Ferrari FF, an All-Wheel-Drive Shooting Brake
  45. "2004 Chevrolet Nomad Concept - Supercars.net". 30 March 2016.[پیوند مرده]
  46. "World's best ever shooting brakes". www.msn.com. Retrieved 2019-06-12.
  47. "Wicked Wagons: 15 Best Shooting Brakes Of All Time". www.hiconsumption.com. Retrieved 2019-06-12.
  48. "12 of Our Favorite Shooting Brakes Ever Produced". www.roadandtrack.com. Retrieved 2019-06-12.
  49. "Four-wheel-drive Ferrari shooting brake revealed". Archived from the original on 5 July 2015. Retrieved 12 June 2019.
  50. "It's an Audi Shooting Brake and a Plug-In". The New York Times, LAWRENCE ULRICH JAN. 13, 2014.
  51. The 2001 Jaguar S-Type Estate. Popular Mechanics. August 1999. p. 50.
  52. "Woodie Gallery: French Woodies - 1940 to 1949". www.oldwoodies.com. Archived from the original on 5 January 2018. Retrieved 2019-06-12.