خور موسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۵ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
خط ۶: خط ۶:
خور موسی شاخهٔ مثلث‌شکلی است در منتهی‌الیه شمال غربی خلیج فارس. رأس این مثلث [[راست‌گوشه]] در شمال است و قاعدهٔ آن بر خط ۳۰ درجه عرض شمال منطبق می‌شود.
خور موسی شاخهٔ مثلث‌شکلی است در منتهی‌الیه شمال غربی خلیج فارس. رأس این مثلث [[راست‌گوشه]] در شمال است و قاعدهٔ آن بر خط ۳۰ درجه عرض شمال منطبق می‌شود.


ژرفای خورموسی ۲۰ تا ۵۰ متر است که در برخی نقاط به ۷۳ متر نیز می‌رسد. وجود چنین عمقی باعث شده تا کشتی‌های ۷۰ هزار تنی نیز به سهولت در این آبراه رفت وآمد کنند.<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.iran-newspaper.com/1381/810611/html/iran.htm Iran Newspaper<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
ژرفای خورموسی ۲۰ تا ۵۰ متر است که در برخی نقاط به ۷۳ متر نیز می‌رسد. وجود چنین عمقی باعث شده تا کشتی‌های ۷۰ هزار تنی نیز به سهولت در این آبراه رفت وآمد کنند.<ref name=ToolAutoGenRef1>{{یادکرد وب |url=http://www.iran-newspaper.com/1381/810611/html/iran.htm |title=Iran Newspaper<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۳۱ اوت ۲۰۰۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070911071800/http://www.iran-newspaper.com/1381/810611/html/iran.htm |archivedate=۱۱ سپتامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes }}</ref>
ژرفترین جای این خور خطی است که از رأس به قاعده شکل مثلث کشیده می‌شود. زمین‌های پیرامون این خور گِل‌زار هستند.<ref>[http://www.nasirboushehr.com/Journal-01-1336.html خلیج فارس در دههٔ 1890 :: هفته نامه نصیر بوشهر<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و ارتفاع آن‌ها از سطح دریا از ۲ تا ۴ متر است.
ژرفترین جای این خور خطی است که از رأس به قاعده شکل مثلث کشیده می‌شود. زمین‌های پیرامون این خور گِل‌زار هستند.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.nasirboushehr.com/Journal-01-1336.html |title=خلیج فارس در دههٔ 1890 :: هفته نامه نصیر بوشهر<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۳۱ اوت ۲۰۰۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928103125/http://www.nasirboushehr.com/Journal-01-1336.html |archivedate=۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes }}</ref> و ارتفاع آن‌ها از سطح دریا از ۲ تا ۴ متر است.


پهنای دهانه آن ۳۷ تا۴۰ کیلومتر و طول آن از دهانه تا [[بندر امام خمینی]] ۹۰ کیلومتر و تا ماهشهر ۱۲۰ کیلومتر است.<ref name=ToolAutoGenRef1 />
پهنای دهانه آن ۳۷ تا۴۰ کیلومتر و طول آن از دهانه تا [[بندر امام خمینی]] ۹۰ کیلومتر و تا ماهشهر ۱۲۰ کیلومتر است.<ref name=ToolAutoGenRef1 />
خط ۱۶: خط ۱۶:
[[کشتی (شناور)|کشتی]]های نفتکش که به طرف بندر امام خمینی در حرکت هستند، می‌بایست از خور موسی عبور کنند. این آبراهه یکی از مهم‌ترین آبراهه‌های طبیعی است و کشتی‌های تا ۱۰۰ هزار تن برای ورود به بندر امام خمینی باید از این آبراهه بگذرند.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.razip.com/default.aspx?lang=fa&m=about&sm=mahshahr |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۳۱ اوت ۲۰۰۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928042250/http://www.razip.com/default.aspx?lang=fa&m=about&sm=mahshahr |archivedate=۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes }}</ref>
[[کشتی (شناور)|کشتی]]های نفتکش که به طرف بندر امام خمینی در حرکت هستند، می‌بایست از خور موسی عبور کنند. این آبراهه یکی از مهم‌ترین آبراهه‌های طبیعی است و کشتی‌های تا ۱۰۰ هزار تن برای ورود به بندر امام خمینی باید از این آبراهه بگذرند.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.razip.com/default.aspx?lang=fa&m=about&sm=mahshahr |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۳۱ اوت ۲۰۰۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928042250/http://www.razip.com/default.aspx?lang=fa&m=about&sm=mahshahr |archivedate=۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes }}</ref>


در حدود ۶۰[[فروند]] [[شناوه]] (بویه) برای مشخص شدن گذرگاه کشتی‌ها از دهانه خور موسی تا بندر امام خمینی استقرار یافته‌است.<ref>[http://www2.irna.com/en/news/view/line-8/8510289060115545.htm وب سایتهای ایرنا - Irna<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
در حدود ۶۰[[فروند]] [[شناوه]] (بویه) برای مشخص شدن گذرگاه کشتی‌ها از دهانه خور موسی تا بندر امام خمینی استقرار یافته‌است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www2.irna.com/en/news/view/line-8/8510289060115545.htm |title=وب سایتهای ایرنا - Irna<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۳۱ اوت ۲۰۰۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070929102955/http://www2.irna.com/en/news/view/line-8/8510289060115545.htm |archivedate=۲۹ سپتامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes }}</ref>


بیش از ۱۸۱۶ نفر از مردم بومی خور موسی از [[ماهیگیری]] گذران زندگی می‌کنند.<ref name=ToolAutoGenRef1 />
بیش از ۱۸۱۶ نفر از مردم بومی خور موسی از [[ماهیگیری]] گذران زندگی می‌کنند.<ref name=ToolAutoGenRef1 />
خط ۲۶: خط ۲۶:


== جانوران ==
== جانوران ==
بیشترین [[پراکنش]] [[ماهی حلوا سفید]] با نام محلی ''زبیدی'' در خلیج فارس، در منطقه خور موسی و [[جزیره قشم]] است.<ref>[http://www.irinn.ir/Default.aspx?TabId=55&nid=52310 شبکه خبر :: دستاورد جدید مؤسسه تحقیقات شیلات ایران<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
بیشترین [[پراکنش]] [[ماهی حلوا سفید]] با نام محلی ''زبیدی'' در خلیج فارس، در منطقه خور موسی و [[جزیره قشم]] است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.irinn.ir/Default.aspx?TabId=55&nid=52310 |title=شبکه خبر :: دستاورد جدید مؤسسه تحقیقات شیلات ایران<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۳۱ اوت ۲۰۰۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070929023059/http://www.irinn.ir/Default.aspx?TabId=55&nid=52310 |archivedate=۲۹ سپتامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes }}</ref>
[[گیلان‌شاه خالدار]] از پرندگان این خور و [[نهنگ]] و [[دلفین]] و [[فریاله]] از آبزیان آن هستند.<ref name=ToolAutoGenRef1 />
[[گیلان‌شاه خالدار]] از پرندگان این خور و [[نهنگ]] و [[دلفین]] و [[فریاله]] از آبزیان آن هستند.<ref name=ToolAutoGenRef1 />
متأسفانه با ورود حجم زیادی از پساب‌های صنایع پتروشیمی بدون تصفیه شدن به خور موسی، زیست‌بوم‌ها و گونه‌های جانوری و همچنین گردشگری خور موسی در معرض نابودی است.<ref>http://www.iribnews.ir/fa/news/1065397/امکان-تبدیل-خورموسی-به-منطقه-گردشگری-دریایی</ref>
متأسفانه با ورود حجم زیادی از پساب‌های صنایع پتروشیمی بدون تصفیه شدن به خور موسی، زیست‌بوم‌ها و گونه‌های جانوری و همچنین گردشگری خور موسی در معرض نابودی است.<ref>http://www.iribnews.ir/fa/news/1065397/امکان-تبدیل-خورموسی-به-منطقه-گردشگری-دریایی</ref>


== رویدادها ==
== رویدادها ==
یک ناو [[آمریکا]]یی در تاریخ ۱۳۸۴/۲/۶ و به منظور توقیف یک [[کشتی نفت‌کش]] [[پاناما]]یی در حوالی خور موسی به آب‌های ایران وارد شد.<ref name=ToolAutoGenRef2>[http://www.antiwar.ir/?lang=fa&state=showbody_news&key=&row_id=9682&style=no :: ضد جنگ - تجاوزات نیروهای انگلیسی و آمریکایی به قلمروهای مرزی ایران ::<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
یک ناو [[آمریکا]]یی در تاریخ ۱۳۸۴/۲/۶ و به منظور توقیف یک [[کشتی نفت‌کش]] [[پاناما]]یی در حوالی خور موسی به آب‌های ایران وارد شد.<ref name=ToolAutoGenRef2>{{یادکرد وب |url=http://www.antiwar.ir/?lang=fa&state=showbody_news&key=&row_id=9682&style=no |title=:: ضد جنگ - تجاوزات نیروهای انگلیسی و آمریکایی به قلمروهای مرزی ایران ::<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۳۱ اوت ۲۰۰۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070930145837/http://www.antiwar.ir/?lang=fa&state=showbody_news&key=&row_id=9682&style=no |archivedate=۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes }}</ref>
در ۱۶ آبان ۱۳۸۵ هم یک [[ناوشکن]] آمریکایی به [[آب‌های سرزمینی]] [[جزیره ابوموسی]] نزدیک شد که با اخطار [[نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران]] از منطقه خارج شد.<ref name=ToolAutoGenRef2 />
در ۱۶ آبان ۱۳۸۵ هم یک [[ناوشکن]] آمریکایی به [[آب‌های سرزمینی]] [[جزیره ابوموسی]] نزدیک شد که با اخطار [[نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران]] از منطقه خارج شد.<ref name=ToolAutoGenRef2 />



نسخهٔ ‏۱۸ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۵۸

خور موسی یکی از خورهای خلیج فارس است.

خور موسی

خور در فارسی به شاخه‌ای از دریا گفته می‌شود که به خشکی داخل شده باشد و موسی گفته می‌شود که ناخدای معروفی بوده که این خور به نام او نامیده شده.

جغرافیا

خور موسی شاخهٔ مثلث‌شکلی است در منتهی‌الیه شمال غربی خلیج فارس. رأس این مثلث راست‌گوشه در شمال است و قاعدهٔ آن بر خط ۳۰ درجه عرض شمال منطبق می‌شود.

ژرفای خورموسی ۲۰ تا ۵۰ متر است که در برخی نقاط به ۷۳ متر نیز می‌رسد. وجود چنین عمقی باعث شده تا کشتی‌های ۷۰ هزار تنی نیز به سهولت در این آبراه رفت وآمد کنند.[۱] ژرفترین جای این خور خطی است که از رأس به قاعده شکل مثلث کشیده می‌شود. زمین‌های پیرامون این خور گِل‌زار هستند.[۲] و ارتفاع آن‌ها از سطح دریا از ۲ تا ۴ متر است.

پهنای دهانه آن ۳۷ تا۴۰ کیلومتر و طول آن از دهانه تا بندر امام خمینی ۹۰ کیلومتر و تا ماهشهر ۱۲۰ کیلومتر است.[۱]

خورهای کوچک دیگری از خور موسی منشعب می‌شوند که بیشتر در کنارهٔ باختری آن قرار دارند و از جنوب به شمال عبارت‌اند از خور سِلِچ، خور مِلْح، خور قَناقه، خور مریموس و در شمال غربی خور دورق. بخش که میان جزیرهٔ قبر ناخدا و کرانهٔ خاوری خشکی اصلی قرار دارد خور غَزْلان نام گرفته.

کشتیهای نفتکش که به طرف بندر امام خمینی در حرکت هستند، می‌بایست از خور موسی عبور کنند. این آبراهه یکی از مهم‌ترین آبراهه‌های طبیعی است و کشتی‌های تا ۱۰۰ هزار تن برای ورود به بندر امام خمینی باید از این آبراهه بگذرند.[۳]

در حدود ۶۰فروند شناوه (بویه) برای مشخص شدن گذرگاه کشتی‌ها از دهانه خور موسی تا بندر امام خمینی استقرار یافته‌است.[۴]

بیش از ۱۸۱۶ نفر از مردم بومی خور موسی از ماهیگیری گذران زندگی می‌کنند.[۱]

شهرها و جزیره‌ها

در شمال این خور بندر امام خمینی (بندر شاهپور پیشین)، بندر ماه‌شهر، سربندر و منطقه ویژهٔ اقتصادی پتروشیمی ماهشهر قرار دارد.

در دهانهٔ این خور سه جزیره بونه، دارا و قبر ناخدا قرار دارد و در درونهٔ خور جزیرههای کوچک نامسکونی زیادی وجود دارد.

جانوران

بیشترین پراکنش ماهی حلوا سفید با نام محلی زبیدی در خلیج فارس، در منطقه خور موسی و جزیره قشم است.[۵] گیلان‌شاه خالدار از پرندگان این خور و نهنگ و دلفین و فریاله از آبزیان آن هستند.[۱] متأسفانه با ورود حجم زیادی از پساب‌های صنایع پتروشیمی بدون تصفیه شدن به خور موسی، زیست‌بوم‌ها و گونه‌های جانوری و همچنین گردشگری خور موسی در معرض نابودی است.[۶]

رویدادها

یک ناو آمریکایی در تاریخ ۱۳۸۴/۲/۶ و به منظور توقیف یک کشتی نفت‌کش پانامایی در حوالی خور موسی به آب‌های ایران وارد شد.[۷] در ۱۶ آبان ۱۳۸۵ هم یک ناوشکن آمریکایی به آب‌های سرزمینی جزیره ابوموسی نزدیک شد که با اخطار نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از منطقه خارج شد.[۷]

گردشگری در خور موسی

خور موسی با داشتن گونه‌های جانوری متفاوت از جمله دلفین‌های گوژپشت و پرندگان دریایی مانند فلامینگو‌ها، کفچه نوک‌ها، اگرت‌های ساحلی، سلیم‌های خرچنگ خوار، پرستوهای کاکلی، پرستوهای دریایی، پرستوهای پشت دودی، خرچنگ‌های کوچک، گلخورک‌ها و انواع ماهی‌ها جاذبه گردشگری خوبی برای دوستداران طبیعت می‌باشد.[۸] در خور موسی جزایر بکر تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و مناظر ساحلی زیبایی وجود دارند.[۹] همچنین شهرداری بندر ماهشهر در حال ایجاد بازارچه ساحلی و مکان تفریحی با حدود ۹۰ آلاچیق و … می‌باشد که در صورت تکمیل می‌تواند پذیرای گردشگران از سراسر کشور باشد.[۱۰] هر ساله در ایام نوروز نیز کشتی تفریحی خور پیما در خور موسی قرار دارد که می‌تواند جاذبه گردشگری خوبی برای مسافران نوروزی باشد.[۹]

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ «Iran Newspaper». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
  2. «خلیج فارس در دههٔ 1890 :: هفته نامه نصیر بوشهر». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
  3. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
  4. «وب سایتهای ایرنا - Irna». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
  5. «شبکه خبر :: دستاورد جدید مؤسسه تحقیقات شیلات ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
  6. http://www.iribnews.ir/fa/news/1065397/امکان-تبدیل-خورموسی-به-منطقه-گردشگری-دریایی
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ «:: ضد جنگ - تجاوزات نیروهای انگلیسی و آمریکایی به قلمروهای مرزی ایران ::». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
  8. http://www.doctv.ir/news/6237/پخش-مستند-تحسین-شده-«زندگی-در-خور-موسی»-از-شبکه-مستند
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ http://www.mana.ir/110/index.aspx?nid=65146&mId=11541
  10. http://www.khoorna.com/85913/طرح-پیشنهادی-مرکز-تفریحی-گردشگری-غزا/

منابع

  • امام شوشتری، محمدعلی. تاریخ جغرافیایی خوزستان، تهران: مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر ۱۳۳۱، ص ۵۶.
  • نقشهٔ سیاسی و تاریخی خلیج فارس، مؤسسه گیتاشناسی، نقشهٔ شماره ۱۹۲.