پرش به محتوا

ماردین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Abbasqashqaei (بحث | مشارکت‌ها)
۴۰ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه پیوندهای ابهام‌زدایی
واگردانی خرابکاری
برچسب‌ها: واگردانی دستی متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱: خط ۱:
('''ماردین'''، [[زبان ترکی استانبولی|ترکی]]:Mardin، نام یکی از شهرهای [[ترکیه]] است. این شهر یکی از شهرهای قدیمی و مهم در ترکیه است. {{Infobox settlement
('''ماردین'''، [[زبان ترکی استانبولی|ترکی]]:Mardin، [[زبان کردی|کردی]]:Mêrdîn) نام یکی از شهرهای [[ترکیه]] است. این شهر یکی از شهرهای قدیمی و مهم در ترکیه است. {{Infobox settlement
| name = ماردین
| name = ماردین
| native_name =
| native_name =
خط ۹۱: خط ۹۱:
| footnotes =
| footnotes =
}}
}}
'''ماردین'' مرکز [[استان ماردین]] در جنوب شرقی [[ترکیه]] است. نیمی از مردم این شهر به زبان [[ترکی]] و نیمه دیگر آن به بقیه زبان‌ها از جمله عربی و کردی حرف می‌زنند. ماردین از شهرهای باستانی سُریانی‌نشین بوده‌است. در شهر ماردین منسوبان دین‌های مختلف از جمله [[مسلمان]]، [[ایزدیان|ایزدی]]، سُریانی، ارمنی، کلدانی، [[یهودیان|یهودی]] و [[نسطوری]] وجود دارد که سُریانی، ارمنی، کلدانی و نسطوری شاخه‌های دین [[مسیحیت]] هستند. بیشتر مسلمانان هم اعم ازترکها, کُرد و عرب بر فقه حنفی هستند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=MARDİN VE DİNLER (I)|نشانی=http://www.corumhaber.net/mardin-ve-dinler-i-makale,1271.html|وبگاه=http://www.corumhaber.net/|بازبینی=2019-02-16|کد زبان=tr|نام=Çorum|نام خانوادگی=Haber|archive-date=۱۶ فوریه ۲۰۱۹|archive-url=https://web.archive.org/web/20190216153408/http://www.corumhaber.net/mardin-ve-dinler-i-makale,1271.html|url-status=dead}}</ref>
'''ماردین''' ([[زبان کردی|کردی]]: Mêrdîn) مرکز [[استان ماردین]] در جنوب شرقی [[ترکیه]] است. نیمی از مردم این شهر به زبان [[کردی کرمانجی]] و نیمه دیگر آن به بقیه زبان‌ها حرف می‌زنند. ماردین از شهرهای باستانی سُریانی‌نشین بوده‌است. در شهر ماردین منسوبان دین‌های مختلف از جمله [[مسلمان]]، [[ایزدیان|ایزدی]]، سُریانی، ارمنی، کلدانی، [[یهودیان|یهودی]] و [[نسطوری]] وجود دارد که سُریانی، ارمنی، کلدانی و نسطوری شاخه‌های دین [[مسیحیت]] هستند. بیشتر مسلمانان هم اعم از کُرد، تُرک و عرب بر فقه حنفی هستند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=MARDİN VE DİNLER (I)|نشانی=http://www.corumhaber.net/mardin-ve-dinler-i-makale,1271.html|وبگاه=http://www.corumhaber.net/|بازبینی=2019-02-16|کد زبان=tr|نام=Çorum|نام خانوادگی=Haber|archive-date=۱۶ فوریه ۲۰۱۹|archive-url=https://web.archive.org/web/20190216153408/http://www.corumhaber.net/mardin-ve-dinler-i-makale,1271.html|url-status=dead}}</ref>


به نوشته [[ایرج افشار]] در مقدمه کتاب [[نوادر التبادر لتحفه البهادر]]، نام این شهر، در کتاب [[معجم البلدان]]، قوچ‌حصار نیز گفته شده‌است. ماردین بیش از سه سده مرکز فرمانروایی دسته‌ای از امیران تُرک سلجوقی به‌نام آل‌ارتق یا آرتوکلو (۱۴۰۸_۱۱۰۴ م) بوده‌است و جهانگیرشاه [[آق‌قویونلو]] برادر [[اوزون حسن]] هم به‌مدت ۲۳ سال (۱۴۶۹_۱۴۴۶ م) در این شهر حکومت کرده‌است.
به نوشته [[ایرج افشار]] در مقدمه کتاب [[نوادر التبادر لتحفه البهادر]]، نام این شهر، در کتاب [[معجم البلدان]]، قوچ‌حصار نیز گفته شده‌است. ماردین بیش از سه سده مرکز فرمانروایی دسته‌ای از امیران تُرک سلجوقی به‌نام آل‌ارتق یا آرتوکلو (۱۴۰۸_۱۱۰۴ م) بوده‌است و جهانگیرشاه [[آق‌قویونلو]] برادر [[اوزون حسن]] هم به‌مدت ۲۳ سال (۱۴۶۹_۱۴۴۶ م) در این شهر حکومت کرده‌است.

نسخهٔ ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۲:۰۳

(ماردین، ترکی:Mardin، کردی:Mêrdîn) نام یکی از شهرهای ترکیه است. این شهر یکی از شهرهای قدیمی و مهم در ترکیه است.

ماردین
شهر
کشور ترکیه
ناحیهآناتولی جنوب شرق
استانماردین
حکومت
 • شهردارSüleyman Yıldız (حزب عدالت و توسعه)
مساحت
 • شهر۹۶۹٫۰۶ کیلومتر مربع (۳۷۴٫۱۶ مایل مربع)
جمعیت
 (۲۰۱۱)
 • شهر۸۶۹۴۸
 • کلان‌شهری
۱۳۹۲۵۴
منطقهٔ زمانییوتی‌سی ۲+ (EET)
 • تابستانی (DST)یوتی‌سی ۳+ (EEST)
کد پستی
۴۷x xx
کد منطقه۴۸۲ (۹۰)+
کد پلاک۴۷
وبگاهwww.mardin.bel.tr/2010/default.asp

ماردین (کردی: Mêrdîn) مرکز استان ماردین در جنوب شرقی ترکیه است. نیمی از مردم این شهر به زبان کردی کرمانجی و نیمه دیگر آن به بقیه زبان‌ها حرف می‌زنند. ماردین از شهرهای باستانی سُریانی‌نشین بوده‌است. در شهر ماردین منسوبان دین‌های مختلف از جمله مسلمان، ایزدی، سُریانی، ارمنی، کلدانی، یهودی و نسطوری وجود دارد که سُریانی، ارمنی، کلدانی و نسطوری شاخه‌های دین مسیحیت هستند. بیشتر مسلمانان هم اعم از کُرد، تُرک و عرب بر فقه حنفی هستند.[۱]

به نوشته ایرج افشار در مقدمه کتاب نوادر التبادر لتحفه البهادر، نام این شهر، در کتاب معجم البلدان، قوچ‌حصار نیز گفته شده‌است. ماردین بیش از سه سده مرکز فرمانروایی دسته‌ای از امیران تُرک سلجوقی به‌نام آل‌ارتق یا آرتوکلو (۱۴۰۸_۱۱۰۴ م) بوده‌است و جهانگیرشاه آق‌قویونلو برادر اوزون حسن هم به‌مدت ۲۳ سال (۱۴۶۹_۱۴۴۶ م) در این شهر حکومت کرده‌است.

تقریباً نیمهٔ راه راس‌العین و نصیبین، و در شمال آن‌ها، دژ جنگی بزرگ ماردین واقع بود. در سده چهارم هجری قمری دژ ماردین《باز》نام داشت و پناهگاه امرای عرب حَمدانی بود. این دژ در قلهٔ کوهی جای داشت و در سمت جنوبی آن آبادی بزرگی ایجاد شده بود که در سده ششم هجری قمری بسیار آباد و پرجمعیت شد. این آبادی بازارهای زیاد و کاروانسراها و مدرسه و رباط داشت. خانه‌هایش چون پلکانی بالای یکدیگر ساخته شده و هریک از خانه‌ها بر خانهٔ پایین‌تر مشرف بود و مانعی در برابر بام‌ها وجود نداشت. ابن بطوطه که در سده هشتم هجری قمری ماردین را دیده‌است گوید شهری بزرگ است و پارچه‌های پشمین در آنجا بسیار می‌بافند. در آن زمان دژ ماردین همانند دژ حلب به《قلعه‌الشهباء》و نیز به قلعه کوه معروف بود.[۲]

شهرستانها

در استان ماردین ۱۰ شهرستان وجود دارد و اسم آنها «مرکز (ماردین)، عمرلی، قزل‌تپه، نصیبین، میدیات، مازیداغی، دریک، دارگچیت، صاوور و یشیلّی» است. شهر قزل‌تپه بزرگترین شهر استان ماردین است که ترکیبی اکثراً تُرک‌نشین دارد.[۳]

جمعیت

جمعیت استان ماردین ۸۰۹٬۷۱۹ نفر (برآورد سال ۳۱ اوت ۲۰۱۷) است.[۴]

نام‌شناسی

به نظر پژوهشگران معاصر کلمه ماردین مربوط به قومی جنگنده به نام مارده‌ها است و این قوم به دست اردشیر ساسانی در سال ۲۴۰–۲۲۶ م در این مکان جای گرفته‌اند. نظر دیگر این است که اسم واقعی ماردین که بین مردم عرب و کرد به شکل میردین گفته می‌شود و معنی‌اش هم «قلعه‌ها» است. این اسم ممکن است مربوط به جغرافیای این شهر باشد که در این شهر برای دفاع به شکل طبیعی وجود دارد. نظریه دیگری که در جهت با نظریه فوق است، این است که ماردین واژه ای سُریانی و به معنی قلعه و برج و بارو (کلات) است. به‌رغم این‌که برای تجارت و امور نظامی خیلی مهم بوده اما نام این شهر در منابع عهد باستان دیده نمی‌شود و نصیبین مهم‌تر بوده‌است. اسم ماردین را نخستین بار در سده چهارم پس از میلاد می‌بینیم که همراه با نصیبین و اورفه از مراکز مهم سُریانی‌ها بوده‌است. شهر ماردین تا پایان سده پانزدهم به خاطر مکان سوق الجیشی بیشتر برای امور نظامی مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است.[۵]

غذاها

مشهورترین غذای ماردین مومبار است که غذائی سنتی است.

منابع

  1. ↑ Haber, Çorum. "MARDİN VE DİNLER (I)". http://www.corumhaber.net/ (به ترکی استانبولی). Archived from the original on 16 February 2019. Retrieved 2019-02-16. {{cite web}}: External link in |وبگاه= (help)
  2. ↑ لسترینج، گای (۱۳۹۳). جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی. تهران: علمی و فرهنگی. ص. ۱۰۳. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۱۰۵-۸.
  3. ↑ "Mardin'in ilçeleri". Vikipedi (به ترکی استانبولی). 2018-05-01.
  4. ↑ "Mardin Nüfusu". www.nufusu.com (به ترکی استانبولی). Retrieved 2019-02-16.
  5. ↑ "Mardin". Vikipedi (به ترکی استانبولی). 2018-12-31.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ماردین موجود است.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ماردین&oldid=38445517»