ادرار کردن

پرونده:Peeing woman.jpg

یک دختر جوان درحال ادرار کردن در رودخانه

نقاشی ادرار کردن یک دختر

ادرار کردن (در گفتار عامیانه: شاشیدن) عبارت است از عملی در جانوران که با تخلیه شدن مثانه از ادرار (میز) و خروج ادرار (میز) از طریق مجاری ادراری انجام می‌شود. در فارسی قدیم فعل‌های میزیدن و گمیزیدن هم برای آن به کار می‌رفته‌است که امروزه فرهنگستان برای برساختن واژگان میزنای، میزراه، دش میزی، خون‌میزی، شب‌میزی و … از آن‌ها بهره برده‌است.

محل نهایی خروج شاش در همهٔ موجودات در هر دو جنس نر و ماده در مجاورت آلت تناسلی شان است. در مردان این محل در نوک آلت تناسلی شان قرار دارد و در زنان این محل کمی بالاتر از مهبل و در زیر کلیتریس قرار دارد.

یک دختر قبل از اینکه ادرار کند

زنی در حال ادرار کردن روی شن

فیزیولوژی دفع ادرار

به‌طور کلی، دستگاه تناسلی ادراری، ادرار را تا زمان مناسب جهت تخلیه محتویات مثانه در خود ذخیره نگه می‌دارد. در دوران شیرخوارگی ادرار کردن به صورت یک رفلکس رخ می‌دهد و به دلیل کامل نبودن ارتباط عصبی با مراکز کنترل ادراری، غیرارادی می‌باشد. در جریان روند تخلیه‌ای، کف لگن و اسفنکتر پیشابراه شل می‌شوند و یک معبر کم مقاومت را به وجود می‌آورند (جهت عبور محتویات مثانه) و بعد عضله دتروسور برای تخلیهٔ محتویات مثانه منقبض شده و ادرار به سمت جلو پیش می‌رود.

اختلالات دفع ادرار

با تخریب فیبرهای عصبی (نوع حسی) که از مثانه به نخاع می‌روند، در روند پیام رسانی اختلال به وجود آمده و دیگر پیام کششی از مثانه به نخاع نمی‌رسد و رفلکس دفع ادرار رخ نمی‌دهد، در این صورت کنترل دفع ادرار از فرد سلب می‌شود؛ در این مورد مثانه تا ظرفیت نهایی خود پر شده و بر اثر فشار وارده بر اثر افزایش حجم، چند قطره ادرار هر چند ثانیه به پیشابراه جاری می‌شود که به آن بی‌اختیاری ناشی از لبریز شدن می‌گویند.

ایستاده ادرار کردن

نمونه‌ای از توالت سرپایی در لاهه

بر خلاف دفع مدفوع( عامیانه:ریدن) که انسان آن را به صورت نشسته انجام می‌دهد، ادرار کردن می‌تواند به صورت ایستاده هم انجام شود، اما به سبب تفاوت مجرای خروج شاش در زنان و مردان این کار برای زنان مشکل است. برای ادرار کردن به صورت ایستاده توالت سرپایی خاصی ساخته شده‌است.

ایستاده ادرار کردن در اسلام مکروه است.

نگرش اجتماعی

ادرار کردن معمولاً در دستشویی -مکانی که اختصاصاً برای این کار ساخته شده‌است- صورت می‌پذیرد. پذیرش اجتماعی ادرار کردن در مکان‌های عمومی -به‌جز توالت‌های عمومی- با توجه به وضعیت مکان و عرف هر جامعه متغیر است. مردان بیشتر به‌صورت ایستاده و زنان به شکل چمباتمه این کار را انجام می‌دهند. ایراداتی که بر ادرار کردن در خارج از دستشویی وارد است شامل کثافت‌کاری ناشی از بوی ادرار و ترشحات آن و کشف عورت می‌شود. نمایان شدن آلت تناسلی هم برای شخصی که در حال ادرار کردن است و هم برای کسی که آن را مشاهده می‌کند ممکن است ناخوشایند باشد. برای اجتناب یا کاهش احتمال این وضعیت ممکن است این کار در محل‌های خلوت یا کنار درختان، دیوار یا بوته‌ها صورت گیرد. هر قدر محل ادرار کردن شلوغ‌تر و توسعه‌یافته‌تر باشد این عمل ناپذیرفتنی‌تر است. برای مثال انجام این عمل در حومهٔ شهر نسبت به خیابان‌های وسط شهر پذیرفتنی‌تر است. این وضعیت بسیاری از اوقات پس از مصرف مشروبات الکلی پدید می‌آید. الکل تولید ادرار را افزایش و کفِّ نفس را کاهش می‌دهد. در بیشتر مکان‌ها ادرار در مکان‌های عمومی قابل مجازات با جزای نقدی است، هرچند نوع نگرش به این موضوع در هر کشور متفاوت است.

مشاهده ادرار کردن مردان و زنان در مکان‌های عمومی در آفریقا، ویتنام، لائوس و کامبوج با توجه به کمبود دستشویی‌های عمومی کاملاً طبیعی است. در هند زنان معمولاً ادرار خود را کنترل می‌کنند در حالی‌که مردان از هر سنی در مکان‌های عمومی ادرار می‌کنند.

جستارهای وابسته

• ادرار
• توالت سرپایی

منابع

فیزیولوژی گایتون

• Williams PI,Warwick R,Dyson M and Bannister LH.Grays Anatomy