ناگورنو قره‌باغ
قره‌باغ کوهستانی (ناگورنو قره‌باغ)
قره‌باغ کوهستانی | |
|---|---|
 موقعیت و حدود استان سابقاً خود مختار ناگورنو قره باغ (رنگ روشن) | |
 تقسیمات کشوری ولایت سابقاً خودمختار ناگورنو قره‌باغ | |
| دین(ها) | Christianity (کلیسای حواری ارمنی) |
| مساحت | |
• کل | ۴٬۴۰۰ کیلومترمربع (۱۷۰۰ مایل‌مربع) |
• آبها (٪) | ناچیز |
| جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۱۳ | ۱۴۶٬۵۷۳[۱] |
• سرشماری ۲۰۱۰ | ۱۴۱٬۴۰۰[۲] |
• تراکم | ۲۹ /به ازای هر کیلومترمربع (۷۵٫۱ /مایل‌مربع) |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی+۴ |
• تابستان (ساعت تابستانی) | +۵ |
| جهت رانندگی | راست |
قره‌باغ کوهستانی (به روسی: Нагорный Карабах, romanized: ناگورنو قره‌باغ) منطقه‌ای محصور در خشکی با مساحتی حدود ۴٬۴۰۰ کیلومتر مربع در قفقاز جنوبی و در جنوب شرقی کوه‌های قفقاز کوچک واقع شده‌است. این منطقه در تقسیمات کشوری جمهوری آذربایجان، بخشی از استان قره‌باغ علیا است و توسط خاک اصلی جمهوری آذربایجان محصور شده است. بزرگ‌ترین شهر و مرکز سیاسی ناگورنو قره‌باغ، شهر استپاناکرت (خان‌کندی) است و شهر شوشی (شوشا) مرکز فرهنگی آن است.
نام
نام «قره‌باغ» برای نخستین‌بار می‌توان آن را در کتاب حمدالله قزوینی تاریخ‌نویس در سدهٔ ۸ ه.ق مشاهده کرد.
نام منطقه در سنگ‌نبشتههای اورارتو (دوران پادشاهی آیرارات) به صورت‌های «آرداخونی» یا «اوردخینی» و «اوردخه» قید شده‌است که نام آرتساخ از آن مأخوذ است و سرزمینی به این نام در هزارهٔ اول پیش از میلاد جزو پادشاهی آیرارات و سپس یرواندیان (دودمان اروندی) قرار داشت.[۳][۴][۵] استرابون در (کتاب جغرافیای) خود قسمت سمت راست رود کورا (محل کنونی قره‌باغ) را با نام «ارخیستینا» (Orkhistene) به عنوان یک استان ارمنستان بزرگ-(ارمنستان = هایاستان) دانسته که به خاطر سوارکارانش شهرت داشته‌است.[۶]
در زمان سلطهٔ حکومت روسیه شوروی واژهٔ «کوهستانی» (به روسی: Нагорный, romanized: ناگورنو) به آن افزوده شده و نام این منطقه به منطقهٔ «قره‌باغ کوهستانی» (به روسی: Нагорного Карабаха, romanized: ناگورنو قره‌باغ) تبدیل شده‌است.
ولایت خودمختار ناگورنو قره‌باغ
در دورهٔ اتحاد جماهیر شوروی، «ولایت خودمختار ناگورنو قره‌باغ» یکی از بخش‌های خودمختار جمهوری آذربایجان بود که شامل ۷ بخش به نام‌های خان‌کندی، خوجاوند، شوشا، آغ‌دره، عسگران (خوجالی)، خوجاوند و هادروت بود.
پس از فروپاشی شوروی و در جریان جنگ قره‌باغ، شهرستان آغ‌دره بین شهرستان‌های ترتر و کلبجر تقسیم شد، شهرستان هادروت به شهرستان خوجاوند ملحق شد و مرکز شهرستان عسگران نیز به خوجالی انتقال یافته و شهرستان خوجالی نام گرفت.
نهایتاً علاوه بر انحلال شهرستان‌های آغ‌دره، هادروت و عسگران، ولایت خودمختار ناگورنو قره‌باغ نیز از سوی دولت جمهوری آذربایجان منحل گردید.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ "Population of NKR as of 01.01.2013". NKR. 1 January 2013. Archived from the original on 23 اكتبر 2019. Retrieved 20 February 2014. Check date values in:
|archive-date=(help) - ↑ "Official Statistics of the NKR. Official site of the President of the NKR". President.nkr.am. 1 January 2010. Retrieved 6 May 2012.
- ↑ Chorbajian, Levon; Donabedian Patrick; Mutafian, Claude. The Caucasian Knot: The History and Geo-Politics of Nagorno-Karabagh. NJ: Zed Books, 1994, p. 52
- ↑ (ارمنی ) Bagrat Ulubabyan. «Արցախ» (Arts'akh). Armenian Soviet Encyclopedia. vol. ii. Yerevan: فرهنگستان ملی علوم ارمنستان، 1976, pp. 150–151.
- ↑ Christopher Walker. The Armenian presence in Mountainous Karabakh, in John F. R. Wright et al. : Transcaucasian Boundaries (SOAS/GRC Geopolitics). 1995, p. 91
- ↑ استرابون. Geography, 11.14.
- "Republic of Mountainous Karabakh".
- "NAGORNO KARABAKH: A BRIEF HISTORY".
- "Nagorno Karabakh:Understanding Conflict 2013" (PDF).
- "Nagorno Karabakh (Artsakh):Historical And Geographical Perspectives".
- Adalian, Rouben Paul (2002). Historical Dictionary Of Armenia. Lanham, Maryland: Scarecrow Press, Inc. p. 287-91. ISBN 978-0-8108-4337-0.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Nagorno-Karabakh». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۴.
 | این یک مقالهٔ خرد مرتبط با جمهوری آرتساخ است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |