اردوگاه کار اجباری میتلباو-دورا
.JPG)
.JPG)
میتلباو-دورا (همچنین دورا-میتلباو و نوردهاوزن-دورا) یک اردوگاه کار اجباری نازی بود که در نزدیکی نوردهاوزن در تورینگن آلمان قرار داشت. این اردوگاه در اواخر تابستان ۱۹۴۳ به عنوان یک اردوگاه فرعی از اردوگاه کار اجباری بوخنوالت تأسیس شد و نیروی کار برده از بسیاری از کشورهای شرقی اشغال شده توسط آلمان را تأمین می‌کرد. این نیروی کار برای گسترش تونل‌های نزدیک در کوهنشتاین و برای تولید موشک فاو-۲ و بمب پرنده فاو-۱ استفاده می‌شد.
در سال ۱۹۴۵، بیشتر زندانیان بازمانده توسط اساس به راهپیمایی‌های مرگ فرستاده شدند یا در قطارهای باری فشرده شدند. در ۱۱ آوریل ۱۹۴۵، نیروهای آمریکایی زندانیان باقی‌مانده را آزاد کردند.
با زندانیان در دورا-میتلباو به شیوه‌ای بی‌رحمانه و غیرانسانی رفتار می‌شد، آنها روزانه ۱۴ ساعت کار می‌کردند و از دسترسی به بهداشت اولیه، تخت‌خواب و جیره غذایی کافی محروم بودند. حدود یک سوم از تقریباً ۶۰,۰۰۰ زندانی که به دورا-میتلباو فرستاده شدند، جان خود را از دست دادند.[۱]
تأسیس اردوگاه
[ویرایش]تنها ده روز پس از حمله به Peenemünde، در ۲۸ اوت ۱۹۴۳، اولین گروه ۱۰۷ نفره از زندانیان اردوگاه کار اجباری بوخنوالت همراه با نگهبانان اساس خود به کوهنشتاین رسیدند. نام رسمی این اردوگاه فرعی جدید بوخنوالت اربایتسلاگر دورا (Arbeitslager Dora) بود.[۲] در ۲ سپتامبر ۱۹۴۳، ۱,۲۲۳ زندانی دیگر از بوخنوالت به آنجا منتقل شدند و کارگران Peenemünde در اواسط اکتبر رسیدند. در ماه‌های بعد، زندانیان بیشتری تقریباً هر روز از بوخنوالد به این منطقه آورده شدند.[۳] تا اواخر سپتامبر، تعداد کارگران به بیش از ۳,۰۰۰ نفر، تا اواخر اکتبر به ۶,۸۰۰ نفر و تا کریسمس ۱۹۴۳ به بیش از ۱۰,۵۰۰ نفر رسیده بود. از آنجا که در ابتدا کلبه‌ای وجود نداشت، زندانیان در داخل تونل‌ها اسکان داده شدند.[۲]
هیچ امکانهای بهداشتی به جز بشکه‌هایی که به عنوان توالت استفاده می‌شدند، وجود نداشت. زندانیان (که اکثر آنها از اتحاد جماهیر شوروی، لهستان یا فرانسه بودند) از گرسنگی، تشنگی، سرما و کار بیش از حد جان می‌دادند. در طول ماه‌های اول، بیشتر کارها شامل ساخت و ساز سنگین و حمل و نقل بود. تنها در ژانویه ۱۹۴۴، هنگامی که تولید آ۴/وی-۲ آغاز شد، اولین زندانیان به اردوگاه جدید روی زمین در سمت جنوبی کوه منتقل شدند. بسیاری از آنها تا مه ۱۹۴۴ مجبور بودند در تونل‌ها بخوابند.[۲]
در این ماه‌های اولیه، از اکتبر ۱۹۴۳ تا مارس ۱۹۴۴، از مجموع ۱۷,۵۰۰ کارگر برده، نزدیک به ۲,۹۰۰ نفر در دورا جان باختند. ۳,۰۰۰ نفر دیگر که بسیار بیمار یا در حال مرگ بودند به اردوگاه‌های کار اجباری لوبلین-مایدانک و برگن-بلزن فرستاده شدند. تعداد کمی از آنها زنده ماندند. در پایان سال ۱۹۴۳، گروه‌های کاری دورا «بالاترین نرخ مرگ و میر را در کل سیستم اردوگاه‌های کار اجباری» داشتند.[۴]
تا اواخر سال ۱۹۴۳، تولید آغاز شده بود. در ۱۰ دسامبر، آلبرت اشپر و کارکنانش از تونل‌ها بازدید کردند و شرایط وحشتناک را مشاهده کرده و آنها را پر از اجساد یافتند. برخی از کارکنان اشپر چنان شوکه شده بودند که مجبور شدند مرخصی اضافی بگیرند. یک هفته بعد، اشپیر به هنس کاملر نامه‌ای نوشت و به او به خاطر موفقیتش «در تبدیل تأسیسات زیرزمینی... از وضعیت خام دو ماه پیش به کارخانه‌ای که در اروپا بی‌همتاست و حتی با استانداردهای آمریکایی نیز برابری می‌کند. من از این فرصت استفاده می‌کنم تا قدردانی خود را برای این دستاورد منحصر به فرد ابراز کنم و از شما بخواهم که در آینده نیز به این روش شگفت‌انگیز از آقای دگنکلب حمایت کنید».[۴]
ساخت و ساز و اردوگاه های فرعی
[ویرایش]در ۳۱ دسامبر ۱۹۴۳، ساخت اردوگاه روی زمین، کمتر از یک کیلومتر از ورودی تونل B به اندازه کافی تکمیل شد تا کارگران بتوانند به آنجا نقل مکان کنند.[۵] محل اقامت زیرزمینی زندانیان (Schlafstollen یا «تونل‌های خواب») در ماه مه ۱۹۴۴ برچیده شد.[۳]
علاوه بر اردوگاه اصلی دورا، که به طور متوسط ۱۵،۰۰۰ زندانی را در خود جای می‌داد، زیراردوگاه‌های اصلی عبارت بودند از Lager Ellrich (تاسیس شده در ۲ مه ۱۹۴۴، با میانگین حدود ۸،۰۰۰ زندانی)، Lager Harzungen (۱ آوریل ۱۹۴۴، ۴،۰۰۰ زندانی)، Lager Rottleberode (۱۳ مارس ۱۹۴۴، ۱،۰۰۰ زندانی) و واحدهای ساخت و ساز SS III و IV (در مجموع حدود ۳،۰۰۰ زندانی، توزیع شده در چندین اردوگاه کوچک در امتداد خط آهن تازه ساخته شده بین نوردهاوزن و هرتسبرگ آم هارتس). پس از استقلال رسمی میتلباو، زیراردوگاه‌های بیشتری اضافه شدند. تا بهار ۱۹۴۵، تعداد زندانیان در حدود ۴۰ اردوگاه به بیش از ۴۰،۰۰۰ نفر رسید.[۶]
از بهار/تابستان ۱۹۴۴، اردوگاه به مرکز سیستم زیراردوگاه خود تبدیل شد. در اصل، این‌ها هنوز بخشی از سیستم بوخنوالت بودند. با ایجاد Jägerstab (ستاد جنگنده)، به رهبری اشپر، به عنوان نهادی برای نظارت بر افزایش تولید هواپیماهای جنگنده و انتقال تولیدهای نظامی به زیرزمین، تأسیساتی برای تولید هواپیماهای جنگنده برای شرکت یونکرس قرار بود در اطراف نوردهاوزن ایجاد شود - همراه با زیرساخت‌های لازم. علاوه بر این، پس از ایجاد Geilenbergstab (به نام ادموند گایلنبرگ)، در تابستان ۱۹۴۴ ساخت و ساز زیرزمینی بیشتری برای صنعت نفت آلمان درخواست شد. تقاضا برای کارگران برای این پروژه‌ها با زندانیان اردوگاه‌های کار اجباری، و همچنین با کارگران اجباری خارجی، اسرای جنگی و آلمانی‌های اجبارشده برآورده شد.[۶]
مدیریت اساس در اواخر سپتامبر ۱۹۴۴ میتلباو-دورا را از بوخنوالت جدا کرد و دورا مرکز آن شد. در واقع، اردوگاه جدید در ۱ نوامبر ۱۹۴۴ با ۳۲،۴۷۱ زندانی رسماً راه‌اندازی شد.[۷]
زندانیان
[ویرایش]زندانیان از تقریباً تمام کشورهای اروپا آمده بودند؛ بسیاری از آنها به دلایل سیاسی دستگیر شده بودند. پس از ماه مه ۱۹۴۴، یهودیان نیز به میتلباو آورده شدند. با انحلال به اصطلاح Zigeuner-Familienlager (اردوگاه خانوادگی کولی‌ها) در آشویتس-بیرکناو، اساس بسیاری از کولی ها و سینتی‌ها را بین آوریل و اوت ۱۹۴۴ به میتلباو منتقل کرد.[۶]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ "Dora-Mittelbau: Overview". encyclopedia.ushmm.org (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-24.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ «BURIED ALIVE». Mittelbau-Dora memorial.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Neufeld، Michael J (۱۹۹۵). The Rocket and the Reich: Peenemünde and the Coming of the Ballistic Missile Era. New York: The Free Press. ص. ۲۰۶.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Tooze، Adam (۲۰۰۶). The Wages of Destruction – The Making and Breaking of the Nazi Economy. Penguin.
- ↑ Garliński، Józef (۱۹۷۸). Hitler's Last Weapons: The Underground War against the V1 and V2. New York: Times Books. صص. ۱۰۷, ۱۰۹.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ «THE DEVELOPMENT OF THE MITTELBAU-DORA CONCENTRATION CAMP COMPLEX». Mittelbau-Dora memorial.
- ↑ Beon، Yves (۱۹۹۷). Planet Dora: A Memoir Of The Holocaust And The Birth Of The Space Age. ص. ۹۰, ۲۸۲٫.