مسجد خلانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مسجد خلانی
مسجد خلانی، بغداد
Map
مکان
مکانعراق
معماری
معمار(ها)علی نکار
سبکعثمانی، سلجوقی
بنیان‌گذارعباسی
بنیان‌گذاریاواخر قرن چهاردهم میلادی
درازا۶۹ متر
پهنا۵۵ متر
مساحت داخلی۳۱۶۵ متر مربع
گنبد(ها)۳۰

مسجد خلانی در قلب شهر بغداد، پایتخت عراق، و در میدانی به همین نام قرار گرفته‌است.[۱]

مسجد الخلانی زیارتگاه و حرمی مربوط به مسلمانان است که دربارهٔ آن اختلاف نظرهایی وجود دارد. این محل مرقد شیخ محمد بن عثمان العمری خلانی منسوب به امام علی‌النقی و فرزندش امام حسن عسکری است، او همچنین با امام حجت بن الحسن مهدی نیز بوده‌است. آنچنان که پدرش شیخ عثمان بن سعید العمری قبل از وفاتش بر اساس آنچه در غیبت از شیخ طوسی یاد کرده‌است، تصریح می‌کند.[۲]

در میان اهل سنت، مرقد امام خلانی به ابوجعفر یاد می‌شود که معروف به غلام الخلال است.[۳] این یکی از مساجد تاریخی و باستانی بغداد است و در مقابل میدان خلانی بغداد نزدیک بازار سنک و نزدیک مسجد شیخ عبدالقادر کیلانی (مدرسه قادریه) و همچنین نزدیک به مسجد معروف به العیدروسی. می‌باشد.

تاریخچه[ویرایش]

مسجد خلال که امروزه به مسجد خلانی معروف است، در قبرستانی به نام قبرستان آل خلانی قرار داشت که اطراف آن را احاطه کرده بود.

این مسجد میراث مشترک بین هر دو جامعه اهل سنت و شیعیان است. منابع تاریخی، حرم مسجد را به «ابوبکر عبدالعزیز بن جعفر» معروف به «غلام الخلال» متوفی سال ۳۰۵ هجری قمری از مشهورترین فقهای مکتب حنبلی نسبت می‌دهند. همچنین مقبره عبدالقادر جیلانی، فقیه مشهور اهل سنت نیز در نزدیکی آن قرار دارد، مقبره آخرین خلیفه عباسی و تمامی اهل بیت او که به دستور وزیر موید الدین توسط مغولان کشته شدند نیز در نزدیکی آن قرار دارد.[۴]

مرقد محمد بن عثمان عمروی[ویرایش]

مسجد خلانی مرقد محمد بن عثمان بن سعید عَمروی را در خود جای داده‌است. او دومین نایب خاص امام دوازدهم شیعیان و فرزند عثمان بن سعید بود.[۵]

کتابخانه[ویرایش]

در داخل مسجد کتابخانه خلانی قرار دارد که حاوی کتابهای ارزشمند بسیاری است.[۶]

انفجار مهیب در مسجد خلانی[ویرایش]

در بعداز ظهر ۲۹ خرداد ۱۳۸۶ انفجار مهیبی در مسجد خلانی روی داد که صدای ان در اقصی نقاط پایتخت شنیده شد. این انفجار با استفاده از یک کامیون پر از مواد و بصورت انتحاری انجام شد. در این انفخار که موقع خروج نمازگزاران بعد از انجام نماز بود ۸۰ نفر کشته شدند.[۷]

منابع[ویرایش]

  1. «مسجد «الخلانی».. شاهد علی تاریخ بغداد». المرجع. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۳.
  2. «نواب اربعه». ganjineh.valiasr-aj.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۶.
  3. "جامع الخلاني | Baghdad iraq, Baghdad, Tropical wedding centerpieces". Pinterest (به انگلیسی). Retrieved 2023-09-06.
  4. «مسجد «الخلاني».. شاهد على تاريخ بغداد». المرجع. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۸.
  5. «مرقد محمد بن عثمان عمروی - معنی "مرقد محمد بن عثمان عمروی"». کلمه جو. ۲۰۲۲-۱۱-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۳.
  6. «مراقد النور : الخلّاني.. مسجد ومزار يزين قلب بغداد». web.archive.org. ۲۰۱۶-۱۱-۲۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۷.
  7. «انفجار مهیب در مسجد خلانی بغداد – DW – ۱۳۸۶/۳/۲۹». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۳.