مردم آیمارا
_1870.jpg) مردم آیمارا در استان خوخوی آرژانتین (حدود سال ۱۸۷۰) | |
| کل جمعیت | |
|---|---|
| ۲٬۳۲۴٬۶۷۵[۱][۲][۳][۴] | |
| مناطق با جمعیت چشمگیر | |
 بولیوی | ۱٬۵۹۸٬۸۰۷[۱] |
 پرو | ۵۴۸٬۲۹۲[۲] |
 شیلی | ۱۵۶٬۷۵۴[۳] |
 آرژانتین | ۲۰٬۸۲۲[۴] |
| زبان‌ها | |
| زبان آیمارا • اسپانیایی آندی | |
| دین | |
| کلیسای کاتولیک • پاچاماما • پروتستانتیسم • و دیگر ادیان بومی | |
| قومیت‌های وابسته | |
| مردم کچوا، مردم اورو | |
مردم آیمارا (به انگلیسی: Aymara یا Aimara) مردم بومی در مناطق کوه‌های آند و آلتیپلانو در در نزدیکی دریاچه تیتیکاکا در آمریکای جنوبی هستند. جمعیت آنان در حدود ۲ میلیون تَن است که در کشورهای بولیوی، پرو، شیلی، و آرژانتین زندگی می‌کنند. زبان آیمارا یکی از زبان‌های آیماری و یکی از زبان‌های رسمی کشور بولیوی است. شمار سخنوران این زبان در بولیوی نزدیک به ۱٫۸ میلیون نفر و در پرو نزدیک به ۶۰۰ هزار نفر است. آیماراها، زبان و فرهنگ ویژه خود را دارند.
تاریخ
[ویرایش]باستان‌شناسان شواهدی پیدا کرده‌اند که نشان می‌دهد مردمان آیمارا به مدت دست کم ۸۰۰ سال کوه‌های آند را که امروزه در باختر بولیوی، جنوب پرو و شمال شیلی را به اشغال خود درآورده بودند.
این بومیان آمریکای جنونی، مانند دیگر بومیان این منطقه از سده ۱۶ (میلادی) توسط امپراتوری اسپانیا استعمار شدند. در نهایت در میانه سده ۱۹ (میلادی) و در پی یک قیام مسلحانه ضد استعماری، کشور بولیوی تأسیس شد. نام این کشور از رهبر انقلاب استقلال آن، سیمون بولیوار گرفته شده که خود او نخستین رئیس‌جمهور بولیوی بود.[۵]
دوران استعمار اسپانیا
[ویرایش]ماجراجویان
[ویرایش]کریستوفر کلمب (۱۴۵۱–۱۵۰۶ پس از میلاد) در اوت ۱۴۹۲ از کاستیل، اسپانیا حرکت کرد تا یک گذرگاه دریایی غربی به هند شرقی غنی از ادویه پیدا کند. در سال ۱۵۱۳، واسکو نونیس د بالبوا (۱۵۱۹–۱۴۷۵) از تنگه پاناما عبور کرد و به اقیانوس آرام رفت. بیست و نه سال بعد، در ۱۶ نوامبر ۱۵۳۲، یک کنکیستادور (ماجراجویان سده‌های ۱۵ و۱۶ میلادی)، به نام فرانسیسکو پیزارو (۱۵۴۱–۱۴۷۸)، از جزیره گورگونا (در کلمبیای امروزی)، به جنوب سفر کرد. . پیزارو با رسیدن به کاجامارکا، شهری در حدود ۲۰۰۰ کیلومتری شمال کوسکو، با آتاهوالپا روبرو شد و طی یک نبرد او را اسیر کرد. آتاهوالپا در ژوئیه ۱۵۳۳ اعدام شد.[۶]
جستارهای وابسته
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Censo de Población y Vivienda 2012 Bolivia Características de la Población". Instituto Nacional de Estadística, República de Bolivia. p. 29. Archived from the original on 1 August 2021. Retrieved 31 March 2020.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ "Perú: Perfil Sociodemográfico" (PDF). Instituto Nacional de Estadística e Informática. p. 214.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "Síntesis de Resultados Censo 2017" (PDF). Instituto Nacional de Estadísticas, Santiago de Chile. p. 16. Archived from the original (PDF) on 12 November 2020. Retrieved 31 March 2020.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ "Censo Nacional de Población, Hogares y Viviendas 2010: Resultados definitivos: Serie B No. 2: Tomo 1" (PDF) (به اسپانیایی). INDEC. p. 281. Archived from the original (PDF) on 8 December 2015. Retrieved 5 December 2015.
- ↑ «مورالس؛ قهرمان مبارزه با فقر یا دشمن دموکراسی؟». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰ آبان ۱۳۹۸.
- ↑ «The Spanish Lake» (PDF).
منابع
[ویرایش]- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Aymara people». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ مارس ۲۰۲۰.
