پرش به محتوا

مترادف (موسیقی)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش فا دیز و سل بمل، دو نتی که در اعتدال مساوی مترادف هستند.

در تئوری موسیقی، دو نت مترادف[۱] یا اِنارمونیک (به فرانسوی: enharmonic) نامیده می‌شوند، وقتی هر دو به یک زیروبمی یکسان اشاره دارد اما به دو شکل مختلف نت‌نویسی می‌شوند.[۲]

برای نمونه، در اعتدال مساوی (که در حال حاضر رایج‌ترین روش کوک‌کردن سازهاست)، نت‌های «فا دیز» (F♯‎) و «سل بمل» (G♭‎) مترادف هستند.

تاریخچه

[ویرایش]

مفهوم امروزی آنارمونیک، بعد از زمانی است که فواصل موسیقی غرب دارای «اعتدال مساوی» شد و قبل از آن مفهوم دیگری داشت. این اصطلاح موجب بروز اختلاف به مدت یک قرن در میان موسیقیدانان شد، چرا که این اصطلاح اختلاف‌های جزئی در فواصل را در نظر نمی‌گیرد و فقط روی سازهایی مانند پیانو و ارگ قابل تغییر نیستند. پس از سفارش ساخت سازهای شستی‌دار با کوک اعتدال مساوی که توسط باخ تعدیل شده بود و هر اکتاو به دوازده نیم‌پردهٔ مساوی تقسیم شد. آهنگسازان روی این فواصل به آهنگسازی پرداختند و گوش انسان به مرور به آن عادت کرد. این اعتدال باعث شد که مفهوم آنارمونیک وارد دانشِ هارمونی گردد و در مدگردی از آن استفاده شود.[۳]

می دیز و فا بمل مترادف محسوب نمی‌شوند، زیرا مترادف «می دیز»، فا بکار است.
سل دوبل دیز و سی دوبل بمل مترادف نامیده می‌شوند که هر دو لا بکار هستند.
گام‌های مترادف در سی ماژور و دو بمل ماژور با دو سرکلید متفاوت که آکورد مترادف پایه نیز محسوب می‌شوند.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  • فخرالدینی، فرهاد (۱۳۹۴). تجزیه و تحلیل و شرح ردیف موسیقی ایران. تهران: نشر معین. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۱۶۵-۰۹۸-۰.
  • کمال پورتراب، مصطفی (۱۳۹۵). تئوری موسیقی: مبانی موسیقی نظری. تهران: نشر چشمه. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۶۱۹۴-۲۷-۴.
  • منصوری، پرویز (۱۳۶۲). هارمونی تحلیلی. انتشارات پارت.

پیوند به بیرون

[ویرایش]