سه‌نوازی

نگاره‌ای از یک سه‌نوازی در حین اجرایی خیابانی در بروکسل، بلژیک.
نوازندگان در این تریو مشغول نواختن اثری با استفاده از آکاردئون پیانو (en)، کنترباس و ساکسیفون هستند.

سه‌نوازی، سه‌سرایی، سه‌تایی یا تریو (به انگلیسی و فرانسوی: trio) در موسیقی به معنای یک گروه اجرایی برای سه خواننده یا اجرای سازی یا آهنگسازی برای سه صدا و یا سه ساز است. در آثار بزرگتر (یا ارکسترال)، تریو می‌تواند درونِ یک فرم سه‌تایی (A-B-A) باشد که در بخش میانی و متضاد با بخش اول و سوم یک قطعۀ رقص (مانند منوئه) ظاهر شود.

آهنگسازی

تریو، آهنگسازی برای سه اجرا‌کننده یا پارت موسیقی است. آثاری شامل «سونات‌ تریو» در دورۀ باروک، آثار کرال برای سه پارت و آثار برای سه ساز (مانند سه زهی) بود.

در این فرم، «سونات تریو» یک ژانر محبوب در قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم بود که با دو سازِ ملودیک و یک باسو کنتینوئو برای همراهی ترکیب می‌شدند و در مجموع سه پارت موسیقی را تشکیل می‌دادند.

سازبندی

سازهای رایج در سه‌گانه (تریو) شامل موارد زیر است:

• تریو برنجی (هورن، ترومپت، ترومبون)
• تریو کلارینت، ویولنسل، پیانو
• تریو کلارینت، ویولا، پیانو
• تریو کلارینت، ویولن، پیانو
• تریو فلوت، ویولا، چنگ
• تریو هارمونیکا (سازدهنی کروماتیک، باس هارمونیکا، کورد هارمونیکا)
• تریو هورن (هورن، ویولن و پیانو)
• تریو جاز (پیانو یا گیتار، گیتار باس، کیت درام)
• تریو ارگ (ارگ هاموند، درامز، گیتاریست جاز یا ساکسیفون)
• تریو پیانو (ویولن، ویولنسل، پیانو)
• تریو الکتریک (گیتار الکتریک، گیتار باس، کیت درام)
• تریو زهی (ویولن، ویولا، ویولنسل)

فرهنگستان زبان و ادب فارسی برابرهای سه‌سرایی، سه‌نوازی و سه‌تایی را برای «تریو» تصویب کرده‌است.

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Trio». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۵ مارس ۲۰۱۸.