سد خاییز
| سد خاییز | |
|---|---|
 | |
  موقعیت سد خاییز در ایران | |
| نام رسمی | سد خاییز |
| کشور | ایران  |
| محل | ۱۰ کیلومتری شمال شرق شهر اهرم در شهرستان تنگستان استان بوشهر |
| مختصات | ۲۸°۵۱′۰۹″شمالی ۵۱°۲۱′۵۹″شرقی / ۲۸٫۸۵۲۴۴۱°شمالی ۵۱٫۳۶۶۴۷۳°شرقی |
| آغاز ساخت | ۱۳۹۷ |
| سد و سرریزها | |
| بر روی رود | رودخانه شیرین از سرشاخه‌های رودخانه باهوش |
| ارتفاع از پی | ۳۶ متر |
| طول تاج | ۶۱۰ |
| مخزن | |
| حجم کل مخزن | ۱۶ میلیون متر مکعب |
سد خاییز، سدی خاکی با هسته رسی در ۱۰ کیلومتری شرق شهر اهرم در شهرستان تنگستان استان بوشهر است که بر روی رودخانه شیرین قرار دارد. این رودخانه در ادامه مسیر بعد از این سد به رود باهوش (اهرم) پیوسته و به دریا می‌ریزد.
اهداف ساخت سد[ویرایش]
اهداف اصلی این طرح، تأمین بخشی از حقابه‌های شبکه آبیاری اهرم و تأمین حقابه زیست‌محیطی است. شبکه آبیاری نخلستان‌های اهرم قدمتی بالغ بر ۱۳۵ سال داشته و حدود ۱۲۰۰ هکتار نخلستان را درمی‌گیرد که محل امرار معاش اصلی ساکنان منطقه است. با توجه به اینکه سفره آب زیر زمینی منطقه اهرم بسیار تحلیل رفته‌است این سد و سد باهوش در مجاورت آن می‌تواند با کنترل آب رود اهرم که به دریا می‌ریزد به کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی کمک کند.[۱]
مشخصات سد[ویرایش]
این سد از نوعی خاکی با هسته رسی است که با ارتفاع آن ۳۶ متر، طول تاج ۶۱۰ متر دارای مخزنی به حجم ۱۶ میلیون مترمکعب است. سد خاییز تنگستان با طراحی حجم مخزن در تراز نرمال ۱۵٫۶۶ متر مکعب است.[۲] آورد آب سالانه رودخانه شیرین در محل احداث سد به‌طور متوسط ۱۱ میلیون متر مکعب است.
تاریخچه[ویرایش]
عملیات اجرایی ساخت سد خاییز در خرداد سال ۱۳۹۷ شروع شد. در مرداد سال ۱۴۰۰ و در آخرین روزهای دولت دوازدهم معاون امور عمرانی استاندار بوشهر ضمن بازدید از سد خبر از افتتاح رسمی پروژه سد خاییز در هفته بعد را داد،[۳][۴] درحالی که عملیات ساخت آن تا دو سال بعد هم ادامه داشت. اینکار باعث اعتراض افراد مختلفی شد؛ از جمله غلامحسین کرمی نماینده وقت بوشهر در مجلس در شبکه‌های اجتماعی نوشت:
«افتتاح سد نیمه تمام خاییز تنگستان خیانت است به مردم منطقه. تا کنون افتتاح سد بدون آب، بالابر دریچه خروجی و سرریز آب ندیده‌ایم. این یعنی فاجعه …»[۵]
در جواب استاندار وقت ضمن بیان آماده آبگیری بودن سد به دفاع از خبر افتتاح رسمی طرح سد پرداخت (اگرچه سازه ناتمام بوده‌است).[۶]
نگارخانه[ویرایش]
.
جستارهای وابسته[ویرایش]
- ناگفتنی‌های داستان هزارویک‌شب تأمین و توزیع آب بوشهر
- رودخانه دالکی
- شهرستان دشتستان
- شهر دالکی
- تالاب حله
- سد رئیس علی دلواری
منابع[ویرایش]
- ↑ سال، پایگاه خبری تحلیلی شعار (۱۳۹۷-۰۷-۱۳). «آرزوی ۵۰ ساله تنگستانی‌ها رنگ باخت». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۷.
- ↑ «ساتکاب | آغاز آبگیری و بهره‌برداری از 2 سد در استان بوشهر با دستور رئیس جمهور». www.satkab.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۷.
- ↑ «سد مخزنی خاییز در استان بوشهر هفته آینده افتتاح می‌شود». خاکریز گناوه. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۷.
- ↑ «سد خاییز افتتاح می‌شود». www.atiyeonline.ir. ۲۰۲۱-۰۷-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۷.
- ↑ «خبرگزاری فارس - واکنش نماینده تنگستان به افتتاح سد خائیز توسط دولت». خبرگزاری فارس. ۲۰۲۱-۰۷-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۷.
- ↑ «تقابل استاندار بوشهر و نماینده مجلس بر سر افتتاح سد خائیز». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۱-۰۷-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۷.