درگاه:اسلام/زندگی‌نامهٔ برگزیده/۳

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایی از خوشنویسی نام کامل داعی کبیر

حسن بن زید بن محمد بن اسماعیل بن حسن بن علی بن ابی‌طالب ملقب به داعی اول و داعی کبیر (م نیمهٔ یکم قرن سوم ه.ق در مدینه – د ۳ رجب ۲۷۰ ه.ق، در آمل) از سادات حسنی بود که حکومت علویان طبرستان را در ۲۵۰ ه.ق بنیان نهاد. وی پس از چندین نبرد علیه طاهریان توانست بر سراسر کوهستان و دشت‌های طبرستان مسلط شود، پس از آن نیز در جنگ‌هایی با عباسیان و صفاریان مواجه شد. در میان این نبردها، حسن بن زید سه بار توسط مهاجمان از طبرستان اخراج شد، نخستین‌بار در سال ۲۵۱ در پی حمله‌ای از سلیمان طاهری، سپس در سال ۲۵۵ توسط مفلح، سردار عباسی و آخرین‌بار در سال ۲۶۰ توسط یعقوب لیث صفاری. داعی هربار در کوه‌های غیرقابل دسترسی دیلمیان پناه می‌گرفت و با حمایت آنان، به زودی قلمروش را بازمی‌یافت. وی همچنین قلمرو طبرستان را گسترش داد. گرگان را در سال ۲۵۳ فتح کرد. سپس چندین‌بار این شهر دست به دست شد ولی نهایتاً، کاملاً تحت حکومت او درآمد. وی به سوی البرز جنوبی نیز تاخت و ری، قزوین، زنجان، و قومس را تصرف نمود. حسن بن زید سرانجام به تاریخ ۳ رجب ۲۷۰ ه.ق درگذشت.