استیل استون

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
استیل استون
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۱۲۳-۵۴-۶
خصوصیات
فرمول مولکولی C5H8O2
جرم مولی 100.13 g/mol
شکل ظاهری مایع تقریباً بی‌رنگ، کدر و بسیار بد بو
چگالی 0.98 g/mL
دمای ذوب −۲۳ °C
دمای جوش ۱۴۰ °C
انحلال‌پذیری در آب 16 g/100 mL
خطرات
طبقه‌بندی ئی‌یو زیان آور
کدهای ایمنی آتش گیر R۱۰، در صورت خوردن زیان‌آور R۲۲
شماره‌های نگهداری دور از دسترس کودکان، عدم تنفس بخار مایع، جلوگیری از تماس با چشم و پوست، عدم استعمال دخانیات در هنگام استفاده
لوزی آتش
NFPA 704 four-colored diamondSpecial hazards (white): no code
نقطه اشتعال
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references


استیل استون (Acetylacetone) یا به اختصار acac (اَک‌اَک) این ترکیب آلی با فرمول بسته C۵H۸O۲از خانوادهً دی کتون‌ها است.

تهیه[ویرایش]

اک اک در صنعت از نوآرایی گرمایی ایزوپروپنیل استات تولید می‌شود:

CH۲(CH۳)COC(O)Me → MeC(O)CH۲C(O)Me

این ماده در آزمایشگاه از طریق واکنش استون با استیک انیدرید تحت کاتالیزور BF۳ تهیه می‌گردد:

(CH۳CO)۲O + CH۳C(O)CH۳ → CH۳C(O)CH۲C(O)CH۳

روش دیگر سنتز اک اک در آزمایشگاه، میعان کاتالیتیک بازی استون با اتیل استات است:

NaOEt + EtO۲CCH۳ + CH۳C(O)CH۳ → NaCH۳C(O)CHC(O)CH۳ + ۲ EtOH NaCH۳C(O)CHC(O)CH۳ + HCl → CH۳C(O)CH۲C(O)CH۳ + NaCl

کمپلکس‌های فلزی[ویرایش]

اک اک در شیمی کوردیناسیون به عنوان لیگاند دودندانه یا کی لیت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ترکیبات زیر از مهمترین کمپلکس‌های فلزی اک اک هستند.

  • Chromium(III) acetylacetonate
  • Copper(II) acetylacetonate
  • Copper(I) acetylacetonate
  • Manganese(III) acetylacetonate
  • Nickel(II) acetylacetonate
  • Vanadyl acetylacetonate
  • Zinc acetylacetonate
  • Iridium acetylacetonates
  • Aluminium(III) acetylacetonate

منابع[ویرایش]

  • Cotton، F. Albert; Wilkinson، Geoffrey; Murillo، Carlos A. ; Bochmann، Manfred (۱۹۹۹)، Advanced Inorganic Chemistry (۶th ed.)، New York: Wiley-Interscience، ISBN 0-471-19957-5
  • انگلیسی