پرش به محتوا

آیشواریا رای باچان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از آیشواریا رای)
آیشواریا رای باچان
آیشواریا رای در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۷
نام هنگام تولدآیشواریا رای
زادهٔ۱ نوامبر ۱۹۷۳ ‏(۵۱ سال)
منگلور، کرناتکه، هند
ملیتهندی
پیشهبازیگر
مدل
سال‌های فعالیت۱۹۹۱–اکنون
قد۱۶۷[۱] سانتیمتر (۵ فوت ۶ اینچ)
همسرآبیشک باچان (ا. ۲۰۰۷)
فرزندانآرادیا باچان
امضاء

آیشواریا رای باچان (به انگلیسی: Aishwarya Rai Bachchan؛ زادهٔ ۱ نوامبر ۱۹۷۳) بازیگر هندی است که عمدتاً به خاطر فعالیت‌هایش در فیلم‌های سینمای هند بالیوود و تامیل شناخته می‌شود. او در سال ۱۹۹۴ عنوان دوشیزه جهان را کسب کرد و پس از آن به یکی از محبوب‌ترین و تأثیرگذارترین چهره‌های هند تبدیل شد. رای جوایز متعددی برای بازیگری خود دریافت کرده است، از جمله دو جایزه فیلم‌فیر. در سال ۲۰۰۴، مجله تایم او را در فهرست ۱۰۰ فرد تأثیرگذار جهان قرار داد. در سال ۲۰۰۹، دولت هند به او نشان پادما شری اعطا کرد و در سال ۲۰۱۲، دولت فرانسه او را با نشان هنر و ادبیات مفتخر ساخت. بسیاری از رسانه‌ها اغلب از او به عنوان «زیباترین زن جهان» یاد کرده‌اند.

رای در دوران دانشجویی به مدلینگ پرداخت و در چندین آگهی تبلیغاتی تلویزیونی ظاهر شد. او در مسابقه دوشیزه هند شرکت کرد و مقام دوم را کسب نمود. سپس در سال ۱۹۹۴ به عنوان دوشیزه جهان انتخاب شد و بازیگری را با فیلم تامیل «دوتا» در سال ۱۹۹۷ به کارگردانی مانی راتنام آغاز کرد. او همان سال با فیلم هندی «و عشق اتفاق افتاد» وارد سینمای بالیوود شد. نخستین موفقیت تجاری او فیلم عاشقانه تامیل «دوقلوها» در سال ۱۹۹۸ بود که در آن زمان گران‌ترین فیلم هندی محسوب می‌شد. رای با بازی در درام‌های عاشقانه سانجای لیلا بانسالی، یعنی «من قلبم را برای محبوبم می‌فرستم» و «دیوداس»، موفقیت گسترده‌تری کسب کرد و برای هر دو فیلم جایزه فیلم‌فیر بهترین بازیگر زن را دریافت نمود.

رای برای ایفای نقش یک هنرمند پرشور در «من دیده‌ام، دیده‌ام»، یک بیوه فریبنده در «ماسه در چشم»، زنی متأهل و ناراضی در «بارانی»، کیرانجیت آهلوالیا در «تحریک» و یک پرستار در «درخواست» به کارگردانی بانسالی مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. بزرگ‌ترین موفقیت‌های تجاری او شامل درام‌های عاشقانه «محبت‌ها» و «قلب سخت»، فیلم ماجراجویی «موج ۲»، درام بیوگرافی «گورو»، فیلم علمی-تخیلی «روبات» و فیلم‌های تاریخی «فرمانروای عشق»، «پونیین سلوان: قسمت اول» و «پونیین سلوان: قسمت دوم» بوده است.

رای در خارج از دنیای سینما نیز نقش‌های مهمی ایفا کرده است. او سفیر چندین سازمان خیریه بوده و از طریق بنیاد خیریه‌ای به نام خود از فعالیت‌های بشردوستانه حمایت می‌کند. در سال ۲۰۱۲، به عنوان سفیر حسن نیت برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه اچ‌آی‌وی/ایدز منصوب شد. او همچنین در نمایش‌های صحنه‌ای شرکت کرده، سرمایه‌گذار است و از برندهای برجسته‌ای حمایت می‌کند. در سال ۲۰۰۳، او نخستین بازیگر هندی بود که به عنوان داور در جشنواره فیلم کن حضور یافت. رای در سال ۲۰۰۷ با بازیگر ابیشک باچان ازدواج کرد و از او یک دختر دارد.

اوایل زندگی و تحصیلات

[ویرایش]

آیشواریا رای در تاریخ ۱ نوامبر ۱۹۷۳[۲] در خانواده‌ای هندو از قوم تولووا[۳] در شهر منگلور، ایالت کرناتکه[۴] به دنیا آمد. پدرش «کریشناراج رای» که در ۱۸ مارس ۲۰۱۷[۵] درگذشت، زیست‌شناس دریایی بود و مادرش «ویریندا» خانه‌دار است.[۶] او یک برادر بزرگ‌تر به نام «آدیتیا رای» دارد که مهندس نیروی دریایی تجاری است. فیلم «رشته محبت» در سال ۲۰۰۳ با تهیه‌کنندگی مشترک برادرش و نویسندگی مشترک مادرش ساخته شد.[۷][۸] آیشواریا از کودکی به زبان‌های تولو، هندی و انگلیسی مسلط بوده است.[۹]

خانواده رای بعدها به دلیل انتقال شغلی پدرش به بمبئی نقل مکان کردند.[۹] او در آنجا در دبیرستان «آریا ویدیا مندیر» تحصیل کرد.[۶] رای به مدت یک سال در کالج جای هیند تحصیلات متوسطه خود را ادامه داد و سپس در کالج دی. جی. روپارل[۱۰] در منطقه ماتونگا ثبت‌نام کرد، جایی که در امتحانات گواهینامه متوسطه عالی (اچ‌اس‌سی) موفق به کسب ۹۰ درصد شد.[۶][۱۱] او درباره علاقه‌اش به حفظ جایگاه تحصیلی برجسته گفته است: «همیشه رتبه اول را کسب می‌کردم، به جز در نیمسال کلاس هفتم که دوم شدم. وقتی به کلاس دهم رسیدم، هم‌کلاسی‌های ارشد فکر می‌کردند در امتحانات هیئت ICSE رتبه اول را کسب می‌کنم. اما هفتم یا هشتم شدم و این ضربه بزرگی به غرورم بود.»[۹][۱۲]

رای در دوران نوجوانی به مدت پنج سال در رقص و موسیقی کلاسیک آموزش دید و به فرم‌های سنتی رقص، از جمله بهاراتاناتیام،[۹][۱۱] علاقه نشان داد. درس مورد علاقه‌اش زیست‌شناسی بود و در ابتدا قصد داشت در رشته پزشکی ادامه تحصیل دهد..[۱۱] او با هدف تبدیل شدن به یک معمار، در آکادمی معماری راچانا سانساد[۱۱] ثبت‌نام کرد، اما بعدها تحصیلات خود را رها کرد تا حرفه مدلینگ را دنبال کند.[۱۰] رای در کودکی به عنوان مدل برای مدادهای کملین ظاهر شده بود و بعدها عکس‌هایی که استاد انگلیسی‌اش برای یک پروژه از او گرفت، در شبکه‌های اجتماعی فراگیر شد. پس از آن، عکاسان برجسته‌ای مانند «گوتام راجادیاکشا» و «فرخ چوتیا» با او تماس گرفتند تا در تبلیغات ظاهر شود.[۹]

زندگی شخصی

[ویرایش]

در سال ۱۹۹۹، آیشواریا رای رابطه‌ای عاشقانه با بازیگر بالیوود، سلمان خان، آغاز کرد. این رابطه تا زمان جدایی آن‌ها در سال ۲۰۰۲ اغلب در رسانه‌ها گزارش می‌شد. رای دلایلی مانند «آزار (کلامی، جسمی و عاطفی)، خیانت و تحقیر» از سوی خان را به عنوان دلایل پایان این رابطه ذکر کرد.[۱۳][۱۴] پس از آن، او رابطه‌ای عاشقانه با بازیگر ویوک اوبروی داشت که در سال ۲۰۰۵ به پایان رسید.[۱۵]

آیشواریا رای در کنار همسرش ابیشک باچان در سال ۲۰۱۰

ابیشک باچان، بازیگر، در جریان فیلمبرداری فیلم «موج ۲» عاشق آیشواریا رای شد.[۱۶] نامزدی آن‌ها در ۱۴ ژانویه ۲۰۰۷ اعلام شد و بعداً توسط پدر ابیشک، آمیتاب باچان، تأیید گردید.[۱۷] این زوج در ۲۰ آوریل ۲۰۰۷ طبق آیین‌های سنتی هندو ازدواج کردند. مراسم‌های هند شمالی و بنگالی.[۱۸] نیز برگزار شد. مراسم عروسی به صورت خصوصی در اقامتگاه خانواده باچان در جوهو، بمبئی، انجام گرفت..[۱۹] رسانه‌های هندی آن‌ها را به عنوان یک «ابرزوج» توصیف کرده‌اند.[۲۰][۲۱] آیشواریا رای باچان ارتباط نزدیکی با خانواده‌اش دارد و تا زمان ازدواجش با آن‌ها در باندریا، بمبئی، زندگی می‌کرد.[۲۲][۲۳][۲۴] او هندو است و عمیقاً مذهبی است. رای در ۱۶ نوامبر ۲۰۱۱ نخستین فرزند خود را به دنیا آورد.[۲۵][۲۶]

رای اندکی پس از ازدواجش، همراه با همسرش در جشنواره فیلم کن حضور یافت و بعدها در برنامه «اپرا وینفری» در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۹ شرکت کرد.[۲۷][۲۸][۲۹] او نخستین سلبریتی هندی است که دو بار در این برنامه ظاهر شده است.[۲۸] همچنین همراه با همسرش در مراسم جوایز اسکار ۸۳ حضور داشت.[۳۰]

جوایز و افتخارات

[ویرایش]
آیشواریا رای باچان در سال ۲۰۰۹ نشان پادما شری را از پراتیبا پاتیل دریافت کرد.

رای باچان برای بازی در فیلم‌های «من قلبم را برای محبوبم می‌فرستم» و «دیوداس» دو جایزه فیلم‌فیر برای بهترین بازیگر زن دریافت کرده است.[۳۱] او در سال ۲۰۰۳ به عنوان عضو هیئت داوران جشنواره فیلم کن انتخاب شد و نخستین بازیگر زن هندی بود که به نمایندگی از هند در این جشنواره در جایگاه داور حضور یافت.[۳۲][۳۳][۳۴]

در سال ۲۰۰۹، رای باچان به پاس مشارکت‌هایش در سینمای هند، نشان پادما شری را دریافت کرد.[۳۵] در سال ۲۰۱۲، او نشان هنر و ادبیات را از دولت فرانسه پذیرفت،[۳۶][۳۷] هرچند پیش‌تر به دلیل بیماری جدی پدرش این نشان را رد کرده بود، زیرا می‌خواست کل خانواده‌اش در مراسم اهدای جایزه حضور داشته باشند.[۳۷][۳۸]

حرفه بازیگری

[ویرایش]

از مدلینگ تا بازیگری (۱۹۹۱–۱۹۹۹)

در سال ۱۹۹۱، آیشواریا رای در یک مسابقه بین‌المللی سوپرمدل شرکت کرد که منجر به حضور او در نسخه آمریکایی مجله ووگ شد.[۳۹] در سال ۱۹۹۳، با بازی در یک آگهی تبلیغاتی پپسی کنار عامر خان و ماهیما چودری، به شهرت گسترده‌ای دست یافت. دیالوگ تک‌خطی او، «سلام، من سنجنا هستم»، بسیار محبوب شد.[۳۹][۴۰] در مسابقه دوشیزه هند ۱۹۹۴، رای پس از سوشمیتا سن مقام دوم را کسب کرد و عنوان دوشیزه جهان هند را به دست آورد و همچنین جوایزی مانند دوشیزه کت‌واک، دوشیزه معجزه‌آسا، دوشیزه فتوژنیک، دوشیزه کامل و دوشیزه محبوب را دریافت کرد.[۴۱][۴۲]

به عنوان نفر دوم، رای نماینده هند در مسابقه دوشیزه جهان در سانی سیتی، آفریقای جنوبی بود و موفق به کسب عنوان دوشیزه جهان،[۴۳] جایزه دوشیزه فتوژنیک و دوشیزه قاره‌ای زیبایی جهان – آسیا و اقیانوسیه شد.[۴۴][۴۵] پس از پیروزی، او اظهار داشت که آرزوی صلح جهانی دارد و می‌خواهد در طول یک سال سلطنت خود در لندن سفیر صلح باشد.[۴۱][۴۶] رای تا زمان ورود به بازیگری به مدلینگ ادامه داد.[۴۱][۴۷] او پیش از شرکت در مسابقات زیبایی، چهار پیشنهاد بازی در فیلم دریافت کرده بود، اما تصمیم گرفت در دوشیزه هند شرکت کند تا مدتی از صنعت سینما فاصله بگیرد. او گفته است: «اگر در دوشیزه هند شرکت نکرده بودم، فیلم راجا هیندوستانی نخستین فیلمم می‌شد.»[۴۸]

رای در سال ۱۹۹۷ با فیلم تامیل «دوتا» به کارگردانی مانی راتنام، یک درام سیاسی نیمه‌بیوگرافی با بازی موهنلال، پراکاش راج، تابو و رواتی، وارد دنیای بازیگری شد. این فیلم موفقیت انتقادی کسب کرد و جایزه بهترین فیلم را در جشنواره بین‌المللی فیلم بلگراد دریافت نمود.[۴۹] رای در نقش‌های پوشپاوالی و کالپانا، که دومی تصویری خیالی از سیاستمدار و بازیگر سابق جیلالیتا بود، ظاهر شد. دیالوگ‌های او در این فیلم توسط بازیگر تامیل روهینی دوبله شد.[۵۰][۵۱] در همان سال، او در نخستین فیلم بالیوودی خود، کمدی رمانتیک «و عشق اتفاق افتاد» در نقش آشی، زنی در یک ازدواج ترتیب‌داده‌شده، کنار بابی دئول بازی کرد. این فیلم با شکست تجاری روبه‌رو شد و منتقدان از توانایی بازیگری او انتقاد کردند.[۵۲][۵۳] با این حال، رای برای این نقش جایزه اسکرین بهترین بازیگر زن تازه‌وارد را دریافت کرد.[۵۴]

در سال ۱۹۹۸، رای در درام رمانتیک پرهزینه تامیل «دوقلوها» به کارگردانی اس شانکار، کنار پراشانت در نقش مادهومیتا، زنی که برای درمان مادربزرگ بیمارش به آمریکا سفر می‌کند، بازی کرد. این فیلم موفقیت تجاری کسب کرد و بازی و رقص او مورد تحسین قرار گرفت.[۵۵] دیالوگ‌های او در این فیلم توسط ساویتا ردی دوبله شد. «دوقلوها»، که در آن زمان گران‌ترین فیلم هندی بود،[۵۶] به عنوان نماینده رسمی هند برای جوایز اسکار ۱۹۹۸ ارسال شد، اما نامزد نشد.[۵۷]

نخستین نقش رای در سال ۱۹۹۹ در درام عاشقانه «بیا برگردیم» به کارگردانی ریشی کاپور بود. این فیلم با شکست انتقادی مواجه شد و عملکردی متوسط در گیشه داشت.[۵۸] نقش او به عنوان پوجا والیا، زنی سنتی هندی ساکن آمریکا، نقدهای منفی دریافت کرد؛ ردریف نوشت: «رای لبخندی مصنوعی دارد و هیچ صحنه‌ای ندارد که بتواند عمق نقش را نشان دهد. او فقط گریه می‌کند، لبخند می‌زند و زیبا به نظر می‌رسد.»[۵۹] همچنین در سال ۱۹۹۹، رای در موزیکال رمانتیک «من قلبم را برای محبوبم می‌فرستم» بازی کرد که نقطه عطفی در حرفه او بود.[۶۰] این فیلم اقتباسی از رمان بنگالی «نا هانیاته» نوشته مایتری دیوی بود، به کارگردانی سانجای لیلا بانسالی و با بازی سلمان خان و آجی دیوگان. رای نقش ناندینی، زنی گجراتی که به‌رغم عشق به مرد دیگری (خان) مجبور به ازدواج با شخصیت دوگن می‌شود، را ایفا کرد. بانسالی پس از دیدار با رای در یک نمایش فیلم و تحت تأثیر چشمان او، این نقش را به او داد.[۶۱] خالد محمد از بمبئی تاکیز نوشت که رای «استعداد بی‌چون‌وچرای بازیگری» دارد و «ترکیب غیرممکنی از زیبایی خیره‌کننده و هوش» را به نمایش می‌گذارد.[۶۲] این فیلم موفقیت تجاری داشت و برای رای جایزه فیلم‌فیر بهترین بازیگر زن را به ارمغان آورد.[۶۳]

رای سپس نقش اصلی منسی، زنی ساده‌لوح با استعداد خارق‌العاده در آواز، را در موزیکال «ریتم» به کارگردانی سوبهاش گهای کنار آکشای خانا و آنیل کاپور بازی کرد.[۶۴] ردریف از بازی و رقص او تمجید کرد و نوشت: «ریتم بار دیگر جایگاه او را به عنوان بازیگری تقویت می‌کند بدون اینکه از تصویر او به عنوان یک ستاره جذاب کاسته شود.»[۶۵] این فیلم موفقیت تجاری داشت و نخستین فیلم هندی بود که در فهرست ۲۰ فیلم برتر گیشه آمریکا قرار گرفت.[۶۶][۶۷] رای برای این نقش دومین نامزدی بهترین بازیگر زن را در جوایز فیلم‌فیر دریافت کرد.[۶۸]

بازیگر تثبیت‌شده (۲۰۰۰–۲۰۰۸)

در سال ۲۰۰۰، رای در «من دیده‌ام، دیده‌ام»، اقتباسی تامیل از رمان «عقل و احساس» جین آستین، بازی کرد. این فیلم به کارگردانی راجیو منون و با بازی ماموتی، تابو و آجیت کومار بود. رای نقش میناکشی، بر اساس ماریان دشوود، خواهر کوچکتر شخصیت تابو، را ایفا کرد.[۶۹] این فیلم موفقیت انتقادی و تجاری کسب کرد و منتقدان از بازی رای تمجید کردند؛ ایندین اکسپرس نوشت: «رای با میزان مناسبی از معصومیت به نقش خود حمله‌ور شده و کاملاً به نقش خود عدالت می‌رساند و با تابو همخوانی کامل دارد.».[۷۰][۷۱][۷۲]

رای سپس در درام اکشن «جنون» کنار شاهرخ خان و چاندراچور سینگ بازی کرد و نقش شرلی دیاس، خواهر دوقلوی شخصیت خان که عاشق برادر دشمن قسم‌خورده او (سینگ) می‌شود، را ایفا کرد.[۷۳] انتخاب رای به عنوان خواهر خان در آن زمان غیرمعمول بود، اما کارگردان منصور خان آن را «کامل» توصیف کرد.[۷۴] «جاش» نقدهای متفاوتی دریافت کرد و موفقیت تجاری داشت.[۷۵][۷۶] در درام اجتماعی «قلبم با توست» به کارگردانی ساتیش کوشیک، رای نقش قربانی تجاوز را بازی کرد. این فیلم با بازی آنیل کاپور و سونالی بندره مورد استقبال منتقدان قرار گرفت و در گیشه موفق بود.[۷۷] سوکانیا ورما از تصمیم رای برای بازی در این فیلم تمجید کرد و گفت او «رنج و آشوب یک قربانی تجاوز را به خوبی منتقل می‌کند. اما انتقال او از یک ویرانه عاطفی که سعی در جمع‌آوری قطعات شکسته زندگی‌اش دارد، شگفت‌انگیز است.»[۷۸] این نقش سومین نامزدی بهترین بازیگر زن را در فیلم‌فیر برای او به ارمغان آورد.[۷۹]

پس از بازی در فیلم ناموفق «دو و نیم نامه عاشقانه»،[۸۰] رای نقش مکملی در درام رمانتیک موزیکال «محبت‌ها» به کارگردانی آدیتیا چوپرا ایفا کرد. او نقش مگا شانکار، دختر کارکتر آمیتاب باچان که پس از نپذیرفتن عشقش به یکی از شاگردان پدرش (شاهرخ خان) خودکشی می‌کند، را بازی کرد. «محبت‌ها» نقدهای مثبتی از منتقدان دریافت کرد، پرفروش‌ترین فیلم سال شد و برای رای نامزدی جایزه فیلم‌فیر بهترین بازیگر مکمل زن را به همراه داشت.[۸۱][۸۲][۸۳] سال بعد، او در کمدی رمانتیک «منحصربه‌فرد» کنار گوویندا و جکی شروف بازی کرد که هم فیلم و هم عملکرد او نقدهای منفی دریافت کردند؛ تاران آدارش از بالیوود هونگاما نوشت که رای «در برخی صحنه‌ها مصنوعی است.».[۸۴]

Dixit and Rai posing for the camera.
آیشواریا در کنار مادوری دیکشیت در مراسم اکران فیلمشون دیویداس در سال ۲۰۰۲

رای پس از بازی در کمدی «ما کمتر از دیگران نیستیم»[۸۵] به کارگردانی دیوید داوان، در درام رمانتیک تاریخی «دیوداس» به کارگردانی سانجای لیلا بانسالی کنار شاهرخ خان و مادوری دیکشیت ظاهر شد. این فیلم اقتباسی از رمان همنام شاراد چندر چاتوپادیای بود. رای نقش پارو (پرواتی)، معشوقه شخصیت اصلی (خان)، را ایفا کرد.[۸۶] این فیلم در جشنواره کن ۲۰۰۲ به نمایش درآمد و در فهرست «۱۰ فیلم برتر هزاره» مجله تایم قرار گرفت. «دیوداس» موفقیتی بین‌المللی با درآمد بیش از ۸۴۰ میلیون روپیه (۹.۹ میلیون دلار) کسب کرد.[۸۷][۸۸] آلن موریسون[۸۹][۹۰] از امپایر از بازی سه بازیگر اصلی تمجید کرد و نوشت: «رای ثابت می‌کند که استعداد بازیگری برای پشتیبانی از زیبایی بی‌نقص خود دارد.».[۹۱] این فیلم به عنوان نماینده رسمی هند برای جایزه اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان انتخاب شد و در جوایز بفتا در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان نامزد شد.[۹۲][۹۳] در هند، این فیلم ۱۰ جایزه فیلم‌فیر، از جمله دومین جایزه بهترین بازیگر زن برای رای، دریافت کرد.[۹۴] در سال ۲۰۰۲، او در برنامه تلویزیونی بریتانیایی «از هند با عشق» کنار آمیتاب باچان، عامر خان، شاهرخ خان و پریتی زینتا شرکت کرد. این برنامه در اولد ترافورد منچستر و هاید پارک لندن با بیش از ۱۰۰,۰۰۰ تماشاگر برگزار شد.[۹۵]

در سال ۲۰۰۳، رای در دو درام رمانتیک بازی کرد: «رشته محبت»، نخستین تهیه‌کنندگی برادرش، کنار آرجون رامپال و «هیچی نگو» به کارگردانی روهان سیپی کنار ابیشک باچان.[۹۶][۹۷] هیچ‌کدام از این فیلم‌ها از نظر انتقادی یا تجاری موفق نبودند.[۹۷][۹۸] او سپس برای بازی در فیلم مستقل بنگالی «ماسه در چشم» به کارگردانی ریتوپارنو گوش مورد توجه قرار گرفت که اقتباسی از رمان همنام رابیندرانات تاگور بود.[۹۹] رای نقش بینودینی، بیوه‌ای احساسی و فریبنده که در بنگال اوایل قرن بیستم با امیال جنسی خود مبارزه می‌کند، را بازی کرد.[۱۰۰] این فیلم موفقیت انتقادی بزرگی بود و بازی رای تحسین شد؛ درک الی از ورایتی نوشت: «رای با حضور ظریف و حرکات فیزیکی خود بر فیلم تسلط دارد.»[۱۰۱] این فیلم در گیشه موفقیتی غیرمنتظره کسب کرد.[۱۰۲][۱۰۳]

پس از موفقیت «ماسه در چشم»، رای در تریلر اکشن «خاکی» به کارگردانی راجکومار سانتوشی کنار آمیتاب باچان، آکشای کومار، آجی دیوگان و توشار کاپور بازی کرد. این فیلم داستان پنج پلیس درگیر رازی پیرامون یک حمله تروریستی را روایت می‌کند؛ رای نقش مهالاکشمی، یک زن تبهکار را ایفا کرد. در حین فیلمبرداری «خاکی»، او به طور تصادفی توسط یک ماشین در حال حرکت ضربه خورد که باعث شکستگی پای چپش شد.[۱۰۴] این فیلم با موفقیت انتقادی و تجاری متوسط روبه‌رو شد.[۱۰۵] در فیلم بعدی‌اش، کمدی رمانتیک «دیدی چی شد!»، رای نقش دیا مالهوترا، دانشجویی که به دوستش آرجون خانا (ویوک اوبروی) علاقه‌ای یک‌طرفه پیدا می‌کند، را بازی کرد. این فیلم نقدهای متفاوتی دریافت کرد اما از نظر تجاری ناموفق بود.[۱۰۶][۱۰۷]

در سال ۲۰۰۴، رای برای بازی در فیلم بریتانیایی «عروس و تعصب» به کارگردانی گوریندر چادا کنار مارتین هندرسون به شهرت بین‌المللی دست یافت. این فیلم اقتباسی به سبک بالیوود از رمان «غرور و تعصب» جین آستین بود. منتقدان بین‌المللی نظرات متفاوتی درباره بازی رای در نقش نسخه پنجابی الیزابت بنت داشتند؛ نیویورک تایمز او را «زیبای درخشان اما بی‌روح» توصیف کرد[۱۰۸] در حالی که رولینگ استون نوشت: «او یک ستاره جهانی با استعداد هم‌تراز است، همان‌طور که در نخستین نقش انگلیسی‌زبان خود ثابت می‌کند.»[۱۰۹] این فیلم با درآمد جهانی ۲۴ میلیون دلار در برابر بودجه ۷ میلیون دلاری، موفقیت تجاری کسب کرد.[۱۱۰] رای سپس برای دومین بار با ریتوپارنو گوش در درام عاشقانه «بارانی»، اقتباسی از داستان «هدیه مغان» اُ. هنری، همکاری کرد که جایزه ملی فیلم بهترین فیلم بلند هندی را دریافت کرد.[۱۱۱][۱۱۲] منتقدان از فیلم و نقش غیرپرزرق‌وبرق رای تمجید کردند و او نامزد جایزه فیلم‌فیر بهترین بازیگر زن شد.[۱۱۱][۱۱۳] درک الی از ورایتی، «بارانی» را «جواهری کوچک» خواند و گفت که رای «آرایش بی‌نقص و لباس‌های معمول خود را کنار گذاشته و بیشتر شبیه یک عروسک شکسته و ناکارآمد به نظر می‌رسد.»[۱۱۴] گوتامان باسکاران از هندو گفت که رای «کاملاً ساده به نظر می‌رسد و تلاش صادقانه‌ای برای ابراز احساسات کرده، بیشتر از چهره و به‌ویژه چشمانش استفاده کرده است.»[۱۱۵]

در جشنواره کن ۲۰۰۸

رای سپس در درام بزرگسالانه «کلمات» (۲۰۰۵) کنار سانجای دات و زاید خان بازی کرد که داستان نویسنده‌ای را روایت می‌کند که برای تحقیق کتاب بعدی‌اش، همسرش را ترغیب به رابطه با مردی جوان‌تر می‌کند. این فیلم نقدهای عمدتاً منفی دریافت کرد و در گیشه شکست خورد. تایمز هند نوشت: «برای بار چندم، خانم رای فوق‌العاده زیبا به نظر می‌رسد. و این تمام چیزی است که هست. او مانند یک کارت‌پستال تصویری است که وقتی منتظر نامه‌ای هستید دریافت می‌کنید. بسیار زیباست، اما بی‌فایده است چون چیزی نمی‌گوید.»[۱۱۶] در همان سال، رای نقش تیلو را در فیلم فانتزی رمانتیک «بانوی ادویه‌جات» به کارگردانی پل مایدا برگس، اقتباسی از رمان همنام چیتا بانرجی دیواکارونی، ایفا کرد.[۱۱۷] این فیلم نقدهای منفی دریافت کرد و از نظر تجاری ناموفق بود.[۱۱۸] پیتر بردشاو از گاردین بازی رای را «آزاردهنده» خواند و گفت او «در تمام فیلم با ناز و عشوه راه می‌رود.»[۱۱۹] تنها موفقیت رای در سال ۲۰۰۵ حضور ویژه در کمدی جنایی «بانتی و بابلی» به کارگردانی شاد علی بود، جایی که در شماره آیتم محبوب «کاجرا ره» ظاهر شد.[۱۲۰][۱۲۱]

در سال ۲۰۰۶، رای در «امرائو جان» به کارگردانی جی. پی. دوتا و «موج ۲» از یاش راج فیلمز بازی کرد. «امرائو جان» اقتباسی از رمان اردوی «امرائو جان آدا» (۱۹۰۵) نوشته میرزا هادی روسوا بود که داستان یک روسپی محکوم به فنا در لکنهوی قرن نوزدهم را روایت می‌کند. رای نقش اصلی را ایفا کرد که پیش‌تر توسط رخا در اقتباس ۱۹۸۱ بازی شده بود. منتقدان، در مقایسه با نسخه ۱۹۸۱، از فیلم و بازی او انتقاد کردند.[۱۲۲][۱۲۳] پونام جوشی از بی‌بی‌سی نوشت: «در حالی که تنها رای می‌توانست لطافت و وقار رخا را تقلید کند، او شدت اندوه پایدار امرائو را به خوبی به تصویر نمی‌کشد»، اما «زیبایی درخشان و هنر او مخاطب را تماشا نگه می‌دارد، هرچند نه لزوماً از نظر عاطفی درگیر.»[۱۲۴] I در فیلم ماجراجویی «موج ۲» به کارگردانی سانجای گادوی، رای نقش سونهری، دزد خرده‌پایی که به پلیس برای دستگیری یک جنایتکار فراری کمک می‌کند، را بازی کرد. این فیلم با بازیگرانی چون هرتیک روشن، ابیشک باچان، بیپاشا باسو و اودی چوپرا نقدهای متفاوتی دریافت کرد و نخستین موفقیت تجاری بزرگ رای پس از «دیوداس» بود. این فیلم پرفروش‌ترین فیلم هندی سال ۲۰۰۶ با درآمد بیش از ۱.۱۱ میلیارد روپیه (۱۳ میلیون دلار) شد. ردریف نوشت: «رای تماماً ظاهر است و هیچ عمقی ندارد. به‌ندرت تنشی در رفتار و حالات او احساس می‌شود... سونهری تقریباً ۵۰ دقیقه پس از شروع فیلم با ظاهری مبدل وارد می‌شود. در کمترین زمان، لباس‌های بسیار نازکی به تن می‌کند. وقتی دهانش را باز می‌کند – که دو دقیقه پس از ورودش به فیلم رخ می‌دهد – تصویر را خراب می‌کند.»[۱۲۵] با این حال، او برای این نقش ششمین نامزدی جایزه فیلم‌فیر بهترین بازیگر زن را کسب کرد.[۱۲۶]

در سال ۲۰۰۷، رای نقش همسر شخصیت ابیشک باچان را در درام اجتماعی «گورو» به کارگردانی مانی راتنام، که بیوگرافی خیالی تاجر دهیروبهای آمبانی بود، ایفا کرد. این فیلم داستان صعود یک مرد بی‌سواد به ساخت یک شرکت چندملیتی را روایت می‌کند. «گورو» مورد تحسین بین‌المللی قرار گرفت و موفقیتی در گیشه بود.[۱۲۷][۱۲۸] ریچارد کورلیس از تایم نقش رای را «تزئینی» خواند، اما راجا سن از ردریف نوشت که او «شاید بهترین بازی خود را ارائه داده، به‌ویژه در اوج فیلم قابل‌مشاهده است.»[۱۲۹][۱۳۰] رای برای این نقش هفتمین نامزدی بهترین بازیگر زن را در فیلم‌فیر دریافت کرد.[۱۳۱] او سپس در درام بریتانیایی مستقل «تحریک» به کارگردانی جگ موندرا کنار ناوین اندروز و میراندا ریچاردسون نقش کیرانجیت آهلوالیا، یک هندی غیرمقیم که پس از سال‌ها آزار خانگی، همسرش را به قتل می‌رساند، را بازی کرد. رای برای بازی‌اش عمدتاً نقدهای مثبتی دریافت کرد.[۱۳۲] ایندو میرنی از دیلی نیوز اند انالیز نوشت: «آیشواریا رای نقش همسر آزار دیده را بازی می‌کند در آنچه بدون شک یکی از بهترین اجراهای او تا به امروز است. رای به‌طور متقاعدکننده‌ای مراحل شوک، سردرگمی، پشیمانی و در نهایت توجیه را طی می‌کند.»[۱۳۳] این فیلم در سطح بین‌المللی مورد استقبال قرار گرفت و در بریتانیا موفقیتی متوسط داشت.[۱۳۴][۱۳۵] در همان سال، رای کنار بن کینگزلی، کالین فرث و توماس سانگستر در فیلم حماسی «آخرین لژیون» به کارگردانی داگ لفلر نقش میرا، یک جنگجوی هندی، را ایفا کرد.[۱۳۶]

پس از مجموعه‌ای از فیلم‌هایی که از نظر انتقادی یا تجاری عملکرد ضعیفی داشتند، رای با درام رمانتیک تاریخی «فرمانروای عشق» (۲۰۰۸) به کارگردانی آشوتوش گواریکر موفقیت انتقادی و تجاری کسب کرد. این فیلم روایتی تا حدی خیالی از ازدواج مصلحتی بین امپراتور مغول جلال‌الدین محمد اکبر (هرتیک روشن) و پرنسس راجپوت جودها بای (رای) را به تصویر می‌کشد. راجیو ماساند نوشت: «رای به‌طور شگفت‌انگیزی خویشتن‌دار است و از چشمانش به‌خوبی برای انتقال احساسات استفاده می‌کند، و این یکی از بهترین اجراهای او روی پرده است.»[۱۳۷] این فیلم با درآمد ۱.۱۲ میلیارد روپیه (۱۳ میلیون دلار) برای رای نامزدی جایزه فیلم‌فیر بهترین بازیگر زن را به همراه داشت.[۱۳۸][۱۳۹] او سپس در درام سیاسی «سرکار راج» به کارگردانی رام گوپال ورما، دنباله‌ای بر فیلم موفق «سرکار» (۲۰۰۵)، کنار همسرش ابیشک باچان و پدرشوهرش آمیتاب باچان بازی کرد.[۱۴۰] رای نقش آنیتا راجان، مدیرعامل یک شرکت بین‌المللی انرژی که پیشنهاد تأسیس نیروگاهی در ماهاراشترا را می‌دهد، را ایفا کرد. این فیلم موفقیت انتقادی و تجاری کسب کرد و بازی سه بازیگر اصلی تحسین شد.[۱۴۱][۱۴۲]

نوسانات حرفه‌ای و وقفه (۲۰۰۹–۲۰۱۶)

نقش بعدی رای در کمدی جاسوسی «پلنگ صورتی ۲» (۲۰۰۹) به کارگردانی هرالد زوارت کنار استیو مارتین، ژان رنو و امیلی مورتیمر بود. رای نقش سونیا سولاندرس، متخصص جرم‌شناسی فریبنده را بازی کرد. مانند نسخه قبلی، این فیلم نقدهای منفی دریافت کرد[۱۴۳] اما در گیشه آمریکا ۳۴ میلیون دلار فروش داشت.[۱۴۴] راجر ایبرت نوشت: «رای در فیلم‌های بالیوود خیره‌کننده است، جایی که تخصص زیادی به تحسین زیبایی اختصاص می‌یابد، اما در اینجا کمتر استفاده شده و بیش از حد در پس‌زمینه است.»[۱۴۵] یواس‌ای تودی حالات او را «خشک» خواند و افزود: «او زیبا به نظر می‌رسد، اما حالاتش به‌ندرت تغییر می‌کند.»[۱۴۶]

آیشواریا رای حین اجرا در جوایز استار اسکرین در سال ۲۰۱۱

در سال ۲۰۱۰، رای در دو اقتباس مدرن مانی راتنام از حماسه هندی رامایانا – نسخه تامیل «راوانا» و نسخه هندی «پلید» – که به‌صورت همزمان فیلمبرداری شدند، بازی کرد. در هر دو نسخه، رای نقش راگینی، همسر یک سرباز پلیس که توسط یک راهزن ربوده می‌شود را ایفا کرد. این نقش بر اساس سیتا، قهرمان زن رامایانا، مدل‌سازی شده بود.[۱۴۷] «راوانا» بازگشت رای به سینمای تامیل پس از ۱۰ سال بود.[۱۴۸] «راوانا» موفقیت تجاری داشت، در حالی که نسخه هندی در گیشه شکست خورد.[۱۴۹][۱۵۰] هر دو فیلم نقدهای متفاوتی دریافت کردند، همانند بازی رای. کاوری بامزای از ایندیا تودی نوشت: «سیتای رای یکی از بهترین چیزها در فیلم است... بازی او صادقانه است – این بازیگری است که با بازی زنان، نه دختران، راحت است.»[۱۵۱] اما آنیرودها گوها و راجیو ماساند از شخصیت او انتقاد کردند و گفتند: «او مجبور به فریاد زدن، جیغ کشیدن و غرش است.»[۱۵۲]

نقش بعدی رای در فیلم علمی-تخیلی تامیل «روبات» (۲۰۱۰) به کارگردانی اس. شانکار کنار راجینیکانت بود.[۱۵۳] او نقش سانا، دانشجوی کالج و دوست‌دختر شخصیت راجینیکانت را بازی کرد. در زمان اکران، «انتی‌ران» گران‌ترین فیلم هندی بود و یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های هندی تاریخ شد.[۱۵۴][۱۵۵][۱۵۶] سپس او در کمدی علمی-تخیلی «تکرار زندگی» به کارگردانی ویپول شاه نقش مالا، دختری گستاخ را ایفا کرد.[۱۵۷]

آخرین فیلم رای در سال ۲۰۱۰، درام «درخواست» بود که سومین همکاری او با سانجای لیلا بانسالی و هرتیک روشن بود.[۱۵۸] این فیلم داستان ایتن ماسکارناس، یک شعبده‌باز سابق فلج (روشن) را روایت می‌کند که پس از سال‌ها مبارزه، درخواست مرگ آسان می‌دهد. رای نقش سوفیا دی‌سوزا، پرستار او که توسط شوهر الکلی‌اش آزار می‌بیند، را بازی کرد. رای به دلیل همکاری‌های قبلی با بانسالی، بدون خواندن فیلمنامه این پروژه را پذیرفت.[۱۵۹] این فیلم با وجود شکست در گیشه، نقدهای مثبتی دریافت کرد. تلگراف آن را «یکی از بهترین اجراهای رای» خواند و تایمز هند گفت: «رای تصویری خیره‌کننده از آتش و لطافت است و با سرزندگی محض خود در برخی صحنه‌ها برجسته می‌شود.»[۱۶۰][۱۶۱] در سال ۲۰۱۱، رای برای نقش اصلی درام اجتماعی «هروئین» به کارگردانی مادور بهاندارکار انتخاب شد، اما به دلیل بارداری‌اش با کارینا کاپور، انتخاب اولیه این نقش، جایگزین شد.[۱۶۲][۱۶۳]

پس از پنج سال وقفه در بازیگری، رای با درام-تریلر «احساس» به کارگردانی سانجای گوپتا کنار شبانه عظمی و عرفان خان.[۱۶۴] بازگشت و همچنین تهیه‌کننده فیلم بود.[۱۶۵] این فیلم بازسازی تریلر کره‌ای «هفت روز» (۲۰۰۷) بود؛ رای نقش آنورادها ورما، وکیل جنایی که برای نجات دخترش مجبور به دفاع از یک متجاوز می‌شود، را ایفا کرد. شوبها شتی-ساها از مید-دی نقد کرد که فیلم ملودرام غیرضروری دارد و گفت رای «نقش را خوب به نظر می‌آورد و حتی عملکرد نسبتاً خوبی دارد، به جز در برخی صحنه‌های احساسی که به‌وضوح بیش از حد اغراق می‌کند.»[۱۶۶] این فیلم در گیشه عملکرد ضعیفی داشت.[۱۶۷]

آیشواریا رای در سال ۲۰۱۶

در سال ۲۰۱۶، رای در درام بیوگرافی «ساربجیت» به کارگردانی اومونگ کومار بازی کرد که بر اساس زندگی ساربجیت سینگ، کشاورز هندی محکوم به تروریسم توسط دادگاه پاکستان بود و خواهرش دالبیر کاور برای آزادی او مبارزه کرد. رای نقش دالبیر کاور را بازی کرد و رندیپ هودا نقش ساربجیت را ایفا کرد.[۱۶۸] این فیلم در شصت و نهمین جشنواره کن به نمایش درآمد.[۱۶۹] برخی منتقدان گفتند رای برای این نقش «نامناسب» بود زیرا نه شبیه یک زن سیک به نظر می‌آمد و نه صدای او چنین بود.[۱۷۰] لهجه پنجابی و بازی بیش‌ازحد او در چند صحنه مورد انتقاد قرار گرفت، هرچند چندین منتقد اشاره کردند که او در صحنه‌های آرام فیلم برجسته است.[۱۷۱][۱۷۲][۱۷۳] راجیو ماساند گفت: «رای باید برای بیان اندوهش فریاد بزند و اشک بریزد؛ این تندی به او کمکی نمی‌کند. در لحظات آرام‌تر – مانند صحنه‌ای که دالبیر نمی‌تواند از نوزاد مرده‌اش جدا شود – این بازیگر می‌درخشد.»[۱۷۴] این نقش دهمین نامزدی جایزه فیلم‌فیر بهترین بازیگر زن را برای او به همراه داشت.[۱۷۵] این فیلم با بودجه ۱۵۰ میلیون روپیه (۱.۸ میلیون دلار) بیش از ۴۴۰ میلیون روپیه (۵.۲ میلیون دلار) در سراسر جهان فروش داشت.[۱۷۶][۱۷۷]

موفقیت با کارهای متناوب (۲۰۱۶–۲۰۲۳)

آخرین نقش رای در سال ۲۰۱۶ در درام رمانتیک موزیکال «قلب سخت» به کارگردانی کاران جوهر کنار آنوشکا شارما و رانبیر کاپور بود، جایی که نقش صبا، یک شاعر را با زمان محدود روی پرده ایفا کرد. رای با وجود زمان محدود، نقدهای مثبتی دریافت کرد.[۱۷۸][۱۷۹] جو لیدون از ورایتی او را دارایی اصلی فیلم خواند و نوشت: «او انگار از فیلم دیگری آمده است، جایی که احساسات به شکلی ظریف‌تر و تأثیرگذارتر منتقل می‌شوند. وقتی از «قلب سخت» خارج می‌شود، ممکن است آرزو کنید که بتوانید با او بروید.»[۱۸۰] این فیلم یکی از بزرگ‌ترین موفقیت‌های تجاری رای با درآمد بیش از ۲ میلیارد روپیه (۲۴ میلیون دلار) بود. دو سال بعد، او در درام-کمدی «فنی خان» (۲۰۱۸)، اقتباسی از فیلم بلژیکی «همه معروفند!» (۲۰۰۰)، نقش خواننده‌ای که توسط پدری مضطرب ربوده می‌شود را بازی کرد.[۱۸۱][۱۸۲][۱۸۳] این فیلم با بازی آنیل کاپور و راجکومار رائو بود.[۱۸۴] اودی بهاتیا از مینت فیلم را نپسندید و گفت رای «حضوری بیش از حد آرام روی پرده دارد که نمی‌تواند حماقت مورد نیاز این فیلم را به‌خوبی منتقل کند.»[۱۸۵]

رای بار دیگر با مانی راتنام در فیلم دو قسمتی حماسی تامیل «پونیین سلوان: قسمت اول» (۲۰۲۲) و «پونیین سلوان: قسمت دوم» (۲۰۲۳) همکاری کرد که بر اساس رمان حماسی همنام کالکی کریشنامورتی بود.[۱۸۶] هر دو قسمت به‌صورت همزمان فیلمبرداری شدند. رای نقش ناندینی، ملکه چولا با نقشه‌های مخفیانه را ایفا کرد.[۱۸۷] هاریچارن پودیپدی از هندوستان تایمز بازی او در بخش اول را بهترین در میان بازیگران گروهی خواند و در بخش دوم آن را بهترین در حرفه‌اش دانست،[۱۸۸][۱۸۹] در حالی که سونیل ددیا از نیوز ۱۸ گفت رای «به‌طور شگفت‌انگیزی خویشتن‌دار است و از چشمانش به‌خوبی برای انتقال احساسات بسیار استفاده می‌کند.»[۱۹۰] «پونیین سلوان: قسمت اول» با درآمد ۵ میلیارد روپیه (۵۹ میلیون دلار) در سراسر جهان یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های تامیل تاریخ شد، در حالی که «پونیین سلوان: قسمت دوم» بیش از ۳ میلیارد روپیه (۳۵ میلیون دلار) فروش داشت.[۱۹۱][۱۹۲]

فعالیت‌های خارج از پرده

[ویرایش]

اجراهای صحنه‌ای

در سال ۱۹۹۹، رای همراه با عامر خان، رانی موکرجی، آکشای خانا و توینکل خانا در تور جهانی «پنج باشکوه» شرکت کرد. در سال ۲۰۰۱، او در نخستین تور کنسرت خود در آمریکای شمالی، «دیوانگی ۲۰۰۱»، کنار آنیل کاپور، عامر خان، پریتی زینتا و گریسی سینگ ظاهر شد.[۱۹۳] این برنامه به دلیل حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا زودتر لغو شد و گروه برای بازگشت سریع به هند آماده شد، اما تور در کانادا ادامه یافت.[۱۹۴]

رای در مراسم اختتامیه بازی‌های کشورهای مشترک‌المنافع ۲۰۰۶ در ملبورن، استرالیا، همراه با دیگر بازیگران بالیوود ظاهر شد. این اجرا فرهنگ هندی را به نمایش گذاشت تا مقدمه‌ای برای میزبانی هند در بازی‌های ۲۰۱۰ باشد.[۱۹۵] بین ژوئیه و اوت ۲۰۰۸، رای، همسرش ابیشک باچان، پدرشوهرش آمیتاب باچان و بازیگران پریتی زینتا، ریتش دشموک و مادوری دیکشیت در تور جهانی «تور فراموش‌نشدنی» در آمریکا، کانادا، بریتانیا، هلند و ترینیداد و توباگو شرکت کردند.[۱۹۶][۱۹۷]

آیشواریا رای پس از دریافت‌ جایزه زن برجسته «اوت‌لوک بیزینس» در سال ۲۰۱۶

منافع تجاری

رای در عملیات اجرایی شرکت سرگرمی پدرشوهرش، شرکت آمیتاب باچان، مشارکت داشت.[۱۹۸][۱۹۹]

در سال ۲۰۱۶، نام رای در اسناد پاناما، مجموعه‌ای از داده‌های فاش‌شده از یک شرکت حقوقی پانامایی، ذکر شد.[۲۰۰] او، والدین و برادرش بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ به عنوان مدیران یک نهاد فراساحلی به نام امیک پارتنرز لیمیتد در جزایر ویرجین بریتانیا ثبت شده بودند.[۲۰۱] در دسامبر ۲۰۲۱، اداره اجرای قانون هند از رای بازجویی کرد و او هرگونه آگاهی از این شرکت را رد کرد و اظهار داشت که پدرش مسئول امور مالی او بوده است.[۲۰۱] در سال ۲۰۱۹، رای و مادرش ۱۰ میلیون روپیه (۱۲۰,۰۰۰ دلار) در استارتاپ زیست‌محیطی امبی، که کیفیت هوا و سایر پارامترها را با داده‌ها اندازه‌گیری می‌کند، سرمایه‌گذاری کردند.[۲۰۲] در سال ۲۰۲۱، شرکت مراقبت‌های بهداشتی مبتنی بر تغذیه پاسیبل، با حمایت کاپیتال کالاری، ۵۰ میلیون روپیه (۵۹۰,۰۰۰ دلار) از رای در یک دور تأمین مالی بزرگ دریافت کرد.[۲۰۳]

تبلیغات

رای نخستین تبلیغ خود را برای مدادهای امتحانی کملین در کلاس نهم انجام داد.[۲۰۴] او پس از حضور در تبلیغ پپسی با عامر خان به شهرت رسید. او تنها بازیگری است که برای هر دو برند پپسی و کوکاکولا تبلیغ کرده است.[۲۰۵]

رای یکی از برترین سفیران برند در هند است.[۲۰۶] او همچنین در سال ۱۹۹۹ نیز به عنوان سفیر ظرافت لونژین انتخاب شد. در سال ۲۰۰۳، سفیر جهانی برند لورئال[۲۰۷] کنار اندی مک‌داول، اوا لونگوریا و پنه‌لوپه کروز شد.[۲۰۸][۲۰۹] او برای برندهایی مانند لونژین،[۲۱۰] لورئال، ساعت‌های تیتان،[۲۱۱] کوکاکولا،[۲۱۲] لوازم آرایشی لاکمه،[۲۱۰] پیجر کاسیو،[۲۱۰] فیلیپس،[۲۱۰] پالمولیو،[۲۱۰] لوکس،[۲۱۰] فیلم‌های فوجی،[۲۱۰] جواهرات الماس نخشترا[۲۱۳] و جواهرسازان کالیان[۲۱۴] مدلینگ کرده است. او سفیر رسمی برند الماس‌های د بیرز در هند بود.[۲۱۰] در سال ۲۰۱۲، در نظرسنجی گزارش جهانی ساعت، به عنوان دومین سفیر محبوب برند ساعت در جهان رتبه‌بندی شد. در سال ۲۰۱۳، گروه TTK او و همسرش را به عنوان سفیران برند انتخاب کرد.[۲۱۵] در سال ۲۰۲۳، شبکه CNBC TV18 گزارش داد که او برای تبلیغات برند روزانه بین ۶۰ میلیون روپیه (۷۱۰,۰۰۰ دلار) تا ۷۰ میلیون روپیه (۸۳۰,۰۰۰ دلار) درآمد دارد.[۲۱۶]

فعالیت‌های خیریه

رای سفیر انجمن بانک چشم هند برای کمپین سراسری ترویج اهدای چشم است.[۲۱۷][۲۱۸] در نوامبر ۲۰۰۴، بنیاد آیشواریا رای را برای کمک به نیازمندان در هند تأسیس کرد.[۲۱۹][۲۲۰] در سال ۲۰۰۵، سفیر کمپین پالس پولیو شد، برنامه‌ای که دولت هند در سال ۱۹۹۴ برای ریشه‌کن کردن فلج اطفال در کشور راه‌اندازی کرد.[۲۲۱] در همان سال، به عنوان سخنگوی سال بین‌المللی میکرواعتبار انتخاب شد و آگاهی از تلاش‌های سازمان ملل برای کاهش فقر را افزایش داد.[۲۲۲]

در فوریه ۲۰۰۵، رای همراه با دیگر ستارگان بالیوود در کنسرت تله‌تون «کمک!» برای جمع‌آوری کمک برای قربانیان زلزله و سونامی ۲۰۰۴ اجرا کرد.[۲۲۳] در سال ۲۰۰۸، او همراه با دیگر اعضای خانواده باچان سنگ بنای مدرسه‌ای به نام خود برای دختران محروم در دهکده دولت‌پور، اوتار پرادش، گذاشت. خانواده باچان اعلام کردند که هزینه ساخت این مدرسه را تأمین خواهند کرد.[۲۲۴] زمین اختصاص‌یافته برای ساخت با اختلافاتی بین پدرشوهر رای و بازیگر و سیاستمدار جایا پرادا مواجه شد.[۲۲۵] این مسئله تا سال ۲۰۱۲ گزارش شد که حل شده است،[۲۲۶] اما تا سال ۲۰۱۸ ساخت‌وساز در این مکان آغاز نشده بود.[۲۲۷]

رای از «بنیاد مردمی رعایت اصول اخلاقی در برابر جانوران» هند حمایت می‌کند.[۲۲۸] در سال ۲۰۰۹ نیز او به عنوان نخستین سفیر حسن نیت اسمایل ترن، خیریه بین‌المللی که جراحی رایگان شکاف لب و کام را برای کودکان نیازمند ارائه می‌دهد، انتخاب شد. فعالیت او با اسمایل ترن بر هند و ۷۶ کشور در حال توسعه دیگر متمرکز بود.[۲۲۹][۲۳۰] در سپتامبر ۲۰۱۲، رای به همراه بان کی-مون، دبیرکل سازمان ملل، و مایکل داگلاس، بازیگر هالیوود، در مراسمی در نیویورک برای بزرگداشت روز بین‌المللی صلح شرکت کرد.[۲۳۱] در همان هفته، او به عنوان سفیر جدید حسن نیت بین‌المللی، برنامه مشترک سازمان ملل در زمینه ایدز و اچ‌آی‌وی، انتخاب شد و وظیفه داشت آگاهی در مورد محافظت از کودکان در برابر عفونت اچ‌آی‌وی و افزایش دسترسی به درمان ضد رتروویروسی را بالا ببرد.[۲۳۲]

تأثیر و بازخورد

[ویرایش]

هنر و تصویر رسانه‌ای

آیشواریا رای در سال ۲۰۰۵

آیشواریا رای باچان یکی از محبوب‌ترین و پردرآمدترین بازیگران هند است.[۲۳۳][۲۳۴] طرفداران و رسانه‌ها اغلب او را با نام‌های مستعار «آش» و «آیش» خطاب می‌کنند، اما او گفته است که از این نام‌ها خوشش نمی‌آید و از مردم خواسته است که او را با نام‌های دیگر غیر از «آیشواریا» صدا نکنند، زیرا نمی‌خواهد «نام نیکش» خراب شود.[۲۳۵] در ابتدای حرفه‌اش، برخی رسانه‌های هندی او را «بی‌روح» و «غیربازیگر» توصیف کردند و زمانی که برخی از فیلم‌هایش در گیشه عملکرد ضعیفی داشتند، از او انتقاد کردند.[۲۳۶] با وجود پیشنهادهای متعدد برای بازی در فیلم‌ها، او در پذیرش نقش‌ها بدون ارزیابی دقیق مردد بود و گفته است: «ترجیح می‌دهم قبل از جهش، نگاه کنم.»[۲۳۶] پس از مادر شدن، رای برای ایجاد تعادل بین مادری و کار، تعداد پروژه‌های خود را محدود کرد.[۲۳۷]

در سال ۲۰۲۳، آنجلی بلگومکار از ایندین اکسپرس اشاره کرد که با وجود بازی در حدود ۱۰ فیلم در یک دهه، رای همچنان برای نسل جوان جذاب است، زیرا تأثیر او نه تنها به نقش‌های روی پرده یا انتخاب‌های مد، بلکه به عنصر «ستارگی» او نیز بستگی دارد که او را محبوب کرده است.[۲۳۸] هرتیک روشن، که در سه فیلم با رای هم‌بازی بود، از اخلاق کاری او تمجید کرد و گفت: «سطح صبر او الهام‌بخش است. اگر لازم باشد تمام روز مثل جودها بنشیند، این کار را می‌کند. اگر لازم باشد تمام روز مثل سوفیا بایستد تا لباسش چروک نشود، این کار را انجام می‌دهد.»[۲۳۹] اومونگ کومار، کارگردان، معتقد است که او یک «بازیگر کارگردان» است که با هدایت درست می‌تواند خود را به هر شخصیتی تبدیل کند.[۲۴۰] با وجود گمانه‌زنی‌های مداوم رسانه‌ها، رای زندگی شخصی‌اش را به خوبی حفظ کرده و فعالیت‌هایش در شبکه‌های اجتماعی محدود است.[۲۳۹] در خارج از پرده و در رسانه‌ها، او به خاطر طبیعت حساس و دلسوزش شناخته شده و گزارش شده که غرایزش او را هدایت می‌کنند.[۲۳۷][۲۳۹][۲۴۱] در مصاحبه‌ای، رای اظهار داشت: «من مثل آب هستم، به‌طور طبیعی و به‌راحتی با هر موقعیتی سازگار می‌شوم و خودم را تنظیم می‌کنم. این همیشه فضای ذهنی و خلق‌وخوی من بوده است.»[۲۳۹]

در سال ۲۰۰۱، فوربس رای را در میان پنج ستاره برتر سینمای هند قرار داد.[۲۴۲] او به مدت شش سال متوالی (۲۰۰۳–۲۰۰۸) در فهرست سالانه ردریف «بهترین بازیگران زن بالیوود» قرار گرفت. همچنین در فهرست‌های دیگر ردریف مانند «فهرست قدرت: برترین بازیگران زن بالیوود»،[۲۴۳] «بهترین بازیگران زن بالیوود تمام دوران»،[۲۴۴] «۱۰ بازیگر برتر زن ۲۰۰۰–۲۰۱۰»[۲۴۵] و «زنان چندوجهی»[۲۴۶] حضور داشت. فیلم‌فیر نیز رای را در فهرست‌های «ده بازیگر برتر زن» در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ قرار داد و در سال ۲۰۰۷ در فهرست قدرت خود او را در رتبه هشتم جای داد.[۲۴۷][۲۴۸] در سال ۲۰۰۴، تایم را به عنوان یکی از ۱۰۰ فرد تأثیرگذار جهان انتخاب کرد و او روی جلد نسخه آسیایی ۲۰۰۳ این مجله ظاهر شد.[۲۴۹][۲۵۰] رای در برنامه‌های گفت‌وگوی تلویزیونی مانند «برنامه آخر وقت با دیوید لترمن»[۲۵۱] حضور یافت و نخستین شخصیت بالیوودی بود که در برنامه «زنان در سراسر جهان»[۲۵۲] اپرا وینفری ظاهر شد. او به مدت دو سال متوالی (۲۰۰۴ و ۲۰۰۵) در فهرست ۵۰ فرد قدرتمند هندوستان تودی قرار گرفت.[۲۵۳][۲۵۴]

در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۱، مجله ورور رای را در فهرست زنان قدرتمند کشور قرار داد.[۲۵۵][۲۵۶] در سال ۲۰۰۹، فوربس او را در رتبه ۳۸۷ از ۱۴۱۱ بازیگر در فهرست ستارگان سودآور هالیوود قرار داد و او بالاترین رتبه را در میان بازیگران هندی داشت.[۲۵۷][۲۵۸] در نظرسنجی روزنامه دیلی نیوز اند انالیز در سال ۲۰۰۹، رای به عنوان یکی از محبوب‌ترین نمادهای هند انتخاب شد.[۲۵۹] در همان سال، او در برنامه‌های تلویزیونی مارتا و تایرا بنکس شو حضور یافت.[۲۶۰] او به مدت ده سال در فهرست‌های «برترین بازیگران زن بالیوود»[۲۶۱] باکس آفیس ایندیا قرار داشت و از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹ در رتبه اول فهرست برترین بازیگران زن این سایت بود[۲۶۲] و در فهرست «برترین بازیگران زن تمام دوران» رتبه دوم را کسب کرد.[۲۶۳] او در فهرست «۷۵ بازیگر برتر زن بالیوود» اوت‌لوک ایندیا نیز قرار گرفت.[۲۶۴] از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ و در سال ۲۰۱۸، رای در فهرست ۱۰۰ سلبریتی فوربس ایندیا، که بر اساس درآمد و محبوبیت سلبریتی‌های هندی تنظیم شده، قرار گرفت و در سال ۲۰۱۵ با درآمد سالانه ۴۸۰ میلیون روپیه (۵.۷ میلیون دلار)[۲۶۵] در رتبه ۳۴ به اوج رسید. شرکت تحقیقات بازار یوگاو در سال ۲۰۱۸ رای را یازدهمین فرد تحسین‌شده جهان نامید.[۲۶۶] ثروت او حدود ۷.۷۶ میلیارد روپیه (۹۲ میلیون دلار) تخمین زده شده است.[۲۶۷] تا سال ۲۰۲۴، او به عنوان دومین بازیگر زن ثروتمند هند تخمین زده می‌شود.[۲۶۸]

زیبایی و شهرت جهانی

آیشواریا رای باچان در سال ۲۰۱۴؛ چشمان سبز-آبی او به عنوان نشانه‌ای برجسته توسط رسانه‌های هندی شناخته شده‌اند.

در دهه‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰، رسانه‌ها اغلب رای را «زیباترین زن جهان» توصیف کردند.[۲۶۹][۲۷۰] ظاهر فیزیکی و اجراهای او، وی را به یک نماد سبک برای زنان تبدیل کرده است.[۲۷۱] رسانه‌ها ویژگی‌های بارز او را چشمان سبز-آبی، لب‌های جذاب، اندام متناسب و رفتار زنانه‌اش ذکر کرده‌اند که به عنوان نشانه‌های تجاری او شناخته می‌شوند.[۲۷۲] سانجای لیلا بانسالی، که در فیلم‌های «من قلبم را برای محبوبم می‌فرستم» (۱۹۹۹)، «دیوداس» (۲۰۰۲) و «درخواست» (۲۰۱۰) با رای کارگردانی کرد، درباره توانایی او در انتقال احساسات از طریق چشمانش اظهار داشت: «چیزی در چشمان او وجود دارد. این مهم‌ترین جنبه زیبایی اوست. آنها 'عادی' نیستند. آن‌قدر قدرتمندند که حتی اگر دیالوگی به او ندهید، احساسات را منتقل می‌کنند.»[۲۷۳] او همچنین از توانایی رای برای اجرای شماره‌های موزیکال با وجود آسیب‌های جسمانی یا درد تمجید کرد.[۲۷۳]

در نظرسنجی خوانندگان مجله هلو! بریتانیا، رای به عنوان «جذاب‌ترین زن سال ۲۰۰۳» انتخاب شد.[۲۷۴] در همان سال، او در فهرست سالانه «داغ‌ترین‌ها» مجله رولینگ استون ظاهر شد.[۲۷۵] ردریف دات کام او را در صدر فهرست‌های «زیباترین بازیگران زن بالیوود» و «زن خوش‌پوش» قرار داد.[۲۷۶][۲۷۷] او موضوع یک پروفایل ۶۰ دقیقه‌ای در ۲ ژانویه ۲۰۰۵ بود که اظهار داشت: «حداقل طبق هزاران وب‌سایت، نظرسنجی‌های اینترنتی و حتی جولیا رابرتز»، رای باچان «زیباترین زن جهان» است.[۲۶۹] مجله ماکسیم بریتانیا او را در صدر فهرست «جذاب‌ترین زنان هند» قرار داد.[۲۷۸] در سال ۲۰۰۵، فهرست «زیباترین زنان جهان» هارپرز اند کوئینز رای را در رتبه نهم قرار داد.[۲۷۹] در مه ۲۰۰۶، او در مجله پیپل به عنوان یکی از «زیباترین‌های جهان» معرفی شد.[۲۸۰] مجله بریتانیایی ایسترن آی در سال ۲۰۰۶ او را در رتبه سوم فهرست «جذاب‌ترین زنان آسیا»[۲۸۱] قرار داد و در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ در میان ده نفر برتر بود.[۲۸۲][۲۸۳] او در سال‌های بعدی نیز در این فهرست حضور داشت و در سال ۲۰۱۹ به عنوان یکی از جذاب‌ترین زنان آسیایی دهه انتخاب شد.[۲۸۴][۲۸۵][۲۸۶] در سال ۲۰۰۸، کانال تلویزیونی آمریکایی «ای‌ اینترتینمنت» چشمان رای را در فهرست جذاب‌ترین اعضای بدن قرار داد.[۲۸۷]

رای در فهرست ۵۰ زن مطلوب تایمز آف ایندیا در سال ۲۰۱۰ در رتبه دوم[۲۸۸] و در سال ۲۰۱۱ در رتبه نهم قرار گرفت.[۲۸۹] تایمز آف ایندیا همچنین او را در رتبه پنجم فهرست «۵۰ چهره زیبا»[۲۹۰] قرار داد و او را به عنوان یکی از «زنان همیشه مطلوب» نامید.[۲۹۱] در سال ۲۰۱۱، ایندیا تودی گزارش داد که بیش از ۱۷,۰۰۰ وب‌سایت به رای باچان اختصاص داده شده است.[۲۹۲] در همان سال، او به دلیل عدم کاهش وزن پس از بارداری با تبلیغات منفی مواجه شد. با وجود انتقادات، او در مراسم خیریه «سینما علیه ایدز» در جشنواره کن ۲۰۱۲ – یازدهمین حضورش در این جشنواره – روی فرش قرمز ظاهر شد.[۲۹۳] در همان سال، رای در فهرست مجله نیویورک از «چهل زنی که زنان زیبا می‌دانند» در رتبه ۲۱ قرار گرفت؛ این مجله اظهار داشت: «او ممکن است 'زیباترین زن جهان' باشد، اما آنچه واقعاً دوست داریم این است که او هرگز روی پرده شکننده به نظر نمی‌رسد.»[۲۹۴]

در اکتبر ۲۰۰۴، مجسمه مومی رای در موزه مادام توسو لندن به نمایش گذاشته شد.[۲۹۵] او ششمین هندی و دومین شخصیت بالیوودی – پس از پدرشوهرش آمیتاب باچان – بود که این افتخار را کسب کرد. در سال ۲۰۰۷، همان مجسمه در موزه مادام توسو در میدان تایمز نیویورک[۲۹۶] به نمایش درآمد و نسخه دیگری در واشنگتن[۲۹۷] ارائه شد. در سال ۲۰۰۵ در هلند، گونه‌ای از گل لاله به نام او نام‌گذاری شد.[۲۹۸] همچنین در سال ۲۰۰۵، شرکت متل نسخه محدودی از عروسک‌های باربی رای را در بریتانیا منتشر کرد.[۲۹۹]

فیلم‌شناسی

[ویرایش]
سال عنوان نقش زبان توضیحات
۱۹۹۷ دوتا پوشپاوالی/کالپانا تامیلی
۱۹۹۷ و عشق اتفاق افتاد آشی کاپور هندی
۱۹۹۸ دوقلوها مادهومیتا/ویشناوی تامیلی
۱۹۹۹ بیا برگردیم پوجا والیا هندی
۱۹۹۹ من قلبم را برای محبوبم می‌فرستم ناندینی هندی
۱۹۹۹ بیا، اوه ماه نامشخص تلوگویی حضور ویژه در آهنگ "عشق برای زندگی"
۱۹۹۹ ریتم مانسی هندی
۲۰۰۰ نفرت چامپاکالی هندی حضور ویژه
۲۰۰۰ من دیده‌ام، دیده‌ام میناکشی تامیلی
۲۰۰۰ جنون شرلی دیاس هندی
۲۰۰۰ قلبم با توست پریتی ویاس هندی
۲۰۰۰ دو و نیم نامه عاشقانه ساهیبا گرِوال هندی
۲۰۰۰ محبت‌ها مگا شنکار هندی
۲۰۰۱ منحصربه‌فرد سونیا هاینز هندی
۲۰۰۲ من مال توام عزیزم سومان هندی حضور ویژه
۲۰۰۲ ما کمتر از دیگران نیستیم کومال راستوگی هندی
۲۰۰۲ ۲۳ مارس ۱۹۳۱: شاهد ماناوالی هندی حضور ویژه
۲۰۰۲ دیوداس پارواتی "پارو" چاکرابورتی هندی
۲۰۰۲ قدرت خودش هندی حضور ویژه در آهنگ "عشق کمینا"
۲۰۰۳ ماسه در چشم بینودینی بنگالی
۲۰۰۳ رشته محبت تیا شارما هندی
۲۰۰۳ هیچی نگو نَمرَتا شریواستاو هندی
۲۰۰۴ خاکی مهالاکشمی هندی
۲۰۰۴ دیدی چی شد! دیا مالهوترا هندی
۲۰۰۴ عروس و تعصب لالیتا باکشی انگلیسی
۲۰۰۴ بارانی نیرجا هندی
۲۰۰۵ کلمات آنتارا واشیست/تامانا هندی
۲۰۰۵ بانوی ادویه‌جات تیلو انگلیسی
۲۰۰۵ بانتی و بابلی نامشخص هندی حضور ویژه در آهنگ "کجرا ره"
۲۰۰۶ امرائو جان امراؤ جان هندی
۲۰۰۶ موج ۲ سونهری هندی
۲۰۰۷ گورو سوجاتا دسای هندی
۲۰۰۷ تحریک کیرنجیت آهلووالیا انگلیسی
۲۰۰۷ آخرین لژیون میرا انگلیسی
۲۰۰۸ فرمانروای عشق جودا بای هندی
۲۰۰۸ سرکار راج آنیتا راجان هندی
۲۰۰۹ پلنگ صورتی ۲ سونیا سولاندرس انگلیسی
۲۰۱۰ پلید رگینی شارما هندی
۲۰۱۰ راوانا رگینی سوبرامانیام تامیلی
۲۰۱۰ روبات سانا تامیلی
۲۰۱۰ تکرار زندگی مالا هندی
۲۰۱۰ درخواست سوفیا دسوزا هندی
۲۰۱۱ بالیوود: بزرگ‌ترین داستان عاشقانه خودش انگلیسی/هندی مستند
۲۰۱۵ احساس آنورادها ورما هندی
۲۰۱۶ ساربجیت دالبیر کاور هندی
۲۰۱۶ قلب سخت صبا تالیار خان هندی
۲۰۱۸ فنی خان سومیترا "بیبی" سینگ هندی
۲۰۲۲ پونیین سلوان: قسمت اول ناندینی / اومای رانی تامیلی
۲۰۲۳ پونیین سلوان: قسمت دوم ناندینی / اومای رانی تامیلی

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "Biography for [Aishwarya Rai Bachchan]". IMDb. Retrieved 2025-05-05.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  2. ↑ "Aishwarya Rai Bachchcan to celebrate 42nd birthday with husband Abhishek and daughter Aaradhya". The Indian Express. 1 November 2015. Archived from the original on 4 November 2015.
  3. ↑ ANI (27 December 2010). "Aishwarya Rai, Abhishek Bachchan participate in event organised by Bunt community". Daily News and Analysis. Archived from the original on 7 August 2012. Retrieved 21 February 2012.
  4. ↑ "Devdas: Raise your glass". The Times of India. 30 May 2002. Archived from the original on 24 April 2024. Retrieved 20 June 2011.
  5. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan's father passes away; was suffering from cancer". Financial Express. 18 March 2017. Archived from the original on 20 March 2017. Retrieved 29 December 2023.
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ "This Week in Entertainment". Rediff.com. 1 November 1973. Archived from the original on 22 November 2011. Retrieved 1 June 2011.
  7. ↑ Samant, Prajakta (15 January 2003). "She is a big star; I'm just starting". Rediff.com. Archived from the original on 19 October 2011. Retrieved 1 June 2011.
  8. ↑ "Dil Ka Rishta is special for me: Aishwarya". The Times of India. 13 January 2003. Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 23 February 2016.
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ ۹٫۴ Ramakrishnan, P (1 November 2020). "How Aishwarya Rai Bachchan went from blue-eyed schoolgirl beauty to Miss World, to film superstar and one half of a Bollywood power couple with husband Abhishek Bachchan". South China Morning Post. Archived from the original on 2 June 2023. Retrieved 23 November 2023.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Assomull, Sujata (5 February 1999). "My first break – Aishwarya Rai". The Indian Express. Archived from the original on 22 August 2010. Retrieved 15 June 2009.
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ ۱۱٫۳ "Behind the beauty". Hindustan Times. 31 October 2008. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 23 February 2016.
  12. ↑ "When Aishwarya Rai revealed the only time in her life that she 'really cried' was in school". Hindustan Times. 13 April 2023. Archived from the original on 7 June 2023. Retrieved 23 November 2023.
  13. ↑ "Salman Khan chapter was a nightmare in my life: Aishwarya Rai". The Indian Express. 6 April 2003. Archived from the original on 20 January 2012. Retrieved 19 September 2009.
  14. ↑ "I'm not married to Salman Khan". Filmfare. Vol. 48, no. 6. June 1999. Archived from the original on 30 May 2021. Retrieved 18 February 2021.
  15. ↑ "Aishwarya and Vivek finally break up". The Star. 10 December 2005. Archived from the original on 11 July 2023. Retrieved 11 October 2020.
  16. ↑ "I love so many things about Ash, says Abhishek". Associated Press. 25 July 2007. Archived from the original on 28 May 2024. Retrieved 28 May 2024 – via The Himalayan Times.
  17. ↑ Singh, Harneet (16 January 2007). "It was sudden...but this is the 21st century, one must be prepared". The Indian Express. Retrieved 16 June 2011.
  18. ↑ "Abhishek arrives on horseback for wedding". Rediff.com. Archived from the original on 11 May 2011. Retrieved 16 June 2011.
  19. ↑ Pacheco, Sunitra (20 April 2015). "Aishwarya Rai, Abhishek Bachchan's never-seen-before wedding picture". The Indian Express. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 4 November 2023.
  20. ↑ "It's London in spring time!". The Times of India. 4 April 2007. Archived from the original on 15 October 2013. Retrieved 19 September 2009.
  21. ↑ "I didn't chicken out of Dostana, says Saif Ali Khan". The Hindu. 1 August 2009. Archived from the original on 7 October 2013. Retrieved 19 September 2009.
  22. ↑ "Why did Aishwarya dump Vivek?". The Times of India. Archived from the original on 26 August 2009. Retrieved 19 August 2009.
  23. ↑ "The buzz outside Ash's house". Archived from the original on 20 September 2020. Retrieved 19 September 2009.
  24. ↑ "The name's Bachchan, Aishwarya Bachchan!". The Indian Express. 1 May 2007. Archived from the original on 14 January 2009. Retrieved 20 November 2008.
  25. ↑ "Aishwarya Rai takes Aradhya Bacchan for a stroll in London". The Times of India. 20 April 2016. Archived from the original on 7 September 2018.
  26. ↑ "Bachchan baby gets a name!". Rediff.com. Archived from the original on 17 March 2012. Retrieved 14 March 2012.
  27. ↑ "When Abhishek Bachchan revealed facing sexist comments for walking Cannes red carpet with wife Aishwarya Rai". Hindustan Times. 1 February 2023. Archived from the original on 4 November 2023. Retrieved 4 November 2023.
  28. ↑ ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ "Ash-Abhishek to Oprah: Living with parents natural". Rediff.com. 30 September 2009. Archived from the original on 2 May 2013.
  29. ↑ "Abhishek kisses Aishwarya on Oprah Winfrey's show". Zee News. 30 September 2009. Archived from the original on 12 August 2013. Retrieved 11 June 2013.
  30. ↑ Prabhakar, Jyothi (2 February 2011). "Ash's dress over Mallika at Oscars". The Times of India. Archived from the original on 20 August 2014. Retrieved 2 February 2011.
  31. ↑ "Aishwarya Rai Awards". The Times of India. Archived from the original on 4 November 2023. Retrieved 3 November 2023.
  32. ↑ "Aishwarya on jury of Cannes Film Festival". The Times of India. 9 April 2003. Archived from the original on 3 November 2013. Retrieved 20 March 2013.
  33. ↑ "Aishwarya on jury of Cannes Film Festival". The Economic Times. 9 April 2003. Archived from the original on 3 November 2013. Retrieved 13 July 2013.
  34. ↑ "Aishwarya at Cannes 2010". CNN Travel. 13 May 2010. Archived from the original on 27 May 2017. Retrieved 10 January 2018.
  35. ↑ "Aishwarya, Akshay, Helen in Padma Shri list". The Hindu. 26 January 2009. Archived from the original on 3 February 2009. Retrieved 26 January 2009.
  36. ↑ "Why Aaradhya cried on Aishwarya Rai Bachchan's 39th birthday". Hindustan Times. 2 November 2012. Archived from the original on 2 November 2012. Retrieved 2 November 2012.
  37. ↑ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ "Proud of Aishwarya's French honour, says father-in-law Amitabh Bachchan". NDTV. Indo-Asian News Service. 2 November 2012. Archived from the original on 2 December 2021. Retrieved 2 November 2012.
  38. ↑ K Jha, Subhash (2 February 2009). "Ash won't accept award without Dad". The Times of India. Archived from the original on 23 October 2012. Retrieved 12 February 2009.
  39. ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ Roy, Gitanjoli (1 November 2012). "Who is Aishwarya Rai Bachchan?". NDTV. Archived from the original on 16 November 2012. Retrieved 17 November 2012.
  40. ↑ Ghose, Anindita (5 November 2012). "Exclusive interview: Aishwarya Rai Bachchan". Vogue India. Archived from the original on 22 February 2013. Retrieved 16 February 2013.
  41. ↑ ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ ۴۱٫۲ Varma, Nikhil (14 May 2011). "Beauties and the B". The Hindu. Archived from the original on 10 November 2012. Retrieved 1 June 2011.
  42. ↑ "Throwback Thursday: Here's looking back at how Aishwarya Rai made India proud by winning the Miss World 1994 title". Daily News and Analysis. 1 November 2018. Archived from the original on 23 November 2023. Retrieved 21 November 2023.
  43. ↑ "Metro Plus Bangalore: Beauties and the B". The Hindu. 9 May 2011. Archived from the original on 10 November 2012. Retrieved 1 June 2011.
  44. ↑ "1994". Pageontopolis. Archived from the original on 3 September 2011. Retrieved 21 April 2011.
  45. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan: Rare images". The Times of India. 1 November 2015. Archived from the original on 17 August 2018. Retrieved 24 November 2023.
  46. ↑ "INTERNATIONAL PAGEANT WINNERS". The Times of India. Archived from the original on 9 April 2012. Retrieved 9 September 2012.
  47. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan reveals how she got into modelling in this throwback video". India Today. 4 February 2019. Archived from the original on 22 November 2023. Retrieved 21 November 2023.
  48. ↑ Reddy, Aamukta (5 September 2021). "10 interesting facts about Aishwarya Rai Bachchan every fan should know". Vogue India. Archived from the original on 11 May 2023. Retrieved 23 November 2023.
  49. ↑ "Looking at Mani Ratnam's landmark movies – Rediff.com Movies". Rediff.com. 9 June 2010. Archived from the original on 6 October 2014. Retrieved 30 May 2011.
  50. ↑ Srinivasan, V. "Of Jeans and bottom lines". Rediff.com. Archived from the original on 3 March 2016.
  51. ↑ "Rohini dubbed for Aishwarya Rai in Iruvar". The Times of India. 4 April 2016. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 4 November 2023.
  52. ↑ "Box Office India report of 1997". Box Office India. Archived from the original on 17 December 2007. Retrieved 20 November 2008.
  53. ↑ "Movie review: Aur Pyar Ho Gaya, starring Aishwarya Rai, Bobby Deol". India Today. 25 August 1997. Archived from the original on 8 February 2023. Retrieved 4 November 2023.
  54. ↑ "The 4th Screen Awards Winners". Screen India. Indian Express Limited. Archived from the original on 20 October 2002. Retrieved 4 November 2023.
  55. ↑ "An easy fit". Rediff.com. 15 May 1998. Archived from the original on 1 November 2006.
  56. ↑ "Tamil director Shankar's latest film, Jeans, costliest Indian production to date". India Today. 6 April 1998. Archived from the original on 13 November 2022. Retrieved 26 November 2023.
  57. ↑ Chopra, Anupama (26 March 2001). "Waiting for the Oscar". India Today. Archived from the original on 18 August 2014. Retrieved 9 April 2011.
  58. ↑ "Box Office 1999". Box Office India. Archived from the original on 18 September 2010. Retrieved 14 August 2010.
  59. ↑ "The review of Rishi Kapoor's Aa Ab Laut Chalein". Rediff.com. 22 January 1999. Archived from the original on 4 November 2011. Retrieved 12 July 2011.
  60. ↑ "Family values". The Hindu. 8 March 2002. Archived from the original on 19 October 2011. Retrieved 1 June 2011.
  61. ↑ Farook, Farhana (31 October 2014). "I love her...I hate her". Filmfare. Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 26 March 2017.
  62. ↑ Mohamed, Khalid (1999). "That Touch of Class". Bombay Talkies. The Times Group. Archived from the original on 3 October 1999. Retrieved 18 October 2021.
  63. ↑ "The Winners – 1999– The 51st Filmfare Awards". The Times of India. Archived from the original on 8 July 2012. Retrieved 22 April 2011.
  64. ↑ "Kabir's ambition". The Hindu. 3 December 2003. Archived from the original on 10 November 2012. Retrieved 1 June 2011.
  65. ↑ Taliculam, Sharmila (13 August 1999). "Soft 'n' sensational". Rediff.com. Archived from the original on 9 November 2013. Retrieved 1 June 2011.
  66. ↑ "Box Office India report of 1999". Box Office India. Archived from the original on 21 December 2007. Retrieved 20 November 2008.
  67. ↑ Bist, Raju (12 November 2002). "Bollywood takes on the world". Asia Times. Archived from the original on 29 September 2018. Retrieved 5 December 2008.
  68. ↑ "The 45th Filmfare Awards 2000 Nominations". Bollywood Hungama. Archived from the original on 19 November 2000. Retrieved 3 November 2023.
  69. ↑ "From the known to the unknown". The Hindu. 28 May 2000. Archived from the original on 19 October 2011. Retrieved 22 April 2011.
  70. ↑ "Aishwarya's life in pics". NDTV. Archived from the original on 24 December 2011.
  71. ↑ "Movie reviews". The Indian Express. 10 July 2000. Archived from the original on 14 October 2012. Retrieved 19 November 2012.
  72. ↑ Reshma S Kulkarni (10 August 2011). "At their regional best!". The Hindu. Archived from the original on 18 May 2018. Retrieved 23 July 2017.
  73. ↑ "National : Fun, feni and sands exotic locale at home". The Hindu. 1 December 2004. Archived from the original on 19 October 2011. Retrieved 22 April 2011.
  74. ↑ Suggu, Kanchana (24 January 2000). "Josh is a youth oriented film". Rediff.com. Archived from the original on 26 January 2013. Retrieved 22 April 2012.
  75. ↑ "Competent portrayals continue unsung". The Hindu. 23 June 2000. Archived from the original on 10 November 2012. Retrieved 22 April 2011.
  76. ↑ "Box Office 2000". Box Office India. Archived from the original on 2 November 2011. Retrieved 20 November 2008.
  77. ↑ "Box Office 2000". Box Office India. Archived from the original on 16 July 2020. Retrieved 2 February 2020.
  78. ↑ Verma, Sukanya. "Sir Anil to the rescue!". Rediff.com. Archived from the original on 26 January 2013. Retrieved 19 November 2012.
  79. ↑ "The Nominations – 2000– The 51st Filmfare Awards". The Times of India. Archived from the original on 9 July 2012. Retrieved 22 April 2011.
  80. ↑ "Hollywood remakes that failed at the Box Office". The Times of India. 26 July 2017. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 4 November 2023.
  81. ↑ "Box Office 2000". Box Office India. Archived from the original on 2 November 2011. Retrieved 20 November 2008.
  82. ↑ "The Nominations – 2000– The 51st Filmfare Awards". The Times of India. Archived from the original on 9 July 2012. Retrieved 22 April 2011.
  83. ↑ "Magazine / Cinema : Crossover influences". The Hindu. 6 January 2008. Archived from the original on 19 October 2011. Retrieved 22 April 2011.
  84. ↑ Adarsh, Taran. "Albela (2011) review". Bollywood Hungama. Archived from the original on 28 October 2012. Retrieved 19 November 2012.
  85. ↑ Adarsh, Taran (31 May 2002). "Hum Kisi Se Kum Nahin". Bollywood Hungama. Archived from the original on 15 January 2009. Retrieved 4 November 2023.
  86. ↑ "Celebrating Devdas". The Hindu. 23 September 2002. Archived from the original on 29 November 2010. Retrieved 1 June 2011.
  87. ↑ Corliss, Richard (21 May 2012). "Cannes Kiss Off". Time. Archived from the original on 14 January 2009. Retrieved 20 November 2008.
  88. ↑ "Devdas in TIME magazine's Top 10 films list". Bollywood Hungama. Archived from the original on 3 September 2014. Retrieved 21 May 2012.
  89. ↑ "Top Lifetime Grossers Worldwide (IND Rs)". Box Office India. Archived from the original on 6 October 2013. Retrieved 22 July 2015.
  90. ↑ "Box Office India report of Overseas Gross". Archived from the original on 27 December 2007. Retrieved 20 November 2008.
  91. ↑ Alan Morrison. "Devdas Review". Empire. Archived from the original on 14 May 2013.
  92. ↑ "List of Indian Submissions for the Academy Award for Best Foreign Language Film". Film Federation of India. Archived from the original on 16 May 2017. Retrieved 4 November 2023.
  93. ↑ "Devdas nominated for best foreign film at Bafta". The Times of India. 27 January 2003. Archived from the original on 12 May 2013. Retrieved 18 June 2011.
  94. ↑ "The Winners – 2002– The 51st Filmfare Awards". The Times of India. Archived from the original on 9 July 2012. Retrieved 22 April 2011.
  95. ↑ "From India with Love". BBC News. 30 April 2002. Archived from the original on 1 August 2012. Retrieved 16 November 2007.
  96. ↑ Arti R (15 January 2003). "'Hey we're family, let's just chill'". Rediff.com. Archived from the original on 10 July 2022. Retrieved 4 November 2023.
  97. ↑ ۹۷٫۰ ۹۷٫۱ "Entertainment / Cinema : Mixed bag of hits and duds". The Hindu. 31 December 2004. Archived from the original on 7 November 2010. Retrieved 1 June 2011.
  98. ↑ "'Jism' continues to attract, appeal, allure". The Hindu. 10 March 2003. Archived from the original on 24 November 2011. Retrieved 1 June 2011.
  99. ↑ "Kerala News : Film finds its audience". The Hindu. 21 July 2006. Archived from the original on 6 August 2012. Retrieved 1 June 2011.
  100. ↑ "A director's film". The Hindu. 16 November 2003. Archived from the original on 10 November 2012. Retrieved 1 June 2011.
  101. ↑ Elley, Derek (12 August 2003). "Chokher Bali: A Passion Play". Variety. Archived from the original on 11 October 2020. Retrieved 20 April 2020.
  102. ↑ SPillai, Shreedhar (13 November 2003). "Alluring Ash". The Hindu. Archived from the original on 28 November 2003. Retrieved 13 November 2003.
  103. ↑ "Bengali films zoom in on profits". Rediff.com. Archived from the original on 14 January 2004. Retrieved 10 January 2004.
  104. ↑ "Aishwarya injured in accident". Rediff.com. 2 April 2003. Archived from the original on 26 January 2013. Retrieved 2 November 2012.
  105. ↑ "Bollywood's favourite filmmaker". The Hindu. 27 February 2004. Archived from the original on 28 June 2004. Retrieved 27 February 2004.
  106. ↑ Menon, Sita (13 August 2004). "KHGN: Part-time fun". Rediff.com. Archived from the original on 26 January 2013. Retrieved 2 November 2012.
  107. ↑ "Box Office 2004". Box Office India. Archived from the original on 7 January 2013. Retrieved 19 November 2012.
  108. ↑ Dargis, Manohla (11 February 2005). "Mr. Darcy and Lalita, singing and dancing". The New York Times. Archived from the original on 12 May 2013. Retrieved 21 October 2012.
  109. ↑ Peter Travers (27 January 2005). "Bride and Prejudice". Rolling Stone. Archived from the original on 28 March 2013. Retrieved 27 January 2005.
  110. ↑ "Bride and Prejudice (2005)". Box Office Mojo. Archived from the original on 15 May 2013. Retrieved 19 November 2012.
  111. ↑ ۱۱۱٫۰ ۱۱۱٫۱ "Rain coat is simply beautiful". Rediff.com. Archived from the original on 6 April 2009. Retrieved 9 March 2009.
  112. ↑ "52nd National Film Awards" (PDF). Directorate of Film Festivals. Archived from the original (PDF) on 29 October 2013. Retrieved 4 November 2023.
  113. ↑ Pathak, Vedanshi (30 November 2020). "Aishwarya Rai Bachchan's Filmfare nominations". Filmfare. Archived from the original on 3 May 2024. Retrieved 3 May 2024.
  114. ↑ Elley, Derek (30 July 2004). "Raincoat". Variety. Archived from the original on 8 November 2012. Retrieved 11 December 2020.
  115. ↑ Bhaskaran, Gautaman (31 December 2004). "Raincoat". The Hindu. Archived from the original on 25 January 2005. Retrieved 31 December 2004.
  116. ↑ Bose Malik, Jhoomur (5 February 2005). "'Shabd' leaves all speechless". The Times of India. Archived from the original on 18 June 2013. Retrieved 22 April 2012.
  117. ↑ "Magazine / Book Review : Multi-layered tale". The Hindu. 24 April 2005. Archived from the original on 10 November 2012. Retrieved 2 June 2011.
  118. ↑ "Unlucky Ash – She is commercially not viable: distributor Yashovardhan Tyagi". The Telegraph. 26 November 2006. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 3 November 2023.
  119. ↑ Bradshaw, Peter (21 April 2006). "The Mistress of Spices". The Guardian. Archived from the original on 22 September 2014. Retrieved 2 November 2012.
  120. ↑ "Ten best Bollywood actresses of 2005". Rediff.com. Archived from the original on 22 September 2012. Retrieved 13 November 2012.
  121. ↑ Taneja, Nikhil (31 December 2009). "From melody to Dev.D". Hindustan Times. Archived from the original on 22 October 2012. Retrieved 28 June 2011.
  122. ↑ Muthalaly, Susan (10 November 2006). "Beauty without emotions – Umrao Jaan". The Hindu. Archived from the original on 3 December 2006. Retrieved 9 April 2011.
  123. ↑ Biswas, Niloshree (17 November 2006). "Classic becomes mundane". The Hindu. Archived from the original on 3 December 2006. Retrieved 9 April 2011.
  124. ↑ Joshi, Poonam (20 October 2006). "Umrao Jaan (2006)". BBC News. Archived from the original on 29 July 2010. Retrieved 9 April 2011.
  125. ↑ J. Pais, Arthur. "Dhoom: 2 falls short of expectations". Rediff.com. Archived from the original on 24 May 2010.
  126. ↑ "Nominations for the 52nd Filmfare Awards". Bollywood Hungama. 8 February 2007. Archived from the original on 10 February 2007. Retrieved 3 November 2023.
  127. ↑ Webster, Andy (15 January 2007). "Polyester and Power at Play for a Mogul and His India". The New York Times. Archived from the original on 27 December 2018. Retrieved 4 November 2023.
  128. ↑ "Box Office 2007". Box Office India. Archived from the original on 14 October 2013. Retrieved 19 November 2012.
  129. ↑ Corliss, Richard (12 January 2007). "Guru – Review". Time. Archived from the original on 16 October 2007. Retrieved 9 February 2007.
  130. ↑ Sen, Raja (12 January 2007). "Watch Guru for the actors". Rediff.com. Archived from the original on 23 January 2011.
  131. ↑ "Nominees – 53rd Annual Filmfare Awards". Bollywood Hungama. Bollywood Hungama News Network. 6 February 2008. Archived from the original on 23 October 2011. Retrieved 4 November 2023.
  132. ↑ "Aishwarya's life in pics". NDTV. Archived from the original on 14 January 2016.
  133. ↑ Mirani, Indu. "Stirred and shaken". Daily News and Analysis. Archived from the original on 5 November 2013. Retrieved 6 April 2007.
  134. ↑ "Aishwarya's Provoked well received in UK". Hindustan Times. Archived from the original on 13 May 2013. Retrieved 18 April 2007.
  135. ↑ Saibal Chatterjee. "Provoked, a winner for Ash". Hindustan Times. Archived from the original on 13 May 2013. Retrieved 23 May 2006.
  136. ↑ "'Superbad' delivers super debut with 1.2 million debut". International Herald Tribune. 19 September 2007. Archived from the original on 31 January 2009. Retrieved 5 January 2009.
  137. ↑ Masand, Rajeev (15 February 2008). "Masand's Verdict: Jodha Akbar". CNN-IBN. Archived from the original on 16 July 2010. Retrieved 18 August 2009.
  138. ↑ "Top Worldwide Grossers ALL TIME: 37 Films Hit 100 Crore". Box Office India. Archived from the original on 5 February 2012. Retrieved 3 February 2012.
  139. ↑ "Nominations for 54th Filmfare Awards 2009". Sify. 16 February 2009. Archived from the original on 17 June 2021. Retrieved 4 November 2023.
  140. ↑ M. Shah, Kunal (9 May 2008). "Why Raj wants to see Sarkar..." The Times of India. Archived from the original on 22 August 2011. Retrieved 8 June 2011.
  141. ↑ "Bachchan mania grips denizens". The Hindu. 16 June 2008. Archived from the original on 21 January 2016. Retrieved 15 June 2011.
  142. ↑ Adarsh, Taran (5 June 2008). "Sarkar Raj : Movie Review by Taran Adarsh". Bollywood Hungama. Archived from the original on 18 January 2008. Retrieved 9 August 2011.
  143. ↑ "Pink Panther 2 trashed by critics". Hindustan Times. 5 February 2009. Archived from the original on 12 July 2020. Retrieved 12 July 2020.
  144. ↑ "U.S. and Canada Box Office". The New York Times. 8 March 2009. Archived from the original on 4 November 2012. Retrieved 15 June 2011.
  145. ↑ "The Pink Panther 2- by Roger Ebert". Chicago Sun-Times. 4 February 2009. Archived from the original on 7 January 2016.
  146. ↑ Puig, Claudia (6 February 2009). "'Pink Panther 2' stumbles, bumbles and bores". USA Today. Archived from the original on 7 November 2012. Retrieved 15 June 2011.
  147. ↑ "Vikram plays both Ram and Raavan". The Hindu. 25 April 2010. Archived from the original on 8 February 2018. Retrieved 6 May 2012.
  148. ↑ "Now I'm confident about doing more Tamil movies: Aishwarya Rai". The Hindu. 26 April 2010. Archived from the original on 3 November 2022. Retrieved 4 November 2023.
  149. ↑ Sangeetha Devi Dundoo (25 June 2010). "It's a bear run out there". The Hindu. Archived from the original on 1 November 2013. Retrieved 4 November 2023.
  150. ↑ "Limelight: Going places". The Telegraph. 10 October 2010. Archived from the original on 19 June 2012. Retrieved 10 October 2010.
  151. ↑ Bamzai, Kaveree. "Raavan: Boy blunder lost in an epic mess". India Today. Archived from the original on 2 November 2013. Retrieved 18 June 2010.
  152. ↑ Guha, Aniruddha (18 June 2010). "Review: Raavan is a big yawn". Daily News and Analysis. Archived from the original on 11 May 2011. Retrieved 15 June 2011.
  153. ↑ "Robot confirmed!". Sify. 2008. Archived from the original on 8 January 2008. Retrieved 5 January 2008.
  154. ↑ "Highest grossing Indian film". The Economic Times. 31 January 2011. Archived from the original on 7 January 2017. Retrieved 5 March 2011.
  155. ↑ "Rajini's Endhiran: A sell out in Chennai". NDTV Movies. Archived from the original on 4 October 2010. Retrieved 26 September 2010.
  156. ↑ "Endhiran – The Robot Expected Lifetime Business". Box Office India. 1 November 2010. Archived from the original on 4 November 2010. Retrieved 12 November 2013.
  157. ↑ "Aishwarya and Akshay promote 'Action Replayy'". India Today. 18 October 2010. Archived from the original on 4 November 2023. Retrieved 3 November 2023.
  158. ↑ "Aishwarya is very special to me". The Hindu. 30 December 2008. Archived from the original on 31 January 2009. Retrieved 5 January 2009.
  159. ↑ "Ash said yes, but Hrithik almost said no!". Rediff.com. 21 October 2010. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 26 March 2017.
  160. ↑ D. Gupta, Pratim (20 November 2010). "Hrithik in wonderland". The Telegraph. Archived from the original on 25 October 2012. Retrieved 26 November 2012.
  161. ↑ Kazmi, Nikhat (18 November 2010). "Review: Guzaarish". The Times of India. Archived from the original on 21 January 2016. Retrieved 20 November 2010.
  162. ↑ "'Heroine' Kareena's costumes worth Rs 1.2cr". Hindustan Times. 27 September 2011. Archived from the original on 18 April 2016. Retrieved 26 November 2011.
  163. ↑ "Ash ready to be a Heroine". Hindustan Times. 10 May 2009. Archived from the original on 16 May 2011. Retrieved 23 April 2011.
  164. ↑ Jha, Subhash K. (15 January 2015). "Mark the date!". Daily News and Analysis. Archived from the original on 15 January 2015. Retrieved 15 January 2015.
  165. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan turns producer with Jazbaa". Bollywood Hungama. 3 October 2015. Archived from the original on 5 October 2015. Retrieved 24 November 2023.
  166. ↑ Shetty-Saha, Shubha (9 August 2015). "'Jazbaa' – Movie Review". Mid-Day. Archived from the original on 11 August 2018. Retrieved 3 August 2018.
  167. ↑ "Jazbaa". Box Office India. Archived from the original on 3 August 2018. Retrieved 3 August 2018.
  168. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan to play Sarabjit Singh's sister in biopic". Mid-day. Archived from the original on 7 June 2015. Retrieved 5 June 2015.
  169. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan starrer Sarbjit screened at Cannes 2016 today". Deccan Chronicle. 15 May 2016. Archived from the original on 16 May 2016. Retrieved 15 May 2016.
  170. ↑ Saibal Chatterjee. "Sarbjit Movie Review". NDTV. Archived from the original on 20 May 2016. Retrieved 19 May 2016.
  171. ↑ Namratha Joshi. "Searching for Sarbjit". The Hindu. Archived from the original on 20 May 2016. Retrieved 20 May 2016.
  172. ↑ "'Sarbjit': Immerses You Emotionally". Business Standard. Archived from the original on 22 May 2016. Retrieved 20 May 2016.
  173. ↑ "Sarbjit movie review: Aishwarya Rai Bachchan is all wrong for her part, Randeep Hooda is the only thing worth watching". The Indian Express. Archived from the original on 21 May 2016. Retrieved 20 May 2016.
  174. ↑ "'Sarbjit' Review: Not Perfect, But Enough to Appreciate". CNN-IBN. 20 May 2016. Archived from the original on 23 May 2016. Retrieved 23 May 2016.
  175. ↑ "NOMINATIONS FOR 62nd JIO FILMFARE AWARDS 2017". Filmfare. Archived from the original on 10 January 2017.
  176. ↑ "Box Office: Understanding the economics of Sarbjit". Bollywood Hungama. 24 May 2016. Archived from the original on 5 October 2016. Retrieved 24 May 2016.
  177. ↑ "Box Office: Worldwide Collections and Day wise breakup of Sarbjit". Bollywood Hungama. 21 May 2016. Archived from the original on 20 August 2017. Retrieved 21 May 2016.
  178. ↑ Shomini Sen (November 2016). "Why Aishwarya Rai Deserved More Screen Time in Ae Dil Hai Mushkil". News18.com. Archived from the original on 2 November 2016. Retrieved 1 November 2016.
  179. ↑ Chatterjee, Suprateek. "'Ae Dil Hai Mushkil' Review: A Generic Tearjerker That Spontaneously Combusts". HuffPost India. Archived from the original on 29 October 2016. Retrieved 28 October 2016.
  180. ↑ Leydon, Joe (28 October 2016). "Film Review: 'Ae Dil Hai Mushkil'". Variety. Archived from the original on 29 October 2016. Retrieved 14 January 2016.
  181. ↑ "Box Office: Worldwide Collections and Day wise breakup of Ae Dil Hai Mushkil". Bollywood Hungama. 31 October 2016. Archived from the original on 30 October 2016. Retrieved 31 October 2016.
  182. ↑ "Ae Dil Hai Mushkil box office collection day 5: This is the hit Ranbir Kapoor needed". The Indian Express. 1 November 2016. Archived from the original on 2 November 2016. Retrieved 2 November 2016.
  183. ↑ Scott Mendelson (6 November 2016). "Karan Johar, Ajay Devgn, Ranbir Kapoor, Anushka Sharma And Aishwarya Reach New Peaks". Forbes. Archived from the original on 7 November 2016. Retrieved 7 November 2016.
  184. ↑ "Hindi adaptation of 'Everybody's Famous!'". The Times of India. Archived from the original on 16 August 2018. Retrieved 3 August 2018.
  185. ↑ Bhatia, Uday (3 August 2018). "Film Review: Fanney Khan". Mint. Archived from the original on 4 August 2018. Retrieved 3 August 2018.
  186. ↑ "Mani Ratnam's 'Ponniyin Selvan' full cast and crew revealed". The Times of India. 14 December 2019. Archived from the original on 26 March 2020. Retrieved 9 January 2020.
  187. ↑ "Ponniyin Selvan will be made in two parts, confirms Mani Ratnam". India Today. 15 April 2020. Archived from the original on 1 December 2020. Retrieved 10 April 2023.
  188. ↑ "Ponniyin Selvan I movie review: Aishwarya Rai is a revelation in Mani Ratnam's masterful adaptation of classic". Hindustan Times. 30 September 2022. Archived from the original on 30 September 2022. Retrieved 30 September 2022.
  189. ↑ "Ponniyin Selvan 2 review: Aishwarya Rai is unbelievably good in Mani Ratnam's terrific epic". Hindustan Times. 28 April 2023. Archived from the original on 1 May 2023. Retrieved 4 May 2023.
  190. ↑ "Ponniyin Selvan 1 Review: Mani Ratnam Finally Brings His Dream Alive with a Spectacular Adaptation". News18.com. 30 September 2022. Archived from the original on 30 September 2022. Retrieved 30 September 2022.
  191. ↑ "Mani Ratnam's Ponniyin Selvan: 1 Enters Rs 500-Crore Club At Worldwide Box Office". News18.com. 3 November 2022. Archived from the original on 4 January 2023. Retrieved 7 November 2022.
  192. ↑ ""Ponniyin Selvan 2" box office day 11: Mani Ratnam's multi-starrer is now the highest-grossing Tamil movie of 2023". The Times of India. 9 May 2023. Archived from the original on 4 May 2023. Retrieved 9 May 2023.
  193. ↑ "Mega Millennium Concert 1999: When Aamir Khan, Akshaye Khanna, Aishwarya Rai, Rani Mukerji came together for event". Daily News and Analysis. 22 February 2020. Archived from the original on 29 May 2024. Retrieved 28 May 2024.
  194. ↑ "Tour Stop". Filmfare – Print Edition. 15 November 2001. Archived from the original on 15 October 2007.
  195. ↑ "Bollywood's taste of Delhi 2010". melbourne2006.com. 26 March 2006. Archived from the original on 28 April 2006. Retrieved 22 April 2006.
  196. ↑ "Unforgettable tour has indeed been unforgettable". Hindustan Times (به انگلیسی). 14 August 2008. Archived from the original on 18 April 2022. Retrieved 3 November 2023.
  197. ↑ "'I'm the only oldie in 'Unforgettable' tour'". Hindustan Times (به انگلیسی). 16 July 2008. Archived from the original on 30 June 2021. Retrieved 3 November 2023.
  198. ↑ Jain, Princy (9 November 2009). "Aishwarya Bachchan Corporation Limited?". Hindustan Times. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 3 November 2023.
  199. ↑ Sonavane, Gaurav (1 November 2023). "Aishwarya Rai Bachchan's multiple sources of income that contribute to her staggering net worth of Rs 776 Crore". GQ India. Archived from the original on 4 November 2023. Retrieved 5 November 2023.
  200. ↑ "Explained: The Panama Papers And Aishwarya Rai Bachchan". NDTV. 20 December 2021. Archived from the original on 5 February 2023. Retrieved 12 November 2023.
  201. ↑ ۲۰۱٫۰ ۲۰۱٫۱ "Panama Papers: ED questions Aishwarya Rai on offshore 'links', travel & foreign fund transfers". The Indian Express. 21 December 2021. Archived from the original on 8 February 2023. Retrieved 12 November 2023.
  202. ↑ Mishra, Digbijay (16 July 2019). "Aishwarya Rai invests in Bengaluru startup Ambee". The Economic Times. Archived from the original on 4 July 2022. Retrieved 24 November 2023.
  203. ↑ Shah, Sneha (19 January 2021). "Aishwarya Rai Bachchan invests in healthtech startup Possible as part of a larger funding round". The Economic Times. Archived from the original on 7 June 2023. Retrieved 24 November 2023.
  204. ↑ "10 things you didn't know about Aishwarya Rai Bachchan". NDTV. 1 November 2012. Archived from the original on 4 November 2023. Retrieved 4 November 2023.
  205. ↑ Neha Sharma. "OVER THE YEARS: Ash good as it can get". Hindustan Times. Archived from the original on 18 September 2012. Retrieved 16 September 2012.
  206. ↑ Robin Bansal and Aaron Rohan George. "Brand Bachchan". Hindustan Times. Archived from the original on 13 October 2012. Retrieved 21 May 2011.
  207. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan". Longines. 1 November 1973. Archived from the original on 4 April 2011. Retrieved 9 April 2011.
  208. ↑ "Aishwarya Rai to promote Cinema Verite event". The Hindu. 13 May 2009. Archived from the original on 17 May 2009. Retrieved 18 June 2011.
  209. ↑ Shankar, S. (16 February 2004). "Almost White". Outlook India. Archived from the original on 19 January 2011. Retrieved 18 June 2011.
  210. ↑ ۲۱۰٫۰ ۲۱۰٫۱ ۲۱۰٫۲ ۲۱۰٫۳ ۲۱۰٫۴ ۲۱۰٫۵ ۲۱۰٫۶ ۲۱۰٫۷ "rediff.com: Celebrity Endorsements". Rediff.com. Archived from the original on 21 January 2012. Retrieved 17 June 2011.
  211. ↑ "Aishwarya Rai Titan Advertisement". The First Post. Archived from the original on 3 February 2013.
  212. ↑ Bhushan, Ratna (23 April 2001). "New Coke tagline to uncork fresh fizz". The Hindu. Archived from the original on 10 November 2012. Retrieved 17 June 2011.
  213. ↑ "Signature collection". The Hindu. 13 May 2003. Archived from the original on 2 July 2003. Retrieved 13 May 2003.
  214. ↑ Bhalla, Nita (23 April 2015). "Kalyan Jewellers pulls "racist", "slave-child" ad with Aishwarya Rai". Reuters. Archived from the original on 16 August 2023. Retrieved 3 November 2023.
  215. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan Ranked second Most Popular Brand Ambassador Worldwide". Movie Talkies. Archived from the original on 10 March 2012. Retrieved 6 March 2012 – via Yahoo! News.
  216. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan turns 50: A look at her net worth, assets". CNBC TV18. 1 November 2023. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 24 November 2023.
  217. ↑ "Ash appeal fails to boost eye donation drive". The Times of India. 24 August 2003. Archived from the original on 6 November 2012. Retrieved 19 September 2009.
  218. ↑ "Aishwarya Rai wants to donate her eyes". The New Indian Express. 26 August 2010. Archived from the original on 4 November 2023. Retrieved 4 November 2023.
  219. ↑ "Celebs with a golden heart". The Times of India. 2009. Archived from the original on 20 April 2024. Retrieved 20 April 2024.
  220. ↑ "Aishwarya celebrates her father's birth anniversary". Smile Train. 20 November 2017. Archived from the original on 14 April 2021. Retrieved 20 April 2024.
  221. ↑ "Actress Rai backs polio campaign". BBC News. 22 August 2005. Archived from the original on 8 January 2009. Retrieved 14 February 2009.
  222. ↑ "Whosinvolved". yearofmicrocredit.org. Archived from the original on 28 September 2011.
  223. ↑ "Bollywood unites to present caring face". The Telegraph. 8 February 2005. Archived from the original on 18 January 2012. Retrieved 8 February 2006.
  224. ↑ "UP village to get a college in Aishwarya's name". India Today. 27 January 2008. Archived from the original on 29 May 2024. Retrieved 28 May 2024.
  225. ↑ "Aishwarya college lands Big B in trouble". NDTV. 30 October 2009. Archived from the original on 11 July 2017. Retrieved 29 May 2024.
  226. ↑ "Now, Bachchans to build college in Aishwarya's name". Hindustan Times. 23 April 2012. Archived from the original on 29 May 2024. Retrieved 29 May 2024.
  227. ↑ "Bachchan's dream fades away, Daulatpur takes to crowdfunding to build own college". The Times of India. 22 May 2018. Archived from the original on 9 November 2020. Retrieved 29 May 2024.
  228. ↑ "PETA: Celebrity Supporters". Look to the Stars. 23 November 2012. Archived from the original on 23 November 2012.
  229. ↑ "Aishwarya appointed 'Smile Train' ambassador". The Indian Express. Archived from the original on 21 January 2016. Retrieved 1 November 2009.
  230. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan appeals for Smile Train". Smile Train India. Archived from the original on 4 April 2012.
  231. ↑ "Aishwarya, Michael Douglas at UN to mark International Day of Peace". NDTV. 22 September 2012. Archived from the original on 15 June 2013. Retrieved 24 February 2024.
  232. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan, being an UN ambassador". NDTV. 25 September 2012. Archived from the original on 12 February 2013. Retrieved 28 September 2012.
  233. ↑ * Simon Robinson (15 August 2007). "India's Most Influential". Time. Archived from the original on 2 November 2016.
  234. ↑ "Aishwarya highest paid Bollywood actress". Hindustan Times. 19 March 2008. Archived from the original on 18 May 2021. Retrieved 12 November 2023.
  235. ↑ "Aishwarya doesn't want to spoil her 'good' name". India Today. 12 October 2010. Archived from the original on 18 August 2016. Retrieved 13 July 2016.
  236. ↑ ۲۳۶٫۰ ۲۳۶٫۱ "When Aishwarya Rai said she was 'in terrible shape' as per media, was called a 'cold fish, non-actress'". Hindustan Times. 17 March 2023. Archived from the original on 15 November 2023. Retrieved 14 November 2023.
  237. ↑ ۲۳۷٫۰ ۲۳۷٫۱ "Aishwarya Rai Bachchan: Why there is no one like her". The Times of India. 4 August 2015. Archived from the original on 24 November 2023. Retrieved 14 November 2023.
  238. ↑ Belgaumkar, Anjali (1 November 2023). "Why Aishwarya Rai Bachchan remains relevant for the Gen Z crowd". The Indian Express. Archived from the original on 14 November 2023. Retrieved 14 November 2023.
  239. ↑ ۲۳۹٫۰ ۲۳۹٫۱ ۲۳۹٫۲ ۲۳۹٫۳ Chablani, Notya (30 October 2019). "5 personality traits every Scorpio woman shares with Aishwarya Rai Bachchan". Vogue India. Archived from the original on 14 November 2023. Retrieved 14 November 2023.
  240. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan is a director's actor, says Sarbjit director Omung Kumar". The Indian Express. 2 November 2016. Archived from the original on 10 January 2017. Retrieved 6 April 2024.
  241. ↑ ""Aishwarya Rai is like Florence Nightingale," says filmmaker Mani Ratnam's wife". Filmfare. Archived from the original on 14 November 2023. Retrieved 14 November 2023.
  242. ↑ Jatras, Todd (9 March 2001). "India's Celebrity Film Stars". Forbes. Archived from the original on 20 February 2017. Retrieved 3 September 2001.
  243. ↑ "Powerlist: Top Bollywood Actresses". Rediff.com. 29 November 2009. Archived from the original on 25 May 2022. Retrieved 4 November 2023.
  244. ↑ Sen, Raja (6 March 2007). "Bollywood's best actresses. Ever". Rediff.com. Archived from the original on 20 October 2021. Retrieved 4 November 2023.
  245. ↑ Verma, Sukanya (5 January 2011). "How The Decade Has Treated These Actresses". Rediff.com. Archived from the original on 20 June 2017. Retrieved 4 November 2023.
  246. ↑ Verma, Sukanya. "Women of many faces". Rediff.com. Archived from the original on 6 July 2007. Retrieved 6 April 2024.
  247. ↑ "Filmfare Top Ten Actresses' Listing". Filmfare. 20 December 2008. Archived from the original on 1 April 2005. Retrieved 4 November 2023.
  248. ↑ Iyer, Meena (21 February 2008). "Chopras top Filmfare Power List". The Times of India. Archived from the original on 2 February 2017. Retrieved 3 January 2017.
  249. ↑ Perry, Alex (20 October 2003). "The Leading Lady". Time Asia. Archived from the original on 24 December 2008. Retrieved 5 January 2009.
  250. ↑ Perry, Alex (18 April 2004). "Aishwarya Rai". Time. Archived from the original on 9 June 2023. Retrieved 5 January 2009.
  251. ↑ "When Aishwarya Rai schooled David Letterman for asking if all Indians live with their parents". The Indian Express. 13 June 2021. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 4 November 2023.
  252. ↑ "Women Across the Globe". Oprah.com. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 4 November 2023.
  253. ↑ "India Today lists the profile of top powerful people of 2004". India Today. 1 March 2004. Archived from the original on 24 November 2023. Retrieved 24 November 2023.
  254. ↑ Prasannarajan, S (21 February 2005). "India Today Power List 2005: From Ratan Tata to Rajul Bajaj, corporate honchos dominate". India Today. Archived from the original on 24 November 2023. Retrieved 24 November 2023.
  255. ↑ "Verve's 50 Power Women 2008". Verve. 16 (6). June 2008. Archived from the original on 1 May 2012. Retrieved 24 November 2023.
  256. ↑ Talati-Parikh, Sitanshi (June 2012). "Absolute Power". Verve. 20 (6). Archived from the original on 13 March 2014. Retrieved 24 November 2023.
  257. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan: Star Currency". Forbes. 1 November 1973. Archived from the original on 11 July 2011. Retrieved 10 August 2011.
  258. ↑ "Ash beats the Khans". NDTV. Archived from the original on 14 July 2011. Retrieved 9 April 2011.
  259. ↑ Suparna Thombare. "Sach-a icon". Daily News and Analysis. Archived from the original on 16 November 2009. Retrieved 13 November 2009.
  260. ↑ "Tyra Banks Show". Archived from the original on 26 April 2010. Retrieved 19 September 2009.
  261. ↑ "Top Actress". Box Office India. Archived from the original on 17 October 2013. Retrieved 8 January 2008.
  262. ↑ "Top Actresses 2000–2009". Box Office India. Archived from the original on 23 July 2023. Retrieved 4 November 2023.
  263. ↑ "Top Actresses Of All Time". Box Office India. Archived from the original on 27 March 2020. Retrieved 4 November 2023.
  264. ↑ "75 Bollywood Actresses Who Ruled The Silver Screen With Grace, Beauty And Talent". Outlook India. 16 August 2022. Archived from the original on 16 August 2022. Retrieved 4 November 2023.
  265. ↑ * "2012 Celebrity 100". Forbes India. Archived from the original on 11 July 2015. Retrieved 5 November 2023.
  266. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan, Priyanka Chopra, Deepika Padukone among 'World's Most Admired People 2018'". 12 April 2018. Archived from the original on 22 January 2019. Retrieved 22 January 2019.
  267. ↑ "Aishwarya Rai Bachchan: Know about her multiple sources of income that contribute to her Rs 776 crore net worth". The Financial Express. 18 November 2023. Archived from the original on 19 November 2023. Retrieved 6 April 2024.
  268. ↑ "Juhi Chawla becomes India's richest actress with ₹ 4,600 crore net worth". Bollywood Hungama. 18 October 2024. Retrieved 18 October 2024.
  269. ↑ ۲۶۹٫۰ ۲۶۹٫۱ Tricia, McDermott (29 December 2004). "The World's Most Beautiful Woman?". CBS News. Archived from the original on 29 October 2013.
  270. ↑ * Simon, Bob. "The most beautiful woman in the world [Aishwarya Rai]". 60 Minutes. CBS. 29 December 2004.
  271. ↑ Nandal, Archana (14 October 2002). "Invoking the goddess of style". The Hindu. Archived from the original on 1 July 2003. Retrieved 14 October 2002.
  272. ↑ "Top 99 Women-Aishwarya Rai". AskMen. Archived from the original on 29 August 2012. Retrieved 12 September 2012.
  273. ↑ ۲۷۳٫۰ ۲۷۳٫۱ "All you need to know about the bond shared between Sanjay Leela Bhansali and Aishwarya Rai Bachchan". Filmfare. 12 July 2022. Archived from the original on 14 November 2023. Retrieved 14 November 2023.
  274. ↑ "Aishwarya Rai". Hello!. Archived from the original on 26 June 2011. Retrieved 9 April 2011.
  275. ↑ "Introducing Aishwarya Rai". CBS News. 10 February 2005. Archived from the original on 29 June 2011.
  276. ↑ Kuckian, Uday. "Bollywood's Most Beautiful Actresses". Rediff.com. Archived from the original on 30 September 2023. Retrieved 4 November 2023.
  277. ↑ Verma, Sukanya (2 May 2007). "Bollywood's best dressed women". Rediff.com. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 4 November 2023.
  278. ↑ "Hottest Women of India". Maxim. Archived from the original on 21 January 2012. Retrieved 4 November 2023.
  279. ↑ Coghlan, Tom; Pitel, Laura; Gray, Sadie. "The most beautiful women?". The Times. Archived from the original on 1 June 2010. Retrieved 12 June 2011.
  280. ↑ "Beauties around the globe". People. 8 May 2006. Archived from the original on 30 March 2011. Retrieved 9 April 2011.
  281. ↑ "rediff.com: Asia's sexiest women". Rediff.com. 20 September 2006. Archived from the original on 15 July 2011. Retrieved 9 April 2011.
  282. ↑ "Bipasha is the sexiest Asian woman in the world: Eastern Eye". The Times of India. 16 November 2007. Archived from the original on 11 July 2015. Retrieved 24 November 2023.
  283. ↑ "Katrina Kaif is world's sexiest Asian woman". Hindustan Times. Archived from the original on 20 December 2010. Retrieved 11 December 2009.
  284. ↑ "World's Sexiest Asian Women 2012: Priyanka beats Kareena, Katrina". Emirates 24/7. 9 December 2012. Archived from the original on 13 February 2018. Retrieved 24 November 2023.
  285. ↑ "50 Sexiest Asian Women: Deepika tops the list, Priyanka is in second position". The Indian Express. 6 December 2018. Archived from the original on 7 December 2018. Retrieved 24 November 2023.
  286. ↑ "Alia Bhatt voted sexiest Asian female of the year, Deepika Padukone sexiest of decade in UK poll". The Indian Express. 11 December 2019. Archived from the original on 19 January 2023. Retrieved 24 November 2023.
  287. ↑ "Aishwarya Rai's eyes voted the 'sexiest'". Hindustan Times. Archived from the original on 2 July 2011. Retrieved 23 October 2008.
  288. ↑ "Times 50 Most Desirable Women". The Times of India. 9 January 2011. Archived from the original on 1 July 2012. Retrieved 9 January 2011.
  289. ↑ "Times 50 Most Desirable Women of 2011: The Winners". The Times of India. 4 February 2012. Archived from the original on 17 December 2013. Retrieved 4 February 2012.
  290. ↑ "50 Beautiful Faces: 100 years of Indian Cinema". The Times of India. 1 May 2013. Archived from the original on 24 February 2014. Retrieved 4 November 2023.
  291. ↑ "The Times Most Desirable Woman of 2020: Rhea Chakraborty – Living through a trial by fire, gracefully". The Times of India. 8 June 2021. Archived from the original on 18 April 2023. Retrieved 24 November 2023.
  292. ↑ "India Today Woman Summit & Awards 2010: Citations of Award Winners". India Today. 21 July 2011. Archived from the original on 21 July 2011.
  293. ↑ "Aishwarya sizzles at Cannes, proves critics wrong". Hindustan Times. Archived from the original on 25 May 2012. Retrieved 25 May 2012.
  294. ↑ "40 women that women find beautiful". The Cut – New York Magazine. 30 August 2012. Archived from the original on 1 September 2012. Retrieved 31 August 2012.
  295. ↑ Arun, Neil (1 October 2004). "Bollywood goddess waxes beautiful". BBC News. Archived from the original on 1 February 2009. Retrieved 27 October 2008.
  296. ↑ "Ash stops traffic in Times Square". Rediff.com. Archived from the original on 22 October 2011. Retrieved 15 June 2011.
  297. ↑ "Big B, SRK, Aishwarya's wax figures at Washington Tussauds". Deccan Chronicle. 5 December 2012. Archived from the original on 2 December 2014. Retrieved 6 April 2024.
  298. ↑ "Dutch tulip named 'Aishwarya Rai'". Business Recorder. 10 June 2005. Archived from the original on 5 November 2023. Retrieved 3 November 2023.
  299. ↑ "World's 50 Most Desirable Women – DNA". Daily News and Analysis. 23 January 2009. Archived from the original on 13 January 2012. Retrieved 22 April 2011.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آیشواریا رای باچان موجود است.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آیشواریا_رای_باچان&oldid=42140859»