آیدا (اپرا)
نام اپرا: | آیدا |
---|---|
خالق اپرا: | جوزپه وردی |
خالق اپرانامه: | آنتونیو گیزلانتسونی |
تاریخ اولین اجرا: | ۲۴ دسامبر ۱۸۷۱ |
محل اولین اجرا: | اپراخانه الخدیویه قاهره مصر |
تعداد پرده: | چهار |
زبان اپرا: | زبان ایتالیایی |
مکان و دوره زمانی داستان: | مصر باستان |
آیدا، بیست و ششمین اپرای جوزپه وردی و هفتمین اپرا از دوره سوم اپرا نویسی جوزپه وردی است که در سال ۱۸۷۱ میلادی، در ۴ پرده و به زبان ایتالیایی تنظیم و ساختهشد.[۱]
اسماعیل پاشا، خدیو مصر به مناسبت افتتاح کانال سوئز، سفارش ساخت اثری اُپرایی را به جوزپه وردی دادهبود. این اپرا بر اساس یادداشتهای مصرشناس فرانسوی، آگوست ماریت[۲] و چند نویسندهٔ دیگر، دربارهٔ شکوهِ مصر باستان ساخته شدهاست.[۳] این اثر دارای جایگاه هنری ویژهای است و تاکنون تنها در تالار اپرای متروپولیتن نیویورک بیش از ۱٬۱۰۰ شب اجرا داشتهاست.[۴]
خلاصه داستان[ویرایش]
آیدا داستان پرنسس سیاهپوست حبشهای است، که توسط مصریان دستگیر میشود و به مصر میرود. رادامس، فرمانده لشکر مصر در تلاش برای ثابت کردن عشقش به آیدا و همچنین وفاداری خود به فرعون است. در این بین عشق یکطرفه دختر فرعون به رادمس آشکار میشود.
تاریخچه[ویرایش]
این اپرا، به سفارش امیر مصر، اسماعیل پاشا در سال۱۸۷۱ نوشته شد و امیر مصر مبلغ ۱۵۰۰۰۰ فرانک بابت این نمایش نامه به وردی پرداخت کرد. اما به علت جنگ بین فرانسه وپروس، در زمان اجرای نمایش وقفهای چند ماهه به وجود آمد.[۵] وردی در ابتدا با توجه به سفارشی بودن در پذیرش کار مردد بود اما زمانی که نام رقبایی چون واگنر و شارل گونو را به عنوان گزینههای بعدی خدیو مصر شنید؛ پیشنهاد را قبول کرد و اپرای آیدا را بر اساس نوشتههای آگوست ماریت مصرشناس فرانسوی و چند نویسنده دیگر دربارهٔ دوران تمدن باستانی این کشور ساخت.[۶]
اپرای آیدا یکی از آثار اصلی اپراخانههای جهان است و اپرای شماره دوازدهم در فهرست اپراهای پر اجرا در سراسر دنیاست.[۷]
توضیحات فنی[ویرایش]
آیدا در ۴ صحنه تنظیم شدهاست و تاکنون هزاران بار اجرا شدهاست. تمام صحنههای داستان، سرشار از حماسههای عاشقانهای بین آیدا و رادامس است.
نقشها[ویرایش]
نقش | نوع صدا | |
---|---|---|
آیدا | سوپرانو | |
پادشاه مصر | باس | |
آمنریس | متزو سوپرانو | |
رادامس | تنور | |
آموناسرو پادشاه حبشه | باریتون | |
رامفیس | باس | |
پیغامبر | تنور | |
صدای کاهن اعظم | سوپرانو | |
کشیش، کاهنان، وزرا، سربازان، مقامات، بردگان و زندانیان، مصریان، حیوانات |
اجرا کنندگان مشهور[ویرایش]
خوانندگان معروفی چون ماریا کالاس، لوچیانو پاواروتی، مارگارت پرایس و چیارا در اجرای اپرای آیدا، نقش آفرینی کردهاند.
اقتباس[ویرایش]
چندین اقتباس سینمایی از اپرای آیدا انجام شده که مهمترین آنها با بازی سوفیا لورن و لوئیز مکسول در سال ۱۹۵۳[۸] و یک اقتباس سوئدی در سال ۱۹۸۷ میباشد. در هر دوی این آثار خوانندگان اپرا اثر را خوانده و بازیگران به جای آنها لب میزنند. التون جان و تیم رایس از داستان اپرا در تولید موسیقی به همین نام استفاده کردند.[۹]
منابع[ویرایش]
- ↑ دانشنامه ویکیپدیای انگلیسی
- ↑ اپرا نوشته کیوان میرهادی مجله گلستانه، خرداد۱۳۸۱- شماره ۴۰
- ↑ سرنوشت چه قدرتی دارد؛ وردی در عصر طلایی اپرا، بیبیسی فارسی
- ↑ GIUSEPPE VERDI Aida بایگانیشده در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine, Met Opera
- ↑ «اپرای آیدا، گفتگوی هارمونیک». بایگانیشده از اصلی در ۲۴ آوریل ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲ مارس ۲۰۱۵.
- ↑ سرنوشت چه قدرتی دارد؛ وردی در عصر طلایی اپرا؛ بیبیسی فارسی
- ↑ آمار اپرا
- ↑ فیلم آیدا در وبگاه جشنواره کن
- ↑ آیدا، آلتون جان و تیم رایس
پیوند به بیرون[ویرایش]
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ آیدا (اپرا) موجود است. |