اعتیاد: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جز وگ |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
== تعریف اعتیاد == |
== تعریف اعتیاد == |
||
اعتیاد حالتی است که ناشی از استعمال مداوم بعضی از داروها (موسوم به [[مواد مخدر]]) می‌باشد، به‌طوری که قطع استفاده از این مواد باعث بروز اختلال در عملکرد بدن انسان می‌شود. <ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.turkmenstudents.com/modules/xfsection/article.php?articleid=27| عنوان = بررسی علل خانوادگی اعتیاد جوانان منطقه مراوه تپه | تاریخ بازدید =۱۳ مرداد ۱۳۸۶| ناشر = پایگاه اطلاع‌رسانی دانشجویان و دانش‌آموختگان ترکمن ایران}}</ref> این وابستگی از طرفی باعث تسکین و آرامش موقت و گاهی تحریک و نشاط گذرا برای فرد میگردد و از طرف دیگر بعد از اتمام این اثرات سبب جستجوی فرد برای یافتن مجدد ماده و وابستگی مداوم به آن می‌شود. <ref name="irib۳"/> در این حالت فرد هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانی به ماده مخدر وابستگی پیدا می‌کند و مجبور است به تدریج مقدار ماده مصرفی را افزایش دهد. <ref name="irib"> {{یادکرد وب| نشانی = http://www.irib.com/health/html/addiction-83.htm#*%20تعریف%20اعتیاد| عنوان = روز جهانی مبارزه با مواد مخدر | تاریخ بازدید = ۱۳ مرداد ۱۳۸۶| ناشر = پایگاه اینترنتی [[صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران]]}}</ref> |
اعتیاد حالتی است که ناشی از استعمال مداوم بعضی از داروها (موسوم به [[مواد مخدر]]) می‌باشد، به‌طوری که قطع استفاده از این مواد باعث بروز اختلال در عملکرد بدن انسان می‌شود. <ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.turkmenstudents.com/modules/xfsection/article.php?articleid=27| عنوان = بررسی علل خانوادگی اعتیاد جوانان منطقه مراوه تپه | تاریخ بازدید =۱۳ مرداد ۱۳۸۶| ناشر = پایگاه اطلاع‌رسانی دانشجویان و دانش‌آموختگان ترکمن ایران}}</ref> این وابستگی از طرفی باعث تسکین و آرامش موقت و گاهی تحریک و نشاط گذرا برای فرد میگردد و از طرف دیگر بعد از اتمام این اثرات سبب جستجوی فرد برای یافتن مجدد ماده و وابستگی مداوم به آن می‌شود. <ref name="irib۳"/> در این حالت فرد هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانی به ماده مخدر وابستگی پیدا می‌کند و مجبور است به تدریج مقدار ماده مصرفی را افزایش دهد. <ref name="irib"> {{یادکرد وب| نشانی = http://www.irib.com/health/html/addiction-83.htm#*%20تعریف%20اعتیاد| عنوان = روز جهانی مبارزه با مواد مخدر | تاریخ بازدید = ۱۳ مرداد ۱۳۸۶| ناشر = پایگاه اینترنتی [[صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران]]}}</ref> |
||
== انواع اعتیاد == |
|||
''حسن ابراهیمی'''''متن پررنگ'''== == |
|||
اعتیاد را می‌توان به دو گروه مجاز و غیرمجاز تقسیم‌بندی نمود. |
|||
[[تصویر:--[[ویژه:Contributions/217.219.81.136|217.219.81.136]] ۲۱ آوریل ۲۰۰۸، ساعت ۰۹:۴۶ (UTC)مثال.jpg]] |
|||
=== اعتیاد مجاز === |
|||
اعتیاد مجاز، شامل مصرف مداوم موادی است که به‌عنوان [[دارو]] شناخته می‌شوند. این مواد دارویی ممکن است طبیعی یا مصنوعی باشند و با تجویز پزشک و یا به‌صورت خودسرانه مصرف شوند. اعتیاد به موادی مانند [[تنباکو]] و [[سیگار]] نیز که از نظر روانی وابستگی ایجاد می‌کند و باعث تداوم مصرف می‌شود، در ردیف اعتیاد مجاز طبقه‌بندی می‌شود. <ref name="tebyan"> {{یادکرد وب| نشانی = http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=9688 | عنوان =بلای هستی‌سوز| تاریخ بازدید = ۱۳ مرداد ۱۳۸۶ | تاریخ = ۲۵ دی ۱۳۸۳| ناشر = موسسه فرهنگی تبیان}}</ref> |
|||
=== اعتیاد غیرمجاز === |
|||
وابستگی فرد به مصرف همیشگی مواد مخدر و به‌گونه‌ای که قوانین کشور یا بین‌المللی آن را غیرقانونی بشناسد، اعتیاد غیر مجاز نامیده می‌شود.<ref name="tebyan"/> |
|||
==مواد اعتیادآور== |
==مواد اعتیادآور== |
||
| خط ۳۴: | خط ۴۱: | ||
یکی از آزمایش‌های سنتی اعتیاد آزمایش ادرار است که روشی حتمی و دقیق نبوده و فرد می‌تواند با استفاده از مصرف مواد شیمیایی ویژه‌ای نتیجهٔ آزمایش را تغییر دهد هرچند که روش‌های دیگری برای آزمایش اعتیاد وجود دارد که با اطمینان بسیار بالا می‌توان از آنها بهره گرفت.<ref> {{یادکرد وب|نشانی=http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=285616|عنوان=آزمایش اعتیاد قبل از ازدواج قابل اطمینان نیست|ناشر= [[خبرگزاری مهر]]|تاریخ=۱۴ بهمن ۱۳۸۴|تاریخ بازدید= ۲۰ مرداد ۱۳۸۶}}</ref> |
یکی از آزمایش‌های سنتی اعتیاد آزمایش ادرار است که روشی حتمی و دقیق نبوده و فرد می‌تواند با استفاده از مصرف مواد شیمیایی ویژه‌ای نتیجهٔ آزمایش را تغییر دهد هرچند که روش‌های دیگری برای آزمایش اعتیاد وجود دارد که با اطمینان بسیار بالا می‌توان از آنها بهره گرفت.<ref> {{یادکرد وب|نشانی=http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=285616|عنوان=آزمایش اعتیاد قبل از ازدواج قابل اطمینان نیست|ناشر= [[خبرگزاری مهر]]|تاریخ=۱۴ بهمن ۱۳۸۴|تاریخ بازدید= ۲۰ مرداد ۱۳۸۶}}</ref> |
||
==جستارهای وابسته== |
|||
[[معتادان گمنام]] |
|||
== پانویس == |
== پانویس == |
||
| خط ۵۷: | خط ۶۲: | ||
[[رده:جامعه‌شناسی]] |
[[رده:جامعه‌شناسی]] |
||
[[رده:بیماری‌ها]] |
[[رده:بیماری‌ها]] |
||
[[رده:مواد مخدر]] |
|||
[[ar:إدمان]] |
[[ar:إدمان]] |
||
نسخهٔ ۴ مهٔ ۲۰۰۸، ساعت ۲۱:۰۱
اعتیاد یک بیماری روانی، اجتماعی و اقتصادی [۱] است که از مصرف غیرطبیعی و غیرمجاز برخی مواد مانند الکل، تریاک، حشیش و... ناشی می‌شود و باعث وابستگی روانی یا فیزیولوژیک فرد مبتلا (معتاد) به این مواد می‌شود و در عملکرد جسمی، روانی و اجتماعی وی تأثیرات نامطلوب بر جای می‌گذارد. [۲] بررسی پدیده اعتیاد در قالب علوم پزشکی، روان‌شناسی و جامعه‌شناسی صورت می‌گیرد. از سال ۱۹۶۴ میلادی، سازمان بهداشت جهانی استفاده از عبارت وابستگی دارویی یا وابستگی به دارو را به جای اصطلاح اعتیاد توصیه نموده‌است، اما استفاده از اصطلاح اعتیاد هنوز رایج است. [۳]
تعریف اعتیاد
اعتیاد حالتی است که ناشی از استعمال مداوم بعضی از داروها (موسوم به مواد مخدر) می‌باشد، به‌طوری که قطع استفاده از این مواد باعث بروز اختلال در عملکرد بدن انسان می‌شود. [۴] این وابستگی از طرفی باعث تسکین و آرامش موقت و گاهی تحریک و نشاط گذرا برای فرد میگردد و از طرف دیگر بعد از اتمام این اثرات سبب جستجوی فرد برای یافتن مجدد ماده و وابستگی مداوم به آن می‌شود. [۲] در این حالت فرد هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانی به ماده مخدر وابستگی پیدا می‌کند و مجبور است به تدریج مقدار ماده مصرفی را افزایش دهد. [۵]
انواع اعتیاد
اعتیاد را می‌توان به دو گروه مجاز و غیرمجاز تقسیم‌بندی نمود.
اعتیاد مجاز
اعتیاد مجاز، شامل مصرف مداوم موادی است که به‌عنوان دارو شناخته می‌شوند. این مواد دارویی ممکن است طبیعی یا مصنوعی باشند و با تجویز پزشک و یا به‌صورت خودسرانه مصرف شوند. اعتیاد به موادی مانند تنباکو و سیگار نیز که از نظر روانی وابستگی ایجاد می‌کند و باعث تداوم مصرف می‌شود، در ردیف اعتیاد مجاز طبقه‌بندی می‌شود. [۶]
اعتیاد غیرمجاز
وابستگی فرد به مصرف همیشگی مواد مخدر و به‌گونه‌ای که قوانین کشور یا بین‌المللی آن را غیرقانونی بشناسد، اعتیاد غیر مجاز نامیده می‌شود.[۶]
مواد اعتیادآور
سازمان بهداشت جهانی مواد اعتیادآور را از جهت تأثیر آنها بر انسان به ۸ دسته کلی تقسیم می‌کند ،که عبارت‌اند از:
- ۱.توهم‌زاها
- ۲.کانابیس یا شیره گیاه شاهدانه
- ۳.مواد مخدر
- ۴.سستی‌زاها (مسکن‌ها–خواب آورها)
- ۵.آرام‌بخش‌ها
- ۶.چسب و مواد فرار (مواد استنشاقی)
- ۷.محرک‌ها
- ۸.الکل ، توتون و قهوه[۷]
مراحل اعتیاد
- آشنایی: در این مرحله فرد از راه‌های مختلف (مثلاً از طریق دوستان خود) با مواد مخدر و نحوه استعمال آن آشنا می‌شود.
- شک و تردید: در این مرحله، فرد سعی می‌کند با میل خود مبارزه کند.
- اعتیاد واقعی: در این مرحله فرد دچار اعتیاد می‌شود و برای رسیدن به حالت نشئگی، هر بار بر میزان مصرف خود می‌افزاید. [۸]
زیان‌های جانبی
اعتیاد به مواد مخدر افزون بر زیان‌هایی که به طور مستقیم برای مصرف‌کنندهٔ آن دارد و هیچ فایده و سودی برای استفادهٔ آن تأیید نشده‌است،[۹] یکی از عوامل اصلی گسترش بیماری‌هایی چون ایدز و هپاتیت می‌باشد و همچنین زیان‌های اجتماعی و اقتصادی درخوری برای جامعه دارد که از آن میان می‌توان به از بین بردن بخشی از نیرو و مغز فعال جامعه اشاره کرد.[۱۰]
به تازگی، برخی با مدلسازی اعتیاد با به کارگیری دانش اقتصاد نشان داده‌اند که درآمد و مصرف امروز مواد مخدر به چه میزان بر تقاضای مواد مخدر در آینده تأثیر خواهد گذاشت.[۱۱]
آزمایش اعتیاد
یکی از آزمایش‌های سنتی اعتیاد آزمایش ادرار است که روشی حتمی و دقیق نبوده و فرد می‌تواند با استفاده از مصرف مواد شیمیایی ویژه‌ای نتیجهٔ آزمایش را تغییر دهد هرچند که روش‌های دیگری برای آزمایش اعتیاد وجود دارد که با اطمینان بسیار بالا می‌توان از آنها بهره گرفت.[۱۲]
پانویس
- ↑ «تعاریف اعتیاد (دکتر ربابه شیخ‌الاسلام)». ستاد مبارزه با مواد مخدر جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۴ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «اعتیاد (روان‌شناسی)». پایگاه اینترنتی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ زنجانی، تهمینه. «اعتیاد در نوجوانان». پایگاه اینترنتی انجمن درمانگران ایران. دریافت‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ «بررسی علل خانوادگی اعتیاد جوانان منطقه مراوه تپه». پایگاه اطلاع‌رسانی دانشجویان و دانش‌آموختگان ترکمن ایران. دریافت‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ «روز جهانی مبارزه با مواد مخدر». پایگاه اینترنتی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ «بلای هستی‌سوز». موسسه فرهنگی تبیان. ۲۵ دی ۱۳۸۳. دریافت‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ «طبق‌بندی مواد اعتیادآور». ستاد مبارزه با مواد مخدر جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۴ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ «اعتیاد چیست؟». پایگاه اطلاع‌رسانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۴ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ «باورهای شایع و اشتباه در مورد اعتیاد به مواد مخدر». باشگاه خبرگزاران دانشجویی ایران. ۱۳ مرداد ۱۳۸۶. دریافت‌شده در ۲۰ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ «اعتیاد چیست؟». پایگاه اطلاع‌رسانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۲۰ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ «Economic Models of Addiction and Applications to Cigarette Smoking and Other Substance Abuse» (PDF). دانشگاه ایلنویز در شیکاگو. ۱ سپتامبر ۲۰۰۶. دریافت‌شده در ۲۰ مرداد ۱۳۸۶.|
- ↑ «آزمایش اعتیاد قبل از ازدواج قابل اطمینان نیست». خبرگزاری مهر. ۱۴ بهمن ۱۳۸۴. دریافت‌شده در ۲۰ مرداد ۱۳۸۶.
منابع
- پایگاه اینترنتی شبکه سوم صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
- پایگاه اینترنتی انجمن درمانگران ایران
- پایگاه اطلاع‌رسانی دانشجویان و دانش‌آموختگان ترکمن ایران
- پایگاه اینترنتی موسسه فرهنگی تبیان
- پایگاه اطلاع‌رسانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
- [http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=285616 خبرگزاری مهر، مقالهٔ «آزمایش اعتیاد قبل از ازدواج قابل اطمینان نیست»
- خبرگزاری ایسکا، مقالهٔ «باورهای شایع و اشتباه در مورد اعتیاد به مواد مخدر»
- Chaloupka, Frank; Taurus, J; Grossman, M.. Economic Models of Addiction and Applications to Cigarette Smoking and Other Substance Abuse. University of Illinois at Chicago. (دسترسی در ۲۰ مرداد ۱۳۸۶).